Hayalindeki netler. İhtiyacın olan her şey. Tek platform.

Soru çözüm, yayın seti, birebir rehberlik, canlı dersler ve daha fazlası Kunduz’da. Şimdi al, netlerini artırmaya başla.

Düşünceyi Geliştirme Yolları Soruları

D) IV. cümlede,
E) V. cümlede, ünsüz türemesi vardır.
7. (1) İlk imparatorluk, “büyük” sıfatını sonuna kadar hak eden
Akad Kralı I. Sargon tarafından kuruldu. (II) I. Sargon, za-
manla Akad İmparatorluğunun sınırlarını Lübnan ve Toros
dağlarına dek genişletti. (III) Onun hakkında Akad Dönemi
belgelerinde önemli bilgiler bulunmuştu. (IV) Fetihleri saye-
sinde, ordusunun kabiliyetlerini ve savaş yöntemlerini geliş-
tirme fırsatı buldu. (V) Böylece, askerî alanda Büyük İskender
Dönemi'ne kadar sürecek bir model oluşturdu.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisi anlam
bütünlüğünü bozmaktadır?
A) I
C) III
B) II
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları
D) IV. cümlede, E) V. cümlede, ünsüz türemesi vardır. 7. (1) İlk imparatorluk, “büyük” sıfatını sonuna kadar hak eden Akad Kralı I. Sargon tarafından kuruldu. (II) I. Sargon, za- manla Akad İmparatorluğunun sınırlarını Lübnan ve Toros dağlarına dek genişletti. (III) Onun hakkında Akad Dönemi belgelerinde önemli bilgiler bulunmuştu. (IV) Fetihleri saye- sinde, ordusunun kabiliyetlerini ve savaş yöntemlerini geliş- tirme fırsatı buldu. (V) Böylece, askerî alanda Büyük İskender Dönemi'ne kadar sürecek bir model oluşturdu. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisi anlam bütünlüğünü bozmaktadır? A) I C) III B) II D) IV E) V
DENEME SINAVI 28
20. Formula 1 yanşlanında her F1 pisti, kendine has özellikleri ile
öne çıkar. Ancak ortak özellikler de vardır. En iyi pistler F1
araçlanının en yüksek hızlara ulaşmasını sağlayan döngüde-
dir. Bu pistler hızlı ve cesur geçişleri mümkün kılan virajlan
ve dramatik yavaş virajlan içerir. Yanşlar amacına göre tasar-
lanmış pistlerde gerçekleştirilir ve diğer motor sporlarının da
bu pistlerde yapılması sağlanır. Eğer bir F1 yanşını yerinde
izlediyseniz aralarda başka araçlanın da yanıştıklanını görür-
sünüz. Ama ne olursa olsun dikkat çekici yönleri rekabetin
sahnesi olmasıdır.
Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi F1 pistlerinin
özelliklerinden değildir?
A) Farklı motor sporlarına da açık olabilir.
B) Farklı nitelikte virajlar söz konusudur.
C) Sürücülerin rekabeti için tasarlanmıştır.
D) Uzunlukları ve viraj sayılan standarttır.
E) Yarışçılar arasındaki geçişlere izin verir.
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları
DENEME SINAVI 28 20. Formula 1 yanşlanında her F1 pisti, kendine has özellikleri ile öne çıkar. Ancak ortak özellikler de vardır. En iyi pistler F1 araçlanının en yüksek hızlara ulaşmasını sağlayan döngüde- dir. Bu pistler hızlı ve cesur geçişleri mümkün kılan virajlan ve dramatik yavaş virajlan içerir. Yanşlar amacına göre tasar- lanmış pistlerde gerçekleştirilir ve diğer motor sporlarının da bu pistlerde yapılması sağlanır. Eğer bir F1 yanşını yerinde izlediyseniz aralarda başka araçlanın da yanıştıklanını görür- sünüz. Ama ne olursa olsun dikkat çekici yönleri rekabetin sahnesi olmasıdır. Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi F1 pistlerinin özelliklerinden değildir? A) Farklı motor sporlarına da açık olabilir. B) Farklı nitelikte virajlar söz konusudur. C) Sürücülerin rekabeti için tasarlanmıştır. D) Uzunlukları ve viraj sayılan standarttır. E) Yarışçılar arasındaki geçişlere izin verir.
Parmak alfabesinde harfleri simgeleyen belirli parmak hare-
ketleri vardır. Bu hareketler arka arkaya yapılarak sözcükler
oluşturulur. Ancak her sözcük harf harf ifade edilmez. Bunun
yerine sözcükler el, kol, vücut hareketleriyle ifade edilir. Ayrı-
ca işaret dilinde yüz ifadeleri de önemlidir. İşaretler yapılırken
anlatılmak istenen duruma uygun yüz ifadeleri kullanılır. Söz
gelimi soru sorulurken kaşlar kaldırılır ya da mutlu bir haber
verilirken gülümsenir. Bunun yanı sıra işaretlerle anlatılmak
istenen sözcükler söyleniyormuşçasına-bir cımbız ağzı gibi-
dudaklar hareket ettirilir.
