Düşünceyi Geliştirme Yolları Soruları
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları8
24. Batı ve Güney Anadolu bölgelerinde özellikle Denizli,
Aydın, Muğla ve Antalya çevresinde kümbet adıyla
anılan ve Türk devrinde inşa edilmiş olduğu anlaşılan
çok sayıda sarnıcın varlığı bilinmektedir. Moloz taşla
yapılan ve iç yüzeyleri Horasan harcıyla sıvalı bulunan
bu yapıların çoğu küçük boyutludur. Kare, sekizgen,
daire veya dikdörtgen planlı olan sarnıçların çoğunun
üzeri sivri kubbe veya tonoz ile örtülüdür. Antalya-Burdur
yolu üzerinde üç önemli sarnıç tespit edilmiştir. Muğla
civarında özellikle yol kenarlarında sıkça rastlanan
sarnıçlar, sivri kubbeli formlarıyla dikkat çeker.
Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi
çıkarılabilir?
A) Batı Anadolu'da yaşayan insanlar su ihtiyacını
sarnıçlarla sağlamıştır.
B) Sarnıçların su saklama kapasitesi geometrik
biçimine göre değişir.
C) Tarihte farklı milletler, farklı amaçlarla sarnıçlar inşa
etmişlerdir.
Tarihte Anadolu'nun farklı yerlerinde farklı şekillerde
samıçlar kullanılmıştır.
Sivri kubbeli formda yapılan sarnıç günümüze kadar
ulaşmıştır.
Diğer sayfaya geçiniz.
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıA
TYT / TÜRKÇE
26. Senin kişiliğinden korkuyorum. En kestirme yolu
seçemeyecek kadar insanlık sütüyle beslenmişsin.
Yükselmek istiyorsun, içinde tutku yok değil ama onunla
birlikte bulunması gereken kötülük eksik. Gönlünün çektiği
yüksekliğe günah işlemeden erişmek istiyorsun fakat
sahtekârlık etmek istemiyorsun yine de hakkın olmayan
yere sahip olmak istiyorsun. Çabuk buraya gel de bütün
gücüm söz olup kulaklarına aksın. Senin yazgın olan ve
görünmez güçlerin de başına geçirmeye yardım ettikleri
altın çelenkle arana giren bütün engelleri, dilimin gözü
pekliği bir bir devirsin.
Lady Macbet'in kocasına yönelik bir tiradından alınan
bu parçada Shakespeare'in üzerinde durduğu konu
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yükselme tutkusunun yaptırmak istediği kötülükler
sebebiyle yaşanan iç çatışma
B) Kişinin yükselme hırsıyla yaptığı kötülükten doğan
vicdan muhasebesi
C) Ulaşılan bir makama layık olup olmadığını düşünen
bir insanın ruhsal çatışması
D) Başarıya ulaşmada yönteme sahip olmanın ve
motivasyonun önemi
Birine duyulan sevginin, insanı kişiliğine aykırı
davranışlara yöneltmesinin pişmanlığı
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları18.
nan Kemal
1. Yazılan metni paylaşma
2. Kişileri ve metindeki işlevlerini belirleme
3. Yazım ve noktalama hatalarını düzeltme
4. Plan doğrultusunda metni yazma
5. Olay örgüsünü ve çatışmaları belirleme
Hikâye yazma süreci ile ilgili aşağıda verilen
basamakların önceliklerine göre sırası nasıl olmalıdır?
A) 2-4-1-3-5
B) 5-3-2-1-4
C) 1-3-5-4-2
D) 4-3-2-1-5
E) 2-5-4-3-1
19. Gökova Koyu körfezin kuzeybatısında küçük bir girinti
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıI.
göre cevaplayınız.
Çocuk: Kaplumbağam ölmüş. Oysa daha bu
sabah yaşıyordu.
Baba: Ne yapalım? Bu sadece bir kaplumbağa.
Çocuk: (ağlar)
Baba: Kes şunu! Sana başka bir kaplumbağa
alırım.
Çocuk: Başka bir tane istemiyorum!
Baba: Bak, çok mantıksız davranıyorsun.
II.
Çocuk: Kaplumbağam ölmüş. Oysa daha bu
sabah yaşıyordu.
Baba: Buna üzüldüm.
Çocuk: O benim arkadaşımdı.
Baba: Bir arkadaşı kaybetmek çok acı verebilir.
