Düşünceyi Geliştirme Yolları Soruları

6. SINDE OLUŞAN METE (Roman, Hikâye) Aşağıdaki parçalardan hangisi gözlemci bakış açısıyla oluşturulmamıştır? A) Lokomotifin yürek ürperten homurtusu, üzerinden sular damlayan yağlı kara görüntüsü, beyaz buğulara bulan- mış koca gövdesi, çocuk kalbimde sevimli bir dev imaji barındırıyor. B) Tren yeniden o acı sesiyle buz tutmuş geceyi birkaç yerinden bıçaklayıp çatlatıverdi. Deri ceketli adam cami silip baktı, bir daha baktı, döndü, asılı boyun atkısını, takılı olduğu yerden aldı, boynuna sardı. C) Trenin istasyonda durmasıyla kalkması bir oldu. Küçük Hasan kapalı ve puslu pencerelerin arkasında hayal meyal belli olan insan şekillerine bakarak trenin bir başından öbür başına koştu ve "Ayran, temiz ayran!" diye bağırdı. D) Tren durmuş; Geyve istasyonu toz, bulut ve akşam pembeliği içinde bir sarı Çin şehri gibi kaynaşıyor. Yalın ayak çocuklar, saçları perişan arabacılar ve bir kasket yağmuru istasyonu dolduruyor. E) İlerden düdük sesi geliyordu. Vakit, ikindiyi bir hayli geçmişti. İstasyon bir başka türlü karışıktı. Ali'nin müfre- zesi orada, Albay Şefik Bey geride, zeybekler silahlarını şıkırdatarak dolaşıyor, istasyon şefi şaşkın...

e toz aya ğını ve ana is ra SİVRİ PARAGRAF-2 13. Yazmaya, coşkuyla sarılsam da yaşama dair "yararlı" tutkuları olan insanlara bayılırım. Bu yüzden "Tutku ile aşk büyük işlerin kanatlarıdır." sözüne itimat ederim. "Büyük işler" ille de ülkeler fethetmek, şehirler kurmak değildir. Bir "düş”ün peşine takılıp Bodrum'u sayısız ağaç ve çiçekle donatan Halikarnas Balıkçısı'nın yahut Mustafa Kutlu'nun o enfes hikâyesi Beyhude Ömrüm'deki kurak bir topraktan yemyeşil bir bahçe çıkarmaya inanmış adamın iflah olmaz çabası da "büyük işler'dir ve insanın, ancak yaşamı pahasına soyunabileceği bir tutkuyla bu mümkündür. Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Çünkü insanı zor zamanlarda ayakta tutan unsurlar; onun tutkuları, hayalleri, sevinçleri ve kederleridir B) Zaten birinin herhangi bir tutkusu: coşkuyla ve hırsla sarıldığı bir sevdası yoksa ondan bir şey beklenemez C) Bir kişi gençliğinde düşlerinin peşinde koşmuyorsa yaşlandığında enerjisi kalmayabilir C D) Yeni keşiflere ulaşan, pek çok diyarı toprağına katan, bilimde büyük çığır açan, hep sadece tutkunun büyüsüdür E) Kişinin ruhunda bir gelecek kurma hayali varsa hayata büyük ürünler hediye edecektir abli

10. Sabahattin Ali'nin şiirlerini topladığı Dağlar ve Rüzgâr adlı ki- tabının özel baskısında yazarın farklı arşivlerde bulunan el yazmalarıyla kitap olarak yayımlanan biçimleri karşılaştırıla- rak farklılıklar gösteriliyor. Bu cümledeki ögelerin doğru sıralanışı aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir? A) Özne - dolaylı tümleç - zarf tümleci - yüklem B) Özne - edat tümleci - zarf tümleci - yüklem C Dolaylı tümleç - zarf tümleci - nesne - yüklem D) Dolaylı tümleç - zarf tümleci - özne - yüklem E) Zarf tümleci - dolaylı tümleç - özne - yüklem

Yanıt Yayınları 5. Dışarda yağmur biraz daha artmıştı ve tavandan gelen boğuk sesler daha hızlanmış ve daha çabuklaşmıştı. Ocağın üstün- deki yağ kandili titriyor, cızırdıyor ve yalnız kendisini aydınla- tiyordu. Yatağın önündeki devrilmiş çorba tası ve tahta kaşık olduğu gibi duruyor ve kimse onlara el sürmüyordu. Yusuf yatağın kenarına oturmuştu. Önüne bakıyor, hikâyesini ara sıra ağlama nöbetleriyle kesen kadını dinliyordu. Kız yatağın bir köşesinde, yorganların arasına gömülmüş, duruyor, hiç ses çıkarmıyordu. "Sana hepsini ne diye anlatıp başını ağnıtayım, ağam!" diye kadın başladı: "Yerimizden ayrılmasak başımıza bu işler gelmezdi ama ne diyeceksin? Kaderde yazılı imiş." Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söyle- nemez? A) İç konuşma tekniğinden yararlanılmıştır. B) 3. kişili anlatımdan yararlanılmıştır. C) Betimlemeye başvurulmuştur. D) Olaya bağlı bir anlatı türünden alınmıştır. E) Farklı duyularla ilgili ayrıntılara yer verilmiştir. (Türk yazınında öykünün gelisim sürecinde, destanlan iz-

