Düşünceyi Geliştirme Yolları Soruları

durum 14. Dalga dalga hücum edip pişmanlıklar - Unutuşun o tunç kapısını zorlar heb unutmak ve ruh, atılan oklarla delik deşik; Lan İşte doğduğun eski evdesin birden, 00 feis Vaynion Yolunu gözlüyor lamba ve merdiven, Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? haber o wipt A) Haber kipiyle çekimlenmiş eylemler vardır. B) Zarf-fiil kullanılmıştır. C) Sfat-fiil, sifat görevindedir. DZarf-fiil eki almış ikileme vardır. E) Türemiş yapılı fiil kullanılmıştır. türeniz birke ut

ar? br B C Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde "Yararlı eserler veren, bilgi ve erdemle donanmış kimse alçak gönüllü olur." anla- minda bir atasözü kullanılmıştır? Ağaca balta vurmuşlar, "sapı bedenimden" demiş. B) Ağaç meyvesi olunca başını aşağı salar. C) Ağaç ne kadar uzasa göğe ermez. D) Ağaca dayanma kurur, insana dayanma ölür. E) Ağaç yaşken eğilir. 23

KEMAN Piyanoyu sever babam, O da anneciğim gibi. Piyanodan pek anlamam; ŞERMİN Bana, ağabeyim gibi, Etki eden keman sesi... Do, re mi, fa-fa sol la, si. Onun o güzel ezgisi.... Do, re, mi, fa- fa, sol,l a, si. Kimi ağlar için için, Kimi gülmekten kırılır Geliyor ağabeyimin Odasında derin, ağır, Yürek titreten ezgisi... Do, re, mi, fa-fa, sol, la, si... Ağabeyim iyi çalar Bana da öğretecek Onun iki kemanı var, Birini bana verecek; İkisinin de güzel sesi... Do, re, mi, fa-fa, sol, la, si Kulaklarımda ezgisi.... Do, re, mi, fa-fa, sol, la, si.

4. Kandinsky, "Her sanatçı kendi çağının çocuğudur." der- ken bir olguyu dile getiriyordu. Söz gelişi, bir Leonardo ve bir Michelangelo ancak bir Rönesans; bir Guido Reni ancak bir Barok Çağı'nın sanatçısı olabilirdi. Ona göre sanatçı, kendi çağını yansıtabilen insandır. Çünkü her çağın kendine özgü bir duyarlılığı, varlığı, bir görme ve yorumlama biçimi vardır. Bunun için Kandinsky'nin sa- natçı üzerinden yansıtmak istediği bu düşüncenin aslın- da, bilim insanına da yalın insana da yansıtılması gereği vardır. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisi yok- tur? A) Tanık gösterme B) Örnekleme C) Tanımlama D) Karşılaştırma E) Betimleme

8. Bir meyve bahçesinin satışının konu edildiği tablet, dün- yanın ilk tapu senedi ve satış sözleşmesidir. Sözleşmeye göre, Sarri ismindeki baba ile üç oğluna ait olan ve Nabulu adlı şeh- rin kuzeyindeki ırmağın kenarında bulunan bir bahçe, içindeki meyve ağaçlarıyla birlikte İstarnadin isimli bir adama satılmıştır. Sözleşmede dört farklı adamın, mühürleri ile şahitlik yapmalan da söz konusudur. Bu parçanın başına, düşüncenin akışına göre aşağıdakiler. den hangisi getirilmelidir? A) Mezopotamya'daki tapu senetleri arkeologların ilgisini çekti B) Nusaybin'deki kazılarda 2 bin 800 yıl öncesine ait bir tablet bulundu C) Mezopotamya'da bulunan dünyanın en eski tabletleri çivi yazısıyla yazılmıştır D) MÖ 7-8'inci yüzyıllar yani "Asur Dönemi" tabletler açısından oldukça zengindir E) Tabletlerde Nusaybin'in 2 bin 800 yıl önceki adının Nabulu olduğu yazmaktadır

