Düşünceyi Geliştirme Yolları Soruları

11. Bir müddet düşündü. Yüzü altüst olmuştu. Nihayet "Efendi! Nereye gittiğimi ne sorarsın? Geldiğim yeri sana söyledim, yetmez mi?" dedi. Doğru söylüyordu. Geldiği yeri öğren- miştim. Ölüm, bu kadar yakından kokladığı insanların pe- şini kolay kolay bırakmıyordu. Er geç bir tarafta karşılarına çıkıyor, sofrasını açıyor, "Buyurun!" diyordu. Başka bir şey yapamadığı için sadece hatırlatıyordu. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Kişileştirme B) Mecaz anlamlı sözcük C) Doğadan insana aktarım D) İnsandan doğaya aktarım E) Zıt anlamlı sözcüklerle oluşturulan ikileme

8. Parçadaki "üzerini örten çerden çöpten arındırmak" sö- züyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Gün işığına çıkarmak D B) Farklı bir bakış kazandırmak C) Önemini vurgulamak D) Kendi imzasını atmak E) Geniş kitlelere duyurmak Nobelop

13. Kar yağışı gittikçe hızlanıyordu. İnsanlar bu havada buraya geldikleri için pişman olmuşa benzemiyorlardı. Herkesin içinde böyle bir maceraya hazırlık yapılmıştı belli ki. Kar yağışı durdu. İnsanlar eşyalarını toplama- ya başladı. Hava durumunun insanları bu kadar etkile- diğini daha önce hiç görmemiştim. Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden han- gisi söylenemez? A Betimleyici anlatım biçimi kullanılmıştır. B) Bir devinim vardır. C) Karşılaştırma yapılmıştır. Oznel ifadeler vardır. E) Kuralli cümleler kullanılmıştır. Alim olabilirsiniz. Hatta bil-

18. İnsan sosyal bir varlıktır. Toplum içinde huzurlu yaşa- mak için insanlar arasındaki ilişkileri düzenleyen bazı kurallara ihtiyaç vardır Tarih boyunca birçok toplum, medeniyet gelip geçmiştir. Her toplumun insan ilişkilerini düzenlemek için yazılı veya yazısız bazı kuralları vardır. Din, ahlak, örf, âdet, gelenek ve hukuk; toplum düze- nini sağlamada belirleyici olan unsurlardır. Din, ortaya koyduğu ölçülerle insanlar arası ilişkileri düzenler. Bunu yaparken bireyin ve toplumun değer yargılarını da şe- killendirir. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisine ulaşılamaz? A) Değerlerin toplumsal ilişkileri düzenleme rolü vardır. BY Din, değerlerin oluşumunda en etkili unsurlardan bi- ridir. C) Değer yargılarının oluşumunda birden çok faktör et- kilidir. D) Değer yargıları ortaya koyduğu nesnel ilkelerle top- lumun bütün fertlerini bağlar. LEToplumsal düzen kurallarla sağlanır.

27.-28. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. (1) Yazar bu kitapta, ilk kez anlatıcının olayın merkezinde değil de kenarında köşesinde olan anlatıcılar kullanmış. (II) Bu da ilahi anlatıcıda olduğunun tersine, anlatıcının tarafsız kalmasını sağlıyor ve olanları sadece onun kadrajina girdikleri kadarıyla takip edebiliyoruz. (III) Öyküler dili, anlatımı, kurgusuyla okuru zorlamayan türden ama bu onların çabucak tüketilen metinler olduğu yanılgısına düşürmesin sizi. (IV) Bazen bir nesne, bazen bir his, bir renk ya da bir sözcük, bir nevi çapa işlevi görerek öykünün okuyucu tarafından daha dikkatli takip edilmesini sağlıyor çünkü her ayrıntı daha sonra karşınıza çıkıyor. (V) Son olarak, yazarla henüz tanışmamış olan okurlara, düşünce evreni zengin, yaratıcılığını her türlü kaynaktan besleyebilen, taradığı alanı her kitapta daha da genişleten bir yazarla tanışacaklarını söylemeliyim. 27. Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdakilerin hangisi söylenemez? A) I. cümleden kitapta gözlemci bakış açısı kullanıldığı anlaşılmaktadır. B) II. cümleden ilahi anlatıcının öznel olduğu ve her şeyi bildiği çıkarılabilir. C) III. cümle okuyucunun yanlış bir yargı oluşturmasını önlemeye yöneliktir. D) IV. cümlede yazarın ayrıntıları işlevsel kullandığı vurgulanmıştır. E) V. cümlede yazarın edebiyat dünyasına başarılı bir giriş yaptığı anlamı vardır. 2 ir k S

