Düşünceyi Geliştirme Yolları Soruları

2. Köprü Irmağı'nın Bolaşan Köyü ile Beşkonak Köyü arasın- da oluşturduğu yarma vadi, on dört kilometre uzunluğu ve yüz metreyi aşan duvarlarıyla bölgenin en uzun kanyonu. Bu kanyona adını veren Oluk Köprü ise MS 2. yüzyılda yapılmış. Yani yüzyıllardır Köprü Irmağı'na kafa tutarak ayakta durmak- ta. Eğer Akdeniz'in bu asi çocuğuyla dans etmeye hazırsanız mutlaka burada rafting yapmalısınız. Fakat dikkat edin, bu asi çocuk başınızı döndürebilir. Bu parçada aşağıdakilerin hangisine değinilmiştir? A) Kanyonun benzerlerinden ayrılan bir yönüne B) Vadinin her yıl çeşitli etkinliklere ev sahipliği yaptığına CKöprünün uzunluğuna D) Irmağın derinliğine E) Kanyonun yakınındaki köylerin özelliklerine ex ADI (ALES)

Test 7 $ 9. Çin ülkesinde doğdum. Türk milleti Çin'de tutsak idi. Türk mil- leti hanını bulmayınca Çin'den ayrıldı, han sahibi oldu. Hanini bırakıp yine Çin'e tutsak düştü. Tann şöyle demiş: Han verdim, hanmı bırakıp tutsak düştön. Tutsak düşfüğün için Tann öldür- dü. Türk millet öldü, bitti, yok oldu. Türk milletinin yerinde boy kalmadı. Türk, Oğuz beyleri, kavmi, işitin yukanda gök básma- sa, aşağıda yer delinmese Türk millet ülkeni, töreni kim bozar? Bu parça aşağıdakilerden hangisinden alınmıştır? A) Dede Korkut Hikayeler B) Kutadgu Bilig G) venisey Yazitlán D) Orhun Abideleri E) Yaratılış Destanı P 100

2. yerinde-derinlemesine işlemek Sanat kişiseldir desek de çoğu kez etrafımızda- ki eleştirilere takılırız. Sanatımızı onlarla akort edip yolumuza devam etmeyi tercih ederiz. Bu parçadaki altı çizili sözcüğü anlamca karşılayabilecek bir kullanım, aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Şiir, anlatabilmektir seni senden içeri. Do- kunmaktır bazen en ıssız duygulara. B) Şiirimi sevgiliye kurarım, aldığı nefesten tu- tun da mahur bakışlarına kadar. C) Birkaç damla hisle yazılır şiir, birikmesine fırsat vermeden dökülür benden size. D) Her dizeye yüreğimin imzasını atamıyor- sam o şiiri sahiplenmem mümkün olmaz. isem yayıncılık E) Şiiri önce okur yaşayacaksa seçici olmak zorundasınız, şiir sıradan olamaz çünkü. 2

34. (1) Bir sanat yapıtının kendine özgü olabilmesi ve dünya sa- natında önemli bir öge olarak yer alabilmesi için muhakkak ulusal olması gerekir. (II) Dünya sanatını bir Ayasofya veya bir Selimiye Camisi gibi düşünürsek aynı malzemelerden yapılmış bir bütünün (taş, tuğla, cam, boya, tahta vb.) her malzemesinin ayrı ayrı fakat bütün içindeki kendi bütünlükleri düşünülerek değerlendirilir. (III) Taşın da tuğlanın da tahtanın ve camin da kendi yapıları çok farklı olduğu hâlde bir bütünü oluşturmak için bir araya gelmişlerdir. (IV) Hatta bir araya geldikleri zaman ile önce ayrı ayrı (pencere, kemer, tonoz, kubbe, minare, süs- leme, hat veya resim şeklinde) kendi bütünlerini meydana ge- tirmişler, ondan sonra asıl bütünü oluşturmuşlardır. (V) Kısaca belirtmeye çalıştığını bu anlayış, doğal olarak benim konumu kendi ulus yapımızda aramaya götürdü. (VI) Bunun için uğraş- mak didinmek, yorulmak gereklidir. (VII) Araçlar, kitaplar, yaşlı insanlar, masal ve efsaneler, toprağı tanımak ve bilmek için içte ve dışta uzun geziler ve bütün bunlardan sonra düşünmek ve doğru bir yoruma varabilmektir. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf hangi cümle ile başlar? A) I B) II C) III DIV E) V

