Düşünceyi Geliştirme Yolları Soruları
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yollarıerinin olmas
a akilli
2. Nietzsche'nin şu sözünü çok severim: "İçindeki kahra-
mandan yüz çevirme!" Evet herkesin içinde bir kahraman
yaşar değil mi? Süsler püsler, giydirir kuşandırır onu. On-
suz olamayız; o olmasını istediğimiz kişidir. O bizim ka-
natlarımız, o bizim yaşama gücümüzdür. Bütün bunalım-
lar, ters dönüşler, yuvarlanışlar onu kaybettiğimiz zaman
başlar.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisi ağır
basmaktadır?
A) Açıklama
B) Tartışma
D) Öyküleme
C) Tanık gösterme
E) Karşılaştırma
bir
5.
Ellisini geçmiş, orta boylu, tiknaz yapılı, s
müş, tepesi iyice açılmış biriydi. Sürek
dahası yeşilimsi yüzü pörsümüş; arala
andıran ufak ama bakışları canlı, kırm
ladığı göz kapakları sarkıktı. Ama çok
di bu adamda. Bakışında coşkuyu an
vardı sanki. Belki zekâ ile düşünce bi
bir delilik belirtisi de...
Bu parçanın anlatımında aşağıdak
basmaktadır?
A) Öyküleme
B) Tanımlama
D) Betimleme
E)
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları6
tur.
14. Bir lokantanın garsonu, yeni bir müşterinin kirli tabaklar
kaldırılmadan ve örtü değiştirilmeden masaya oturdu-
ğunu görür. Müşteri, kollarını masaya dayamış; menü-
yü inceliyordur. Garson hiç tereddüt etmeden masaya
yönelir, "Hoş geldiniz." dedikten sonra "Örtünüzü de-
ğiştirmeme izin verir misiniz?" diye ekler ve cevabını
beklemeden menüyü müşterinin elinden alır ki müşteri
masadan kollarını çeksin. Hamlesinde başarılı olan gar-
son, zaman geçirmeden işini yapar ve menüyü müşte-
riye uzatırken gülümseyerek "Kremalı tavuk çorbası-
ni tatmanızı öneririm." der. Müşteri biraz şaşkın, biraz
memnun bir tavırla garsona döner ve "O zaman onunla
başlayalım." der ve menüyü incelemeye devam eder.
Bu parçada sözü edilen garson aşağıdakilerden
hangisi ile nitelendirilemez?
A) Öz güvenli
C) Tez
canl
canly
E) Etkileyici
B) Nazik
D) Açık sözlü
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları25. Ekolojik dengenin bozulmasıyla havada olmaması gereken mad-
delerin havaya karışmasına ve normalin üzerinde olmasına hava
kirliliği denir. Hava, dünyayı saran ve canlıları koruyan atmosferi
oluşturan birçok gazın birleşimidir. Saf hava, büyük oranda azot ve
oksijen ile daha küçük oranlarda çeşitli gazlardan oluşur. Doğadaki
canlıların hayatta kalabilmesi için bu gazların bir terazi gibi dengede
olması gerekir. Doğal yollarla veya insan aktivitesi sonucu atmosfere
karışan tozlar, zehirli gazlar ve biyolojik moleküller, bu oranlarda
değişikliklere dolayısıyla hava kirliliğine sebep olur. Havadaki katı,
SIVI ve gaz şeklindeki yabancı maddeler, normalin üzerinde yoğun-
luğa ulaştığında ise canlıların yaşamı olumsuz etkilenir.
7
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur?
B) Açıklama
D) Karşılaştırma
A) Benzetme
C) Tanımlama
E) Öznellik
Diğer Sayfaya Geçiniz.
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yollarıandan
türün
ar (0)
IV
umda
·()
V
emini
ecek
ngisi
Ime-
ge-
için
rgül
Destek Kampı 2. Gün
26. 1. Yüzücülükte çok iyi de olsan elini, ayağını ancak çıp-
lakken kullanabilirsin.
