Cümlede Anlam İlişkileri Soruları

17. Sabah güneşi gözlerinde parıldıyordu Mustafa Kemal'in. Gözlerindeki ışık; zafer ışığı, milletinin kurtuluşunu müjde- leyen ışıktı. Fakat yüreği yaralıydı. On bin Mehmeti'ni, on bin nefer evladını kaybetmişti. Zabitleriyle kumandanları ile on bin nefer... Gazi Mustafa Kemal, bu hengamede bile asıl düşmanın kimler olduğunu unutmuyordu. Yunan milleti, gururunu, özgürlüğünü kaybetsin istemiyordu. Adatepe'yi dolaşırken yere düşmüş, parçalanmış bir Yunan bayrağı gördü. Yaverlerine emretti: "Bu bayrağı yerden kaldırınız, ne de olsa bir milletin hürriyet sembo- lüdür!" Bu parçada Gazi Mustafa Kemal'le ilgili olarak aşağı- dakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Emrindeki askerleri başarıyla komuta ettiğine B) Zafer sonrasında şehitlerin acısını vefayla yüreğinde hissettiğine C) Düşman ulusların bile özgürlüğüne saygı gösterdiğine D) Savaşla kini birbirinden ayırdığına E) Milletinin geleceğine ümitle baktığına nego 7

dışına rler ve Hobbit sinda ren, duğu a alar, gili cevaplay C Nefret; sosyal bir canlı olan insanı, toplum içinde yaşarken "ben" ve "öteki" kavramları çerçevesine hapseder. Diğer insanlarla iş birliği yapma ya da onlardan korunma mekanizmasıyla insan, zamanla "öteki"ne karşı iyice yabancılaşır. "Öteki”ne karşı giderek yabancılaşırken önce söylem olarak sonra da eylem olarak nefrete başvurabilir. Bu noktada insan, nefret tarafından esir alınmıştır ve kolay kolay bu esaretten kurtulamaz. Oysa önce kendine sonra da başkalarına karşı hoşgörüyle, anlayışla ve huzur dolu bir bakışla yaklaşan insanın eylemlerinde sınırsız bir özgürlük vardır. Çünkü o insan, affetmenin sağladığı rahatlıkla zincirlerinden kurtulmuştur. Kendine, "öteki"ne ve yaşadıklarına yapıcı bir anlayışla bakar ve çözüm odaklı hareket eder. 39. Bu parçaya göre, nefretle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Çoğunlukla insanın korkması ve kaygılanması sonucunda ortaya çıkmaktadır. B Hoşgörü, anlayış ve empati gibi duyguların yok olmasıyla kendini gösterir. C) İnsanların diğer insanlarla kuracağı ilişkiler üzerinde doğrudan etkilidir. D) Bir kez hissedildiğinde insanın farklı yaşantılarına da sirayet etmektedir. E Insanın çevreyle kurduğu ilişkilerde genellikle koruyucu rol üstlenmektedir.

3 Onemli bir savaş sırasında Japon bir komutan askerlerini sayısının düşmanlarınkine kıyasla çok daha az olmasına r men saldırıya geçmeye karar verir. Ordusunun kazanacaging kaygılıdır. Savaş alanına doğru ilerlerken, yol kenarındaki be olan güveni tamdır. Ancak, askerleri zafer konusunda oldukça tapınakta durup hep birlikte dua ederler. Daha sonra komutan cebinden bozuk para çıkararak "Şimdi yazı-tura atacağız. Eğer tura gelirse, biz kazanacağız, ama eğer yazı gelirse kaybede ceğiz, kaderimiz böylece ortaya çıkacak" der. Bozuk parayı ha vaya atar ve herkes sabırsızca paranın yere düşmesini bekler. Tura gelmiştir. Askerler çok sevinirler; kendilerine olan güven- lerini toplamışlardır. Bu coşkuyla düşmana saldırır ve savaşı kazanırlar. Bir süre sonra yüzbaşı komutanının yanına gelerek onun kehanetini takdir edercesine, "Kimse kaderi değiştire- mez." der. Bunun üzerine "Haklısın!" der komutan, iki tarafı da tura olan parayı göstererek ve askerlerine şunları öğütler: • Her yeni deneyime yeni bir öğrenme fırsatı olarak bakabil- mek, asıl olan kazanmak yahut kaybetmek değil. İçsel olarak kendimiz, kendi davranışımız hakkında ne dū- Aşünüyoruz; ona göre hareket etmek gerekir. U Kadercilik oyunu oynamayıp bu kaderi oluşturabilmemiz için bir ön hazırlık yapmamız en başta atılacak adımdır. Kötü gidişe karşı "Dur bakalım, o kadar da değil!" diyerek daha olumlu varsayımlar üretme akıldan çıkarılmamalıdır. Bu parçada komutanın verdiği öğütlere göre, başarmak ve kazanmak için yapılması gerekenler arasında aşağıdaki- lerden hangisi yoktur? A Kişisel değerlendirme yapmak Blç konuşmayla motive olmak Gerektiğinde risk almak DHedefe varmak için her yolu denemek EX Zorlukları bahane olarak görmemek 50% DU AM U E

