Düşünceyi Geliştirme Yolları Soruları
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıBiçimleri ve
eliştirme Yolları
TEST 07
7.
Kalın bir torbaya hastanede lazım olabilecek eşyalarını
koymuş; diğer elindeki sarı, eski bir bareti de aynı torbaya
sığdırmaya çalışıyordu. "Onu almasan..." dedim. "İçinde
kimlik gibi özel eşyalarım var ama..." dedi. Baretin kalın
- sert plastik dış iskeleti ile iç yüzeyinin arası çok kullanıl-
maktan yarılmış, arasında bir şeyler konabilecek kadar
boşluk oluşmuştu. Hem bareti hem de torbayı almaktaki
israrını görünce "Sana daha geniş bir torba getireyim."
etdiyerek arabama yöneldim. Aldığım büyük bir torbaya
koyduk elindekileri. Kapıda onu uğurlayıp "Hakkını helal
et kardeşim." dedikten sonra, yardımımızla arabaya bindi.
Kardeşi, "Sen hiç merak etme abi, söylediklerine harfiyen
uyacağım." diyerek karşılık verdi.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi
yanlıştır?
A) Farklı duyularla algılanabilecek ayrıntılar vardır.
B) Ağırlıklı olarak betimleme anlatım biçimi kullanılmış-
tır.
C) Okuyucuyu olay içinde yaşatma amaçlanmıştır.
D) Karşılaştırma yapılmıştır.
E) Olaylar birinci kişi ağzıyla
aktarılmıştır.
aktaningştır
kolma bir gün.
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları8. (1) Yaşatmaya çalıştığım romanlar bir gün sahiden
yaşamaya karar verdiler. (II) Üstelik hesap da
soruyorlardı. (III) Her Gece Bodrum, aynı adı taşıyan bir
tatil kasabasında neler bulduğumu soruyor; Ölüm
İlişkileri'yse "Günlük hayattaki ilişkilere hiç
değinmeyecek miyiz biz?" diye öfkeli öfkeli
söyleniyordu (IV) Çehov'un Marti'sında geçen bu sözle
ince bir aşk üçgeni kuracaktım. (V) Cehennem
Kraliçesi'ne gelince bu Fellini Visconti havasından ne
zaman kurtulacağımın tasasına düşmüştü. (VI) Bir
Akşam Alacası ise söyleyecekleri için sırada bekliyordu.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi
düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) I.
B) II.
C) III.
D) IV.
E) V.
YGS-2015 ÖSYM
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı yapıl-
miştir?
TFF'ye kayıtlı olup da profesyonel bir lige yükselen bir ama-
tör kulüp TFF üyeliğine kendiliğinden kavuşur.
B) Döviz kurunun artması ile birlikte TL'nin değeri azalmaya
devam etmektedir.
C) Covid-19 salgını nedeniyle Kurulumuzda alınan tedbirler
kapsamında HSK'ya ziyaretçi kabul edilmeyecektir.
PASELSAN hisselerinin %74,20'si TSKGV'ye aittir, %25,80'lik
kısım ise Borsa İstanbul'da işlem görmektedir.
Bugün THY'de gerçekleştirilen devir teslim töreniyle eski
başkan görevi yeni başkana devretti.
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıEdebiyatı - 1
4. Yagmur yagıp saçıldı
Türlüg çeçek suçuldı
neb Yünçi kapı açıldı
Çından yipar yugruşur
(Günümüz Türkçesiyle)
Yağmur yağdı ve (sular her tarafa) saçıldı;
Türlü türlü çiçekler açtı.
ho (Sanki) bir inci mahfazası açıldı;
Test-11
Sandal ve misk (kokuları) birbirine karıştı.
Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene-
mez?
A) Bir sagudan alınmıştır.
B) Hece ölçüsü kullanılmıştır.
C) Düz kafiye düzeniyle yazılmıştır.
D) Redif kullanılmıştır.
E) Yarım kafiye kullanılmıştır.
5. (1) Kaşgarlı Mahmut tarafından 1074 yılında yazılan Di-
vânü Lugâti't-Türk, Türkçenin bilinen en eski eseri kabul
edilir. (II) Eser, yazarın kendi ifadesine göre Araplara Türk
dilini öğretmek ve Türkçenin Arapçayla boy ölçüşebilecek
büyük bir dil olduğunu kanıtlamak için kaleme alınmış-
tır. (III) Arap harfleriyle kaleme alınan eserde, Karahanlı
Türkçesinin ses özellikleri görülmektedir. (IV) Sözlü Dö-
nem'e ilişkin halk dilinde yer alan kelimeler, deyimler, ata-
örnekleri barındırması bakımından Türk dili
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yollarıir
n
32. Aşağıdakilerden hangisi "Sağduyunun oluşmasında
gerekli duyular ve bilgiler nasıl edinilir?" sorusuna ce-
vap vermektedir?
A)-Zayıflıklarımızı ve güçlerimizin farkında, hangi du-
rumda nasıl davranacağını bilmek, kişiliğin duygu-
ların ve zihnin oyunlarına düşmeden, her durumda
akla ve insanlığa doğru gelecek eylemi bilme hâli-
dir.