17
Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Tanık göstermeden faydalanılmıştır.
B) Yinelemelere yer verilmiştir.
C) Benzetmeye başvurulmuştur.
D) Açıklamaya yer verilmiştir.
E) Nitelendirmeden yararlanılmıştır.
Diğer sayfaya geçiniz.
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları
Parmak alfabesinde harfleri simgeleyen belirli parmak hare- ketleri vardır. Bu hareketler arka arkaya yapılarak sözcükler oluşturulur. Ancak her sözcük harf harf ifade edilmez. Bunun yerine sözcükler el, kol, vücut hareketleriyle ifade edilir. Ayrı- ca işaret dilinde yüz ifadeleri de önemlidir. İşaretler yapılırken anlatılmak istenen duruma uygun yüz ifadeleri kullanılır. Söz gelimi soru sorulurken kaşlar kaldırılır ya da mutlu bir haber verilirken gülümsenir. Bunun yanı sıra işaretlerle anlatılmak istenen sözcükler söyleniyormuşçasına-bir cımbız ağzı gibi- dudaklar hareket ettirilir. 17 Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Tanık göstermeden faydalanılmıştır. B) Yinelemelere yer verilmiştir. C) Benzetmeye başvurulmuştur. D) Açıklamaya yer verilmiştir. E) Nitelendirmeden yararlanılmıştır. Diğer sayfaya geçiniz.
8.
Doğan Cüceloğlu bu kitabıyla ilgili şöyle diyor. "Keş-
kesiz bir yaşam için kim olduğunu ve ne istediğini bil-
mek yetmez; varoluşunu (1), yaşamayı ve paylaşmayı
da (II) bilmek gerekir. Bir düşünün, pişmanlıklarınızın
birçoğunun (III) insan ilişkilerinden kaynaklandığını
görürsünüz. Bu kitabı, ailede, işyerinde (IV) ve top-
lumda sağlıklı insan ilişkilerine önem veren, keşkesiz
bir yaşam isteyen insanlar için yazdım; yaşamınızın
sonunda, "Keşke kendi hayatımı yaşayabilseydim!"
dememeniz için! El ele (V) verip tüm problemleri
zebilmek hâlâ mümkün.
Bu parçadaki numaralanmış sözlerden hangisinin
yazımı yanlıştır?
B) II C) III
A) I
ÇÖ-
iz yerinde
D) IV E)
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları
8. Doğan Cüceloğlu bu kitabıyla ilgili şöyle diyor. "Keş- kesiz bir yaşam için kim olduğunu ve ne istediğini bil- mek yetmez; varoluşunu (1), yaşamayı ve paylaşmayı da (II) bilmek gerekir. Bir düşünün, pişmanlıklarınızın birçoğunun (III) insan ilişkilerinden kaynaklandığını görürsünüz. Bu kitabı, ailede, işyerinde (IV) ve top- lumda sağlıklı insan ilişkilerine önem veren, keşkesiz bir yaşam isteyen insanlar için yazdım; yaşamınızın sonunda, "Keşke kendi hayatımı yaşayabilseydim!" dememeniz için! El ele (V) verip tüm problemleri zebilmek hâlâ mümkün. Bu parçadaki numaralanmış sözlerden hangisinin yazımı yanlıştır? B) II C) III A) I ÇÖ- iz yerinde D) IV E)
2.
ralanmış cümleleri
A) II
B) III
D) V
E) VI
Norveç, 1994'te kış olimpiyatlarına ev sahipliği yapacaktır
ve ülkedeki polislerin üçte biri görevlidir. Bu arada Oslo'da-
ki ulusal galeri de başıboş kalır. 12 Şubat sabahı iki adam
galeriye paldır küldür girerek o zamanki tahminî değen 48
milyon pound olan Çığlık tablosunu çalar. Nöbetçi, sistem-
de bir arıza var, diyerek alarmı kapatır. Hırsızlar yaklaşık 20
dakika boyunca binada kalıp arkalarında da bir kartpostal
bırakırlar. Kartın üzerinde, (zayıf güvenlik için teşekkürler.
yazmaktadır. Güvenlik hakikaten o kadar zayıftır ki tablo-
nun çalınması, dışarıda duvara dayalı merdiven gören bir
polis memuru sayesinde fark edilir.
www.krakademi.com
er
Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Sayısal verilerden yararlanılmıştır.
B) Yansımayla oluşan ikileme kullanılmıştır.
C) Olaylar oluş sırasına göre verilmiştir/
D) Tanık göstermeye başvurulmuştur.
E) Örnekleme söz konusu değildir.
9
4.
