Divan Şiiri Özellikleri Soruları

enilir nişit- amet rinin iniz uş- bir Ben by- rin en, el- li, i ORTE A 14. Divan şiirinde şairlerin, öz değerleriyle övünmeleri bir gele- nek hâline gelmiştir. Şairlerin kendi değerlerini övdüğü bu şiir türüne "fahriye" denir. Aşağıdaki dizelerden hangisi bu parçada sözü edilen şiir türüne örnek gösterilemez? AY Nezâketde metânetde kelâmum benzemez aslâ MA Ne Örfi'ye ne Hâkânî'ye bu bir tarz-ı âherdir blive B) Hasr olur cümle okındıkça füsûn-ı nazmum Sühan-ı pâküme a'dâ bulamaz cây-ı sühan C) Sanırlar katre-i hûn saçılır tîg-i zebânımdan Sözüm oldukça rengîn-fikr ile yâkut-i rümmânî mil ibyovud naru2 10 D) Tâze eş'âruma hiç köhne edâ benzeye mi Nefha-i rûh ile bir mi nefes-i bâz-pesîn a Ol şehinşah ki eger lutf ile ferman itse Haşra dek her gün ider hükmini icra nev-rûz OSY SV amardeisto2XA

YATI OZANLARI Genel) 4. I. Yunus Emre II. Ruhsatî III. Karacaoğlan IV. Kaygusuz Abdal V. Dadaloğlu A) I BII İlahi Koşma Ağıt Koçaklama > Yukarıdaki numaralanmış şairlerden hangisi, karşısında verilen şiir türüyle ilişkilendirilemez? > TEST 13 Taşlama-Seyri C) III D) IV E)

1. "Cânan aramızda bir adındı, Şirin gibi hüsn ü âna unvan, Bir sahile hem şerefti hem şan, Çok kerre hayâlimizde cânan Bir şi'ri hatırlatan kadındı. " Yukarıda verilen şiirin nazım birimi aşağıdakile- rin hangisinde doğru verilmiştir? A) Díze Bent E) Kit'a ct) B) Beyit D) Dörtlük 4.

A 14 1. Grup Şeyh Galip II. Nabi Ill. Baki IV. Gülşehri V. Fuzuli A) I A AYT Deneme Sınavı-4 II. Grup Sebkihindi Hikemi tarz Rindane gazel Tasavvuf akımı Şuhane gazel Yukarıdaki 1. grupta verilen sanatçılardan hangisi, kar- sisinda verilen II. gruptaki kavramla eşleştirilemez? B) II C) III D) IV E) V

larak (10.) Işkın odina gönül pervânedür Tâkatüm yoh bilmezem pervâ nedür Fursat olinca gönül sen yanadur Âşıkun âyîni budur ya nedür II. Ey özünün sırlarına akıl ermeyen Suçumuza, duamıza önem vermeyen Günahtan sarhoştum ama dilekten ayık Umudumu rahmetine bağlamışım ben Bu dizelerin nazım biçimleri aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla doğru verilmiştir? A) Tuyuğ - Rubai C) Şarkı Murabba B) Mâni - Tuyuğ D) Kita Rubai E) Mant- Murabba

2. Gazel nazım biçimiyle ilgili aşağıdaki cümle- lerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? Aruzun her kalıbıyla yazılabilir. B) Bütün beyitleri aynı tema etrafında şekillen- miş gazellere yek-âhenk gazel denir. Birim değeri beyittir. P) Kafiye düzeni bakımından mesneviyle ben- zerlik gösterir. Gazelin en güzel beytine beytü'l gazel denir. ESEN YAYIN

ÖRNEK SORU Bir elinde gül bir elde câm geldin sâkiyâ Kankısın alsam gülü yâhud ki câmı yâ seni Bu beyit aşağıdaki gazel türlerinden hangisine aittir A) Âşikâne gazel CHikemi gazel ÇÖZÜM sâki: şarap sunan B) Sofiyâne gazel D) Şuhâne gazel E) Rindâne gazel Elinde şarapla sevgili gelmiş

I. Türkçe, Farsça, Arapça divanlarının yanı sıra ünlü mesnevileri ve bir de Şikâyetname adlı mektubu vardır. II. Divan nesrinin ilk süslü düzyazı örneği olan Tazarrûnâme'yi yazmış 15. yüzyıl sanatçısıdır. III. Gazellerinde ve şarkılarında halk deyimlerine yer vererek yerlileşmeyi sağlamış XVIII. yüzyıl divan şairidir. IV. Gazelleri ve mesnevileri ile didaktik şiirin başarılı örneklerini vermiş XVII. yüzyıl divan şairidir. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerde aşağı- dakilerden hangisine ait bilgi yoktur? A) Nabî -B) Nedim D) Euzûlî C) Bâkî E) Sinan Paşa

34 A) I (1) Mesnevi tarzı eserler uzun olduğu için aruzun kısa ka- liplarıyla yazılması genellikle tercih edilmiştir. (II) Şehname vezni aruzun fe'ûlün/fe'ûlün / fe'ûlün / fê'ûl kalıbına den- mektedir zira İran edebiyatında Firdevsi'nin Şehname'si, bu kalıpla yazılan ilk olgun eserdir. (III) Firdevsî, eserinde İran-Turan savaşlarını anlatmakta, Kaşgarlı Mahmud'un kayıtlarında Alp Er Tunga olarak geçen, Iranlıların Afra- siyab dedikleri Türk kahramanı hakkında da bilgiler ver- mektedir. (IV) 13. yüzyıl Anadolu Türkçesiyle Anadolu sahasında yazılan ilk büyük mesnevi Mevlana Celaleddin Rumi'nin mesnevisidir. (V) Mevlânâ Celâleddin-i Rumi'nin Mesnevi'si İslam dünyasında o kadar meşhur olmuştur ki İranlı Molla Cami ondan bahsederken; "Peygamber değildir ama kitabı vardır." demiştir. Bu paragraftaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı yapılmıştır? A) I B) II 6. C) III IV E) V af KC S