Milli karyolaya dgn - Küçük hanım, saat ikiye geliyor, kalkın bey babanız yemeğini yedi, neredeyse sokağa çıkacak. Gülter'in kuru ve berrak yüzünde birbirine hiç karış- mayan tebessüm ve endişe. Karyolaya yaklaşınca, Neri- man'ın üstüne eğilerek diyor: belirtisin erak das

4. Bilgi Hazinesi Büyük Selçuklular'da hanedan üyelerinin her biri bulunduğu bölgelerde kendi adına para bastırmak, hutbe okutmak, nevbet çaldırmak hakkına sahiptir. Fakat sultan olarak Ni- şabur'daki Tuğrul Bey'e bağlı idiler. Hutbede ilk defa Tuğrul Bey'in adı anılırdı. Belli bir başa geçme sistemi olmadığın- dan bu üyelerin hepsi tahta geçme hakkına sahipti. Verilen metne göre aşağıdaki sorulardan hangisine cevap aranamaz? A) Hükümdarlık sembolleri nelerdir? Egemenlik anlayışı ilahi kaynaklı mıdır? C) Veraset yasasından kaynaklı sorunlar yaşanır mı? D) Sancak sistemi uygulanmış mıdır? EX Egemenlik alanı siyasi bütünlüğü etkilemiş midir?

PARAGRAF DENEMELERİ 1. Distopya, ütopyanın karşıtı olarak kötü, karamsar, kıya- met senaryoları içeren bir dünya üzerine kurulu bakış açı- sıdır. Özellikle totaliter ve otariter ya da herhangi bir bas- kıcı yönetim -adı ne olursa olsun- hepsi distopik toplumu ifade eder. Distopik toplumların tümünde arzu edilmeyen olaylar olur ve kaos hâkimdir. İşte, geleceğin arzu edile- nin dışında olacağını, kaosun hakim olacağını anlatan ro- manlara distopik roman ve filmlere de distopik film denir. Sinema tarihinde distopik anlamda ilk film Fritz Lang'in 1927'de yönettiği Metropolis filmidir. Bu alanda çekilmiş en iyi filmler arasında Matrix, Terminator, Yapay Zeka, V For Vendetta gösterilirken distopik romanlar arasında ise 1984, Hayvanlar Çiftliği, Ben, Cesur Yeni Dünya, Biz gös- terilebilir. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yok- tur? A) Genelleme B) Tanımlama Karşılaştırma C) Örnekleme E) Abartma 3.

3. (1) insan olarak birinci ödevimiz, yalan olduğunu anladığımız dü- şüncelerden benzerlerimizi yani bütün kişileri kurtarmaya ça- lışmaktır. (II) "Ben bunun yalan olduğunu biliyorum, ben buna inanmıyorum ama halkın bunu anlamaması daha iyi olur." diyen kimse; öğrendiği, anladığı doğrulara layık olmayan kimsedir. (III) İnandığı bir şey yoktur onun; o, bir şeyin ne doğru olduğu- nu düşünür ne de yalan olduğunu. (IV) Ancak kendisini düşü- nür, büyük görmek için bir yol arar. (V) Her doğru söylenebilir, her doğru söylenmelidir yoksa çevremizi aldatıyoruz, çevremi- ze yalan yayıyoruz demektir. emlidey Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) I. cümlede sayı sıfatı kullanılmıştır. B) II. cümlede birden çok sıfat kullanılmıştır. C) III. cümlede birden çok belirtme sıfatı vardır. D) IV. cümlede niteleme sıfatı kullanılmıştır. E) V. cümlede adlaşmış sıfat vardır. (