B B B 34 ve 35. soruları aşağıdaki parçaya göre cevapla- yınız. Çocuğun duygusal gelişimini en çok, yakın çevresindeki insanlar yani anne, baba, öğretmenleriyle olan ilişkileri etkiler. Onlarla ilişkileri kişiliği üzerinde olumlu ya da olumsuz etkiler bırakır. Anne, baba ve öğretmeni tarafından sevilmeyip istenmediğini ya da aşırı korunup baskı altında tutulduğunu hisseden çocuk kötü yönde etkilenir. Korkak, güvensiz, kuşkucu ve kaygılı bir kişilik sergiler. Hâlbuki aile içerisinde mutlu, sevildiğini hisseden, olduğu gibi kabul edilen bir çocuk; sevmeyi ve paylaşmayı bilen, kendine güvenen, mutlu bir kişiliğe doğru bir gelişim sürecinde olacaktır. Psikolojik ve sosyal gelişim birbirinden bağımsız değildir Çocuk; toplumu, kuralları, meslekleri, gelenek ve görenekleri, doğruyu ve yanlışı öğrenirken aynı zamanda kendi kişiliğini de şekillendirir. 34. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? Zıt çağrışımlı sözcükler bir arada kullanılmıştır. B) Öyküleyici bir anlatım yolu seçilmiştir Anlatılmak istenenler neden-sonuç ilişkileri içinde verilerek inandırıcı kılınmıştır. DY Karşılaştırma yapılmıştır. LESayıp dökmelere yer verilmiştir. B BILFEN B rası anla

39. Kar, çocukluğumun İstanbul'unun ayrılmaz bir parçasıydı. Kar altında iple çekerek beklemeleri gibi ben de karın yağmasını beklerdim. şehir bana daha "güzel" göründüğü için kimi çocukların yaz tatilini Güzellik derken şehrin çamurunun, pisliğinin, çatlaklarının ve bakımsız yerlerinin örtülmesindeki yenilik ya da şaşırtıcılık duygusundan çok, karın şehre getirdiği telaş ve hatta felaket havasını kastediyorum. Her sene üç beş gün yağmasına, şehrin bir hafta on gün kar altında kalmasına rağmen kar, her seferinde İstanbulluları ilk defa yağıyormuş gibi hazırlıksız yakalar; yollar kesilir, savaş ve felaket zamanlarında olduğu gibi ekmek fırınlarının önünde hemen kuyruklar oluşur ve en önemlisi bütün şehir aynı konunun, karın, etrafında bir cemaat duygusuyla birleşirdi. Şehir ve insanlar, dünyanın geri kalanından iyice koparak kendi dertleriyle içlerine kapandıkları için karlı kış günlerinde İstanbul hem daha tenhalaşmış hem de masallardan çıkma eski günlerine biraz daha yaklaşmış gibi gelirdi bana. Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene- mez? A) Kişileştirmeye yer verilmiştir. B) Niteleyici sözcüklerden faydalanılmıştır. C) Karşılaştırmadan yararlanılmıştır. D Benzetme yapılmıştır. Tanık göstermeye başvurulmuştur.

ay! 7. Denizin en az yeri bir köpüğü başlatıyor Yürüyorum kumların çakılların yanı sıra Yüreğimde bir sancı keskin bir akasya kokusundan Avuçlanımda bir yanma Büyüyen bir ürpertiyim sanki, kayıp gidiyorum üstünde sa- bahin Ufacık bir gülüş geçiyor suyun üzerinden Bir çocuğun gülüşü gibi Aşkların, nice aşkların ayrılık günü gibi Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur BÜnsüz yumuşaması AOnlü daralması CÜnsüz benzeşmesi D) Ünsüz düşmesi E) Ünlü düşmesi