€ 11.
Kalbi kırılanın sözü sert olur, diyerek bizi sert bir şe-
kilde uyardı.
Ill. Bir kadın zalim olan erkekten çok yücedir, köpek de
halkı inciten insandan üstündür.
IV. Burada kimse onun çirkin suratından, dilinden kurtu-
lamaz.
AV. Evet, kırk yıldan beri bu topraklarda yaşıyorum.
Virgülün kullanım alanlarıyla ilgili olarak aşağıdaki
açıklamalardan hangisi numaralanmış cümlelerden
biriyle eşleştirilemez?
Kendisinden sonraki cümleye bağlı olarak ret, kabul
ve teşvik bildiren sözcüklerden sonra konur.
Sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için konur.
Uzun cümlelerde yüklemden uzak düşmüş olan öz-
neyi belirtmek için konur.
D) Birbiri ardınca sıralanan eş görevli sözcükler arasına
konur.
E) Tırnak içinde olmayan alıntı cümlelerinden sonra ko-
nur.
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları24, 25 ve 26. soruları aşağıdaki parçaya göre
cevaplayınız.
(1) Sait Faik'in ilk dönem öykülerinin ortak özelliği içerdiği
insan sevgisiydi. (II) O, ilk hikayelerinde hep emekçileri,
avareleri, sıradan insanları yüceltti. (III) Küçük insanların
mutluluklarını, yaşama sevinçlerini zorlamasız, doğal bir dil
ile anlatmaya çalıştı. (IV) Varlıklarından bile haberdar olun-
mayan, bu insanları edebiyatımızda ilk kez yerine koyan,
güçlü bir akım haline getiren, en güzel hikâyelerini yazan
Sait Faik oldu. (V) İlk döneminde Sait Faik, çalışana duyduğu
sevgiyi insan sevgisine dönüştürdü. (VI) Sevgide evrenselliği
yakalayan yazar, ayrılıklarına takılmadan insanlara eşitlikçi
biçimde yaklaştı.
24. Numaralanmış cümlelerin hangisinde hem üslup hem de
içerikle ilgili bir değerlendirme yapılmıştır?
A) III
B) I
C) 11
D) V
E) V
25. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisiyle ilgili
yapılan değerlendirme yanlıştır?
A) I ve II. cümlelerde yazarın bütün öykülerinde ortak olan bir
durumdan söz edilmiştir.
B) III. cümlede bir verinin yorumlanması ve çıkarım söz konu-
sudur.
C) IV. cümlede, sanatçının bir anlayışa öncülük ettiği dile
getirilmiştir.
D) V. cümlede, yazarın bir kesime yönelik duygusunun
zamanla genişlik kazandığı anlatılmıştır.
E) VI. cümlede, bir önceki cümlede ortaya konan yargının
açıklanmasına yönelik bir cümledir.
E
S
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yollarıcevaplayınız.
na asırlarca
ağı, can
an sazı gibi
Isa da hepsi
gin
kültürün de
ma,
zaman
nama
larında
ağlamalar
resi kırk
manın
17.-19. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
(1) Behçet Necatigil'in deyişiyle "Olayları rintçe bir bakışla
gülünç taraflarından alan, kivrak, sürprizli, esprili bir
Usluba aktaran..." Haldun Taner, öykü ve tiyatrolarıyla
adinimis (11) Ozellikle 1960'tan sonra daha az
bundan sonra kaleme almaya başladığı
ise
hikaye
eserietan
gözüyle bakmıştır.