A) Çağdaşı olan şairlerle rekabet içinde olmak B) Etkisi altında kaldığı büyük şairleri yüceltmek Kendinden önceki şairlerin belirlediği kalıplarla yazmak D) Örnek aldığı şairlerin şiirlerinin başarısını yakalayamamak E) Kendini dönemindeki diğer şairlerle kıyaslayıp kaygı duymak 22. Başta eleştirmenlerce, devamında birçok kesim tarafından, "Türk edebiyatının Kafka'sı" olarak değerlendirilen Bilge Ka- rasu'nun eserlerini okurken kokusunu almamak neredeyse imkânsızdır Franz Kafka'nın. Bu cümlede Bilge Karasu ile ilgili anlatılmak istenen aşağı- dakilerden hangisidir? A) Kafka'ya öykünerek yazdığı yapıtlarının eleştirildiği BYapıtlarının en az Kafka'nınkiler kadar başarılı olduğu C) Kafka'nın birçok kesim tarafından tanınmasını sağladığı serlerinde Kafka'nın izlerini görmenin mümkün olduğu Adı Kafka'yla birlikte anılan yazarların başında geldiği

40. Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Örneklemeye başvurulmuştur B) Tanımlamadan yararlanılmıştır. C) Benzetmeye yer verilmiştir. D) Karşılaştırmadan yararlanılmıştır. E) Açıklayıcı bir anlatım kullanılmıştır. I 1 1

HİKÂYE 7. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) Türk edebiyatında Sait Faik jle Memduh Şevket Esendal durum hikâyesinin temsilcilerindendir. B) Ömer Seyfettin, olay hikâyeciliğinin edebiyatımız- daki önemli bir temsilcisidir. C) Hikâye türü edebiyatımızda Tanzimat Dönemi'nde girmiştir. D) Olay hikâyeciliğinin kurucusu Fransız Maupas- sant'tır. Hikâye Çeşitleri E) "Don Kişot" dünya edebiyatında ilk hikâye örneği olarak kabul edilmektedir. 8. Toplum içindeki bireyin ruh çözümlemesine bağlı olarak gelişen Maupassant tarzında, olaylara göre devam eden bir yaşamın yerini bireyin iç dünyasın- 11 daki durumu almıştır. Bu bakımdan benzer anlatım tarzı Esendal ve Sait Faik'ten sonra Bahaeddin ||| Özkişi'de de karşımıza çıkar. Hikâyede gerilimi sağ- IV layan unsurlara değil, günlük olaylara yer verilip bireyin ruh çözümlemesine gidilir. Büyük şehirlerdeki kalabalığın arasında unutulan küçük insanın problem- V lerinin varlığı dikkate alınır. Bu parçada numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) L. B) II. C) III. D) IV. E) V. 9. Hikâyeler konuyu işleyiş biçimine göre genel olarak ikiye ayrılır: 1. Klasik olay hikâyesi 11. Yukarıdaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi geti- rilmelidir? A) Manzum hikâye B) Durum ya da kesit hikâyesi C) Ben merkezli hikâye D) Fantastik hikâye E) Postmodern hikâye ! 10. Aşağıdakilerden hangisi kahraman anlatıcının bakış açısıyla yazılmıştır? 38 A) Otuz yaşına kadar Anadolu'da uğramadığı şehir kalmadı, kimseye boyun eğmedi, ekmeğini taştan çıkardı Ali Usta. B) Şehirde ona dair birçok hikaye söylenirdi. Kimi "cellat elinden kaçmış bir çelebi", kimileri ise "dünyaya küsmüş bir gariban" derdi onun için. C Daha on iki yaşındayken, sert bir derebeyi olan babası idam edildiği için öksüz kalmıştı. D Koca Ali mescide girince, her vakittekinden fazla kalabalık gördü, bu akşam tüm kandiller yanıyor- du. E) Öylesine ağlamak istiyorum ki! Ah, bir ağlasam, birazcık açılacağım. 11. Durum (kesit) öyküsüyle ilgili aşağıdaki yargı- lardan hangisi söylenemez? A) Merak ögesinin ikinci plânda kaldığı, belirli bir in- sanlık durumunun yansıtıldığı öykülerdir. B) Olay yerine kişisel ve sosyal düşünceler, duygu ve hayaller ön plana çıkarılır. Rus yazar Anton Çehov bu öyküyü geliştirdiği için "Cehov tarzı öykü" olarak da adlandırılır. D) Türk edebiyatında bu öykü türünün en önem- li isimleri Memduh Şevket Esendal ve Sait Faik Abasıyanık'tır. E) Serim, düğüm ve çözüm bölümlerinden oluşan bir plân söz konusudur. Cevaplarını Raunt'a gir, doğru ve yanlışlarını gör. çözüm videolarını izle! "Eksiklerim" bölümünün sana özel oluşturulabilmesi için bu çok önemli!

