Divan Şiiri Özellikleri Soruları

3. Aşağıdakilerden hangisi bir mesneviden alınmış olabilir? A) Erzakları bela-yı nagah Ateş yağar üstlerine her gah B) Ruhsarları bağlan kasrları hep Güya ki bütün şevk-u turab zevk-u safadır C) Ey vakf-i raz-ı aşk olan arif-i can Ney gibi seninle bi-zeban söyleşelim D) Gamze tigin çekti ol mah olma gafil ey gönül Kim mukarrerdir bir gün ölmek sana şivan bana E) Altında mı üstünde midir cennet-i ala El hak bu ne halet bu ne hoş ab-u havadır T

. Aşağıdakilerden hangisi bir gazelin ilk beyiti olabilir? A) Kamu bîmârina cânan devâ-yı derd eder ihsan Niçin kılmaz bana derman beni bimâr sanmaz mı B) Şeb-i hicran yanar canım döker kan çeşm-i giryânım Uyarır halkı efganum kara bahtım uyanmaz mi C) Fuzuli rind-i şeydadır hemişe halka rüsvadır Sorun kim bu ne sevdadır bu sevdadan usan- maz mi D) Gül-i ruhsarına karşı gözümden kanlı akar su Habibim fasl-ı güldür bu akar sular bulanmaz mı E) Beni candan usandırdı cefadan yar usanmaz mi Felekler yandı âhımdan muradım şem'i yanmaz mi

12. adlı eser Ahmet Yesevi'nin Fakrname adlı eseri- nin açıklaması niteliğindedir. Eserde tasavvufi konular vardır. Eserde Hz. Âdem'in yaratılışı, Allah'ın birliği gibi konular da işlenmiştir. Bu parçadaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi ge- tirilmelidir? A) Marifetname B) Garipname D) Divan C) Muglataname E) Makalat 11 www.pelikankitabevi.com.tr

Deneme -3 24. Hiciv kavramını açıklayan metinlere kronolojik olarak bakıldığında öncekilerin divan edebiyatındaki örneklerinden yola çıkarak sadece "şahsi" ve "ahlaki" çerçevede yorumlar yaptığı görülmektedir. Daha sonrakilerse çağdaş örneklere uygun biçimde şahısların yanında sosyal eleştirinin de hicvin kapsamında olduğunu işaret etmişlerdir. Türkçede, Cumhuriyet'ten sonra hiciv kelimesinin yanında eş anlamlı olarak "yergi" de kullanılmıştır. Ferit Öngören'e göre bu sözcük; hiciv türündeki saldıran, karalayan yönü karşılamasına rağmen ironi yönünü karşılamamaktadır. İçeriği bakımından hiciv türünün kapsamına giren diğer bir terim de "taşlama"dır. Taşlamalar, genel anlamda halk şiirindeki yergi örnekleri olup, klasik edebiyatta hiciv türünün karşılığı olarak ele alınmaktadır. Bu parçadan hareketle "hiciv" ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? LA) Içeriğinin ne olduğuyla ilgili farklı görüşlerin olduğu Ange B) Belli bir dönemden sonra olumlu bir anlam kazandığı LC) Aynı anlama geldiği düşünülen kelimenin anlamsal bir eksikliğinin olduğu D) Türk edebiyatında yazınsal bir tür olarak yer aldığı E) Mizahi ögeler içeren bir özelliğe sahip olduğu

Soru 17: Haddeden geçmiş nezâket yâl ü bâl olmuş sana Mey süzülmüş şîşeden ruhsar-ı âl olmuş sana Yukarıdaki metinle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Taç beyittir. PYSade bir dili vardır. C) Beyitte sadece bir söz sanatına yer verilmiştir. D) Gazelin ilk beytidir. Hece ölçüsü kullanılmıştır.

