Divan Şiiri Özellikleri Soruları
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri. "Bir safâ bahsedelim gel şu dil-i naşa da
Gidelim serv-i revânım yürü Sadâbâd'a"
diyerek şiirlerinde Sadâbâd'ı, zevk ve eğlen
ceyi, Lale Devri'ni anlatan şair aşağıdakiler
den hangisidir?
A) Bâki
D) Nef'i
B) Fuzuli
C) Nabi
E) Nedim
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özelliklerik,
jz
N
YAKUT SERİSİ / OL04-SS.29AYT03
TÜRK DİLİ VE ED. - SOSYAL BİL.-1
B B
11. Divan şairlerinin, halk edebiyatındaki "mâni"nin karşılığı
olarak oluşturdukları nazım biçimidir. Tek dörtlükten
oluşur. Yerli özellikler gösterir. Daha çok Azeri ve
Çağatay edebiyatlarında kullanılmıştır.
A) Kit'a
Bu parçada sözü edilen divan edebiyatı nazım şekli
aşağıdakilerden hangisidir?
B) Rubai
D) Şarkı
E) Tuyuğ
EIGENENTN
WISD
C) Müstezat
Lise Türkçe
Divan Şiiri ÖzellikleriDA
O
Bar
m
the
re
e pl
6. Tevfik Fikret ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Şiirin biçiminde ve özünde yaptığı yeniliklerle
çağdaş toplumcu şiirimizin oluşmasına katkı
sağlamıştır.
B) Yaşadığı dönemin toplumsal ve siyasal olayları
karşısında tepki gösteren bir şairdir.
C) Hece ölçüsünü küçümsemiş, onu "parmak hesabı"
olarak nitelendirmiştir.
D) Şiiri dizenin bağlayıcılığından kurtarıp, anlamın
dizeden taşmasını sağlayarak dizeyi şiirin bütününe
yayan bir biçim geliştirmiştir.
E) Verin Zavallılara, Ramazan Sadakası, Hasta Çocuk,
Balıkçılar gibi şiirleriyle manzum hikâyenin başarılı
örneklerini vermiştir.
Lise Türkçe
Divan Şiiri ÖzellikleriC. Okuldaki şiir dinletisinde,
Şöyle olmış câm-ı aşk yârdan mest û haråb
Kendüsin dîvârdan divara urmiş âfitâb
(Güneş sevgilinin aşkının kadehinden öylesine kendinden geçmiş ki kendini duvardan duvara vurmakta.)
Náte kıldı zülf-i müşgînün görüp ser-ber zemin
Ayagun toprağına miskinlik etdi müşg-i nåb
(Misk senin mis gibi kokan saçlarını görünce başını eğdi. Saf misk, ayağının toprağında miskinlik edip kaldı.)
(...)
dizelerini okuyan bir öğrenci, dinleyicilere hangi edebî gelenekten bir şiir okumuş olabilir? Boş bırakılan yere yazınız.
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri12. Akıl, hayalden; hikmet, duygudan üstündür; bu böyle
biline. (Nâbî)
Bilesiniz ki aruzla lakin Türkçe kelimelerle yazmak
derdindeyim. (Edirneli Nazmî)
Ben şiire yaşadığım coğrafyayı ve hayatın güzel-
liklerini dâhil eden bir şairim. (Nedîm)
Bana göre anlam ışık hüzmeleri gibi güneşin
pençesinden süzülüp gelmelidir. (Şeyh Gâlip)
Aşağıdakilerden hangisi divan sanatçılarına ait
yukarıda belirtilen görüşlerden biriyle uyuşma-
maktadır?
A) Türkiibasit
B) Sebkihindî
C) Hikemî tarz-Nabi
(D) Tasavvuf
E) Mahallîleşme
14
Lise Türkçe
Divan Şiiri ÖzellikleriŞiiri) - 1
11. Nutuk, tarikata yeni giren dervişlere, tarikat dereceleri.
ni, tarikat adabını öğretmek için söylenen didaktik s
şiir.
lerdir.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi bir "nutuk tan
alınmıştır?
A) Aşkın aldı benden beni
Bana seni gerek seni
Ben yanarım dünü günü
Bana seni gerek seni
B) Muradıma maksuduma ermezsem
Hayıf bana yazık bana vah bana
Kadir Mevlam cemalini görmezsem
Hayıf bana yazık bana vah bana
C) Haktan gelen şerbeti
lotik elhamdülillah
Şol kudret denizini
Geçtik elhamdülillah
D) Gaflet içinden uyan
Edepsiz olma ey can
Edeptir aslı-i iman
Vár edep öğren edep
TEST/34
Hayra döndü benim işim
Endişeden azat basım
Nefsimin basını kestim
Kanatlandım uçar oldum
12. Aşağıdakilerden hangisinde tall
arada verilmi
Lise Türkçe
Divan Şiiri ÖzellikleriAYT/Türk Dili ve
Edebiyatı - Sosyal Bilimler-1
13. I.
Öldürürsün âşıkı rahm eylemezsin ey sanem
Hey ne kâfirsin senin sinende imânın mi var
(Hayali)
A
II.