Kurnaz Karisi onun
Kocanın
(III) Edebiyatımızın ilk epik tiyatrosu
evlatlarıydı
Ali Destanı, 1964 yılında 275 kere temsil edilerek
başarıya imza atmıştır. (IV) Olayı ön p
örgülü hikâyeler yazan Haldun Tada
klasik
tuttuğu,
hikayelerinin bu yapısı ile kesit hikâyeleri kaleme alan Sait
özellikleri yansıtmaktadır. (V) Füsun Akatlı tarafından
Faik ten ayrılmıştır. Şişhane'ye Yağmur Yağıyordu bu
plerden, durumlardan, ruh hâllerinden, aykırılıklardan
öykü çıkartmanın ustası" olarak tanıtılmasının nedeni ise
genellikle toplumun yozlaşmış insanlarına yer vermiş
onun hikâyelerinde oluşturduğu şahıs kadrosunda
olmasıdır. Haldun Taner, Sait Faik'in kişilere sevgiyle
yaklaştığı bakış açısı yerine onların kusurlarını yüzüne
vurmaktan kaçınmamıştır.
Keşanlı
çocukları
Sersem
17. Yukarıdaki parçada aşağıdakilerden hangisine yer
verilmemiştir?
A) Öznel anlatıma
B) Nesnel ifadelere
C) Gerekçe içeren yargıya
V
D) Doğrudan anlatımlı cümleye ✓
Amap-s
Amaç-sonuç ilişkisine.
18. Yukarıdaki parçada numaralanmış bölümlerin
hangilerinde örneklendirme anlatım tekniğine
başvurulmuştur?
A) I ve III
D) II ve IV
B) Il ve V
E) I ve IV
20.
C) III ve V
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıSIN
4. ADIM
89
1. Ütünüzde asla max seviyesini aşmayın. Ütünüze
asla direkt olarak musluğun altında tutarak su
doldurmayın. Su haznesini doldurmak için kireç
önleyici çubuğu çıkarmayın. Su doldurmadan önce
ütüyü prizden çıkarın.
Ütü kullanma kılavuzundan alınmış bu parça için
aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Adım Tarama Testi
A Kesin yargılar taşıyan ifadelere yer verilmiştir.
By Dil alıcıyı harekete geçirme işleviyle kullanılmıştır.
Emredici anlatıma başvurulmuştur.
Alıcıyı, bir eylemi yapmaya hazırlamaktadır.
Sözcükler daha çok mecaz anlamlarıyla
kullanılmıştır.
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıBENIM HOCAM
B
12.) Bilim dünyası, bu yıl en çok küresel salgın ve çekirge
istilalarını inceledi. Endonezya'daki bilim insanları ise
derin deniz sularında şimdiye kadar görülen en büyük
deniz kabuklu türü olan yeni bir dev hamam böceği
keşfetti. Yeni keşfedilen tür, dev tespih böceği (isopoda)
nus Bathynomus ailesinden. Bu derin sularda yaşayan türlerin
bedenleri düz, sert ve yapıları tahta bitlerine benziyor.
Endonezyaca'da dev anlamına gelen Bahynomus rak-
sasa, Sumatra'yı, Cava'dan ayıran, Hint Okyanusu ile
Cava Denizi'ni birbirine bağlayan Sunda Boğazı'nda deniz
seviyesinin yaklaşık 957 metre ile 1259 metre arasındaki
derinlikte bulundu. Bu türler yetişkinlik dönemlerinde yak-
laşık 33 cm olabiliyor ve boyutlarından dolayı "süper dev
türler" olarak adlandırılıyor.
Natan
1. Karşılaştırma
II. Açıklama
Sill DIV
pytteil
III. Sayısal verilerden faydalanma istatistik
IV. Tanık gösterme
Bu parçanın anlatımında yukarıdakilerden hangileri
yoktur?
A) Lve Il
lidoirasiu onielpnad p
Billver III
DIII ve IV
6) Yalnız III
te
E) Yalnız IV
Diğer sayfaya geçiniz. ►►►
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları23. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlü düşmesi
yoktur?
ADünyada önemli olan, insanın kendi özünü keşfet-
mesi ve bu öz keşif sırasında diğer insanları tanı-
masıdır.
Bİntihara teşebbüs etmek istiyordu ama ölmekten
de çok korkuyordu, soranlara da "Şimdiye kadar
hiç yaşamadığımdan korkuyorum." diyordu.