4. Ara Test - 2 Salâh Birsel, günümüzün deneme ustalarından biri. Kimi za- man, kişisel anılarına yaslanarak ama hep kişiselliği aşan bir anlama yönelerek yazısının başından sonuna kadar okurun ilgisini canlı tutabiliyor. A) Dolaylama B) Duyular arası aktarım Kişileştirme B) Ad aktarması E) Somutlama Bu parçada geçen "anılara yaslanmak" sözünde aşağıdaki anlam olaylarından hangisi vardır?

9. (1) Günümüzde çeviri üzerine yazmaya ve konuşmaya niyetlenen, öncelikle bir dizi belaya bulaşma riskini gö- ze almış demektir. (II) Çeşitli dillerden yapılan çevirilerin çapını hayal edebilmek için sadece edebiyat odaklı belli başlı yayınevlerine bakmak bile yeterli olur. (III) Her biri kendi başına düşünce okulu diyebileceğimiz ve varlıkla- rını büyük eserlerin çevirisine adamış yayıncılar farkına varmadan çeviriye ve sorunlarına yeni açılımlar getirecek bir külliyat oluşturmuş durumda. (IV) Her şeyden önce bunun en temel sebebi, bir dilden başka bir dile aktarma, kaynak dildeki metni hedef dilde özgünlüğüyle var kılma sürecinde karşı karşıya kalınan sorunların büyüklüğüdür. (V) Şunu belirtmek gerekir ki mezkûr riskler her dönem olageldi. (VI) Çünkü çeviri âdeta bir yeniden yazımdır, hele edebiyat çevirisi ise çevirenin beğenileri, bilgisi, dili, kelime tercihi, orijinal eserdeki kelimelerin kullanım alanı- na hâkimiyeti, üslubu mutlaka esere yansır. Bu paragrafin l. cümlesinde ortaya atılan iddianın ge- rekçesine numaralanmış cümlelerin hangisinde yer verilmiştir? A) 11 qu B) III C) IV BKB 33331203 TYT Deneme SınavıI E) VI

8. Acıma, başkalarının dertlerinde kendi dertleri- mizi anmaktır. Uğrayabileceğimiz, kendi başımı- za gelebilecek yıkımların kurnazca bir sezisidir. Başkalarına yardım etmemiz gerekirse bizim de yardımımıza koşsunlar diyedir. Onlara yaptığımız iyiliklerin aslı aranırsa bu aslında önceden kendi- mize yaptığımız bir iyiliktir. Bu parçadaki altı çizili cümleler aşağıdakiler- den hangisine örnektir? A) Tahmin C) Karşılaştırma B Tanım D) Olasılık

1 4. (1) Farklı temaları başarıyla işlese de akşamı bir başka anlatıyor Ahmet Haşim. (II) Onun yazdığı şiirlerde ak- şam, okurun gözünde canlanır; güneş, ahenkle yerini karanlığa bırakır, kuşlar yuvalarına gider. (III) Usta şair bununla da yetinmez, akşama biraz da hüzün katar. (IV) Belki de ömrünün dışlanmışlığını dizelerle aktar- mak istemiştir. (V) Vakitlerden akşam olunca mutlaka onun şiirlerini okuyun, o vakit akşama daha farklı ba- kacaksınız. Bu parçada numaralanmış cümleler ile ilgili aşağı- dakilerden hangisi yanlıştır? A cümlede, öznel bir değerlendirme söz konusu- dur. 9 cümlede, akşam ile ilgili bir betimsellik hâkimdir. III. cümlede, şairin biçemsel bir özelliğine değinil- miştir. söz konusud söz konusudur. D) IV. cümlede, bir tahmin E) V. cümlede, koşula bağlılık söz konusudur. Diğer sayfaya geçiniz.