8. bikt Roman, zaman alır, sabır ister. Öykü çabucak filiz verir, ken- dini gösterir; yeter ki yazanın eğitilmiş bir gözü, sanatsal bir belleği olsun. Deneme ise birikimi kaçınılmaz kılar, yazarının yaş almasını ister. Röportaj, kıvrak zekâyı ve titizliği gerekli kılar. Bu parçadan aşağıdaki genellemelerden hangisine ula- şılabilir? A Bir yazar, her yazınsal türde aynı başarıyı gösteremeyebilir. B) Bir yapıtın ortaya konma süreci, türüne göre değişkenlik gösterir. C) Edebiyatta kimi yazın türleri, diğerlerinden daha zor oluşturulur. D) Yazınsal türlerin oluşma ölçütleri birbirinden farklıdır. E) Yazarlar, yazınsal türlerin yazılma aşamalarını çok iyi bilmelidir. da b bulut JSU 46 Küçü le bal , bula Ağla an bil lerde lerin

B 1. TYT 1. Bu testte 40 soru vardır. 2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Türkçe Testi için ayrılan kısmına işaretleyini B Yazar; pek kimselere benzemeyen, anlamını sözcükle- rin çağrışımıyla zenginleştiren (yakın anlamlı sözcüklere B TÜRKÇE TESTİ bolca yer veren) bir dilin peşinde. Kitap, yazarın bugü- ne dek yayımladığı çarpıcı (etkileyici nitelikte) öyküler- den bir seçme. Sadece bu kitabi değil, diğer kitaplarıyla da kendine özgü, masalsı (fantastik, olağanüstülüklere ALI yer veren) bir öykü dünyası kurdu. Elinizdeki kitap, söz ırmağına girmeyi düşünenler için bir kılavuz (edebiyata (ora de IV yeni başlayanlar için yol gösterici). Onun ayrıksı (sıra dışı, farklı) anlatımına alışan okur için sürprizler barındırıyor. Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisinin anlamı parantez () içindeki açıklamayla uyuşma- maktadır? B) II CIV E) V 3. Şiirime E dan silin yerli bir değerleri IW sözcükle rindan b- Bu mec A) Yaln Aşağıda parantez tır? A) Buse hatır

11. Bir gazeteci, mülakat yaptığı kişinin rahatsız olabileceği eni bir soruyu, kendisiyle soru arasına mesafe koyarak üçüncü kişilerin ağzından sormalıdır. 1080 runnt wann Aşağıdakilerden hangisi bu ilkeye dikkat edilerek hazırlanmış bir sorudur? Sait Faik Hikâye Armağanı'nı almanıza rağmen son hikâye kitabınızın satmama sebebi nedir? B) Bazıları şiir, roman, hikâye ve roman gibi farklı alanlara dağılmanın doğru olmadığını söylüyor, bu konuda ne düşünüyorsunuz? Yahya Kemal ve Ahmet Haşim, Ziya Gökalp ve Mehmet Emin Yurdakul'un işledikleri konuları işleselerdi bu, onların şairlikleri aleyhine olmaz mıydı? D) Bazı eleştirmenlerin Om Mani Padme Hum şiirinizde gariplikler bulmalarını neye bağlıyorsunuz? Şiirlerinizde hece ölçüsünü kullanmanızın ve halk motiflerine fazla yer vermenizin uygun olduğunu düşünüyor musunuz?

TYT / Türkçe 24. Yalan söyleme davranışı iki türlüdür: Ya normaldir ya da pa- tolojiktir. Normal yalan söyleme davranışı, stres altındaki herkeste zaman zaman görülen bir davranıştır. Kimi zaman bulunduğu durumdan kurtulmak için, kimi zaman değer kay- betmemek ya da karşısındakini kırmamak için insanlar yalan söyler. Bir diğer yalan söyleme ise patolojik yalancılıktır. Pa- tolojik yalancılık, genellikle psikotik bozuklukları olan kişilerde görülür. Patolojik yalancılıkta kişi, kendini övücü nitelikte yahut büyük iddialar taşıyan fantastik şeyler anlatır. Bu parçadan yalan söylemekle ilgili olarak aşağıdakiler- den hangisine ulaşılabilir? A) Her zaman tehlikeli sonuçlar doğurur. B) Kişi, kendi değerini göstermek adına ara ara söyleyebilir. C) İnsanın her durumda yalan söylemesi ciddi bir rahatsız- lıktır. D) Birey, stres altındayken yalan söylemekten kaçınmalıdır. E) Bazı yalanlar, kişinin hayal gücünü gösteren izler taşıya- bilir.