Çocuk: Ona bir sürü oyun öğretmiştim.
Baba: İkiniz beraber iyi vakit geçiriyordunuz.
Çocuk: Onu her gün beslerdim.
Baba: O kaplumbağayı gerçekten seviyordun.
32.1. parçada "baba"nın I. parçadakinden farklı
olarak söylediği sözlerin, çocuğa;
1. duygularını isimlendirme,
II. yaşadıklarını karşısıhdakinden duyarak
rahatlama,
III. anlaşıldığını ve önemsendiğini hissetmey
IV. girişken olma konusunda cesaret gösterme
V. insanlarla ilişkilerinde temkinli olma
konularından hangilerinde yardımcı olacağı
savunulamaz?
A) I ve III
D) III ve IV
3 II ve III
C) II ve IV
E) IV ve V
SINAV
34.
k
E
S
S
A
B
C
D
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yollarıeynman
n gerekli
ise ek-
alabilir,
e klorofil
ir araya
eni eski
ğını alıp
12. (1) Hiyeroglif, 24'ü temel olmak üzere 700'den fazla sembolün farklı birleşimleriyle oluşturulan yüzlerce
değişik ifadeden meydana gelir. (II) Her sembol, belli bir sesi veya nesneyi temsil eder. () Hiyeroglif
yazısı, unutulduktan sonra 1799 yılında Rosetta Taşı'nın bulunmasıyla açığa çıkar. (IV) Hiyerogliflerde,
Arapça ve i İbranicede olduğu gibi sesli harf bulunmaz. Bu yazı; soldan sağa, sağdan sola ya da
yukarıdan aşağı yazılabilir.
Bu metindeki numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır?
D)X
BNL
CNV
Yaşı, kilosu, cinsi aynı iki kuzuyu iki ayrı kafese alır; aynıtür ve
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları18) İradeli insanlar bir işe başlamadan önce o işle ilgili karşılarına
çıkabilecek zorlukları peşinen kabullenirler. Yaşadıkları sorunları
çözmek için sonuna kadar uğraşırlar. Morallerini asla bozmazlar,
sabırla işlerini başarıyla sonuçlandırırlar. Maymun iştahlılar, yani
hevesi çabuk geçenler ise çok geçmeden ya işten sıkılır ya da
küçük bir sıkıntıda o işi yarım bırakırlar. Böyle davrandıkları için
de genellikle başarısız olurlar.
Bu parçada düşünceyi geliştirme yollarından hangisi ağır
basmaktadır?
A) Tanımlama
B) Karşılaştırma
C) Tanık gösterme
D) Örnekleme
E) Benzetme
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıZekânın ve bilgeliğin ölçütünün zenginlik olduğunu
düşünen kişiler, Thales'le yoksul olduğu için alay
ederler. O da bunun üzerine zeytinin az olduğu o yıl,
elindeki bütün parayla, ihtiyaç olmadığı için
ucuzlamış olan ve zeytinyağı üretiminde kullanılan
tüm presleri satın alır. Sonraki hasat mevsimi
geldiğinde ihtiyacı olanlara bu presleri kendi
belirlediği fiyattan kiralayarak çok para kazanır.
21. Bu parçadan aşağıdaki yargılardan hangisine
ulaşılabilir?
A) Filozof, dünyayı anlamlandırmaya çalışan kişidir.
B) Felsefe, her şeye eleştirel bir gözle bakma
alışkanlığı kazandırır.
C) Filozofların öncelikleri diğer insanlardan
farklıdır.
D) Filozof, hayata dair her şeyi felsefi probleme
dönüştürür.
E) Felsefi düşünce çözümleyici ve kurgusaldır
2012-3
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıB
A
TYT Deneme Sınavı - 2
19. Anlamın mazmunlar dünyasındaki yığılmayı, çağrışım ser-
bestliğini hatta okur merkezli devingenliğini benimsemeyen
Orhan Veli, Garip'e yazdığı ön sözde, sanatlar arası ilişkile-
rin anlatıldığı bölümü Paul Eluard'ın şiir için söylediği "----."
sözüyle bitirir. Şiiri manadan ibaret sayan, manayı da beş
duyuya değil, akla hitap eden bir sonuç olarak gören şair
için Eluard'ın sözü imdada yetişir.
