Düşünceyi Geliştirme Yolları Soruları

(1) Sanatçı öykülerinde oluşturduğu karakterleri ait oldukları yörenin diliyle konuşturuyor. (II) Yalnızlık, acı ve üzüntü yazarın öykülerinde ana temalardır ve bunların geniş bir yer tuttuğu görülür. (III) Bir solukta okunan öykülerin biçemi zaman zaman şiirselliği andırıyor. (IV) Yazar, önceki eserlerinde olduğu gibi, dili yine tüm kıvraklığıyla kullanıyor. (V) Öykü karakterlerini ve konusunu irdelerken ayrıntılarla eserlerinin özgünlüğünü amaçlıyor. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada söz edilen yazarın öykülerinin bir özelliği değildir? 6 A) Kahramanları doğal hâliyle yansıtma B) Bazı temalara ağırlık verme C) Olayları sürükleyici bir anlatımla ortaya koyma D) Üslup yönünden önceki yazdıklarıyla benzerlik taşıma E) Özgün bir yaklaşımla detayları verme

3. Aşağıdaki metinlerden hangisi ayraç içinde verilen yazın türünün özelliklerini taşımaz? A) İletişim, insanların dış dünyayı dil yoluyla yorumla- ması ve anlamlandırmasıdır. Bu yönüyle iletişim, in- sanların ruhsal yaşantılarının anlamlı bir şekilde di- şa vurumudur. (Makale) B) Yıllar önce bir Anadolu köyünden geçiyordum: Kah- venin önündeki topluluk dikkatimi çekti. Pürdikkat kahveden yükselen sesi dinliyorlardı. Arabayı dur- durup kahveye yöneldim. Bir âşık, bağlama eşliğin- de türkü söylüyordu. O ses, o gün bugündür kulak- larımda çınlar. (Anı) Samet Ağaoğlu, Azerbaycan'dan 1909'da Türki- ye'ye gelip Türkçülük faaliyetlerini başlatan aydın- lardan Ahmet Ağaoğlu'nun oğludur. Türk edebiya- tinda adını 1935'ten sonra duyurmaya başlayan bir hikâye ve anı yazarıdır. (Otobiyografi) D) Babamın Arkdaşları'nda yazar, babasının akranı olan yirmi altı kişinin portresini isim vermeden çizer. Ki- tapta betimlemeler, son derece başarılıdır. Metin- lerde bir yazarın çocuksu heyecanı gizlidir. (Eleşti- ri) E) Bursa'ya ulaştığımızda güzel bir hava karşılıyor bi- zi. İlk durağımız Tuz Pazarı... Bursa'da hâlâ nefes alan bir yer burası. Sonrasında Âşıklar Kahvesi'ne uğruyoruz. Pazar yerinin kapısından girip dosdoğ- ru yürüdüğümüzde koridorun sonunda, sol köşe- de bu küçücük kahvehane çıkıyor karşımıza. (Gezi yazısı)

1 Bir ir 16. (1) Geleneksel masallarda büyü, sihir gibi ögeler çokça yer alır. (II) Ayrıca bu masallarda emek harcamadan kısa yoldan büyük başarılar elde etme eğilimi işlenir. (III) Bu eğilimin belirgin bir şekilde öne çıktığı geleneksel masallarda çalışmanın, aklın ve emeğin yeterince işlenmediğine tanık olunur. (IV) Dolayısıyla bilimsel bakıştan hayli uzak olan bu mistik yaklaşımın, okuru da olumsuz yönde etkileyeceği açıktır Seleneksel masalların birçok olumlu yanı olduğunu yadsıyamayız. (VI) Bu masallar insanların ortak bilinçaltından ortaya çıkmış ve yüzyıllar içinden süzülüp gelmişlerdir. (VII) Derin arzularımızı ve korkularımızı yansıtırlar, bu özellikleriyle de bizi çabucak sarar ve etkilerler. (VIII) İçerdikleri örnek durumlar, eylemler günümüz okuru için tanıdık geldiğinden etkileri çarpıcı ve kalıcıdır. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle başlar? AYAT D) VI B) IV SV Dino E) VII