8. AYT / Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1 Gazel divan şiirinin en çok kullanılan nazım biçimlerin- den biridir. Kimi şairler aşkın verdiği mutluluğu ve acıyı, kimi şairler hayattan zevk almayı, içkiyi; kimi şairler ka- dını, aşkın zevklerini, kimi şairler de doğruyu, hayatın ga- yesini anlatır. Buna göre; 1. Nedir bu gizli gizli âhlar çâk-i giribânlar Aceb bir şûha sende âşık-ı nâlân mısın kâfir (Nedim) II. Meyden safâ-yı bâtin-ı humdur garaz hemân Erbâb-ı zâhir anlayamazlar murâdumuz (Bâkî) III. Bağ-i dehrin hem hazânın hem baharın görmüşüz Biz neşâtın da gamın da rüzgârın görmüşüz (Nâbî) Yukarıdaki gazeller konularına göre hangi gazel çeşit- lerine örnek olabilir? A) Âşıkane gazel - sofiyane gazel - hikemî gazel B) Rindane gazel - şûhâne gazel - âşıkane gazel C) Şûhâne gazel - rindane gazel - hikemi gazel D) Hikemi gazel - âşıkane gazel - rindane gazel E) Rindane gazel - sofiyane gazel- şûhâne gazel 9. "Ku lind gar biri de zıl şe Bu si A C Dony ögetve

11. ÇAP/AYT 10. Kamu bîmârina cânân deva-yı derd eder ihsan Niçün kılmaz bana derman beni bîmar sanmaz mı beytinde olduğu gibi dizeleri ortadan bölünerek mis- ra hâline getirilebilen, böylece dörtlük nazım birimine dönüştürülebilen beyitlerle yazılan bu nazım biçimine -- denir. Bu açıklamada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Müstezat B) Tuyuğ C) Musammat D) Kita E) Terkibibent Edebiyat Festivali ve Kitan 12

abhagom sid leignant nob swing 9 Çağatay Türk edebiyatının önemli bir temsilcisidir. 15 ve 16. yüzyıllarda Hindistan'da yaşamıştır. Aynı za- manda bir devlet adamıdır. O, büyük bir şair olma- sına rağmen asıl ününe nesirleriyle ulaşmıştır. Nesir- leri Anadolu Türkçesine de uyarlanmış ve beğeniyle okunmuştur. 10 lov Bu parçada sözü edilen şair, aşağıdakilerden han- gisidir? A) Ali Şir Nevaî habe Om pirisemisal bib de nubugüvenmo8 B) Babur Şah C) Ebulgazi Bahadır Han DY Yusuf Has Hacip ho bol ev biss E) Kaşgarlı Mahmut C imipid misan one (A dizolorine kısa dizeler eklenerek elde

2. OTURUM 15. Divan edebiyatı süslü nesrinde, marifet göstermek amaçlanmıştır. Bu türe genellikle medrese eğitimi görmüş, Osmanlıcayı iyi bilen yazarlar yönelmiştir. Süslü nesirde çok uzun cümleler, bol söz ve an- lam oyunları göze çarpar. Süslü nesrin örneklerin- den birini ---- adlı yapıtıyla kaleme almıştır. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıda veri- lenlerden hangileri sırasıyla getirilmelidir? A) Kabusname - Mercimek Ahmet B) Miratü'l-Memalik - Seydi Ali Reis C) Garipname - Aşık Paşa D) İskendername - Ahmedi Tazarruname - Sinan Paşa 16. Bir elestirmoni

13. Seherden seyre vardum murgzâra Hezârân murg gördüm geldi zâra Gül ü lâleyle zeyn olmış çemenler Oyuna girdi gönlekcek semenler Bu dizeler aşağıdaki nazım biçimlerinden hangisiyle yazılmıştır? A) Tuyuğ D) Kit'a oud was B) Mesnevi 198 C) Kaside E) Terciibent

9. Esdi nesim-i nev-bahâr açıldı güller subh dem Açsın bizim de gönlümüz sâki meded sun câm-i Cem Yukarıda verilen beyit konusuna göre kasidenin hangi türünden alınmıştır? A) Bahariyye B) Dâriyye C) Fethiyye D) lydiyy E) Seheriyye Bor

hikayelerinden biri 18. Mesnevi nazım şekliyle ilgili, I. Beyit sayısı 33-99 arasında değişir. II. Uzun hikâyeler anlatılırken özellikle tercih edilmiştir. III. Her beyti kendi arasında kafiyelidir. IV. Aruzun uzun kalıplarıyla yazılmıştır V. Türk edebiyatında ilk örneği 11.yüzyılda yazılmıştır. yargılarından hangileri yanlıştır? A) I ve II B) I ve IV C) II ve III D) Ill ve V E) IV ve V lalarindan kullanılmıştır. E) Beş mesnevi yazılıp bir takım a "hamse" adı verilir. 21. Aşağıdaki cü yapılmamıştı A) Istanbul'