Divan Şiiri Özellikleri Soruları

leneği içinde olu dif, ikinci metinde ab şeklindedir. anatı yapılmıştır. DY methiye e sata Aşağıdakilerden hangisi divan edebiyatı nazım türlerin- den değildir? A) Münacat Baat tegazzül D) Tedazz Anreviye H Methiye 6. Din ulularını, p gelenlerini veya nazım türleridir. mıştır. Bu parçada ha lerden hangisi A) Hicviye D

neme dair yo mlan göz önünde de bulunduğumuz tır. Bu yüzden Sirkaç büyük gisi, bireylerin dırma ve çıktılarla an yeterlilik a tarihle atilan en etkili mesale" sözüyle angisidir? Cıkarılması taya deki kler PALME A) Kaşgar C) Ahmet Yesevi 4. Nefesler Bektaşi şairlerince yazılan, Bektaşi törenlerinde 1 E) Ali Şir Nevai saz eşliğinde ve makamla okunması gelenek hâline, 11 gelen tasavvuf içerikli şiirlerdir. Nefes olarak adlandırılmalarının sebebi içsel duyguların konu edilmesidir. Nefeslerde samimi ve akıcı bir dil kullanılır. IV Tekke şiirinde nefes ve ilahilerin dışında tasavvufi konuları işleyen tevhit, münacaat ve naatlar da V B) II bulunmaktadır. Numaralanmış yerlerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? A) I Co 5. 1. Risaletü'n Nushiyye II. Kutadgu Bilin N

7. Bir gazele ait üç beyit şu şekildedir: I. Baki sıfat verdin elem ettin gözüm yaşını yem 3 Kıldın garik-i bahr-i gam deryalara saldın beni II. Vaslım dilersin çün dedin lutf edeyin olsun dedin b Yarın dedin bir gün dedin ferdalara saldın beni Ce BV III. Hattım hisabın bil dedin gavgalara saldın beni A Zülfüm hayalin kıl dedin sevdalara saldın beni a Bu beyitlerin şiirde yer alma sırası aşağıdakilerin.han- gisinde doğru olarak verilmiştir? A) I-III-II B) II - I - III P) III - II - 1 (0) YT ÖTD-2/A SERİSİ C) II-III-1 JOY E) III-1 -11 EDEBİYAT

7. (1) Kutadgu Bilig, İslamiyet etkisinde gelişen Türk by edebiyatının ilk eseri olarak bilinir. (II) Nazım-nesir ne karışık olarak yazılan bu eser, Fars edebiyatının ünlü eseri Şehname örnek alınarak yazılmıştır. (III) Mesne- vi nazım biçimiyle yazılan eserde dörtlükler de var- dır. (IV) Devlet yönetimi, ahlak, din, bilginin ve yerin- de konuşmanın önemi gibi konular işlenmiştir. (V) Oldukça yalın bir Türkçe ile yazılan eserde, oldukça sınırlı sayıda yabancı kelime kullanılmıştır. lo im Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangi- sinde Kutadgu Bilig'le ilgili verilen bilgi yanlıştır? A) B) II C) ILL D) IV E) V 1

mens mahlas? 3. Aşağıdaki dizelerin hangisinde mahlas kullanılmamış- tır? A) Tabl-i tehîden gümdür suhanler Bî-hûde Gâlib efgaan edersin B) Derdim nice bir sînede pinhân ederim ben Bir âh ile bu âlemi vîrân ederim ben C) Nedir bu tâli' ile derd-i Nef'i-i zârın Ne şûhu sevse mülâyim dedikçe âfet olur D) Niçin ebkâr-i ma'ânî beslemez erbâb-i nazm Yoksa Yahyâ gibi üstâd-i sühan-perver mi yok E) Ger derse Fuzûlî ki "güzellerde vefâ var" Aldanma ki şâir sözü elbette yalandır