34. Tiyatronun insandan insana yapılması nedeniyle günümüzdeki işlevi ve önemi bir kat daha artmıştır. Çağımızda iletişim araçları hızla gelişmiş, bu sayede dünya küçük bir köy haline gelmiştir. Ancak ne yazık ki insanların birbirleriyle ilişkileri kopma derecesine gelmiştir. Teknolojinin sunduklarıyla yalnızlaştırılan insanlar, paylaşımcılıktan uzaklaşıyor ve kendi dışında olanlara seyirci kalıyorlar. Ancak, yapısı gereği toplumsal bir özü olan insanı, toplum dışı bırakmak, onu kendinden de uzaklaştırıyor, kendine yabancılaştırıyor. İşte toplumsal bir eylem olan tiyatro, insanın karşısına bu dönemde, her zamankinden daha da önemli bir seçenek olarak dikilmektedir. Bu nedenle olabildiğince bölgesel tiyatrolar, okul tiyatroları desteklenmelidir. Çevremizdeki insanların hiç olmazsa oyun seyretmeleri sağlanmalı, çocuklara tiyatrolar sevdirilmeli ve çocuk oyuncular yetiştirilmelidir. Bu parçaya göre tiyatronun en önemli işlevi aşağıdakilerden hangisidir? A) Çocuklara tiyatrovu atrykul B) İnsanları hızla gelişen teknolojinin imkânlarıyla buluşturmak ve oyunculuğu sevdirmek nsanı kaybettiği kültürel değerlerle yeniden buluşturmak D) Gelişen teknolojinin yalnızlaştırdığı insanları sosyalleştirmek E) İletişim araçlarınyamacına uygun şekilde kullanımını sağlamak TÜRKÇEMETRE tonguç KAMPÜS 36. Dr d 164 14 e Ü C

16. Biyolojinin bitki ve hayvan türlerinin yok olmasını durdurmayı ya da geciktirmeyi; habitat tahribatını önlemeyi ya da yavaşlatmayı amaçlayan araştırma alanına koruma biyolojisi deniyor. Canlı popülas- yonları, türleri ve habitatları dünyanın o kadar çok yerinde tehlike altında ki ilgili uzmanlar ve yetkililer koruma çabalarının nereye odaklanması gerektiği- ne ilişkin giderek daha güç kararlar vermek zorunda kalıyor. İdeal olarak doğa korumaya ilişkin, özellikle de uzun vadeli sonuçları olan önemli kararlardan önce çok ayrıntılı araştırmalar yapılmalı. Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerin han- gisi söylenemez? A) Tanımlama yapılmıştır. B) Öneride bulunulmuştur. C) Açıklama yapılmıştır. D) Karşılaştırmaya yer verilmiştir. E) Tartışmacı anlatıma başvurulmuştur. 1

Çok gezen bilir anlayışının kazandığı ortaokul müna- zarasından beri dışarılardayım. Seyahat etmek için hep bir fırsat bulurum. Doğa beni her zaman bağrı- na basar. Aslında ufaktan ufaktan doğayla kardeş de sayılırız. O kadar çok bir araya geliyoruz ki. Artık ağaçlar, sular, topraklar beni tanır oldu. Hiç ayağıma diken batmaz mesela çıplak ayakla yürürken. Ya da hiçbir dala çarpmam kafamı. Hiçbir su çekmez beni içine. Hep yüzeyde tutar, bataklık bile olsa. Ben de bu güvenle yürürüm doğada. Hayvanlarla da aram iyidir. Su içerken yılana bile dokunmam. Örümcekten korka- rım ama ağzıma örmediği sürece ağını sıkıntı yok diye düşünürüm. Konuşmayı severim çünkü. 5. Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden han- gisi söylenemez? A) Kişileştirme yapılmıştır. Devrik cümle yoktur. kilemeye yer verilmiştir. Örnekleme ifade eden sözcük vardır. Öznel bir havada anlatım yapılmıştır.

/11 var- imi e 4. yere Aşağıdaki açıklamaların hangisinde boş bırakılan y A) İki dizesi de birbiriyle uyaklı olan beyitlere ---- adı ve- ayraç içinde verilen terim getirilemez? (musarra) rilir. (nazire) B) Bir şairin, başka bir şairin şiirindeki ölçüyü ve konuyu kullanarak yazdığı şiire ---- adı verilir. 15 beyitten daha uzun olan gazellere ---- adı veri (gazel-i mutavvel) denir. (meyan) E) Gazelden türemiş ve dizelerinin biri uzun biri kısa ol mak üzere belli vezinlerde yazılmış nazım biçimine -... (musammat gazel) denir. D) Divan edebiyatına Türklerin kazandırdığı nazım biçi mi olan şarkıda bentlerin üçüncü dizesine 7.