30
(
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları
2. ralanmış cümleleri A) II B) III D) V E) VI Norveç, 1994'te kış olimpiyatlarına ev sahipliği yapacaktır ve ülkedeki polislerin üçte biri görevlidir. Bu arada Oslo'da- ki ulusal galeri de başıboş kalır. 12 Şubat sabahı iki adam galeriye paldır küldür girerek o zamanki tahminî değen 48 milyon pound olan Çığlık tablosunu çalar. Nöbetçi, sistem- de bir arıza var, diyerek alarmı kapatır. Hırsızlar yaklaşık 20 dakika boyunca binada kalıp arkalarında da bir kartpostal bırakırlar. Kartın üzerinde, (zayıf güvenlik için teşekkürler. yazmaktadır. Güvenlik hakikaten o kadar zayıftır ki tablo- nun çalınması, dışarıda duvara dayalı merdiven gören bir polis memuru sayesinde fark edilir. www.krakademi.com er Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Sayısal verilerden yararlanılmıştır. B) Yansımayla oluşan ikileme kullanılmıştır. C) Olaylar oluş sırasına göre verilmiştir/ D) Tanık göstermeye başvurulmuştur. E) Örnekleme söz konusu değildir. 9 4. 30 (
3
10. Yapay zekânın deneyimleyebileceği farklı etkileşim biçimleri-
nin sayısı çok az. Yine de nesnelerin fiziksel özelliklerine ve fi-
zik yasalarına ilişkin hiçbir ön bilgi olmadan problem çözebili-
yor. Bilim adamı, bu çalışmanın sonuçlarının günün birinde ro-
botikte kullanılabileceğini, robotlara tehlikeli arazilerde ilerler-
ken yardımcı olabileceğini düşünüyor.
Bu parçada kaç yan cümle vardır?
A) 4
B) 5
C) 6
D) 7
E) 8
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları
3 10. Yapay zekânın deneyimleyebileceği farklı etkileşim biçimleri- nin sayısı çok az. Yine de nesnelerin fiziksel özelliklerine ve fi- zik yasalarına ilişkin hiçbir ön bilgi olmadan problem çözebili- yor. Bilim adamı, bu çalışmanın sonuçlarının günün birinde ro- botikte kullanılabileceğini, robotlara tehlikeli arazilerde ilerler- ken yardımcı olabileceğini düşünüyor. Bu parçada kaç yan cümle vardır? A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8
Hnut
ABT
nabisnya inene ildsneliney
ansininos they in
of
inlismysl inoy minisemissa ansthday leo (3
snugublo noben enizemihlizileg
35. Ay işığına batmış
karabiber ağaçları
gümüş tozu
re
gecenin ırmağında yüzüyor zambaklarla
yaseminler unutulmuş
tedirgin gülümser
çünkü ayrılmanın da yahşi bir tadı var
çünkü ayrılık da sevdaya dahil
çünkü ayrılanlar hâlâ sevgili.
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisinin
örneği yoktur?
A) Birden fazla birleşik ad
B) Niteleme sıfatı
Belgisiz sifat
DY Edat ve bağlaç
E Durum zarfı
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları
Hnut ABT nabisnya inene ildsneliney ansininos they in of inlismysl inoy minisemissa ansthday leo (3 snugublo noben enizemihlizileg 35. Ay işığına batmış karabiber ağaçları gümüş tozu re gecenin ırmağında yüzüyor zambaklarla yaseminler unutulmuş tedirgin gülümser çünkü ayrılmanın da yahşi bir tadı var çünkü ayrılık da sevdaya dahil çünkü ayrılanlar hâlâ sevgili. Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisinin örneği yoktur? A) Birden fazla birleşik ad B) Niteleme sıfatı Belgisiz sifat DY Edat ve bağlaç E Durum zarfı
2.
PARAGRAF
1. 10 Şubat 1944'te Erzurum'un Pasinler ilçesinde
doğan Refik Durbaş, İstanbul Üniversitesi Edebi-
yat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'ndeki
öğrenimini bitirmeden ayrıldı. Refik Durbaş'ın İkin-
ci Yeni esintisi ile başladığı şiir yaşamı, zamanla
toplumcu yönelim kazanmıştır. Kendine özgü dili
ve benzetmeleriyle, baştan beri tavrını ve varlığını
keskinleştiren, anlam kadar biçime de önem veren
şiirler yazmıştır. Çarşıların, işçi kızların, pazar yer-
lerinin, çay evlerinin dünyasını yansıtan şair ola-
rak tanınmıştır. Şiirinde günlük konuşma dili içine
ustaca serpiştirilmiş eski sözcükler de kullanmış-
tır. Attila İlhan' in şiirlerinin tesirinde kentte yaşa-
yan yoksul insanların ezilmişliğini konu edinen şi-
irler yazdı. Şiirlerinde ahenge, ritme ve anlam gü-
zelliğine önem verdi. Atilla İlhan tesirinde olan şiir-
lerinde geleneksel şiiri serbest şiir ile harmanlayan
modern bir şiir anlayışı içinde oldu. Kimi şiirleri şar-
ki tadında olduğu için bestelendi. Refik Durbaş'ın
iyi bir yanı da toplumsalla bireyseli özlü ve yalın bir
anlatımla iç içe sunması, bunları sade bir dille an-
latıp okuyucuya kısa sürede ulaştırmasıdır.