Savaşlar ve felaketler insanlık için büyük yıkımlar getirir. Acı, gözyaşı, sürgünler ve kayıplar bireysel ve toplumsal ölçekte kapanmayan yaralar açar. Yaşamdaki bu nedenli derin acılar, edebî alanda aynı derecede nitelikli eserler doğmasını sağlar. Sözgelimi on dokuzuncu yüzyıl Rus edebiyatı, siyasal ve toplumsal çözülmenin, doğmakta olan yeni düzenin bütün sancılarını taşır, hem de bunu mümkün olabilecek en yetkin biçimde yapar. Bu parça ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Sifat tamlaması örnekleri vardır. B) Aynı cümle içinde hem isim fiil hem sifat fiil örneği vardır. C) Edat ve bağlaç kullanılmıştır. D) İşaret zamiri kullanılmıştır. E) Kişi zamirine yer verilmiştir.

9. Aşağıdaki beyitlerin hangisinde cinaslı uyak kullanıl- mıştır? A) Safâyı aşkı kim anlar kiminle söyleşelim vay Cefâyı aşkı kim anlar kiminle söyleşelim vay B) Ahde vefâ eylemedün öyle mi Terk-i cefâ eylemedün öyle mi C) Yine bî-çâre gönül hasretle yâre gider Dil ü cân şevkini arz itmege dil-dâra gider D) Dost bağından belalı bülbüle bir gül yeter Gözlerim kan ağlasın tek yüzüme bir gül yeter E) O gül endâm bir al şâle bürünsün yürüsün Ucu gönlüm gibi ardınca sürünsün yürüsün

6. Şiir üzerine çok düşünen, onu bu kadar önemse- yen biri olmama karşın niçin roman da yazdığımı sorabilirsiniz. O zaman size derim ki şiir, söyle- mekten çok susma işidir. İşte, o susup anlatama- dıklarımı öykü ve romanlarımda anlatırım. Müm- kün olduğu kadar kapalı olmasını istediğim şiirle- rimin ana hatlarını roman ve öykülerim verir. Bu parçaya göre, sanatçının, şiiri, "bir susma işi" olarak görmesi onun öykü ve romanlarıyla ilgili nasıl bir sonuç doğurmaktadır? Duyguların en iyi biçimde bu türler aracılığıy- la yansıtılabilmesi B Şiirlerinin açıklayıcı nitelikler taşıması C) Yazınsal açıdan yetkin olması D) Şiirsel nitelikli ürünler yaratılması E) Bu türlerin titiz çalışmayı gerektirmesi - 76

13. André Breton, "otomatik yazı yöntemi"ni şöyle açıklar: "Düşüncenizin kendi üzerinde toparlanmasına mümkün olduğu kadar elverişli olan bir yerde oturduktan sonra kâğıt, kalem getirin. Kendinizi elinizden gelen en pasif veya en alıcı duruma koyun. Kendi dehanızı, yeteneklerinizi ve başkalarınınkileri bir yana bırakın. Edebiyatın, insanı her şeye götüren hazin yollardan biri olduğunu içinizden geçirin. Önceden düşünülmüş hiçbir konu olmadan çabuk yazın, aklınızda tutamayacak ve yazdığınızı yeniden okumak isteğinde bulunmayacak kadar çabuk yazın. İlk cümle kendiliğinden gelecektir; her saniyede dışarıya vurmaktan başka bir şey beklemeyen, bilinçli düşüncenize yabancı bir cümlenin bulunduğu muhakkaktır." Bu parçada ortaya konulan görüşler aşağıdaki edebî akımların hangisini yansıtmaktadır? B) Parnasizm Romantizm D) Dadaizm C) Sembolizm E) Empresyonizm