3. Eğer tren gidiyorsa benim için, o zaman geride durur- dum, ta geride. Şapkamı gözüme çekerdim, yine de tanırlardı. Bu kalabalık beni sıkardı, yalnızdım. Asker- lere bakardım, tezkereci askerlere. Bir de gurbetçilere bakardım. Kalabalıkta bir çocuk bindirirdim pencere- den, babası sağ ol derdi. Bir mahkûm getirirlerdi uzak dağ köylerinden. İpince, dal gibi bir oğlan. Jandarmalar ona acırdı, ben de acırdım... Kimseyi uğurlamadım. Bir tek babam gitti, bir daha gelmedi. Çocuktum, farkında olmadım. Çok hasta imiş bilmiyorum. Aklıma sadece kolundan tuttukları geliyor... İstasyonlarda dolaşmak, trenlerin gelip gitmelerine bakmak, bana neden iş oldu bilmem. Kalabalık desen, çarşı pazar dolu ama yine istasyondaki kalabalık başka herhâlde. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur? X A) Betimleme (B)) Öyküleme C) İlişki kurma D) Benzetme E) Karşılaştırma RI 5

A A A 29. Bir kültür veya toplumda farklı ufuklara sahip ve çeşitli yaşam tarzlarını benimsemiş insanlar bir arada yaşayabilir. Özellikle büyükşehirlerin orta- ya çıkmasıyla birbirinden çok farklı hatta birbirine ters inanç, düşünce ve davranışa sahip insanlar bir arada yaşamak durumunda kalmıştır. Bu insanları bir araya getiren ve bir arada tutan olgu, paylaşı- lan ufuklar değil, birlikte yaşamanın faydalarıdır. Toplumsal faydanın devamı için farklı yaşam tarz- larının birbirine saygı duyması, farklılıkları kendi ufuklarına birer tehdit unsuru olarak görmemesi gerekir. Farklılıklara yaşam hakkı tanıdığınız sü- rece hoşgörü ve adalet hüküm sürer. Zaten açık görüşlü insanlar, indirgemecilikten uzak durur. all-Çok katmanlı bir gerçeklikle farklı söylemlerin bir heir arada yaşamasının, mutlak ve göreceli doğruları ortaya çıkaran çoğulcu yapıyı doğurduğunu bilir. İnsanları baştan kategorize etmeden, dinleyerek, gözlemleyerek, anlamaya çalışarak sağlam bir ile- tişim kurar ve böylece kendini de onlara anlatacak, dinletecek bir yol bulmuş olur. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerin hangisi- ne ulaşılamaz? SA) Başkalarının yaşam tarzına, inanç ve düşünce- lerine yaşam hakkı tanımak, hiç kimsenin ufku- nu tehlikeye sokmaz. B) İnsanların kendini başkalarına ifade etmeleri- nin yolu, önce onları ön yargısız dinleyip anla- maktır. C) Farklılıkları yok saymanın temelinde, toplumda tek bir düşünceyi hâkim kılmak isteyen insanla- rin hırsları yatmaktadır. D) Dünyaya at gözlüğüyle bakmayanlar, başkalık- ları gözeterek doğrular hakkında bütüncül bir anlayış yakalamayı hedefler. E) Farklı kültürlerin bir ortamda buluşmasıyla top- lumun bütünü için geçerli olan doğrular ve kül- türlere özgü özellikler ortaya çıkar. 30