HIKAYE KAZANIM TESTİ 1. Arnavut kaldırımlı, mini mini mescitli, sakin, karışık sokaklar... Cumbali, kafesli, şahnişli, içleri tertemiz evler... İnsan bu evlerin içine burnunu soksa çama- şir, sabun, öd ağacı, nefis bir çamur kokusu duyar. Bu parçada hikâye yapı unsurlarından hangisi üzerinde durulmuştur? A) Mekan 2. D) Kişiler B) Zaman E) Anlatıcı 1. Hacı kasap, kesilecek kolun diyetini hâkime. saydığı gün, koca Ali'yi arkasına takıp dükkana getirdi. II. İşte bugün de sabah namazından beri durma- dan on saat uğraşmış işini epeyce bitirmişti. III. Bayram Efendi mescide girince her zamankin- den kalabalık gördü, kapını yanına çöktü. C) Olay IV. Şehirde aniden bastıran yağmur zavallı kızın yaşadığı evi göle çevirmişti. B) II. V. Şimdi artık kimi sevdiğimi, kime saygı duydu- ğumu biliyorum. Günlerden beri kafamı bu soru kaplıyor. Yukanda verilen numaralanmış ifadelerden han- gisi öykünün yapı unsurları olan yer, olay, kişi kavramlara ait herhangi bir ayrıntıyı içermemek- tedir? A) 1. C) III. D) IV. A) birinci kişili - ilahi B) üçüncü kişili - gözlemci C) birinci kişili- kahraman Düçüncü kişili - hâkim E) üçüncü kişili - kahraman 3. "O günlerde insanların değişik yerlerde oturduğunu bilmiyordu. Yaşadığı kentten başka yerde de yaşa- nabileceğini düşünmek istese de bunu başaramı- yordu ona göre bütün insanlar oradaydı, birbirine yakındı." ifadelerinde ---- anlatıcı bakış açısıyla kişinin iç dünyasına değinmiştir. ---- E) V. Yukarıda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? 4. "---- dar hacme dünya sığdırmaktır." Mehmet Kaplan Yukarıdaki boşluğa gelebilecek en uygun edebi tür aşağıdakilerden hangisidir? A) Roman B) Masal D) Destan CHikâye E) Mesnevi 5. Yaşanmış ya da yaşanabilir olay ya da durumları yer ve zaman, kişilere bağlı kalarak anlatan kısa kurma- ca yazılardır. D) Destan Yukarıda tanımı yapılan edebî tür aşağıdakilerden hangisidir? CALöykü B) Masal C) Roman E) Manzum Hikâye 6. Gerçek veya gerçeğe yakın olayları yer, zaman ve kişi göstererek, ayrıntılara dalmadan anlatan bir edebî türdür hikâye. Bu tanımda hikâyenin hangi özelliğine vurgu yapılmıştır? A) Romandan daha kısa bir tür oluşuna B) Olayları abartıya girmeden gerçekçi bir tarzla ele alışına C) Hikâyeyi meydana getiren yapı unsurlarına D) Olay veya durumları özlü bir şekilde dile getirem tür oluşuna Anlatmaya bağlı edebî bir metin oluşuna

7. Kemal Bey, sözlerinde ve davranışlarında hiçbir zaman doğruluktan ayrılmayan biri- dir. Bundan dolayı etrafındakiler ona son- suz güven duyar. Aşağıdaki sözcüklerden hangisi Kemal Bey'in bahsedilen yönünü ifade eder? A) Dürüst C) Çalışkan B) Yardımsever D) Samimi

34. İnsanların çoğu gibi, toplumda statü kazanma dalga- sına ayak uydurmak, kariyer yapmak, para kazanmak ve güç kırıntıları toplamak bana çok hüzünlü geliyordu. Bunları çözemiyordum. Ne mutlu ki bunlardan geriye, bütün bir dünyayı keşfetmek kalıyordu ve dağların ar- dinda hep sınırsız ufuklar hayal ediyordum. Bilimsel araştırmayla o sıralarda tanıştım ve onda hem sınırsız bir özgürlük alanı hem de olağanüstü ve bir o kadar da eski bir macera gördüm. O zamana dek sadece sınav- ları başarmam gerektiği için ders çalışıyordum ama kı- sa sürede, derslerdeki konular benim ilgimi çekmeye ve giderek de bende bir tutku hâline gelmeye başladı. Bu parçanın yazarıyla ilgili aşağıdakilerden hangi- si söylenemez? The A) Hayal gücünün yardımıyla düşünsel yolculuklara çıktığı B) Serüvenci bir ruh olarak bilginin peşinden koştuğu C) Kendini çevreleyen şeyleri keşfetme arayışında ol- duğu D) Arayışlarında hep yaşamın katı gerçekliğine tosla- dığı E) Çoğu insandan ayrışan bir bakış açsına sahip ol- duğu N V J