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre
aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Hislerden bağımsız olarak yazılan şiir, tatsız tuzsuz bir
şiirdir
B) Şiir, aklımızdan geçenlerin duygularımızla harmanlana-
rak ete kemiğe bürünmüş hâlidir
C) Bir gün gelecek o, sadece kafa ile okunacak
D) Ancak sanatçının gördüklerinin ondaki izlenimlerine şiir
diyebilirim
E) Bütün duyularına hâkim olan şairin şiirine ben, başarılı
şiir derim
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yollarıeri
§-
a
li
A
DIL
A
TYT Deneme Sınavi-2
30. Sanat, yaşamın içinden geldiği gibi aynı zamanda toplumda
yaşayan bireylerin yaşamlarını da etkiler. Toplum, sanatın
dan işlevde, biçimde ve içerikte kökten ayrıdır ama gene
olası içeriğini ve işlevini belirler. Sanat; duyular dünyasın
de bu dünyanın bir parçasıdır. Sonuçta sanatçı da bu dün.
yanın içinde yaşadığına göre sanat eserinin bu dünya ile
ilişkisiz, bu dünyadan tamamıyla kopuk olduğu düşünü-
lemez. Sanat, sadece gerçeğin bir betimlemesi değildir.
kendi gerçeğinin bir koşutudur. Sanatın kendi içerisinde bir
hayatı vardır. Sanat eseri özgün olmalı, o yüzden her yerde
karşımıza çıkabilecek veya herkesin yapabileceği bir şey
değildir. Sanat eserinin insanı şaşırtan, hayrete düşüren,
insanın ufkunu açan, düş evrenini geliştiren bir yapısı olma-
II.
Bu parçadan aşağıdakilerin hangisine ulaşılamaz?
A) Sanat, gerçek dünyadan farklı olsa da bu gerçek dünya-
nın bünyesinde barınmaktadır.
B) Sanat eseri, başka eserlere benzemeyen, kendine has
bir biçim ve içeriğe sahip olmalıdır.
C) Sanat eseri, insanların hayal dünyalarının sınırını geniş-
leten bir özelliğe sahip olmalıdır.
D) Sanat, herkes tarafından icra edilemeyecek düzeyde
olan bir özelliğe sahiptir.
E) Sanat, kendini tamamen dış dünyanın tasvirine adayan
bir biçimde şekillenmelidir.
ING
DO
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları12. Metinlerin anlam alanını çözümlemeye yönelen edebiyat
kuramlarının pekçoğunun bakış açışı, gerçeklik ile anlatı
11
1
arasındaki ilişkide kesişir. Biribirini tamamlayan bu iki unsur
eleştirmenlerin gözünden kaçı vermese eserleri yorumlamak
IV
daha basit olacak. Metin incelemesinde, sanatkârın biyografisi
ile eserin yazıldığı veya okunduğu döneme dair hususlar,
eserin anlamlandırılmasında okur-yazar tarafından bir ölçüt
V
olarak kullanılabilir.
Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisinin yazımı
doğrudur?
A) I
B) II
003
00
C) III
@ @ @
D) IV
E) V
Diğer sayfaya geçiniz.
T-YKS 0118
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları39
evaplayınız.
sorunlarından
adar yaşadığı-
muyor. Kelebe-
sadece kasır-
nu durdurmak
şadığımız psi-
se rahatsızlığa
mız travmalar
mcı olabilmek
a birtakım ka-
normal giden
travmalar ha-
rını çırpmaya
ğımızı bozan
öre aşağıda-
en gelmesini
spit edip bun-
tadan kaldır-
elirlemeliyiz
daha sonra
m terapilerle
gisi kelebek
nek olabilir?
problemi gö-
e sonra işit-
nası
ekmesi
yaşaması
(up
-12-
Türkçe Deneme - 2
39 ve 40. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
het Oblomov adlı romanın aynı isimli kahramanı öyle bir karak-
ter çizer ki eser, yazıldığı dile ve ardından tüm dünyaya yeni
bir terim kazandırır: Oblomovizm (Oblomovluk). Uyuşuk ve
tembel birine rahatlıkla "Oblomovluk yapma!" demek müm-
kün. Oblomov, kitabın 150 sayfası boyunca odasından dışa-
rı çıkmaz; yattığı yerde, oturduğu yerde pek çok proje üre-
tir; her gün, her sabah yeni bir devir başlatır ve her akşam
vakti geldiğinde bu devrin sonunu getirir. Hiçbir zaman ipleri
eline alamaz, başkaları tarafından sömürülmeye mahkûm-
dur. Oblomov, 19. yüzyılın çalışkan Avrupalısının karşısında
in uyuşmuş ve amaçsız Rus soylusunu temsil eder. Oblomov'a
bakarak bir unutulmaz kahraman olmak için illaki mükem-
mel, prensip sahibi gibi iyi niteliklere sahip olmak gerekme-
diğini anlayabiliriz. Gerçekleri insanların yüzüne vurarak, bu
tip insanların ağır eleştirisini yaparak da unutulmaz bir kah-
raman yaratmak mümkün.