Jerin ise - (1) Bu r durum eye tabi mamen a orga- dar her rünler, clarına nden eşen lesi in 1- 1 i 39. Charlie Chaplin; Modern-Zamanlar filminde nasıl vahşi kapitalizmin çarkına yakalanmış bireyi, ne olduğu belirsiz dev fabrika dişlileri arasında hayatını kazanmak zorun- da olan bir işçinin imgesiyle gösterdiyse Kafka da aynı dönem burjuva toplumunun çekirdek ailesinin "rahatsız- lığını" iletmek için ortaya dev bir hamam böceği koyar. Dönem ne de olsa dadaistlerin ve gerçeküstücülerin dö- nemidir. Kafka, gözlemcisi ve parçası olduğu bu ikiyüzlü modern toplumun içine sızan iktidar ağlarını, mutsuz ve yabancılaşmış aile ilişkilerini bize Gregor Samsa'nın yani eski insan yeni hamam böceğinin bütün roman boyunca gitgide umutsuzlaşan o unutulmaz hareketleriyle yansıtır. Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Somutlama yoluyla anlatıma belirginlik kazandırılmış- tır. B) Düşünceyi inandırıcı kılmak için örneklemeye başvu- rulmuştur. C) Karşılaştırmadan yararlanılarak kavramların anlam çerçevesi netleştirilmiştir. D) Betimleme yapılarak okurda görsel algı yaratılmıştır. E) Farklı cümle türleriyle anlatıma zenginlik kazandırıl- mıştır.

B 7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zamir yüklem görevindedir? A) Ayvansaray'ın sularının çekildiğini yazdı gaze- teler. B) Ben sana mecburum sen yoksun. Bir araya gelerek çektirebileceğimiz bir aile fo- toğrafımız vardı. D) Vallahi hayat zor ve fakat çok matraktı. E) Bendim çivitle yıkanmaktan aşınmış beyaz ço- raplarına leke bulaşmasın diye su birikintilerin- den sakınan.

den V ok gi- Türkçe Soru Bankası imsine utoa abaignad nobiliebigeeAS 13. Psikoloji, insanın davranışlarını tanımlamak, anla- mak ve açıklamak ister. Bir bilim olarak psikoloji, bu konularda nedensel ilişkiler bulmak, nedensel ilişkilere dayanarak insan davranışlarını önceden kestirebilmek ve kontrol edebilmek çabasındadır. Bu parçada kaç ad tamlaması kullanılmıştır? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlayanı ile, tamlananı yer değiştirmiş bir ad tamlaması var- dir? A) Muammer Karacan'ın adına bir tiyatro binası yoktu. B) O, şairin düşüncelerinden çok, bu düşünceleri saklayan duygularla oyalanıyor. far ) İyi ama şair için düşünce bu kadar gerekliyse onu duygular hâline getirmenin, daha doğrusu düşünceyi duygularla sindirmenin ne gereği var? 4. A D) Şimdilerde şiirde yenilik sevinci ya da yenilik sözünün bunca edilir olması bütün bu sorunları batırıyor. E) İçinde kaybolup gidiyor denizin devasa gemiler 23 bir bir.

51. Şerefli okurlarıma! Şu aşağıdaki şeylere inanmayınız: İdare memurlarının kasada para yok deyişlerine... Gazetelerin bir- birlerine atıp tutmalarına... Kopili memurlarının görmezliğe gelmelerine... Tramvayların yarım saatte Şişli'ye gidecekle- rine... Rumeli trenlerinin ortalama süratlerini otuz kilometre- ye yükselteceklerine... Şirket-i Hayriye'nin vapur tarifeleri- ne... Gümrükçülerin "Bu sene de para kazanmadık." deme- lerine... Terkos kumpanyasının daha ucuza su sattığına... İstanbul şehri aydınlatma şirketlerinin gaz saatlerine... Doktor falanın, boğaz hastalıklarında ihtisas sahibi olduğuna... Ahmet Rasim-Şehir Mektupları Bu parçada aşağıdaki yazı türlerinden hangisinin özel- likleri görülmektedir? A) Ani D) Fıkra B) Makale C) Deneme E) Biyografi