30. Hikâye ve romanlarım için bazen şöyle sorarlar: - Bu anlattıklarınız gerçekten oldu mu? Cevap veririm: - Okuduğunuz şeyler, gerçekten olabilir mi; olamaz mı? - Olabilir, olup duruyor. Önemli olan, gerçekten olmuş olması değil; olabilme- si yahut olamamasıdır. Hikâye ve romanlarından bu şekilde söz eden bir yazarla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Yaşanmışlığı olduğu gibi aktarmayı hedeflediği B) Konularını daha çok, insanın iç gerçekliğinden aldığı C) Okuyucuyu alışılmamış olaylarla karşı karşıya ge- tirdiği D) Yaşam sahnelerini düş gücünü zorlayarak işlediği E) Yaşanması mümkün görünen olayları konu edindiği

Okur, anlayamadığı bir yazı karşısında suskun, tepkisiz, bazen de kızgın olabilir. Bazen yazara, bazen de kendisine kızabilir. Bilge Karasu bir yazısında, her dinleyenin her söyleneni anlamasının gerekmediğini söylüyor. Her oku- run, bilgi donanımına göre yazıdan bir şeyler alması doğal- dır. Kendisini veya yazarı suçlamak veya suskun kalmak, sorunu çözmez. Önemli olan, bildiğimiz kısımdan yola çıkarak bilmediklerimizi öğrenmeye çalışmaktır. Bu parçayla ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? 8. A) Benzetmelerden yararlanılmıştır. B) Açıklayıcı anlatıma başvurulmuştur. C) Düşünce, tanık gösterme yoluyla inandırıcı kılınmıştır. D) Okurun, bir edebî metne nasıl yaklaşması gerektiği belirtilmiştir. E) Okurların, okuduklarıyla ilgili değişik davranışları örneklendirilmiştir. 1.

14. Yıllar boyunca savaşların () yağmacıların kasıp kavur- duğu antik Khemer krallarının dini merkezi Angkor ( ) artık turistlerin kuşatması altında () Alan 1992 yılında UNESCO'nun Tehlike Altındaki Dünya Mirası Listesi'ne alındı ( ) Tapınakların korunması için şu önlemler alın- mış durumda ( ) emniyet şeridi çekme, muhafız sayısını artırma, ziyaret saatlerini kısıtlama... INAC Bu parçada ayraçla () gösterilen yerlere sırasıyla hangi noktalama işaretleri getirilmelidir? A) (:)(:) (..((:) Q (B)) (,) (;) (...) (.))(:) c) (;) (√) ( ) ( ) ( ) (,) (₁) (-) ( ++ :) ()()|¨¨¨*++++ 16. C

7. (1) Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü'nün internet sayfasında şimşek ve yıldırım ile ortaya çıkan inanılmaz güç hakkında bilgilere yer verildi. (II) Buna göre, bir tek şimşek çakmasındaki elektrik güç yaklaşık 200 bin amper. (III) Güçlü bir fırtına. Hiroşima'ya atılan atom bombasından 100 kat daha fazla enerji açığa çıkarmaktadır. (IV) Bu elektriksel güç bir milisaniye veya daha az sürede şimşek kanalını Güneş yüzey sıcaklığının 3 katı olan yaklaşık 28 bin santigrat dereceye kadar ısıtabiliyor. (V) Şimşek saniyede 144 bin 810 kilometre yani yaklaşık yarı ışık hızıyla hareket ediyor ve bu nedenle bir şimşeği başlangıcından sonuna kadar izlemek zor. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? B) II A) I CII D) IV E) V

seri ar zse ik 9. Her nere gidersen eyle talanı Öyle yap ki ağlatasın güleni Bir saatte söyle yüz bin yalanı El bir doğru söz söylerse inanma ----sanatı Huzuri bu dizelerde kapalı bir biçimde, dolaylı olarak söz söylemiş; söylediği sözün tersini kastederek yapmıştır. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangis getirilmelidir? ADatiz D) kinaye Srde Sex Sanat venge B) mecazımüreel E) tezat Cytevriye Buna görs Ben geldim gele Yine kamyonlar Fakat igimde sa IV. Akşamlan sey Pencereye v V. Ellerin var Mutlak kal