Bu parçaya göre sözü edilen sanatçıyla ilgili
olarak;
I. Eserlerini kısa zamanda okuyucuyla buluştur-
maktadır.
II. Eserlerinde az sözcükle çok şey anlatmaktadır.
H. Düşünceleriyle okuyucuyu etkilemektedir.
yargılarından hangisine ulaşılamaz?
A) Yalnız I
B.ve II.
D) I. ve II.
C) Yalnız III
E) I. ve III.
Gezi yazısı; mekânı merkeze alarak bir yazarın, ge
şitli sebeplerle yurt içinde you
T
E
M
PO
SER - S -
S
E
R
i
S
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları
2. PARAGRAF 1. 10 Şubat 1944'te Erzurum'un Pasinler ilçesinde doğan Refik Durbaş, İstanbul Üniversitesi Edebi- yat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'ndeki öğrenimini bitirmeden ayrıldı. Refik Durbaş'ın İkin- ci Yeni esintisi ile başladığı şiir yaşamı, zamanla toplumcu yönelim kazanmıştır. Kendine özgü dili ve benzetmeleriyle, baştan beri tavrını ve varlığını keskinleştiren, anlam kadar biçime de önem veren şiirler yazmıştır. Çarşıların, işçi kızların, pazar yer- lerinin, çay evlerinin dünyasını yansıtan şair ola- rak tanınmıştır. Şiirinde günlük konuşma dili içine ustaca serpiştirilmiş eski sözcükler de kullanmış- tır. Attila İlhan' in şiirlerinin tesirinde kentte yaşa- yan yoksul insanların ezilmişliğini konu edinen şi- irler yazdı. Şiirlerinde ahenge, ritme ve anlam gü- zelliğine önem verdi. Atilla İlhan tesirinde olan şiir- lerinde geleneksel şiiri serbest şiir ile harmanlayan modern bir şiir anlayışı içinde oldu. Kimi şiirleri şar- ki tadında olduğu için bestelendi. Refik Durbaş'ın iyi bir yanı da toplumsalla bireyseli özlü ve yalın bir anlatımla iç içe sunması, bunları sade bir dille an- latıp okuyucuya kısa sürede ulaştırmasıdır. Bu parçaya göre sözü edilen sanatçıyla ilgili olarak; I. Eserlerini kısa zamanda okuyucuyla buluştur- maktadır. II. Eserlerinde az sözcükle çok şey anlatmaktadır. H. Düşünceleriyle okuyucuyu etkilemektedir. yargılarından hangisine ulaşılamaz? A) Yalnız I B.ve II. D) I. ve II. C) Yalnız III E) I. ve III. Gezi yazısı; mekânı merkeze alarak bir yazarın, ge şitli sebeplerle yurt içinde you T E M PO SER - S - S E R i S
CAP
11. (1) Sarıkamış bölgesine gittiğiniz zaman burası tüm
güzelliğiyle sizi karşılayacak. (II) Sarıkamış'ın Sarı-
çam Ormanları içerisindeki yapı, günümüze kadar öz-
gün mimarisini korumayı başarmış. (III) Bir zamanlar
Türk filmlerine ev sahipliği yapan bu yer, size geçmişe
uzanan keyifli bir yolculuk vadediyor. (IV) Geri dönüşte
Kars kazını tatmanız, eve dönüş yolu öncesi sizi çok
mutlu edecek. (V) Kaz etinden yapılan yemekler, yöre
halkının kültürüne bile yansımış.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi
nesne-yüklem ilişkisine göre diğerlerinden farklı-
dır?
A) I
B) II
C) III
D) IV E) V
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları
CAP 11. (1) Sarıkamış bölgesine gittiğiniz zaman burası tüm güzelliğiyle sizi karşılayacak. (II) Sarıkamış'ın Sarı- çam Ormanları içerisindeki yapı, günümüze kadar öz- gün mimarisini korumayı başarmış. (III) Bir zamanlar Türk filmlerine ev sahipliği yapan bu yer, size geçmişe uzanan keyifli bir yolculuk vadediyor. (IV) Geri dönüşte Kars kazını tatmanız, eve dönüş yolu öncesi sizi çok mutlu edecek. (V) Kaz etinden yapılan yemekler, yöre halkının kültürüne bile yansımış. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi nesne-yüklem ilişkisine göre diğerlerinden farklı- dır? A) I B) II C) III D) IV E) V
i.
4.
I. Şaman
II.