Imıştır? im? tüm tan? cüğün amen a oğru ajer nin Rİ yanlışlık yapılmıştır? 7. Aşağıdakilerin hangisinde "-ki" nin yazımıyla ilgili A) Ellerini hiç korkmadan uzat ki ellerim uzansın sana. B) Onen derdi çokmuş, benim ki de az sayılmaz. Dün akşamki olaylardan haberim yoktu. D) Yüreğimdeki yerini hangi misralarla dile getirsem inanırsın? E) Desem ki sen benim için ekmek kadar mübareksin. 3D yayınları PEKİŞTİRME TESTLERİ 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı vardır? A) 15 Ekim Salı günü, karlı bir günde gözlerimi dünyaya açmışım. BY Bu yıl okullar haziran ayında kapanacak. C) Yarn saat 13.00'da kütüphanede buluşalım. DY Universiteyi 2005'te bitirmiş ve hemen işe başlamıştı. En yakın arkadaşım, 6 Aralık 1984'te babasını kaybetmişti.

5. ----; bir konu üzerinde gereksiz, diğer bir deyişle ---- sözler söylemek, düşünceleri yalın ve duru anlatmayıp süslü ve yollara sapmak anlamında küçümsenen bir söz olarak kullanılmıştır. Bu cümlede boş bırakılan yerlere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? A) Edebiyatsız kalmak, küçümseyici, alakasız B) Edebiyat düşkünü, değersiz, gereksiz C) Edebiyat bilmemek, lüzumsuz, karışık D) Edebiyatsız edebiyat, özensiz, sanatlı E) Edebiyat yapmak, boş, gösterişli

ANAMORFIK YAYINL 24. Aşık Edebiyatı köklü bir edebiyat olup Türklerin tarih sah- nesine çıktığı günden bugüne devam eden bir edebiyattır. Bu kadar köklü bir edebiyat içerisinde âşıklar tarafından or- taya konulan ürünlerin çeşitliliği dikkate alındığında tür ve şekil konusu hâlâ tartışmalıdır. Kimi araştırmacılar türün öneminden söz ederken kimileri de ezgiyi ayırt edici özellik olarak kabul etmişlerdir. Ancak fikir ayrılığı sebebiyle araş- tırıcılar ortak bir noktada buluşamamışlardır. Bu tartışma- lar devam ederken âşıklarımız da boş durmamış, yeni ye- ni şekiller oluşturmaya devam etmişlerdir. 1. Örnekleme II. Tanımlama III. Karşılaştırma IV. Niteleyici sözcükler V. Açıklama Bu parçanın anlatımında numaralanmış ifadelerden hangisi yoktur? A) Yalnız I D) I ve IV B) Yalnız II E) III ve IV C) Yalnız III

$! buğulanmış pencere en, aşağıdakilerden camlaması (ad ta- iştu. 13. Şairler bir şey anlatarak da anlatmadan da yüzyıllardır şiir yazdılar. Benim öykü şiirinden yana sözler etmem, bu du- rumu değiştirmez ama bir yazın çevresinde "Şiirde öykü ol- maz." diyenler varsa onlara karşı birilerinin de "Şiirde öykü olur." demesi doğaldır çünkü yapılan, yapılabilen bir şeyin yapılmasına karşı çıkmak, bir yasaklamadır; her yasak da mutlaka tepki görür. Hiç kimsenin yadsımadığı "şiirin sözcük- lerle yazıldığı" gerçeğine gelince bu durum, şiirin içinde duy- guların, düşüncelerin yer almasına kesinlikle engel değildir. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi ağır bas- maktadır? (4 p.) A) Öyküleme B) Açıklama C) Örneklendirme D) Tartışma E) Tanımlama 14. Ne güzel komşumuzdun sen Fahriye Abla Bu cümle için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? (4 p.) Horgot

lan ve Z. KI- her kolay eğil. Sizi ini- na k Çok tanınmak güzel şey olabilir ama bu tanınmışlı- ğın temelinde çok hoş olmayan şeyler yatıyorsa pek de övünmemek gerekir. Tanınmışlığın temeli bilgiyle, emekle, çalışmayla, faydalı olmakla doldurulmuşsa korkmayın. Ne olursa olsun güzel bir karşılık alırsınız. Bu parça aşağıdaki sorulardan hangisine karşılık söylenmiş olabilir? Reklamın iyisi kötüsü olmaz, sözüne katılıyor mu- sunuz? B) Tanınmışlığın temelinde olması gerekenler alaca- ğınız karşılığı etkiler mi? C) Tanınmış olmakla faydalı olmak arasında bir bağ- lantı var mıdır? D) Tanınan kişi bilgili biri değilse tanınırlığı devam eder mi? Tanınmışlığın temelinde olumlu şeyler varsa tanı- hirlik uzun sürer mi?