ikte ten 7, t i 6. muzeyyel - musam Bâşıkane - rindane - şuhane - hikemî C) âşıkane - mestane - şuhane - sofiyane D) musammat- rindane - mestane - hikemî E) musammat - müzeyyel - şuhane - hikemî Niçin sık sık bakarsın.öyle mirat-ı mücellaya Meğer sen dahi kendi hüsnüne hayran mısın kafir Nedim-i zarı bir kafir esir etmiş işitmiştim Sen ol cellad-ı din ol düşmeni iman mısın kafir Bu dizelerle ilgili olarak 1. İstifham sanatı yapılmıştır. II. Tecahüliarif sanatına başvurulmuştur. III. Bir gazelin son iki beytidir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnızl *** D) II ve III B) Yalnız II C) E) I, II ve III

Divan Edebiyatında Şiir Genel Özellikler; Gazel, Kaside, Mesnevi) 4. Bir gazele ait üç beyit şu şekildedir: I. Yâri diyen gerek kim ola gayrden berî Cânânı isteyen kişiye terk-i can gerek II. Onunçün Ahmedî heves eder lebine kim Dil-hastedir ona şeker-i nârdân gerek III. Âşık olana aşk odundan nişân gerek Bağrı kebâb gözlerinin yaşı kan gerek Bu beyitlerin şiirde yer alma sırası aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) I-III-II B) II - I - III 6E99BAE7 D) III-II-I C) II-III-I E) III-1 -11 Daha çok lirik konuların işlendiği gazeller işledikleri ko- uya göre birtakım isimler alır. Aşkın verdiği mutluluğu kıntıyı, sevgilinin güzelliğini anlatan gazeller --- ga

türü, 10. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 11. Aşağıdaki beyitlerden hangisi bir "musammat gazel" den alınmıştır? A) Kamu bîmârina cânân deva-yi derd eder ihsan Niçün kılmaz bana derman beni bîmar sanmaz mı B) Bir âfet-i pür-şîve ki her gamze-i şûhu Sermest iken âmihte-i şerm ü hayâdır C) Tab'ım ol bülbül-i şûh-ı çemen-i ma'nâdır Ki esîr-i kafes ü dâm iken olmaz yine lâl D) Haddeden geçmiş nezâket yâl ü bâl olmuş sana Mey süzülmüş şişeden ruhsâr-ı âl olmuş sana E) Nâz olur dem-beste çeşm-i nîm-hâbından senin Şerm eder reng-i tebessüm la'l-i nâbından senin 13. Birleşik söz ikisi birleş sözcük biti Aşağıdak maktan k A) Keçi önem mişc B) Kus şek Sire C) Dü liğ rü D) 1. yo E) la

7 12. Dilde gam var şimdilik lütf eyle gelme ey sürur Olamaz bir hanede mihman mihman üstüne Yardan mehcur iken düştük diyar-ı gurbete Dehr yine gösterdi hicran hicran üstüne 11 Gel Hakk'a olma âsî Tâ gide gönlüm pası Dört kitabın manası Var edep öğren edep III Karac'oğlan der ki bakın geline Ömrümün yarısı gitti talana Sual eylen bizden evvel gelene Kim var imiş biz burada yoğ iken Yukarıda numaralanmış dizelerin nazım biçimi ya da türü sırasıyla aşağıdakilerden hangisidir? A) Mesnevi B) Varsağı C) Kaside D) Gazel E) Gazel || İlahî İlahî İlahî Nutuk Nutuk Semai Koşma Koşma Koşma Varsağı D) 1.3 sa yetine larak E) Mey yapr 10ml kull 14. Divan rinde Şir N danc şen- de Bu da A 15.D 4 KAZANIM TA

ni dile ve- ki PALME YAYINEVİ 8. Aşağıdakilerin hangisi Servetifünun Dönemi şiiri ile divan şiirinin benzer bir özelliğidir? A Şiirlerin son bölümünde şairin mahlasına yer verme B) Arap ve İran edebiyatından alınan nazım biçimlerini kullanma C) Duygu ve düşünceleri özgün olmayan ve mazmun denilen kavramlarla anlatma DY Arapça-Farsça sözcük ve tamlamalarla dolu, anla- şılması güç bir dil kullanma Şiirlere konuya uygun başlık verilmeyip şiirleri nazım biçimleriyle adlandırma