C) Bir insanı mahvetmenin en kısa yolu; önce dün-
yada kendinden başka kimse olmadığına, sonra
da aslında hiçbir değerinin bulunmadığına inandır-
maktır.
D) Eski; iyi de olsa kötü de olsa yeniye karşı direnir,
Türkiye'deki postmodernizm tepkileri, aslında be-
ğenilmeyen modernizmi savunmaya yöneliktir.
E) Bir kalenin burcunda defalarca gidip geldim uçu-
rumuna, bir çukur, biraz su, biraz da kaybettiğimiz
şeyler hatırına ve kimseyi kırmadan yol aradım.
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları6.
"Günlerde" Oktay Akbal'ın gündelik izlenimlerini yansıtan
bir kitap. Akbal, bir gün boyunca gördüklerini duyduklarını
yazıyor. Bunlar öyle derinlemesine ve genişlemesine ya-
zılmış günlükler değil gibi görünüyor. Fakat üzerinde biraz
durunca görülür ki hepsinde derin düşüncelerin yansıması
var,
Bu parçadaki altı çizili söz yerine aşağıdakilerden han-
gisi getirilirse cümlenin anlamı değişmez?
A) yoğun
etkileyici
D) özgün
Eiçten
C) çarpıcı
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yollarıyrılan kısmına işaretleyiniz.
sınız.
eme-
Ama
1) bi-
SI (6)
ar ile
ir ()
işa-
k bir
mu-
aç-
ann
du-
sine
bo-
de-
4. Gizemli Yer Altı Şehri: Kapadokya
Milyonlarca yıllık bir geçmişe, birbirinden heyecanlı efsanelere ve
inanılmaz yer altı şehirlere sahip masalsı bir diyar: Kapadokya.
Ülkemizin en turistik noktalarından biri olan Kapadokya, ününü
kuşkusuz jeolojik bir sürecin sonucunda oluşan peri bacalarına
borçludur. Uzaklardan görüldüğünde insanı sanki başka bir ge-
zegende seyahate çıkmış gibi hissettiren peri bacaları, içlerine
oyularak inşa edilmiş yer altı şehirleriyle de gezginleri hayrete
düşürüyor. Kapadokya'nın yer altı şehirleri nelerdir ve bunları
kimler yaptı diye merak ediyorsanız bizimle beraber sanal bir Ka-
padokya turu için hazırlıklara başlayın
Bir gezi yazısından alınmış bu parçanın anlatımı için aşağı-
dakilerden hangisi şöylenemez?
A) Dil, alıcıyı harekete geçirme işlevi ile kullanılmıştır.
MAKWAZALEIDOS
LB Niteleyici ifadelere başvurulmuştur.
Benzetme yapılmıştır.
m
Tammlamadan yararlanılmıştır.
E Karşılaştırmaya yer verilmiştir.
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıPremie
etmiş altı yaşımdayım. Farkındayım. Kırkikin-
di yağmurlarını bilir misiniz? Ömür, böyledir işte.
Başladı mı dinmeyecek görünür. Sözlükler ömrü,
doğumla ölüm ya da var oluşla yok oluş arasında
geçen süre, yaşama ya da var olma süresi, diye
yazar. Oysa ömür sonsuzun içinde bir yağmur
damlasıdır. Şairin "Dönülmez akşamın ufkundayız
vakit çok geç. / Bu son fasıldır ey ömrüm, nasıl
geçersen geç." diye tabir ettiği çağdayım. Uzun
bir yolculuğa çıkmaya hazırlanan yolcu telaşı var
üzerimde. Aynalarla aramız açık, küsüz epeydir.
Baktım yüzüme gülmeyi bıraktılar, küstüm hepsi-
ne. Ünlemler var dudaklarıma yerleşen. Birkaç fiili
dağarcığımdan çıkaralı epey oluyor. Geçmiş za-
man çekimli cümleler benim için ne kadar uzağı
anlatıyor artık, bilemezsiniz.
