Divan Şiiri Özellikleri Soruları

8. (1) Türklerin Müslüman olmasından sonra İran ve Arap edebiyatından etkilenerek meydana getirdiği divan edebiyatı, 13. yüzyıl sonlarından 19. yüzyıl sonlarına kadarki bir süreci kapsar. (II) Bu edebiyat, Arapça, Farsça ve Türkçenin iç içe olduğu, Osmanlı Türkçesi adı verilen ağır bir dille oluşturulmuştur. (III) Düzyazının arka planda kaldığı bu edebiyatta şiire önem verilmiş, bütün şiir biçimleri Arap ve İran edebiyatından alınmıştır. (IV) "Sanat için sanat" anlayışının hâkim olduğu bu edebiyatta süslü, sanatlı bir anlatıma önem verilmiş; daha çok hayalî bir dünya oluşturulmuştur. (V) Şairler "mazmun" adı verilen ve ortaklaşa kullanılan kalıplaşmış sözlere yer vermiştir. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? AY B) II D) IV E) V

3. Gerçi kim söylendi bunda Türk dili a İlle masum oldu mani menzili a Çün bulasın cümle yol menzillerin b Yirme gel pes Türk ve Tacik dillerin b Aşağıdakilerden hangisi bu beyitlerin mesnevi nazım biçimiyle yazıldığının bir göstergesidir? A) Konusu C) Uyak ve redifi B) Nazım birimi DÖlçüsü E) Uyak düzeni 3 2

C) Beytü'l kasid E) Girizgah D) Taç beyit 5. Geh varıp havz kenârında hirâmân olalım Geh gelip Kasr-i Cinan seyrine hayrân olalım Gâh şarkı okuyup gâh gaze-lhân olalım Gidelim serv-i revanım yürü Sa,dâbâd'a Bir sen ü bir ben ü bir de mutrib-ı pâkîze-edâ İznin olursa eger bir de Nedim-i şeydâ Gayrı yârânı bugünlük edüp ey şûh fedâ Gidelim serv-i revânım yürü Sâd'âbâd'a Bu dörtlüklerden yola çıkılarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A Bestelenmek amacıyla yazılan divan edebiyatı nazım biçiminden alındığına BNakaratlara yer verildiğine C) Lirik bir konuyu ele aldığına Halk edebiyatı nazım biçimi olduğuna E) Nedim'le bu türün özdeşleştiğine

71. Aşağıdakilerden hangisi Divan edebiyatı düzyazışının özelliklerinden biri değildir? A) Kimi eserlerde yalın, kimilerinde ise çok ağır bir dil kullanılmıştır. B)Birçok eserde süslü ve sanatlı bir söyleyiş benimsenmiştir. C) Eserlerde kısa cümleli anlatım yeğlenmiş; edatlara, bağlaçlara pek yer verilmemiştir. D) Texkife, siver, tarih, velayethâme gibi türlerde eserler yazılmıştır.

10. Sınıf / Türk Dili ve Edebiyatı 6. Divan şiirinin en yaygın nazım biçimlerinden biri gazeldir. Lirik konuların işlendiği gazeller, aa, ba, ca, da... şeklinde kafiyelenir. Halk edebiya- 11 tındaki koşmanın karşılığıdır. Beyit nazım birimiyle ||| IV oluşturulan gazeller, konularına göre başlıklandırılır. V Bu parçadaki numaralanmış yerlerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? Y 701 B) II YIN AV IV 9. B8 Bu gis A) B) O D) E)

66. Aşağıdakilerden hangisi bir mesneviden alınmış olabilir? A) Boynu burulu, ayağı bağlı Sehlâ gözü nemli, canı dağlı B) Gül hasretinle yollara tutsun kulağını Nergis gibi kıyamete dek çeksin intizar C) Lebine benzediğiyçün mey-i nâb El üstünde tutarlar hürmeti var D) Haberi olsa anın yoluna can verdiğime Bana rahm eyleyüben eyleye idi nazarı E) Gülmek ol gonceye münasibdir Ağlamak bu dil-i hazine gerek