Koşuk
III. Sagu
IV. Sav
Ağit
Atasözü
Koşma
Âşık
V. Yuğ
Numaralanmış İslamiyet öncesi kavramlarından
hangisinin karşılığı, karşıda verilen kavramlardan biri
değildir?
Imhid mis M
A) V
BHV 11
DH EST
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları
i. 4. I. Şaman II. Koşuk III. Sagu IV. Sav Ağit Atasözü Koşma Âşık V. Yuğ Numaralanmış İslamiyet öncesi kavramlarından hangisinin karşılığı, karşıda verilen kavramlardan biri değildir? Imhid mis M A) V BHV 11 DH EST
1.
1. ve 2. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
Çağdaş eleştirinin gereği olarak, sanat yapıtını anlamaya,
anlaşılmasını sağlamaya çalışan ve değerlendiren eleştir-
menin yapıt karşısında ön yargılardan ve kişisel kanılardan
arınmış olması gerekmektedir. Böyle bir durum eleştirme-
nin nitelikleri ile de ilişkili görünüyor. Eleştirmenin, yöneldiği
sanat dalının özellikleri, tarihsel bilgisi, geçmişteki örnekle-
ri ve bugünkü ürünleri ile ilgili yeterli düzeyde bilgiyle do-
nanmış olması gerekir. Eleştirmenin iyi bir genel kültüre ve
görgüye sahip olması da yapıtlara bir derinlik sağlayabilir.
Ayrıca, eleştirinin bir ölçüte dayandırılması gerektiğinden
eleştirmenin en az bir ölçütü bilmesi ve kullanabiliyor olma-
si beklenir. Eleştirmenin kişisel kanılardan, ön yargılardan
arınmış olmasının belki de en önemli yolu olarak bir ya da
birkaç ölçütün eleştiriye dâhil edilmesi düşünülebilir. Bu
şekilde yapılan, yani bir ya da birkaç ölçüte dayandırılan
eleştirilerde, kişisel kanı taşıdıkları düşünülebilen "bence",
"bana göre" gibi ifadelerin ve yargıların ortadan kaldırılması
ya da en aza indirilmesi sağlanabilir.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi bu eleştiriyi örnek-
lemez?
A) Yaşar Kemal'in Höyükteki Nar Ağacı adlı eserinde an-
latılanlar yöre insanının yaşamıyla tam bir bütünlük
göstermektedir. Özellikle, Çukurova'ya giden işçilerin
burada yaşadıkları, çevre tasvirleriyle iyice görünür
kılınmıştır.
236
2.
Palme Yayınevi
B) Siir, divan şiirindeki gazelden farklı olarak dörtlük na-
zım birimiyle yazılmıştır. Klasik gazelde olduğu gibi şiire
isim verilmemiş, şiirin sonunda mahlas kullanılmıştır.
Abdülhak Hamit'in Duhteri Hindu adlı oyunu adeta ace-
mice, ayaküstü yazılmış bir oyun gibi duruyor. Şair, bu
oyunda anlam kopukluğu, konuyla üslup arasındaki
bağları koparmak için ne gerekiyorsa hepsini yapmış.
DY Sezai Karakoç'un Leyla ile Mecnun mesnevisi, mo-
dern bir mesnevi olarak da adlandırılabilir. Şair, konuyu
zaman zaman Fuzuli'yi andıran üslupla ele alsa da bu
benzerliğin içinde özgünlüğü yakalamayı başarmıştır.
Necati Cumalı; doğayı, yalnızlığı, özlemi işlediği
şiirlerinde temaya uygun olan ve bir bütünlük teşkil
edecek kelimeleri özenle seçmiştir. Şiirlerinde en çok
kullanılan ve tekrar edilen kelimeler şunlardır: bir, gün,
gece, toprak, köy, dağ, kadın, at, bozkır, su, kuş...
3.
Bu
re
al
A
B
C
4.