5. Tüm dünyada olduğu gibi, Türkiye'de de elektronik ya- yıncılık, Türk medya kuruluşlarının internet üzerinden kendi sitelerini kurması ile başlamıştır. Bununla beraber internetin yaygınlaşmaya başlamasıyla birlikte zaman ve mekân sınırlarının kalkması sonucu elektronik yayıncılığa daha çok önem verilmeye başlanmıştır. Medya kuruluş- larının internet ortamına taşınması ve internette sayfa aç- maları ile başlayan bu süreç, birçok yayın sitesi ve portal- ları şeklinde devam etmiş ve âdeta yeni bir medya türü Türk medyasında internetin 1995 yılı iti- oluşmuştur. barıyla kullanılmaya başlanmasından kısa bir süre sonra, yayın yapan araçların hemen hepsinin internette yerlerini aldıkları ve mevcut olan geleneksel yayınlarını elektronik ortama da aktardıkları görülmektedir. Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Bundaki asıl etken, medya kuruluşlarının, elektronik yayıncılığının daha hızlı ve güvenli olduğu yönündeki inançlarıdır B) Bu şekilde, hem medya kuruluşları bireylere hızlı bir şekilde ulaşmış olacak hem de bireyler her şeye ula- şabilme imkânını elde edecektir 6. (1 la S F C) Bu yaklaşımın temelinde yatan asıl gerçek, medya ku- ruluşlarının modern çağa ayak uydurma ve okurlara daha hızlı ulaşma isteğidir D) Bu oluşum, medya kuruluşlarının maddi çıkarları- ni gözetmeden topluma daha sağlıklı hizmet verme amacını gütmektedir E) Bu oluşumun temel nedeni, büyük maddi yatırımlarla kurulabilen medya kuruluşlarının internet ortamında çok büyük maddi yatırım gerektirmeksizin kurulabil- mesidir

..., kendi ruh hâllerini anlattığı şiirlerinde dahi masal ve tasavvuftan yararlanır. Sadece İslam tasavvufu değil. Uzak Doğu mistizmi ve diğer ilahi dinlerin mistisizminden de yararlanır. Hayata ironik olarak baktığı şiirlerinde dahi dinlediği masalların hayal dünyasında oluşturduğu izler görülür. Şiirde vezin ve kafiyeye önem vermez. Ahengi şiirin kompozisyonunda arar. Bu parçanın başına aşağıdakilerden hangisi getiril- melidir? A) Asaf Halet Çelebi B) Arif Nihat Asya C) Mehmet Akif Ersoy D) Nazım Hikmet E) Yahya Kemal Beyatlı N

9. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin anlam özel- liği yanlış verilmiştir? A) Dolapta dünden kalma yemek vardır. (Varsa- yım) B) Onun gibi daha niceleri bu soruyu cevaplaya- madı. (Karşılaştırma) C) Kompozisyon yazarken başlık koymaya dikkat edin. (Uyarı) D) İşi uzadı eve geç vakitte gelebilir. (Olasılık)

7. (1) Karikatürün avantajları çok. (II) Altan Erbulak da karikatür için aynı fikirdeydi: "Tiyatro zor ama karikatür kolay." derdi. (III) İstanbul'daki el Pa- ris'te de eldir; çizilen masa, her yerde masadır. (IV) Çizgi, kullanılması en kolay bir dil. Kaldı ki hemen her ülkede insanların ortak konuları vardır. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi- sinde karşılaştırma söz konusu değildir? A) I. B) II. C) III. D) IV.