39. Bu parçada Oblomov adlı romanla ilgili aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?
A) Ana kahramanın özelliklerinin terimsel bir anlam kazandığı
BY Eser kahramanının, dönemin Rus burjuvasını temsil ettiği
CY Karakter üzerinden eleştirel bir yaklaşımda bulunduğu
D) Farklı uluslar arasında mukayese yaptığı
Eserin tamamında olayların tek bir yerde geçtiği
40. Bu parçadan hareketle Oblomov karakterinin unutulmaz
olmasını sağlayan özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kişilik özelliğiyle birçok insanda olan bir özelliği yansıtması
B) Dönemin soylu kesimine eleştirel bir yaklaşımda bulun-
masi
Gerçekleri aktarmada diğer roman kahramanlarından
daha cüretkâr davranması
D) Alışılmışın dışında iyi özelliklere sahip olmayan bir ka-
rakter sergilemesi
Eserdeki olayların seyrini değiştirecek güçte olması
Diğer denemeye geçiniz.
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları1.
Aşağıdaki cümlelerde geçen "-mış /-miş /-muş /-müş" ekle-
rinden hangisi ötekilerden farklı bir görevde kullanılmıştır?
A) Okulun yemekhanesini bir türlü bulamamış kime sorduysa.
B) Kim dökmüş bu çöpü buraya diye söylendi.
C) Askıda kalan ceketin kimin olduğunu öğrenememiş galiba.
D) İşimiz biter çürümüşleri ayıkladıktan sonra.
E) Büyük bir patlama yaşanmış arka sokaktaki küçük evde.
2. İşliyor kalbim
1
Eskiyor saçlarım
11
Ve gözlerimin en ince hücreleri
Okuyorum hayatı
IV
Toprağın üstünden çok
Altındakilerle var olduğunu
V
Bu dizelerdeki altı çizili sözcüklerden hangisi kişi (şahıs)
eki almıştır?
A) I
B) II
0
C) III
D) IV
E) V
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem basit yapılıdır?
A) Buraya da bir çay bahçesi açılacakmış.
B) Kuvvetli bir hafızası olduğu söylenmekte.
C) Keşke bu yaylayı daha önce görebilseydim.
D) Siirin ne söylediği de dikkate alınmalı.
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları29. Aşağıdaki parçalardan hangisi "Çocuk kitaplarının
çocuğun gelişimine bir katkısı var midir?" sorusuna
cevap vermektedir?
A)
Olmaz mı? 3-6 yaş grubundaki çocuklar,
genellikle değişik boyutlardaki (büyüklük) kitapları
karıştırmaktan, onların sayfalarını çevirmekten
hoşlanırlar. Bu yaştaki çocuklara seslenen kitapların
çocuğun el ve göz yapısına uygun, hacim ve
ağırlık yönünden de taşınabilir olmasına özen
gösterilmelidir.
B) Tabii ki... Çocukların çeşitli özelliklerine ve gelişim
dönemlerine uygun oyunlar oynamak; onları
anlamada, onlarla daha iyi iletişim kurmada ve
zaman zaman yaşanan güçlüklerle başa çıkmada
çok önemlidir. Çocuğun fizyolojik ve psikolojik
anlamda sağlıklı birer birey olarak yetişmesinde ve
davranışlarının şekillenmesinde anne, baba ve/veya
bakımını üstlenen kişinin rolü çok büyüktür.
C) Günümüzde çalışan anne sayısının artması, çocuğun
yaşamında babanın rolünü daha etkin ve önemli håle
getirmiştir. Bu durum, ailelerin geleneksel yapılarında
bir değişimi zorunlu kılmış ve yeniden bir yapılanmayı
gerektirmiştir. Bu da çocuğun duygusal ve sosyal
gelişiminde babanın etkinliğini artırmıştır.