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları
1. 1. ve 2. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Çağdaş eleştirinin gereği olarak, sanat yapıtını anlamaya, anlaşılmasını sağlamaya çalışan ve değerlendiren eleştir- menin yapıt karşısında ön yargılardan ve kişisel kanılardan arınmış olması gerekmektedir. Böyle bir durum eleştirme- nin nitelikleri ile de ilişkili görünüyor. Eleştirmenin, yöneldiği sanat dalının özellikleri, tarihsel bilgisi, geçmişteki örnekle- ri ve bugünkü ürünleri ile ilgili yeterli düzeyde bilgiyle do- nanmış olması gerekir. Eleştirmenin iyi bir genel kültüre ve görgüye sahip olması da yapıtlara bir derinlik sağlayabilir. Ayrıca, eleştirinin bir ölçüte dayandırılması gerektiğinden eleştirmenin en az bir ölçütü bilmesi ve kullanabiliyor olma- si beklenir. Eleştirmenin kişisel kanılardan, ön yargılardan arınmış olmasının belki de en önemli yolu olarak bir ya da birkaç ölçütün eleştiriye dâhil edilmesi düşünülebilir. Bu şekilde yapılan, yani bir ya da birkaç ölçüte dayandırılan eleştirilerde, kişisel kanı taşıdıkları düşünülebilen "bence", "bana göre" gibi ifadelerin ve yargıların ortadan kaldırılması ya da en aza indirilmesi sağlanabilir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi bu eleştiriyi örnek- lemez? A) Yaşar Kemal'in Höyükteki Nar Ağacı adlı eserinde an- latılanlar yöre insanının yaşamıyla tam bir bütünlük göstermektedir. Özellikle, Çukurova'ya giden işçilerin burada yaşadıkları, çevre tasvirleriyle iyice görünür kılınmıştır. 236 2. Palme Yayınevi B) Siir, divan şiirindeki gazelden farklı olarak dörtlük na- zım birimiyle yazılmıştır. Klasik gazelde olduğu gibi şiire isim verilmemiş, şiirin sonunda mahlas kullanılmıştır. Abdülhak Hamit'in Duhteri Hindu adlı oyunu adeta ace- mice, ayaküstü yazılmış bir oyun gibi duruyor. Şair, bu oyunda anlam kopukluğu, konuyla üslup arasındaki bağları koparmak için ne gerekiyorsa hepsini yapmış. DY Sezai Karakoç'un Leyla ile Mecnun mesnevisi, mo- dern bir mesnevi olarak da adlandırılabilir. Şair, konuyu zaman zaman Fuzuli'yi andıran üslupla ele alsa da bu benzerliğin içinde özgünlüğü yakalamayı başarmıştır. Necati Cumalı; doğayı, yalnızlığı, özlemi işlediği şiirlerinde temaya uygun olan ve bir bütünlük teşkil edecek kelimeleri özenle seçmiştir. Şiirlerinde en çok kullanılan ve tekrar edilen kelimeler şunlardır: bir, gün, gece, toprak, köy, dağ, kadın, at, bozkır, su, kuş... 3. Bu re al A B C 4.
a
8.
Aralarında birer yaş bulunan Yiğit, Erdem, Murat, Nihat ve
Sadık isimli öğrenciler İstanbul'da düzenlenen bir bilgi
yarışmasına katılmak için Fatih, Eyüp, Esenler, Silivri ve
Çatalca ilçelerinden gelmişlerdir.
Bu öğrencilerle ilgili şunlar bilinmektedir:
Yaşı en küçük olan, Silivri'den; yaşı en büyük olan,
Çatalca'dan gelmiştir.
Eyüp'ten gelen Yiğit, Çatalca'dan gelen Erdem'den
üç yaş küçüktür.
Fatih'ten gelen, Esenler'den gelenden büyüktür.
Sadık; Yiğit'ten büyük, Murat'tan küçüktür.
Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Murat, Fatih'ten gelmiştir.
B) Sadık, Silivri'den gelmiştir.
C) Nihat, yaşı en küçük olan kişidir.
D) Esenler'den gelen, yaşça en ortada yer alır.
E) Yiğit, Erdem'den küçüktür.
@
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları
a 8. Aralarında birer yaş bulunan Yiğit, Erdem, Murat, Nihat ve Sadık isimli öğrenciler İstanbul'da düzenlenen bir bilgi yarışmasına katılmak için Fatih, Eyüp, Esenler, Silivri ve Çatalca ilçelerinden gelmişlerdir. Bu öğrencilerle ilgili şunlar bilinmektedir: Yaşı en küçük olan, Silivri'den; yaşı en büyük olan, Çatalca'dan gelmiştir. Eyüp'ten gelen Yiğit, Çatalca'dan gelen Erdem'den üç yaş küçüktür. Fatih'ten gelen, Esenler'den gelenden büyüktür. Sadık; Yiğit'ten büyük, Murat'tan küçüktür. Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Murat, Fatih'ten gelmiştir. B) Sadık, Silivri'den gelmiştir. C) Nihat, yaşı en küçük olan kişidir. D) Esenler'den gelen, yaşça en ortada yer alır. E) Yiğit, Erdem'den küçüktür. @
22. İçinde derin semboller bulunan bir resmi eleştirmek ol-
dukça zordur. Yöntemsiz hareket eden eleştirmen işini
tam anlamıyla yapamaz. Kendi yöntemini oluşturmalıdır.
Ressamın içinde yaşadığı dönemi iyice araştırmak zo-
rundadır çünkü ressamın vermek istediği mesaj burada
saklı olabilir. Ressamın tablosundaki nesnelerin hangi
amaçlarla seçildiği ve bu nesnelerin sembolik değerlerine
dikkat etmelidir. Bu sembolik düzen ressamın dile getir-
mek istedikleri hakkında önemli veriler sunar. Ressamin
tekniğini de irdelemesi çok önemlidir. Bu tekniği kullanma
biçimi ressamın resim alanındaki başarısını ortaya çıkarır.