5. Aşağıdaki beyitlerin hangisi ayraç içinde verilen ifadeyi örneklemez? A) Yok çıkmaga gönlün der-i dünyâ-yı denîden Billahi de hoşnûd misin yohsa yirinden (Bulunduğu durumdan memnun olma) B) Sîm ile zeri kendüne kat kat siper itdün Merg okını geçmez mi sanursin siperünden (Kendine aşırı güvenme) C) A'yân-ı cihândan kefem umma anı sanma Âsâr-ı atâ ola ya pâşâda ya begde (Beklentisiz yasama) D) Bir devrde geldük bu fenâ âleme biz kim Âsâr-i kerem var ne beşerde ne melekde Cimritik ve cimri insanlardan şikâyet etme) O E) Yok derdüne bir çâre ider mîr ü gedâdan Sen çekdügün âlâmı gerek sakla gerek de (Başkasının yaşamına özenme)

siri) M2 6 Salını salını / gelen sevgilim Söyle kömür gözlüm / kimin yarisin Kız senin derdinle / derbeder oldum Söyle dudu dillim / kimin yarisin Bu dörtlükte ölçü gereği bölünen yerleri aşağıdaki te- rimlerin hangisi karşılar? Evaltmak A) Takti era gelin x mehv ;) D) Zihaf Secoter zauctor misiz? B) Durak E) Tefile C) İmale

Test 58 6. Edebiyatımızda kendine has ekol geliştiren sanatçılardan iridir. "Divan'ında Arapça ve Farsça şiirler de yer alır. Ayrıca Divan'da Çağatayca yazılmış bir şiir, hece ölçüsüyle yazılmış bir de türkü vardır. Dönemine göre oldukça sade bir dil kullanan şairin şiirlerinde dönemin yaşantısı ve eğlencelerini görmek mümkündür. Buna göre, 1. Sen nirede ki güler isen nev-bahar olur 1 Ben nirede ki ağlar isem lâle-zâr olur II. Zülfün hevâsı aldı karar ile sabrımı Her kim kararsuza uya bî-karar olur. III. Bülbül ateş saçarak bezme gazel-hân geldi Müjdeler gülşene kim vakt-ı çırağan geldi dizelerinden hangileri parçada tanıtılan şaire ait olabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

1. Hayret ey büt sûretin gördükte lâl eyler meni Sûret-i hâlim gören sûret hayal eyler meni (Fuzuli) Ey güzel sevgili! Senin yüzünü gördüğüm zaman hayretten dilim tutulur. Hâlimi o şekilde gören beni resim sanır (resim gibi cansız donup kalırım). II. Şâire söz bulmağa minnet ne ammâ neyleyim Âh kim hayret seni gördükçe lål eyler beni AYDIN YAYINLARI- (Nedim) Şair için söz bulmak kolay. Ah, ne yapayım ki seni görünce şaşkınlığımdan dilim tutuluyor! Şairlerinin gazellerinden alınan bu beyitlerle ilgili aşa- ğıdakilerden hangisi söylenemez? İki beytin teması benzerdir. B) Birinci beyit, matla beytidir. C) İkinci beyit, makta beyti değildir. D) Birinci beyit, ikinci beyte nazire olarak yazılmıştır. E) Beyitlerin sadece birinde redif ve uyak vardır. AYDIN YAYINLARI 10. A 3

gun er- 3 13. Cinayeti kör bir kayıkçı gördü Ben gördüm, kulaklarım gördü Vapur kudurdu, kuduz gibi böğürdü Hiçbiriniz yoktunuz orada Bu dizelerde aşağıdaki edebî sanatlardan hangisi yoktur? M Kinaye D) Teşbih B) İstiare E) Tekrir C) Tezat yaratır. (IV) eleştirel bal biyatıyla ku Yargıların etmesi ve lerinden zemin h Numa na" ba A) I

13. XVII. yy.dan itibaren edebiyatımızda etkili olan bu anlayışla birlikte akıl geri planda kalmış; hayalcilik, anlam inceliği, tasavvuf ön plana çıkmıştır. Yeni bir dil kullanma dürtüsü yani mazmunlar ile birleşerek anlamı kapalı hale getirmiş ve edebiyatı gerçekçilikten uzaklaştırmıştır. Bu anlayışın Türk edebiyatına en büyük katkısı zengin hayallerin ve acı/ ızdırap düşüncesini geliştirmiş olmasıdır. Aşağıdaki sanatçılardan hangisinin bu anlayışın tem- silçisi olduğu söylenemez? AY Nâ'ilî B) Neşati C) Nedim'i Kadîm D) Şeyh Galip E) Şeyhülislam Yahya 15