A 39-40. soruları aşağıdaki bilgilere göre cevap- layınız. Enheduanna: MÔ 23. yüzyılda yaşadığı düşünülen şair, Akad Kralı Sargon ile Kraliçe Taşlultum'un kızı ve Ekişnugal Tapınağı'nın başrahibesiydi. Aynı zamanda yazdıklarını kendi adıyla imzalamış olan ilk şairdi. Murasaki Shikibu: 10. yüzyılda yani Heian Dönemi'nde yaşadığı ve imparatorluk nedimelerinden biri olduğu de- gerlendirilen Murasaki Shikibu'nun gerçek adı bilinmi- yor. Murasaki Shikibu, Murasaki Hanım'ın Günlüğünün ve bazı kaynaklarca "ilk roman" kabul edilen Genji'nin Hikayesi yazarıdır. Christine de Pizan: 15. yüzyılda yaşayan Fransız ya- zar, eleştirmen. Bugün çoğu unutulmuş olan kadın ressamları anlattığı biyografiler kaleme aldı. En önemli eseri, 1405 tarihli Hanımlar Diyanı Kitab/ydı. Pizan, bu kitapta erkeklerin giremediği bir şehrin alegorik hikâye- sini anlatmıştır. Gülbeden Begüm: 16. yüzyılda yaşamış olan Babür Şah'ın kızı olduğu bilinen Gülbeden Begüm, Hümayun- náme adlı hatıratıyla tanınıyor. Fatma Aliye: Türk romanının ilk kadın romancısı Fat- ma Aliye Hanım, Ahmet Mithat Efendi'nin teşvikiyle ya- zarlığıyla başladı. Refet, Udi ve Levayih-i Hayat adlı üç kitabı vardır. A A A Türkçe 40. Bu sanatçıların hangileriyle ilgili bir tahminden söz edilmiştir? A) Murasaki Shikibu - Fatma Aliye B) Enheduanna - Fatma Aliye C) Enheduanna - Murasaki Shikibu D) Christine de Pizan - Gülbeden Begüm E) Murasaki Shikibu - Gülbeden Begüm

7. dokuzuncu yüzyıla ait bir metindir. Falcılıkla ilgili bu eser 104 sayfa, 65 paragraftan meydana gelir. Bin Buda Mağaraları'nda bulunmuştur. Uygur edebiyatının parlak devirlerine aittir. Budist ve Maniheist özelliklere sahiptir. adlı eser IX-XIII. yy. arasına tarihlenir. Çinceden Uy- gurcaya çevrilmiş en hacimli eser olup 700 sayfadır ve Budizm içeriklidir. "Şehzade ile Aç Pars Hikâyesi" önem- li bölümlerdendir. Içinde "çatik" denen masalsı parçalar ve şiir parçaları vardır. Uygurlar döneminin en tanınmış -hikâyelerinden -- ise X. yüzyılda Uygurcaya çevrilmiştir ve canlı bir üsluba sahiptir. Burkan dinine ait bir menkibe- dir. Bin Buda mabetlerinde bulunan bu eserde, iyi yürekli bir şehzadenin bütün canlılara yardım etmek ve canlıların birbirlerini öldürmelerine engel olmak üzere çok değerli bir mücevheri ele geçirmek için çıktığı maceralı yolculuk anlatılır. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin han- gileri sırasıyla getirilmelidir? A) Irk Bitig, Altun Yaruk, Kalyanamkara ve Papamkara B) Altun Yaruk, Kalyanamkara ve Papamkara, Irk Bitig C) Irk Bitig, Kalyanamkara ve Papamkara, Sekiz Yükmek D) Altun Yaruk, Irk Bitig, Kalyanamkara ve Papamkara E) Sekiz Yükmek, Altun Yaruk, Irk Bitig

3. Saka kuşu, çevresini kuşatan mat siyaha gark olmuş küçük gözlerini bize dikip parlak ve keskin yanan gözleriyle bakarak başını hışımla titretip çarparken ince bacaklarıyla, korkmuş bir şekilde kafesin tavanına tutundu. Başının ön tarafı alev kırmızısı renkle boyanmış, ince yüzüne üzüntülü, aciz, hışımlı bir görüntü vermekteydi. Bu üzerinde bir çeşit kahra- manlık bulunan hırpalanmış bir yüzdü. Gagasi keskin sarı, başını nakşeden siyah ve kırmızı benekler sebebiyle son derece kızgın görünüyordu. Neredeyse ağlayacak kadar üzgün. Kızgın berrak gibi gözleriyle ve şiddetli kavramasıyla atlamaya hazır küçük vücudu ile korkunç bir şeye girişmeye azmetmiş. Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Niteleyici ifadelere yer verilmiştir. B Farklı duyulara yer verilmiştir. Mecazlı sözler kullanılmıştır. Dilenim kazandırmak amaçlanmıştır. GG E) Benzetme yapılmıştır.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisi Tanzimat Dönemi romanıyla ilgili olarak söylenemez? A) Yanlış Batılılaşma, kölelik ve cariyelik meselesi, görücü usu- lüyle evlilik, sosyal yaşam gibi temalar ele alınmıştır. B) Yazarlar romanda olayın akışına müdahale ederek bilgi ver- miştir. C) Olaylar genellikle bik aşk hikâyesi üzerinden acıklı ve duy- gusal bir atmosferde anlatmıştır. D) Kahramanlar iyi veya kötü olmak üzere genellikle tek yönlü olarak ele alınmıştır. E) Çevre betimlemeleri kahramanların genel özelliklerini yan- sıtacak şekilde bir bütünlük içinde yapılmıştır. VİP Yayınları