Bu başarı, ressamın çağdaşları arasındaki konumu hak-
kında birçok bilgi kırıntısı gösterir.
Aşağıdakilerden hangisi bu yöntemi kullanan bir
resim eleştirmeninin süreç içinde soracağı sorulardan
biri olamaz?
A) Verilmek istenen mesajı ortaya çıkarmak içine nereye
bakmalıdır?
B) Ressam, geleneksel dinamikleri yansıtırken nelere
dikkat etmiştir?
C) Ressam, bu eserinde tam olarak ne anlatmak iste-
mektedir?
D) Ressamı başarılı yahut başarısız yapan temel özellik-
ler nelerdir?
E) Eser, hangi yönleriyle dönemindeki diğer yapıtlardan
ayrılmaktadır?
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları
22. İçinde derin semboller bulunan bir resmi eleştirmek ol- dukça zordur. Yöntemsiz hareket eden eleştirmen işini tam anlamıyla yapamaz. Kendi yöntemini oluşturmalıdır. Ressamın içinde yaşadığı dönemi iyice araştırmak zo- rundadır çünkü ressamın vermek istediği mesaj burada saklı olabilir. Ressamın tablosundaki nesnelerin hangi amaçlarla seçildiği ve bu nesnelerin sembolik değerlerine dikkat etmelidir. Bu sembolik düzen ressamın dile getir- mek istedikleri hakkında önemli veriler sunar. Ressamin tekniğini de irdelemesi çok önemlidir. Bu tekniği kullanma biçimi ressamın resim alanındaki başarısını ortaya çıkarır. Bu başarı, ressamın çağdaşları arasındaki konumu hak- kında birçok bilgi kırıntısı gösterir. Aşağıdakilerden hangisi bu yöntemi kullanan bir resim eleştirmeninin süreç içinde soracağı sorulardan biri olamaz? A) Verilmek istenen mesajı ortaya çıkarmak içine nereye bakmalıdır? B) Ressam, geleneksel dinamikleri yansıtırken nelere dikkat etmiştir? C) Ressam, bu eserinde tam olarak ne anlatmak iste- mektedir? D) Ressamı başarılı yahut başarısız yapan temel özellik- ler nelerdir? E) Eser, hangi yönleriyle dönemindeki diğer yapıtlardan ayrılmaktadır?
6.
So
(1) Brihadeeswarar Tapınağı, yerel olarak "Büyük
Tapınak" adıyla anılan bu dev granit Hindu tapina-
ği Tamil Nadu eyaletinde bulunuyor. (II) 1010'da
Hindistan'ın en büyük liderlerinden biri olarak bili-
nen I. Raja Raja Chola tarafından yaptırılmış. (III)
Tapınağın tepesinde bulunan 70 ton ağırlığındaki
tek parça granitin 60 km uzaktaki en yakın ocaktan
oraya nasıl taşındığı hâlâ bilinmiyor. (IV) Dünyanın
ilk tamamiyle granit tapınağı olan Brihadeeswarar
Dravidian tarzı tapınak mimarisinin en muhteşem
örneklerinden biri. (V) 320 bin metrekarelik bir alan
üzerinde yer almaktadır.
"Büyük Tapınak"ın anlatıldığı bu parçadaki nu-
maralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda ve-
rilenlerden hangisi yanlıştır?
Kolay
Orta
Zor
A 1. cümlede tapınağın bulunduğu yer belirtilmiştir.
cümlede kimler tarafından yaptırıldığı ifade
edilmiştir.
C) III. cümlede anlatılanların hâlâ belirsizliğini ko-
ruduğundan bahsedilmiştir.
D) IV. cümlede tapınağın, taşlardan yapıldığından
söz edilmektedir.
(E) Vcümlede geniş bir alana yayıldığı anlatılmıştır.
7.
b
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları
6. So (1) Brihadeeswarar Tapınağı, yerel olarak "Büyük Tapınak" adıyla anılan bu dev granit Hindu tapina- ği Tamil Nadu eyaletinde bulunuyor. (II) 1010'da Hindistan'ın en büyük liderlerinden biri olarak bili- nen I. Raja Raja Chola tarafından yaptırılmış. (III) Tapınağın tepesinde bulunan 70 ton ağırlığındaki tek parça granitin 60 km uzaktaki en yakın ocaktan oraya nasıl taşındığı hâlâ bilinmiyor. (IV) Dünyanın ilk tamamiyle granit tapınağı olan Brihadeeswarar Dravidian tarzı tapınak mimarisinin en muhteşem örneklerinden biri. (V) 320 bin metrekarelik bir alan üzerinde yer almaktadır. "Büyük Tapınak"ın anlatıldığı bu parçadaki nu- maralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda ve- rilenlerden hangisi yanlıştır? Kolay Orta Zor A 1. cümlede tapınağın bulunduğu yer belirtilmiştir. cümlede kimler tarafından yaptırıldığı ifade edilmiştir. C) III. cümlede anlatılanların hâlâ belirsizliğini ko- ruduğundan bahsedilmiştir. D) IV. cümlede tapınağın, taşlardan yapıldığından söz edilmektedir. (E) Vcümlede geniş bir alana yayıldığı anlatılmıştır. 7. b
11. (1) Sarıkamış bölgesine gittiğiniz zaman burası tüm
güzelliğiyle sizi karşılayacak. (II) Sarıkamış'ın Sarı-
çam Ormanları içerisindeki vap günümüze kadar öz-
gün mimarisini korumayı başarmış. (III) Bir zamanlar
Türk filmlerine ev sahipliği yapan bu yer, size geçmişe
uzanan keyifli bir yolculuk vadediyor! (V) Geri dönüşte
Kars kazını tatmanız, eve dönüş yolu öncesi sizi çok
mutlu edecek. (V) Kaz etinden yapılan yemekler, yöre
halkının kültürüne bile yansımış.