D) Elbette ki... Özellikle 0 ile 2 yaş arasındaki çocukların
hayal dünyası, çevresinde gördükleri ile sınırlı
kalır. Bu yaş aralığındaki çocuklar için hazırlanan
kitaplar da çevrelerinde gördüklerini daha iyi
anlamlandırmalarına yardımcı oluyor. Bu nedenle
çocukların yaşına uygun çocuk kitaplarının çocuğa
olan katkısı oldukça büyüktür.
E) Erken çocukluk, insan yaşamının 0-8 yaş arasını
kapsamakta ve çocuklar, birçok gelişim alanında
yaşamları boyunca katedeceği mesafenin yarısını
bu dönemde almaktadır. İnsan yaşamı için bu denli
önemli olan erken çocukluk dönemi, çocukların
gelişimleri için ailelerce doğru ve uygun yollarla
desteklenmelidir.
30
L
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları7
griden si-
etleri kar
= indiğin-
-i başlar.
kokula-
r. Gece
n uğul-
n karın
cukla-
artma-
- Her-
uzun
anin-
ların
agi-
Paraf Yayınları
Test
3
Sanat eğitimi, zamanında verilirse bireyin estetik duyarlılık, karşı
görüşlere saygı, farklı kültürlere değer verme, sanat eserlerini ko
ruma bilinci kazanma ve evrensel ortak bir değeri paylaşma vb.
davranışları kazanması sağlanabilir, Prof. Gökbulut'un da dediği
gibi sanat eğitiminin, genel eğitimin vazgeçilmez bir parçası oldu-
ğunu algılamak ve uygulamak, her aydının sorumluluğudur. Çün-
kü kültür ve uygarlığın sanat yoluyla ölümsüzleştirilmesi; sanatın,
halk kültürünün ve günlük yaşamın zengin estetik birikimiyle bes
lenmesi ve çocuk yaşta sanat sevgisine ve sanat bilincine dönüş
türülmesinden geçer. İnsanın genel eğitimi bir bütün olarak dü-
şünüldüğünde sanat eğitiminin genel eğitimin bir parçası olduğu
yadsınamaz. Ancak "Sanat, özgürlük ve bireysel yaratıcılık olgu-
sudur." diyen Umberto Eco'ya göre ise sanat eğitiminin kendine
özgü çok özel yasaları ve ilkeleri vardır. Bu ilkeler tam olarak öğ-
retilmeden gerçek bir sanat eğitiminden söz edilemez.
Bu parçada yazar görüşlerini inandırıcı kılmak için aşağıdaki-
lerden hangisine başvurmuştur?
A) Karşılaştırmaya
B) Örneklendirmeye
C) Tanık göstermeye
D) Tanımlamaya
E)
Tartışmaya
4. Yaşlandıkça kazanılan deneyim, insanların hayata bakış açısını de-
ğiştirir. Bu nedenle çözemediğimiz bir konu olduğunda büyükleri-
mize danışmak ve onlardan fikir almak isteriz. Ancak yaşlandıkça
hücresel ve biyokimyasal süreçlerde ortaya çıkan hasarlar, fizyo-
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıSÖZ YORUMU
Her insan hayatın zorluklarıyla karşılaşır. Kimi bu zorluk-
lardan kaçar, kimi de üstüne gider onların. Ben ise daya-
namadığım sıkıntılara, savaşın medyaya yansıyan kanlı
yüzüne içimde bulduğum beldeye sığınarak katlanıyorum.
Yoksa hayatı olduğu gibi göğüslemek benim yapabilece-
ğim bir şey değil.
Bu parçada altı çizili sözün anlamı aşağıdakilerden
hangisidir?
5.
A) Çirkinliklere, zorluklara dayanamamak
B) Huzuru kendi gönül dünyasında aramak
C) Kendi kendisine yetecek güçte olmak
D) Yaşamı hafife almamak
E) Hareketli bir yaşamı tercih etmek
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları14. Kimse onun bir düşünür olduğunu iddia edemezdi ama
sözler düşüncenin birer elçisi gibi dökülürdü dilinden.
Bu cümledeki altı çizili bölümle sözü edilen kişiyle il-
gili olarak anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangi-
sidir?
A) Düşünerek konuştuğu
B) Konuşmalarının düşünce yüklü olduğu
C) Düşünsel konularla ilgilendiği
D) Düşünmeye önem verdiği
E) Düşünce ağırlıklı yazılardan hoşlandığı