Düşünceyi Geliştirme Yolları Soruları

NLATIM BİÇİMLERİ VE DÜŞÜNCEYİ GELİ ÖNTEMLERİ Vietnam, turizm devriminin en sıcak günlerini yaşıyor. Güneydeki Mekong Deltası'ndan kuzeydeki Kızıl Irmak'a kadar iştahlı bir nesil iş başında. Ülkenin yarısından fazla- si otuz yaşın altında ve bu genç nüfus, hayata karışmak için can atıyor. Vietnam, son on yıldır müthiş bir turizm patlaması yaşıyor. Dünyanın en prestijli seyahat dergileri- nin editörleri, Vietnam'ın turistler için bir cennet olduğunu söylüyor. Ülkenin savaştan kırk yıl sonra Asya'nın en gü- venli adresi diye nam salmasına şaşırmamak gerek. Uzun süredir siyasi istikrarını koruyan ülkede suç oranları düşük ve en ciddiye alınan konulardan biri ise güvenlik. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yok- tur? C A Karşılaştırma C) Tabmin E) Saptamalar B) Açıklama D Dolaylı anlatır

7-9. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. (1) Ülkemizde 1908 yılına kadar herhangi bir film veya görüntü yayınlama faaliyeti söz konusu olmamıştır. (II) 1908 yılı itibari ile ülkemizde toplu gösterime uygun sinema salonları kurulmuş çekilen film ve görüntüler sergilenmeye başlanmıştır. (III) 1930'lu yıllarda ise sinema salonlarının Türkiye'nin birçok önemli bölgesinde kurulduğu ve başta Walt Disney olmak üzere yabancı şirket- lere ait çizgi filmlerin ülkemizde gösterime girdiği gözlemlenmiştir. (IV) Bu dönemde ülkemizdeki karikatürist ve çizerler, gösterime giren çizgi filmleri yakından takip etmiş ve Türkiye'de ilk kez animasyon alanında çeşitli denemeler yapılmıştır. (V) Türkiye'de yayınlanan ilk çizgi film, 1932 yılında Kadıköy Opera Sineması'nda gösterime giren ve Walt Disney yapımı olan "The Skeleton Dance" isimli çalışma olmuştur. (VI) Çizgi film ve animasyon endüstrisi, teknolojinin de desteğiyle hızla gelişmiş; 3D teknolojisiyle yapılan animasyonlar yalnızca eğlence sektöründe değil, tıptan savunmaya, reklamcılıktan eğitime birçok sektörde kullanılır duruma gelmiştir. ve Bu parçadaki numaralı cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylene- mez? A) 1. cümlede, karşılaştırma yapılmıştır. 3) II. cümlede, bir başlangıç dile getirilmiştir. C) III. cümlede, çıkarım yapılmıştır. D) V. cümlede, IV. Cümlede dile getirilen yargı örneklendirilmiştir. E) VI. cümlede, çizgi film ve animasyon sek- töründeki gelişim belirtilmiştir.

Mey 2. 18 Ömer Seyfettin Türk kültür ve edebiyat hayatında genellikle hikâyeleri ile bilinir. Oysa farklı birçok tür- de de eser vermiştir. Fıkra, makale, çeviri, mektup, günlük ve şiir türleri bunlardan bazılarıdır. Sanatçının yazdığı türler arasında onun hayata bakışını, ideal- lerini ve kaygılarını, samimi ve ayrıntılı hâliyle yansı- tanlar ise fikra ve makaleleridir. Bu yazılarda, hikâye yazarı kimliğinin ötesi bulunur, Nitekim hikâyelerinde işlediği temaların fikri özü de en net, en yalın hâliyle fıkra ve makalelerindedir. Önemli Türk düşünür ve bilim insanlarından olan Mehmet Fuat Köprülü "Türk fikir hayatına bir aydın olarak birikimini, ileriye dö- nük arzu ve çekincelerini en kuvvetli şekliyle fıkra ve makaleleri ile aktarmıştır Ömer Seyfettin." demiş ve Ömer Seyfettin'in görüşlerinin hangi metin türlerinde daha baskın olduğunu ortaya koymuştur. Bu parçanı anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Tartışma C)Açıklama B) Karşılaştırma DÖrneklendirme E) Alıntı yapma

11. (1) Sarıkamış bölgesine gittiğiniz zaman burası tüm güzelliğiyle sizi karşılayacak. (II) Sarıkamış'ın sarıçam ormanları içerisindeki yapı, günümüze kadar özgün mimarisini korumayı başarmış. (III) Bir zamanlar Türk filmlerine ev sahipliği yapan bu yer, size geçmişe uza- nan keyifli bir yolculuk vadediyor. (IV) Geri dönüşte Kars kazını tatmanız, eve dönüş yolu öncesi sizi çok mutlu edecek. (V) Kaz etinden yapılan yemekler, yöre halkının kültürüne bile yansımış. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi nesne-yüklem ilişkisine göre diğerlerinden farklı- dır? A) 1 B) II C) III D) IV EV sat-ilt