5. Aşağıdaki görsellerin hangisinde öneri anlamı vardır? A) C) 15 Temmuz Demokrasi ve Mah Birik God YEŞİL BİR ADIM FIN Geri Dönüşüme Önem Verin Ülke Yeşillensin B) D) Sağlık En Güzel Hediyedir Casa sis MAN. ILK YARDIM HAYAT KURTARIR

Size, dünyaya iğne deliğinden bakarak yaşamını idame ettir. meye çalışan Terzi Memduh Usta'dan bahsetmek istiyorum. Herkesin bu hayatta maddi söküğünü diktirdiği mekânları bul duğu ancak gönül söküğünü diktirmek için mekân bulmakta zorlandığı bu devirde Sultanbeyli'ye yolu düşenler Çamlık'taki bu nezih insanı mutlaka bilirler. Bu parçada geçen "dünyaya iğne deliğinden bakmak" sözüy. le anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Hayattaki gelişmeleri küçük bir açıdan görmeye çalışmak B) Kısıtlı imkânlarla büyük işlerin üstesinden gelmek C) Kendi doğrularını hayat boyu değiştirmeden sürdürmek D) Alçak gönüllü bir yaşam sürmeyi en büyük marifet sanmak E) İnsanların yaşamdaki ayrıntıları görmesini sağlamak

Hi r 1 NOT , geçimini sağlamak için hangi işleri yap- ması daha uygundur 10. (1) Artık kabul edelim, yayıncılık da gıda pazarlamacılı- ğı gibi, beyaz eşya satıcılığı gibi ticari bir alan hâline gelmiştir. (II) Eskiden kitaba ayrı bir değer veren, belki çoğu yazar olan kişilerin kurduğu küçük işletmelerdi yayınevleri. (III) Günümüzde ise editörleri, grafikerle- ri/dizgicileri, pazarlamacıları ile oldukça büyük bir sek- tör oldu yayıncılık. (IV) Siz ise eskisi gibi kitap aşkıyla küçük bir yayınevi kurdunuz diyelim. (V) Üç beş kitap yayımladıktan sonra sermayeyi kediye yükleyip dükkâ- nı kapatırsınız büyük ihtimalle. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde var- sayım söz konusudur? A) IV. B) III. C) I. D) V. E) II. PARAGRAF VE ANLAM BİLGİSİ 115

TÜRKÇE TESTİ 28 24 ayrılan kısmına işaretleyiniz. blan de 3. Günlük yaşamda deyimlere sıkça başvururuz. Eskisi gibi zevk veren yanı kalmayan, yavanlaşan durumlar için tadı tuzu kalmadı; bir kişinin yolunda giden işlerini engelleyecek davranışlarda bulunan kişiler için tekerine 1 çomak soktular deriz. Suçsuz olduğu anlaşılan birisi Deneme - 3 35,50 || için temize çıktı derken birine çok iyi bildiği bir konuda ||| bilgi vermeye çalışan kişi için ise tereciye tere satıyor, deriz. Bir şeyde kusurunun olabileceğini kabul etmeyen IV kişileri de taş yürekli olarak niteleriz. V Bu parçada numaralanmış deyimlerden hangisi yanlış açıklanmıştır? A) B) II 4 C) III D) IV E)V

Z E BYT-B B B 27. 1. Don Kişot'u Kim Öldürdü? filminin ana karakteri Yönetmen Toby, ilk filmini bir Don Kişot uyarlaması olarak çekerken filmin adına yaraşır bir çaba göstermiştir. II. Romanda Don Kişot'un yücelttiği kahramanlık, cesaret, onur gibi duyguların filmde pragmatik bir dünyada modası geçmiş değerler olarak görülmesi Toby'nin bu dönüşümüyle ilişkilendirilebilir. III. Yönetmenlik kariyerinin ilerleyen yıllarında ise içindeki Don Kişot'a ihanet ederek hayalciliğini öldürmüş ve piyasa ortamına uyum sağlamıştır. IV. İmkânsızlıklar içinde olmasına rağmen koşulları zorlayıp hayal gücünü sonuna kadar kullanarak iyi bir film ortaya çıkarmıştır. V. Nitekim romanda Don Kişot'un esas deliliğinin, yel değirmenlerini vahşi devler sanmasından çok, bu modası geçmiş değerlere katı biçimde bağlı kalarak kahramanlık yapma arzusu olduğu bilinmektedir. Yukarıda numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluşturulacak biçimde sıralandığında hangilerinin birbiriyle yer değiştirmesi gerekir? A) II ve III B) II ve IV D) III ve V C) III ve IV E) IV ve V