Gamdan öldüm demedim hâl-i dil-i zar sana
Ey gül-i taze reva görmedim azar sana
(Fuzuli)
sanem: put, reva: uygun
Yukarıda numaralanmış beyitlerle ilgili olarak
aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
B-d
A) İki beyitte de istiare sanatına başvurulmuştur.
ar
ey
Biki beyitte de sevgiliye kavuşamamanın verdiği
mutsuzluk sezilmektedir.
is me
enst alon
gros
silpal
Iki beyitte de nida sanatına başvurulmuştur.
Sesame
T
DI. beyitte şair, birbiriyle anlamca ilgili sözcükleri
kullanarak sevgilinin tavrıyla ilgili bir çağrışım
oluşturmuştur.
rahn if
ame
loui
El. beyitte şair, yaşadığı sıkıntıyı tezat sanatına
başvurarak
somutlaştırmıştır.
kafir
ichi
est ??
Honow-frald
Jeg lone
aan
Hey, Es
mmen
20 se
020 59
15. Tatarla
açtı. İl
ülkesin
oğlu k
Düşm
verdil
yükse
olan
kelim
birles
Nüki
ve s
sığa
açıla
yen
atal
dili
ölü
Bu
aş
A)
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri12. O rütbe etti bu keskin soğuk zemine eser
Kenar-i cûyda gömgök kesildi niylüfer
Bu beytin bir kasideden alınmış olabilmesi için,
arkasından gelen beytin sonu aşağıdakilerden hangisi
gibi olur?
A)
B)
P)
(E)
———-
‒‒‒‒
kudretin
şöhretin
====
mail
düştü
baştan
meğer
rüsvadır
usanmaz mı
- degül
-- gül
Lise Türkçe
Divan Şiiri ÖzellikleriMathey be tarile she is obvlg
voy ginnes ivennüzüb c
ay mo foltongo
ov36 sonugop nin
apab Isamulgor
semulgol lennüp 16
1011
A) sefaretname
Cummo 120 0
06
D) mersiye
unulqot
Gyis ninteignen neby ed bipoes elog sve
10. Klişe bir yapının görüldüğü mesnevilerde genellikle
başta tevhit, sonra münacat ve naat ile zamanın padi-
şahına övgü bulunur. Bunun yanında öğretici eserler-
de küçük bir başlangıçtan sonra konuya girildiği de
olur. Çoğu zaman şair, eserini küçük başlıklar altında
altıya ayırır. Bu bölümlerde gerek geniş halk kitlelerini
gerekse devleti yönetenleri ahlaki yönden olgunlaştır-
mayı, erdemli kılmayı amaçlayan manzum ve mensur
98
eserler vardır. Bu eserlere - denir.
====
elaq
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han-
raming sloy eli naul
gisi getirilmelidir?
instox
eir hiblar
ubb
B) perdname
C) surname
E) menakipname
B) Göç
C) Ture
D) Erge
E) Go
itsip sbric
3
+mbas now
olyödes
-02 resba
-se sonu
-IHMISE
"hru? el
Jul ab
Hebotta
100 in
ab d
Jüas
Lise Türkçe
Divan Şiiri ÖzellikleriA
Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1
13. Kaşgarlı Mahmut'tan sonra Türk diline çok büyük hiz-
abcmetler eden kişi olarak tanınan sanatçı, Türkçe ve Fars-
SUV çayı karşılaştırarak Türkçenin Farsçadan üstün oldu-
UT ğunu savunmuştur. Lirik ve canlı bir anlatıma sahip
lian olan sanatçının Türkçenin musiki ve vezin kalıpları üze-
HOT rine çalışmaları da vardır. Ayrıca Türk edebiyatında yer
qp/edinen sanatçıların hayatlarını ele alan ilk biyografik
ebeseri de edebiyat tarihçilerinin baş ucu kitaplarından-
sb sdır.
desixey
obr
phoT ubises olcsy elvüzülő suA (V) nitelminev hey
abri Bu parçada söz edilen sanatçı aşağıdakilerden han-
eingisidir?