15. rıyla kullanılır. C) Örneklendirme, belgelendirme yapılır. D) İşlenen konudan kopmamak için bazı söz- cük veya sözcük öbekleri aralıklarla tekrarla- nir. V E) yan ve mecaz anlamla- Metin, seslenilen kesimin kültür seviyesi göz önünde bulundurularak oluşturulur. İlerici olarak kabul ettiğimiz Tanzimat şair ve yazarları gerçekte ilerici midirler dersiniz? Açıkçası ben bu kanıda değilim. Şinasi, eskiye göre biraz daha yalın bir dil kullanmaktan öteye geçemiyor. Toplumcu Namık Kemal, sosyal ada- letin sözünü bile etmiyor henüz; üstelik karşı çıkıp eleştirdiği sarayın altınlarını ve emir kulluğu- nu kabul ediyor. Giyim kuşamı, yaşama biçimi dışında ilerici olduğunu gösterecek bir tutumu yoktu Abdülhak Hamit'in. Bu parçada aşağıdaki düşünceyi geliştirme yol- larından hangisine başvurulmuştur? A) Örnekleme Y B Tanımlama anık gösterme D) Karşılaştırma x Bilimsel veriler kullanma 18.

H m er si 8. Dışandan gelen, bir tane daha versinler diye bekledi. Yüzünde tatlı bir gülümseme ve hafif bir kırmızılık vardı. Bu kırmızılık pay dağıtan adamın elinde tek bir balık kalıncaya kadar adamın yanağında durdu. Sonra birdenbire uçtu. Yüzündeki gülümseme önce tehlikeli bir şekilde dondu. Sonra kendine bakan birini görünce birden bir meyve gibi çürüyüverdi. Gözleri hayretle büyüdü. Yukarıdaki parça için aşağıdakilerden han- gisi söylenemez? A) Duyular arası aktarım yapılmıştır. B) Öyküleyici anlatım benimsenmiştir. C) Benzetmeden faydalanılmıştır. D) Tanımlamadan faydalanılmıştır. E) Varlıklar çeşitli yönlerden betimlenmiştir.

25. Yapraklardan elde edilen liflerden olan ananas lifinin yapısı çok gözeneklidir. Incelik, yumuşaklık ve esnek- lik nedeniyle kâğıt üretiminde de kullanılır. Jüt lifinden ince, pamuk lifinden daha kabadır. Lif yapısı gözenekli ve düzensizdir. Muz lifinde olduğu gibi %70-82 oranın- da selüloz içeren bir liftir. Pamuk eğirme sistemi yardı- mıyla iplik yapımında kullanılabilir. Ananas lifinden üre- tilen kumaşlar; halı, perde gibi ev tekstilinde kullanılıyor. Dayanıklılığı jütünki ile kıyaslanabilir seviyede. Fiziksel özellikleri, üretim yerine ve koşullarına göre değişiyor. Bu parçadan ananas lifi ile ilgili olarak 1. Diğer liflere göre daha sağlam bir yapısının olduğu II. Endrüstrinin farklı alanlarında kullanıldığı III. Kâğıt üretiminde kullanımının gittikçe yaygınlaştığı yargılarından hangileri çıkarılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II E) I ve III C) Yalnız III

AYDINYA 6. (1) Yara izleri, vücudumuzda oluşan yaraların iyileşme sürecinin doğal bir parçasıdır. (II) Derinin bir travma sonucu hasar gömesi yüzünden açık yaralar oluşa- bilir. (III) Yaraların iyileşme sürecinin ilk aşamasında kanın pıhtılaşmasıyla kanama durur, kan pıhtısının yüzeyi hava ile temas ettiğinde sertleşir ve yara ka- buğu oluşur. (IV) Hasar gören dokuların onarılması için kolajen proteini üretilir. (V) Başlangıçta iyileşen bölge şişkindir ve kırmızıdır, rengi zamanla soluklaşır ve şişkinlik ortadan kalkar. Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? gedic bindin A) 1. cümlede bir tanım yapılmıştır. B1. cümlede bir nedenden söz edilmiştir. C) Ill. cümlede saptamaya yer verilmiştir. DIV. cümlede eylemin amacı belirtilmiştir. EXV. cümlede aşamalı bir durum bildirilmektedir.