A A 10. ----, düşmanla yapılan savaşları konu alan eserlerin genel M 12. adıdır. Manzum, mensur veya karışık olarak kaleme alınan bu eserler; Türk edebiyatında XV. yüzyıldan sonra gittikçe artan bir gelişme göstermiştir. Zafername, fetihname gibi farklı isimler altında yazılan bu türe ait araştırılması gere- ken pek çok eser vardır. Türk dili, edebiyatı ve tarihi açısın- dan ayrıntılı bilgiler barındıran bu eserlerin edebî yönünün ihmal edildiği görülür. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Surname C) Kabusname E) Habname B) Menakipname D) Gazavatname LO 5

ve III YAYINLARI LİMİT 5. Divan şiiri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? AV Aruz ölçüsü kullanılmıştır. Duygu ve düşünceler, kalıplaşmış birtakım sözlerle anlatılmıştır. Yabancı sözcük ve tamlamalarla yüklü bir dil kullanılmıştır. Şiirler "divan" adı verilen kitaplarda toplanmıştır. Parça güzelliğine değil, bütün güzelliğine önem verilmiştir.

r uyak çeşidl karaltı altı ). erin e ilen ilen T23T 8. Aşağıdaki dizelerden hangisi bir mesneviden alınmış olabilir? A) Meni cândan usandurdi cefâdan yâr usanmaz mi Felekler yandı åhumdan murâdum şemi yanmaz m B) Bir kadehle bizi såki gamdan âzâd eyledi Şåd olsun gönlü anın gönlümü şâd eyledi C) Gül ü låleyle zeyn olmış çemenler Oyuna girdi gönlekcek semenler D) Nigârım dilberim yârim nedîmim mûnisim cânım Refikim hem-demim revânim derde dermânim E) Nâzenîn bu ömrümüz bir göz yumup açmış gibi Geldi geçdi tuymaduk bir kuş konup uçmış gibi 9. Çözülen bir demetten.indiler birer birer Birak, yorgun başlanı bu taşlarda uyusun Tutuşmuş ruhlarına bir damla gözyaşı sun

an edebiyatında şairin kasidedeki başarısı veya başarısızlığı bu bölümde ortaya çıkmaktadır. Şiirin hazırlık safhası olan bu bölüm, şairin ilhamına ve hayal gücüne serbestlik tanıdığından kasidenin şiirsellik açısından en dikkat çeken bölümüdür. Sosyal yaşantılardan deyimlere, mekân tasvirlerinden ahlaki ve felsefi düşüncelere kadar birçok dekor, bu bölümü süslemiştir. Bu parçada kasidenin söz edilen bölümü aşağıdakilerden hangisidir? A) Methiye nas m B) Nesib D) Girizgâh gor hitsg Hilsket nilssive sly olyön E) Tegazzül C) Fahriye Menied ambed melibsd müm lo

2. Aşağıdaki istiare örneklerinin hangisinde, sevgili yerine kullanılan öge ayraç içinde yanlış gösterilmiştir? A) Gitdi başundan gönül ol serv-kaddün sâyesi Ağla kim idbåra tebdil oldu ikbalün senün (Gönül) B) Ayan-ı mürg-i dil zülf-i perşânındadır Kanda olsan ey perj.gönlüm senin yanındadır (Peri) Gezermiş kasnın etrafında yer yer täze meh-rûlar Mükahhal gözlü şirin sözlüteyli yüzlü âhular (Åhu) D) Kadem kadem gese teşrifi Näili o mehin Cihan cihan elem-i intizara değmez mi (Meh) E) Açıldığın haber verir ağyâre gül gibi Daim bize nesim-i sebük-på gelir gider (Gül) Divan Edebiyatı 30