Yukarıdaki parçanın anlatımı için aşağıdakiler-
den hangisi söylenemez?
ADTanımlama yapılmıştır.
B) Kişileştirmeler vardır.
Benzetmeye yer verilmiş.
BAçıklama vardır.
e) Doğrudan anlatım yapılmıştır.
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları16. Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili sözcüğün aldığı ya-
pım eki, sözcüğün türünü değiştirmemiştir?
A) Yaşadığın yeri cennet yapamıyorsan gittiğin her yer sana
cehennemdir.
B) Bir kalbi kaybetme ile kazanmanın arasındaki ince bir
çizgiyi kaçırma.
C) Dileklerin senin olsun sevgili, sen bana sevmeyi öğrettin.
D) Aklım varlığım için tehdit, yokluğum için kesintisiz bir mu-
amma.
E) Mutluluk her şeyden önce vücut sağlığındadır.
san-lik
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıBursa'da Ulu Cami'nin hemen yanında havuzlu
büyükçe bir park vardır. Meşhur Koza Han, Orhan
Camisi ve belediye de bu parkta bulunur. Yazın
bunaltıcı sıcaklar bastırdığında Bursa'da, bu parkta
ihlamurların ve çınarların gölgesinde soluklanmak iyi
gelir insana. Geceleri pek kimseler uğramasa da
gündüzleri epey kalabalıktır. Hele ihtiyarlar öğleyi Ulu
Cami'de, ikindiyi Orhan'da kılmadan ayrılmazlar
buradan. Sabahtan burada olanları da vardır elbet.
Caddede postanenin karşısına yanaşan otobüslerden
Bursa'yı gezmeye gelenler inerler.
2.
Bu parçadaki altı çizili ifadedeki görülen ortak
anlam olayı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ad aktarması
C) Dolaylama
B) Kinaye
b
E) İnsandan doğaya aktarım
Anlam daralması
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları22. (1) Göllerin hemen hepsinin çevresinde piknik alanları ve
masalar bulunuyor. (II) Çeşme derseniz say say bitmiyor.
(III) Hemen hatırlatalım, bulaşık yıkarken deterjan kullan-
mak kesin olarak yasak. (IV) Deterjan, hem alabalıkları
hem de doğayı katlediyor. (V) Yedigöller, yüksek dağların
ardında kaldığı için güneş geç doğup erken batıyor bura-
da. (VI) Buranın keyfini çıkarmak isteyenler, bir haftalık bir
zamanı gözden çıkarmalılar.
.
Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerden hangi-
si kendinden önceki cümlenin nedeni durumundadır?
A) II.
B) II
C) IV
D) V.
E) VI.
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıDENEME
23. Vietnam'da bulunan Son Doong Mağarası, dünyanın en
büyük ve en geniş mağarasıdır. Mağara, 1991 yılında
Vietnam'ın balta girmemiş bir ormanın içerisinde bir
yerli tarafından keşfedilmiştir. Mağaranın içinden gelen
anlamsız sesler nedeniyle yerliler uzun bir süre bu
mağaradan uzak durmuşlardır. 2009 yılında yapılan
detaylı incelemeden sonra bu mağaranın dünyanın en
büyük mağarası olduğu anlaşılmıştır. Hatta mağara o
kadar büyüktür ki içine 40 katlı bir gökdelen bile
sığabilir. Mağaranın içinde kendisine ait bir yağmur
ormanı, hızlı akan büyük bir nehir, küçük dağlar ve
hayvanlar vardır. Kısacası Son Doong Mağarası, 6.5
km uzunluğunda kendisine ait ekosistemi ve iklimiyle
küçük bir dünyadır. Mağaranın büyük bir kısmı ise hâlâ
keşfedilememiştir.
Bu parçanı anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?
A Karşılaştırma yapılmıştır.
B) Fanım cümlelerine yer verilmiştir.
Örnekler verilmiştir.
Betimleyici ögelerden yararlanılmıştır.
E Farklı duyularla ilgili ayrıntılara yer verilmiştir.