natçının başkasınd kendi düşünce' gerektiği" vu özellikle "sar yer almalıdır Soru madde kendine ait c istenmiştir. E -da geç çin hei e ona 38.-40. SORULARI AŞAĞIDAKİ PARÇAYA GÖRE CEVAPLAYINIZ. Edebiyat dergiciliğinin iniş çıkışları içinde kelebek gü-, zelliğine sahip olmakla yetinmeyen, dolayısıyla yaptığı işi daha baştan ciddiye alan dergicilerin sayısı çok değil. Alınan bütün yollara rağmen hâlâ kısıtlı kalan yayıncılık dünyamızda bir edebiyat dergisinin ömrünü uzatmak için hem içeriği sağlam ve kalıcı tutmak gerekir hem de ona nitelikli bir biçim vermek. Belli bir periyot içinde sürekli yenisi yayımlanan derginin her sayısının ilgi çekici olmasını sağlamak, okurun ödediği paranın karşılığını pırıl pırıl biçi- miyle de aldığı bir dergi hazırlamak... Peki son zamanlarda nitelikli edebiyat dergilerini bulundukları yerden ite kaka uzaklaştırmaya başlayıp ortalığı kaplayan tuhaf dergiler topluluğunun bu anlattıklarımız içindeki yeri nedir? Onlar da edebiyat dergisinden sayılıyor. Tümü birden her ay neredeyse yüzlerce edebiyatçıyı konuk ediyor, popüler olmaya çalışıyor ve daha çok okura ulaşmak için büyük bir yarış içindeler. Ancak aşağı kültürün değerli sayılması, sonunda kültürün sonsuz yenilgisine giden bir yanılsamadır. Böylece okur sayısı artacak, edebiyat yaygınlaşacak sanılır. Oysa 1 liraya kitap satan yayıncıların edebiyata veya kitap okurluğuna hiçbir katkısı olmadığı aşikâr. 39. Bu parçadaki altı çizili sözle anlatılmak istenen, aşağıda- kilerden hangisidir? Yanıt Yayınları A) Geniş kitlelere seslenmek B Estetik güzelliğe sahip olmak C) Biçimsel kusursuzluğu amaçlamak D) Geçici bir etkiye sahip olmak E) İşini ciddiye almamak

FEN BİLİMLERİ YAYINLARI 10. On sekiz hikâyeden oluşan bu eserde, insanların Anado- lu'daki yaşamları dile getirilmiştir. Anadolu'nun nasıl değiş- tiği, çağın manzarası, psikolojisi, mantığı, iç ve dış varlığı ilk kez bu denli gerçekçi bir bakış açısıyla aktarılmıştır. Aşağıdakilerden hangisi, bu parçada sözü edilen ese- rin yazarı olabilir? A) Ömer Seyfettin C) Refik Halit Karay B) Halide Edip Adıvar D) Ziya Gökalp E) Memduh Şevket Esendal 10

1. Henüz okula başlamamış torunlarıma bakıyorum. Onlar kimi yönlerden benden üstünler. Fakat akıl düzeyim onla- rinkinden düşük değil. En azından tecrübem ve bilgilerim var ama yetiştiğimiz aile ortamı farklı. Onlar bir şehir aile- sinin çocuğudur ve insan, davranış biçimini aile ortamında öğrenir. -- Bu parçanın sonuna, düşüncenin akışına göre aşağı- dakilerden hangisi getirilmelidir? A) Okul ve çevre, ailenin yanında çok az bir etkiye sahiptir. B) Böylece çevrenin çocuk üzerinde etkisi yoktur. O C) Şehirlerde çocuk eğitiminin zor olduğu doğru değildir. Aile kötü bir eğitim verse bile çocuk, okulda kaliteli bir eğitim alacaktır. E) Bundan dolayı okullar aileden de öte bir eğitim yuvası- dır.

ari D DENEME 10 33. On yıl kadar önce bir şiir kitabımın arka kapağında hayatımı anlatırken "Hayatımdan şairliğimi alıp çıkarırsanız geriye önemli bir şey kalmaz. Öylesine tutkunum şiire." demiştim. Bu sözüm, doğruluğunu ve tazeliğini hâlâ muhafaza ediyor. Bugüne kadar kesin olarak kaç bin şiir yazdığımı bilmiyorum. Fakat verimli bir şair olduğum hakkındaki yaygın kanıya da katılmıyorum. Duyduklarımın ve yazmak istediklerimin pek azını yazabilmişimdir. Şiirin en güç sanat dalı olduğuna inanıyorum. Bence şiir; duygu ve düşüncelerin kelimelerle en yoğun, en mükemmel şekilde ifadesidir. Kelimeler misraları, misralar da şiiri meydana getirir. Ben misralar kurarken anlam kadar ahenge de önem veririm. Hayatım ve sanatım hakkında söyleyeceklerim bu kadar. Söylemediklerim şiirimde var. 1. Şiirin toplumu biçimlendiren en etkili tür olduğunu düşünmektedir. II. Şiiri hayatının merkezine oturtmuştur. III. Şiire ilişkin değerlendirmelerinde değişim olmamıştır. IV. Belli bir mesaj içeren misralar kaleme almıştır. Kendisinden böyle söz eden bir şair için yukarıdakilerden hangileri söylenemez? A) Yalnız I D) II ve III C B) Yalnız IV ill sin C) I ve IV E) II ve IV