BİR BAŞKA TEPEDEN Sana dün bir tepeden baktım aziz Istanbul! Görmedim gezmediğim, sevmediğim hiçbir yer. Ömrüm oldukça, gönül tahtima keyfince kurull Sade bir semtini sevmek bile bir ömre değer. Nice revnaklı şehirler görülür dünyada, Lakin efsunlu güzellikleri sensin yaratan. Yaşamıştır derim, en hoş ve uzun rüyada Sende çok yıl yaşayan, sende ölen, sende yatan. 1. Bu şiirin ana duygusunu (tema) ve konusunu yazınız. Konu: . Ana Duygu (Tema) : YAHYA KEMAL BEYATLI

A 17. Kartal, atmacagillerden olan bir kuş türüdür. Türkiye'de genelde dağlık bölgelerde yaşar. Diğer uçan yırtıcı kuşlardan daha iri ve güçlüdür, kafa yapılarıysa oldukça büyüktür. Kartallar eğri gaga yapılarından dolayı avlanmada zorluk yaşamazlar, kilitlenebilen pençeleri ve kaslı bacakları sayesinde kendilerinden daha ağır avları bile uçarak taşı- yabilirler. Aynı zamanda göz bebeklerinin kafataslarına oranla çok büyük oluşu, gelişmiş görme yeteneklerinin anahtarıdır. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Tanımlama V B) Karşılaştırma + C) Koşul içeren cümle DYNeden-sonuç cümlesi + E) Niteleyici sözcükler TÜRKÇE

57-60. soruları aşağıdaki bilgilere göre birbirinden bağımsız olarak cevaplayınız. Bir oryantiring yarışmasına katılan Yelda ve Zeynep'e; ormanda A, B, C, D, E, F ve G harfleri ile kodlanmış ağaçların bulunduğu iki harita verilmiştir. Bu kişilerin haritalarındaki işaretli ağaçları bulma sıralarına ilişkin kimi bilgiler şu şekildedir: ● ● Yelda ile Zeynep'in yalnızca üçüncü ve altıncı sırada buldukları ağaçlar aynıdır. Her iki kişi de C ile E ağaçlarını art arda bulmuştur. Her iki kişi de A ile G ağaçlarını art arda bulmuştur. Yelda'nın ilk sırada bulduğu ağacı, Zeynep son sırada bulmuştur. Yelda'nın ikinci sırada bulduğu D ağacını, Zeynep dördüncü sırada bulmuştur. • Zeynep F ağacının hemen ardından C ağacını, Yelda ise C ağacından hemen sonra F ağacını bulmuştur. 57. Buna göre hem Yelda hem de Zeynep'in I. A, II. B, III. C ağaçlarından hangilerini kaçıncı sırada bulduğu kesin olarak bilinmektedir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II C) Yalnız III E) II ve III

3. Kinaye, bir sözün hem gerçek hem de mecaz anlamını çağrış- tıracak şekilde kullanılmasıdır. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde kinaye vardır? A) Dost ile ye, iç; alışveriş etme. B) Bugünün işini yarına bırakma. Mum dibine ışık vermez. D) Son pişmanlık fayda etmez. E) Körle yatan şaşı kalkar. c B) Ann C) Ona D) Bir şe E) D C 7. G

16. Biz geçmişten yapılmışız. Aynı zamanda her dakika geçmişi yeniden üretiyoruz. İnsan muazzam bir geçmiş makidest. Geçmişi geleceğe taşımak için hikâyeler anlatıyoruz. Romandaki Gaustin karakterinin söylediği gibi, edebiyat ve insan hikayeleri zamanımızın yegane makineleridir. X Bu parçada aşağıdaki eklerden hangis(yoktur? Agi zamiri-ki CEKTK BY By-Belitroé hali eki Afilmernali eki E) Yaklaşma hålli eki