ESEN YAYINLARI 13. I. Tasavvuf öğretisini yaymak amacıyla oluştu. rulmuştur. II. Şiirlerin büyük bir kısmı didaktik olmasına rağmen lirik şiirler de görülür. III. Söz sanatlarına fazla yer verilmemiştir. IV. Âşık edebiyatından farkı şiirlerin hiçbirinin bestelenmeden söylenmesidir. V. İlahi, nefes, deme, devriye gibi nazım türleri vardır. 14 Yukarıdaki numaralı cümlelerin hangisinde tekke edebiyatıyla ilgili yapılan açıklama yan- liştır? A) I. B) II. Anadolu'nun C) III. DIV. E) V.

11. 122 I. Grup 1. Saki II. Mürit III. Mey IV. Meyhane V. Kadeh. II. Grup Tekke Allah aşkını sunan, insan-kâmil Tasavvuf yoluna girmiş derviş İlahi aşkın verdiği coşku Yukarıda I. grupta verilen tasavvuf terimlerin- den hangisinin karşılığı, II. grupta verilenler arasında yoktur? A) I. B) II. C) III. D) IV. EV.

3. Divan şiir geleneğine bağlı bir şiir yazmak is- teyen genç bir ozandan, aşağıdakilerden han- gisini yapması beklenmez? A) Beyit güzelliğine önem vermesi B) Şiirinde mazmunlar kullanması C) Şiirini doğaçlama olarak söylemesi D) Şiirini aruz ölçüsüyle yazması E) Şiirlerinde çoğunlukla zengin uyak kullanması

3. Kamu bimanına canan deva-yı dert eder ihsan Niçin kılmaz bana derman beni bimar sanmaz mı Fuzuli'ye ait bu dizeler aşağıdaki yargılardan hangisiyle bağdaşmaz? Biçim ve söyleyiş kaygısı ön plandadır. X B) Söze ve anlama dayalı sanatlar kullanılır. C) Kullanılan ölçü aruzdur. DY Arapça ve Farsça tamlamalara yer verilir. V E) Somut, günlük hayatta karşılaştığımız durum- lardan söz eder.

1. I. II. Dinî ve tasavvufi konulara hiç yer vermemeleri Arap ve Fars edebiyatından etkilenmiş olmaları III. Şiirde göz için kafiye anlayışına sadık kalmaları IV. Duygularını mazmunlara dayandırarak anlatmaları V. Yabancı sözcük ve tamlamaları kullanmaları Numaralanmış yargılardan hangisi divan edebiyatı sanatçılarının özelliklerinden biri değildir? C) III D) IV A) B) II V

Bir dem bahabilmedi ol aya Düşdi yüzi üzre misl-i saya G Leyli hem itürdi ihtiyarın Bir dem görebilmedi nigarın Hayranlıgı ol makama yetdi C Kim düşdi ayakdan ussi getdi C Bey't (...) Günümüz Türkçesi O ay yüzlü Leyla'ya bir an bile bakamadı da gölge gibi yüzü üstü yere düştü. Leyla da iradesini kaybetti ve bir an bile olsun, sevgilisini göremedi. Bu dizelerden hareketle mesnevi ile ilgili olarak aşağı- dakilerden hangisi söylenemez? (A) Nazım birimi beyittir. B) Aruzun kısa kalıplarıyla yazılır. Le Her birim kendi arasında uyaklıdır. D) Sınırlı sayıdaki beyitle olay anlatılır. E) Olağanüstülükler içerir.