t b 8. (1) Yaşatmaya çalıştığım romanlar bir gün sahiden yaşamaya karar verdiler. (II) Üstelik hesap da soruyorlardı. (III) Her Gece Bodrum, aynı adı taşıyan bir tatil kasabasında neler bulduğumu soruyor; Olüm İlişkileri'yse "Günlük hayattaki ilişkilere hiç değinmeyecek miyiz biz?" diye öfkeli öfkeli söyleniyordu. (IV) Çehov'un Marti'sında geçen bu sözle ince bir aşk üçgeni kuracaktım. (V) Cehennem Kraliçesi'ne gelince bu Fellini Visconti havasından ne zaman kurtulacağımın tasasına düşmüştü. (VI) Bir Akşam Alacası ise söyleyecekleri için sırada bekliyordu. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? C) III. A) I. B) II. D) IV. E) V.

11. Bir zamanlar yaşlı ve yorgun bir eşek varmış. Sahibinin onu artık daha fazla beslemek istemediği ortaya çıkmış. "En iyisi buralardan gitmek" diye düşünmüş eşek. "Bre- men'de şarkıcılık yaparım. Bazı kişiler anırmamı pek bir beğenirdi zaten." Böylece bir sabah erkenden yola çık- mış. Bir süre yürüdükten sonra üzgün bir köpekle karşı- laşmış. "Artık sahibime avda yardımcı olamayacak kadar yaşlandım." demiş köpek eşeğe. "Sahibim de artık beni beslemiyor." Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangileri söy- lenemez? A) Üçüncü kişili anlatım vardır. B) Öyküleyici anlatımdan yararlanılmıştır. C) Hayvan masalları arasında sınıflandırılabilir. D) Kahramanlar iyi-kötü biçiminde sınıflandırılmıştır. E) Saat, gün, ay gibi bölümlenmiş zaman ifadeleri yoktur. 12. Asağıdakilerden hangisi masal ve halk hikayesinin or-

S 40. Beyni bir otomobile benzetirsek zekâ, otomobilin beygir gücüne benziyor. Akıl ise arabanın direksiyonundaki şoför gibi. Bilgi ise arabanın üzerinde gittiği yoldur. Zekâ, yaklaşık yüzde 80 oranında doğuştan geliyor. Yani sonradan geliştirilme oranı yüzde 20 kadar. Buna karşılık aklımızın yüzde yüzünü ve daha da fazlasını geliştirebilirz. Bu anlamda akıl, en büyük imkândır. Akıl, bir fırsat eşitliğidir. Zekâ, doğuştan eşit dağılmaz ama akıl, zekânın dağılımındaki adaletsizliği düzeltmek için bir fırsat eşitliğidir. Akıl, zekânın menajeri gibidir; onu yönetir. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur? nebA) Karşılaştırma B) Sayısal verilerden yararlanma Çoğullaştırmalara yer verme D) Tanımlama E) Somutlama B Böl C) Mi D) is r Türkçe Testi Bitti. Sosyal Bilimler Testine Geçiniz. E) 2.

23. Ruhumuzun ele avuca sığmayan akışını gözlemek, onun karanlık derinliklerine kadar inmek, türlü hallerindeki bunca incelikleri ayırt edip yazmak sanıldığından çok daha zahmetli bir iştir. Sonra bir taraftan bu işin o kadar başka, o kadar garip bir zevki de var ki insanı dünya işlerinden, hem de en değerli dünya işlerinden çekip alı- yor. Birkaç yıldır düşüncelerimin kendimden başka amacı yok yalnız kendimi sorguya çekiyor ve inceliyorum. Plini- us'un dediği gibi: "Herkes kendisi için bir derstir, elverir ki insan kendini yakından görmeyi bilsin. Benim yaptığım, bildiklerimi söylemek değil, kendimi öğrenmektir; başka- sına değil kendime ders veriyorum." Ama bunları başka- larına da anlatmakla kötü bir iş yapmıyorum. Bana yararı olan bu işin belki başkasına da yararı olabilir. Ne dersi- niz, olamaz mı? HONDISYON Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Olay içinde yaşatma amaçlanmıştır. B) Soyut ifadelere yer verilmiştir. C) Kesinlik bildirmeyen cümle kulanılmıştır. D) Sohbet havasında yazılmıştır. E) Tanık göstermeden yararlanılmıştır.