12. Lutf idüp ol şeh-i firişte-hisâl Kuzılar eylemiş kulina atâ Dâ'imâ kıl du'âyı ey Bâkî Kuzıların bağışlasun Mevlâ A) Rubai 12. Bu dizelerin nazım biçimi aşağıdakilerden hangisi olabilir? D) Gazel Cemşid-i HuBit: Rum B) Kit'a Kayseri E) Müstezat C) Tuyuğ

zimat Şiri yönün- zimat'ın nlayışı- mişler- Eir. Y görül- ndırıl- Edebiyat V ankitabevi.com.tr İkbal için ahbabı siâyet yeni çıktı Bilmez idik evvel bu dirayet yeni çıktı Sirkat çoğalıp lafz-ı sadâkat modalandı Nâmûs tamâm oldu hamiyyet yeni çıktı Düşmanlara ahbabını zem oldu zarafet Dil-dârdan ağyara şikâyet yeni çıktı Sâdıkları tahkîr ile red kaide oldu Hırsızlara ikram u inayet yeni çıktı Hak söyleyen evvel dahi menfur idi gerçi Hâinlere amma ki riâyet yeni çıktı Evrak ile ilân olunur cümle nizâmât Elfâz ile terfîh-i raiyyet yeni çıktı Yukarıda bir kısmı verilmiş olan şiirin yazarı dönemin ünlü devlet adamlarından birini hicvettiği ---- adlı ese- riyle önemli bir role sahiptir. Tanzimat şiirinin hiciv ko- nusunda en önemli ismidir. Bu parçadaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi ge- tirilmelidir? A) Şiir ve İnşa TEST 1 Zafername C) Rüya E) Harabat D) Terkib-i Bent Yadigâr- Seban

17. Bir gazele ait üç beyit şu şekildedir: 1. Yok bu şehr içre senin vasfettiğin dilber Nedim Bir peri-sûret görünmüş bir hayal olmuş sana II. Haddeden geçmiş nezaket yål ü bål olmuşs sana Mey süzülmüş şişeden ruhsar-ı âl olmuş sana III. Sen ne câmin mestisin âyâ kimin hayranısın Kendin aldırdın gönül n'oldun ne hål olmuş sana Bu beyitlerin şiirde yer alma sırası aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) II-III-I B) II-I-III D) III-11-1 C) 1-m- E) 11-1-11

EST 7. 53 Divan şiirinde, bütün güzelliği değil, parça güzelliği önem- senmiştir. Şiirlerde konu bütünlüğü yoktur, her beyitte fark- li konular işlenir. Bu nedenle şiirlerde başlık yoktur, şiirler çeşitli şekillerde adlandırılmıştır. Örneğin, kasideler ---- Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangi- si getirilemez? A) işledikleri konulara göre isimler almıştır: tevhit, naat, hiçviye, münacat, methiye... Besib bölümünde işlenen konuya göre adlandırılmıştır: bahariye, şitaiye, iydiye, hamamiye... beyit sayısına göre adlandırılmıştır: teşbib, girizgah, te- gazzül, methiye, fahriye, dua... D)/redife göre adlandırılmıştır: su kasidesi, tığ kasidesi, ke- rem kasidesi, sünbüliye... E) kafiye harfine göre adlandırılmıştır: kafiye harfi ri ise ra- iyye, ti ise taiyye... 8. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) Su Kasidesi, Fuzuli'nin Hz. Muhammed'i övmek ama- cıyla yazdığı naat türünde bir kasidedir. BSıhhat u Maraz, Şeyh Galip'in, Nabi'nin Hayriye adlı mesnevisinden daha güzel bir mesnevi ni göstermek için yazdığı dil V

A) II B) 11. Aşağıdakilerden Müseddes D) Taştir Rüştü BAYINDIR hangisi bentlerden oluşmaz? 4) Tesmin C) Tetsi E) Rubat 14. Hakim Maki öğütler ğindeki sözlerin bulunduğu gaz Aşağıdakilerden hangisi ha nınmıştır? A Fuzuli BBaki D) Gevheri