(1) Yüzünde kötü yaralar olan bir avukatı tıraş eden Bizanslı Hesperos, aldığı bahşiş ve kullandığı ustura benzeri bıçakla İstanbul'daki ilk berber dükkânını açar. (II) Berberden gelen bir arkadaşımızın tıraşını beğen- mezsek "Kasap mı kesti seni?" diye takılırız. (III) Bu olayın kökeni Hesperos'a dayanır. (IV) Çünkü kendisi berber dükkânını açmadan önce kasaplık yapıyordu!.. (V) İstanbul'un ilk berberleri, parfüm satıcılarıyla birlikte Ayasofya civarında bulunuyordu. 2. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? www.sorubankasi.net A) I. cümlede İstanbul'un ilk berberiyle ilgili bilgiler var- dır. B) II. cümlede bir zamanlar tıraş olanlara takılmanın âdet olduğundan söz edilmiştir. C) III. cümlede, bir önceki cümlede aktarılan sözün kay- nağına değinilmiştir. D) IV. cümlede bir önceki cümledeki bilginin gerekçesi açıklanmıştır. E) V. cümlede İstanbul'un ilk berberlerinin bulunduğu semt belirtilmiştir. 34

7. Küçük bir çocuk, elini şeker dolu bir kavanoza daldırdı ve avcunu şekerle doldurdu ama elini kavanozun ağzından çıkaramadığını gördü. Elini çıkaramayan ve avucundaki şekerleri kaybetmek istemeyen küçük çocuk ağlama- ya başlayınca kendisini izleyen dedesi ona seslendi? "Oğlum, elindeki şekerlerin yarısını kavanoza bırak, o zaman elini kolayca çıkarırsın." Bu parçadan çıkarılacak ders, Her deliğe elini sokma, ya yılan çıkar ya çıyan. II. Aza kanaat etmeyen çoğu bulamaz. III. Az veren candan, çok veren maldan. atasözlerinden hangileriyle belirtilebilir? A) Yalnız I A D) I ve II sinav.com.tr B) Yalnız II Soguk. Nicel mizi rahatsız etti. E) II ve III C) Yalnız III

8. 1. İngiltere'deki Salsbury Ovası'nda yer alan Stonehen- ge'in, gün dönümleriyle hizalı bir yapıya sahip olma- si nedeniyle, antik zamanlarda takvim olarak kullanıl- dığı düşünülüyor. II. Çember biçiminde dizilmiş taşlar, 30 günlük ayları; at nalı biçiminde dizilmiş taşlarsa 5 günlük artık ayları gösteriyordu. Yukarıda verilen II numaralı cümleyle ilgili olarak aşa- ğıdakilerden hangisi söylenebilir? A) I. cümlede ortaya konulan öngörüyü destekleyici ve- riler kullanılmaktadır. B) 1. cümledeki öne sürülen düşünceye açıklama getirilmektedir. SI. cümlede belirtilen durumun amacı açıklanmaktadır. D) I. cümledeki bilgiler farklı örnekler üzerinden değerlendirilmektedir. EI. cümlede yer alan açıklama karşılaştırmalı ele alınmaktadır.

D) Köroğlu'nun güzellemelerinde kimi zaman seher ye- line ya da turnalara, sevdiğine selam gönderme iş- levi yüklediği görülür. E) Baki'nin şiirlerinde bütün zariflikleri bir arada bulun- duran tabiat bile ancak sevgilinin varlığı ile güzellik vasfını kazanır. 1. İnternette kayıt dışı bir şekilde yapılan saat satışları, sektördeki şirketleri zor durumda bırakarak hem is- tihdam hem de vergi kaybına yol açıyor. II. Dijital saatler, mekanik saatlerin yerini alalı beri, her biri birer sanatçı olan saat ustaları da yok olmaya yüz tutmuş durumda. Numaralanmış II. cümle ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) I. cümlede söylenen durumun yol açtığı başka bir olumsuzluk belirtilmiştir. BI. cümlede belirtilen sektörle ilgili bir başka olumsuz duruma değinilmiştir. C) I. cümlede değinilen duyarsızlığın farklı bir yönü ele alınmıştır. D) I. cümlede ifade edilen durumdan en fazla etkilenen kesime dikkat çekilmiştir. E) I. cümlede anlatılan olumsuzluk farklı bir örnek üze- rinden ortaya konmuştur.