neaytsapoo hÜT
A) Güvahî
B) Ali Şir Nevâî
la enigs
D) Kâtip Çelebi
(O
A
E) Latifi
11 (8
C) Âşık Paşa
1/A
14. Âşık tarzı şiirde didaktik şiirlere nasihat adı verilir. Na-
sihatler bir şeyi öğretmek, bir düşünceyi tanıtıp yay-
mak için yazılan şiirlerdir. Âşıklarda öğretici olmak yay-
gın bir nitelik olduğu için halk şiirlerinin çoğunda az ve-
ya çok öğreticilik özelliği vardır. An
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri8. Afet-i can dediler gamze-i celladın için
Nahl-i gül söylediler kamet-i şimşadın için
Bu beyitteki altı çizili sözle yapılan edebî sanat aşağı-
dakilerden hangisidir?
A) Teşbihibeliğ
C) Mecazımürsel
Spelleme
2eline
E) İntak
B) Tevriye
D) Leffüneşr
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri6. Bi-hamdi'llâh şeref buldi yine mülk-i Süleymânî
Cülûs itdi saâdet tahtına İskender-i sânî
Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Telmih sanatına başvurulduğu
B Cülûsiye türünden alındığı
C) Gazel ile konu olarak benzeştiği
D) Ahenk unsurlarından yararlanıldığı
E) Divan şiiri geleneğine ait olduğu
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri4. Âh eylediğim serv-i hirâmanın içindir
Kan ağladığım gonca-i handânın içindir.
Fuzuli
Serv-i hirâman: Selvi boylu
Gonca-i handân: Gülen gonca/gonca gülüşlü
Bu beyitte aşağıdaki söz sanatlarından hangileri yapıl-
mıştır?
A) Teşbih, teşhis
B) Güzel benzetme, tenasüp
C) İstiare, leff ü neşr
D) Tecahüliarif, kinaye
E) Hüsnütalil, nida
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri6.
6 ve 7. soruları aşağıdaki alıntıya
bağlı olarak cevaplayınız.
Nevbahar erdi safa mevsimidir
Böyle demlerde nice hâb idelim
Binelim kayığa sohbet demidir
Tâ seher sâz ile mehtâb idelim
Ola kayıkta iki sâzende
Bir iki nağmesi hoş hanende
Bir de ol şuh ile Fâzıl bende
Ta seher sâz ile mehtab idelim
19. yüzyıl şairi Enderunlu Fazıl'a ait yukarıdaki şiirin
nazım biçimi aşağıda verilenlerden hangisidir?
A) Şarkı
C) Terkibibent
B) Murabba
D) Rubai
E) Muhammes
9.
10.
11
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri7.
1. Ahilik teşkilatının esaslarını işleyen, insanlara toplum-
da nasıl davranmaları gerektiğini açıklayan dinî, ah-
laki nitelikli eserlerdir.
II. Didaktik bir özellik taşıyan, öğüt verici nitelikler barın-
dıran eserlerdir.
III. Bir gazel veya kasidenin en güzel beytine verilen ad-
dır.
IV. Toplumsal ve siyasal konularda yazılan ve düzyazı-
dan oluşan eserlerdir.
V. Din büyüklerinin yaşamlarında yaptıkları olağanüstü
durumları dile getiren eserlerdir.
Aşağıdaki kavramlardan hangisinin tanımı yukarıda
verilmemiştir?
A) İnşa
B) Menakibnâme
C) Taç beyit
D) Fütüvvetnâme
E) Pendnâme
YAYINLARI
10
fdd
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özelliklerialarında
ros
an
ok
rova'yı,
üm
eti ile
Şiirlerini
esi ile
caoğlan
6
20. Divan şiirinin sosyal yaşamdan kopuk, soyut bir edebiyat
olduğu söylenir. Oysa divan şiirinin hemen her türünde,
kimi zaman farklı farklı beyitlerde, kimi zaman da bir şiirin
bütününde olmak üzere, sosyal hayata ilişkin bilgilere
rastlamak mümkündür.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçada söylenenleri
doğrulayan bir beyit değildir?
A) Serv-kâmetler iki yanın alurlar yolun
Bâh-f gülzâre döner yolları İstanbul'un
B) La'l-i sünle ansan küştenün cânın n'ola
Hier kişi helva ile anar ölüsi cânını
C) Müddemnun nefesi Şeyhî dimağın acıdur
Güli basdursa n'ola sîr ü soğandur kokusi
D) Cânı kim cânânı içün sevse cânânın sever
Cânı içün kim ki cânânın sever cânın sever
E) Gülnâr-ı la'li cennet-i hüsnün kirâsıdır
Canin virirse âşık ana dis kirâsıdır
Diğer sayfaya geçiniz.