Mardin'e ilk kez üniversiteye başladığım yıl gitmiş- tim. Bir iki gün gezer gelirim diye düşünmüştüm. Ne var ki uçaktan inip Kızıltepe tarafından kent merke- zine doğru yola çıktığımda işlerin planladığım gibi gitmeyeceğini anladım. Mardin'i ilk gördüğüm andı bu, şehir narin bir boyna takılmış zarif bir gerdanlık gibi duruyordu karşımda. Kartal yuvası gibi yüksek- teydi; Mezopotamya Ovası'na yukarıdan, gururlarla bakıyordu tarihî kent. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdaki- lerden hangisi yanlıştır? A) Kişileştirmeye başvurulmuştur. B) Örneklemelere yer verilmiştir. C) Benzetmeden yararlanılmıştır. D) Devrik cümlelere yer verilmiştir. E) Betimleyici ögelerden yararlanılmıştır.

A TYT/ Türkçe 17. Garipçiler gibi şiirde teşbih, benzetme, mübalağa sanatı- na karşıdır. Ancak sanki günlük dille yazılmış şiirin bu yavanlığının ayrımındaymış gibi yeni sözcükler icat eder, şiirini düzyazıları gibi şenlikli bir hâle sokar. Onun şiirini okuduğumuzda çocuklarla dolu bir sokaktan geçtiğimiz duygusuna kapılmamız belki biraz da bu yüzdendir. "Hacivatın Karısı", "Kikirikname", "Bekârlar", "Meyhane" bu soy şiirlerdendir. A Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisine başvurulmamıştır? A) Tanık göstermeye C) Kişisel görüşlere Benzetmeye B) Örneklemeye D) Karşılaştırmaya - Yavuz Turgul, Gölge Oyunu'nu da varlığın sorgulanışı anlamında bir Doğu masalı olarak nitelendirmektedir. Abidin ve Mahmut'un hayatına giren Kumru'nun gizemli güclero

6. Çiçekler, masama bir güzellik de katmıyor değil. Ancak iş yer- lerine, masaların üzerlerine konulan çiçekler, modern paket- lerde fazlalık gibi durur. Yerlerinden, yuvalarından koparılmış olmanın yabancılığını taşırlar üzerlerinde. Bundan mıdır nedir, çiçekçilerden alındıktan kısa bir süre sonra solar. Özel ilgiye rağmen bu hep böyle olur. Onları solduran Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşağıdaki- lerden hangisi getirilebilir? A) yalnızca çaresizliktir. BY sevgisizlik değil midir? tabii ki yalnızlıktır. 64 D) ayrılığın ta kendisidir. X E umutsuzluğa düşmeleridir. X P

9. Son zamanlarda biyografilerin okunma oranı bakımından Avrupa ve Amerika'da neredeyse romanla atbaşı gittiği söyleniyor. Birçok yazar, ele aldıkları kişilerin bilinmedik hiçbir anını bırakmıyor; son derece kapsamlı olarak yazı- yorlar. Joseph Frank'ın bin sayfalık Dostoyevski'si gibi... Bu, çok zahmetli ve sabır gerektiren bir iştir. Hayatını araş- tırdığınız kişinin bütün yazdıklarını ve hakkında yazılan her şeyi okuyacak, ondan geriye kalan bütün belgeleri incele- yecek, resmî kayıtları gözden geçirecek hatta yakınlarıyla, dostlarıyla, akrabalarıyla konuşacak ve yaşanmış bir haya- ti yeni baştan taş taş inşa edeceksiniz. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Örneklerden yararlanılmıştır. B) Öznel ifadeler kullanılmıştır. C) Deyim kullanılmıştır. Betimleyici ögelere yer verilmiştir. Karşılaştırma yapılmıştır.