ir 10. Kendine özgü bir sanat anlayışı, sınırlı bir duygu ve şiir dünyası, sanatlı bir dili, İslam dini ve tasavvufa dayalı bir düşünce örgüsü bulunan; şekilci, kuralcı ve idealist Türk edebiyatına divan edebiyatı denir. Aşağıdakilerden hangisi divan edebiyatı ile ilgili yanlış bir ifadedir? A) Divan edebiyatı bir aydınlar sınıfı tarafından 13. yy.da Arap ve Fars edebiyatının estetik yapısı üzerine kurul- muştur. B) Hecelerin açık ve kapalı okunuşuna dayanan bir ölçü olan aruz ölçüsünü baz alır. C) Beyit bütünlüğüne dayanan bir edebiyattır. D) Mana ikinci plandadır, önemli olan şekildir. E) "Mazmun" adı verilen kalıplaşmış sözlere sıkça yer verilir.

17. Ey oğul, nereye gidersen izzet ve hürmet ile git; nereye oturursan edep ile otur; ne söz söylersen hikmet ile söyle • Sivas dandur Katipler kısmındandur. Hoş-täb (hoş yara- dilişlı) hüşmend (akilli) ve eş'àn (şiirleri) hayli güzel hoş- ça engizcikler (anlamlar) kasteder. Ince kaş küşâdliğe ve şådmanlığa dellidür. Incelikde, yo- ğunlukda ve uzunlukda ve kısalıkda orta kaş itidale dell- dür. STI • Bazılar Ahşehir derler, bazı Etråkler Ahşer derler, bazılar Akşår derler. Türkistân vilayetleri olmağıla günågün leh- çe-i mahsusaları vardır. Rüm şehirlerindendir. Aşağıdaki eserlerden hangisi bu cümlelerin herhangi biriyle ilişkilendirilemez? A) Şikayetname B) Pendnåme C) Heşt Behişt DKıyafetnâme E) Seyahatnâme DİLİ VE EDEBİYATI - SOSYAL BİLİMLER-1 8

16. Aşağıdakilerin hangisi divan şiirinin özelliklerinden değildir? A) Nazım birimi olarak genellikle beyit kullanılmakla birlik- te bentlerden de yararlanılmıştır. B) Göz için uyak anlayışına yer verilmiş, zengin uyak ve redif kullanılmıştır. C) Konu bütünlüğü olan şiirler, nazım biçimlerine göre; olmayanlar nazım türlerine göre adlandırılmıştır. D) Duygu ve düşünceler "mazmun" adı verilen kalıplaş- mış sözlerle anlatılmıştır. EX Dil; Arapça, Farsça ve Türkçe sözcüklerin birleşimin- den oluşan ağır bir Osmanlıcadır.

DEBİYATI avvufi Türk şiirinin en tanınmış şairidic mlar doğru ise belirtilen yerlere "D" yanlış i gazelleri ile tanınır. k mesnevid nevi yazarlarındand ta V. Mani IV. Semairta II. Koşma 1. Varsağ III. Destan Nazım Biçimi: Ölçü 1. Grup düşende nar bulut ağlar Binme D n gruptaki nazım biçimlerinden hangisi II. gruptakilerle eşleşmez? C) III D) IV E) V en bilgileri II. Grup Hece ölçüsü ile yazılır, lirik yönü ağır basar. Karacaoğlan kurucusudur, "hey, bre, behey gibi nidalar vardır. Dörtlük sının yoktur, koşmalardan türemiştir. 11'li hece ölçüsü ile yazılır güzelleme, koçaklama, taşlama, ağıt gibi türleri vardır. Naz Nazim Ölço:

9. Bir gün olacak ben gibi nalan olacaksın Ettiklerine sen de peşîmân olacaksın Redif Tevsi-i ma'işette bütün zikr ile fikrintesel Şeyhim ne zaman söyle Müselman olacaksın Bu işve bu reftâr ki var sende küçükten Bilsen ya nasıl serv-i hirâmân olacaksın Bu beyitlerle ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Redif vardır. B) Tezat sanatına başvurulmuştur C) İstiare sanatına yer verilmiştir. D) Satirik nitelikli bir anlatım sağlanmıştır. E) Bir kasideden alınmıştır.