0805
YABU
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi
nesne-yüklem ilişkisine göre diğerlerinden farklı-
dır?
AFI
+
BY'll
C) HI D) IV
EV
12. Sahiplerinin gözleri gibi baktığı cins kedi ve köpek
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları
11. (1) Sarıkamış bölgesine gittiğiniz zaman burası tüm güzelliğiyle sizi karşılayacak. (II) Sarıkamış'ın Sarı- çam Ormanları içerisindeki vap günümüze kadar öz- gün mimarisini korumayı başarmış. (III) Bir zamanlar Türk filmlerine ev sahipliği yapan bu yer, size geçmişe uzanan keyifli bir yolculuk vadediyor! (V) Geri dönüşte Kars kazını tatmanız, eve dönüş yolu öncesi sizi çok mutlu edecek. (V) Kaz etinden yapılan yemekler, yöre halkının kültürüne bile yansımış. 0805 YABU Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi nesne-yüklem ilişkisine göre diğerlerinden farklı- dır? AFI + BY'll C) HI D) IV EV 12. Sahiplerinin gözleri gibi baktığı cins kedi ve köpek
2. Köpek insanı Isırır, normaldir. İnsan köpeği ısırır, haber olur.
Ya köpek uçağırsa? Bu kez yetkililer araşturma başlatır.
ABD'nin Boston eyaletindeki Logan Havaalanı'na iniş yapma-
ya çalışan bir uçak, kargo bölümündeyken kafesinden çıkmayı
başaran Irlanda cinsi kurt köpeğinin, iniş takımlarını dişlemesi
sonucu zor anlar yaşadı. Köpeğin, kokpit uyarı lambalarını ve
iniş sırasında yavaşlamayı sağlayan tertibatı da ısırdığı bildiri-
lirken içinde 159 yolcu ve 9 mürettebat bulunan uçağın biraz
hızlıca ancak sağ salim yere indiği açıklandı. Şirket yetkilileri
köpeğin kafesten çıkmayı nasıl başardığını araştırırken ABD
Federal Havacılık Dairesi görevlileri de ilk kez bir köpeğin uçak
için böyle bir sorun yaşattığını belirtti.
Bu parçanın anlatım özellikleriyle ilgili olarak aşağıdakiler-
den hangisi söylenemez?
A Öykülemeye başvurulmuştur.
BY Dolaylı anlatım cümlesine yer verilmiştir.
Kişisellik ağır basmaktadır.
Dylkileme kullanılmıştır.
E Alışılmış bağdaştırmalar vardır.
E
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları
2. Köpek insanı Isırır, normaldir. İnsan köpeği ısırır, haber olur. Ya köpek uçağırsa? Bu kez yetkililer araşturma başlatır. ABD'nin Boston eyaletindeki Logan Havaalanı'na iniş yapma- ya çalışan bir uçak, kargo bölümündeyken kafesinden çıkmayı başaran Irlanda cinsi kurt köpeğinin, iniş takımlarını dişlemesi sonucu zor anlar yaşadı. Köpeğin, kokpit uyarı lambalarını ve iniş sırasında yavaşlamayı sağlayan tertibatı da ısırdığı bildiri- lirken içinde 159 yolcu ve 9 mürettebat bulunan uçağın biraz hızlıca ancak sağ salim yere indiği açıklandı. Şirket yetkilileri köpeğin kafesten çıkmayı nasıl başardığını araştırırken ABD Federal Havacılık Dairesi görevlileri de ilk kez bir köpeğin uçak için böyle bir sorun yaşattığını belirtti. Bu parçanın anlatım özellikleriyle ilgili olarak aşağıdakiler- den hangisi söylenemez? A Öykülemeye başvurulmuştur. BY Dolaylı anlatım cümlesine yer verilmiştir. Kişisellik ağır basmaktadır. Dylkileme kullanılmıştır. E Alışılmış bağdaştırmalar vardır. E