B) Kendimizi ifade etmek için zihnimizin tüm araçla-
na ihtiyaç duyarız. Mantık yürütme kapasitesi, fi-
kirleri ilişkilendirmek, fikirleri bilgece tutarlı hâle
gelecek şekilde biriktirmek, tek kelime ile idrak,
hafıza, anlayış, seçme ve uygulama bakımından
zekâya ihtiyaç vardır.
-Cİçinde bulunduğunuz durumda sağduyulu davran-
manız, kendinize güveninizi artırdığı gibi sonra-
sında da zihinsel ve duygusal açıdan daha sakin
kalmanıza da yardım edecektir.
fo
D$ağduyulu olmak için duyusal yollarla edinilen bilgi-
Jeri, duyu dışı yollarla gelen bilgilerle birleştirebilen,
irdeleyebilen bir bakış açısına sahip olunmalıdır.
Duyu dışı olan bilgiler, bilgelik hocalarından insan-
lığa aktarılagelen bilgiler ve sezgilerle ancak akle-
dilebilen bilgilerdir.
Alçak gönüllülük de sağduyu ile direkt bağlantılı bir
erdemdir. Durumlar karşısında, hırs ve kibir gibi za-
yıflıklarımıza rağmen doğru kararlar alabilmek için
alçak gönüllülüğümüzü geliştirme çabasına ihtiyaç
vardır.
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları5.
202
A) Öyküleme
C) Betimleme
E) Açıklama
B) Tanımlama
D) Karşılaştırma
Deneme yazarlığı ciddi bir iştir; geniş bir bilgi, titiz bir hazırlık
gerektirir. Deneme yazarı yazılarını ancak geniş bir kültür ve
iyi bir hazırlıkla sürdürebilir. Şundan bundan yapılan alıntılar-
la ve bir noktadan sonra tükenecek bilgilerle deneme yazı-
lamaz. Yazılsa bile sürdürülemez. Taşıma suyla değirmen
dönmez çünkü.
A) Tartışma
C) Öyküleme
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisine baş-
vurulmuştur?
E) Örnekleme
B) Betimleme
D) Karşılaştırma
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıTEST 1
SÖZCÜKTE VE SÖZ ÖBEKLERİNDE ANLAM - I
6. İnsanoğlu hem melodik hem de armonik olarak müzik ni-
teliğindeki ses parçalarını doğada hazır bulmuştur. Yani in-
1
san yeryüzünü yaşama alanı olarak kullanmaya başladığın-
||
da doğada ses vardı. Bu seslerin içinde, en başta, melodik
özellikler taşıyan kuşların sesleri, kuşlar dışında kalan di-
|||
ğer hayvanların, rüzgârın etkisiyle sallanan ağaçların, yine
IV
rüzgârın dokunduğu diğer nesnelerden çıkan sesler, insa-
V
nın hazır bulduğu seslerdi.
Bu parçadaki altı çizili sözlerden hangisi yan anlam-
da kullanılmıştır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
9.
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları0
5.
DOĞRULA
3
(1) Esendal'ın öykülerindeki önemli temalardan biri de
toplumsal, sosyolojik tanıklıklardır. (II) Türk toplumu-
nun son dönemlerde yaşadığı siyasal, toplumsal se-
rüveni öykülerine yansıtmıştır. (III) O, bu yaklaşımıyla,
dönemin öykü anlayışının tümüyle dışında kendi öy-
kü evrenini kurmaya çalışmıştır. (IV) Pek çok öyküsün-
de bürokrasinin açmazlarını, devlet ve birey arasındaki
uçurumu gündeme getirmiştir. (V) İnsanların dönem-
sel beğeni ve zevklerini, toplumun yaşadığı değişim ve
dönüşümü, sosyolojik ve psikolojik tanıklıklarla gözler
önüne sermiştir. (VI) Toplumsal projelerden, toplumu
yakından ilgilendiren Şapka Kanunu, Soyadı Kanunu,
tekke ve zaviyelerin kapatılması onun gündeme getir-
diği konulardır.coober
LADL
A) II
Akışı Bozan Cümle, Parçayı
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisi anla-
tımın akışını bozmaktadır?
B) III C) IV
D) V
E) VI
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıA) eneffüsün bittiğini haber veren zil sesi ile birlikte oturdu-
gu koltuktan kalktı. (Ünsüz türemesi)
267
B) Kolundaki saatin çevrilen kadrajını çevirip çıkan mekanik
sesle etrafındakilerin dikkatini çekti. (Ünlü düşmesi)
C) Teneffüs ziliyle öğretmenler odasına yönelen Murat'ın adım-
ları ağırlaştı (Ünsüz benzeşmesi)
D) Odanın en dibindeki dışarı bakan cam kenarındaki koltu-
ga oturup gözlerini kapadı. (Ünsüz yumuşaması)
E) Evinden içeri girdiğinde paltosunu kapı girişine asıp salon-
daki camı açtı. (Ulama)
12. Yanmış, yerle bir olmuş minicik bir köyü işaret etti. Köy karar-
mış, çatısız duvarlardan ibaret kalmıştı. Gözüme duvarın di-
binde uyuyan bir köpek ilişti. Ferit bana, bakmakla görmenin
aynı şey olmadığını belirten bir bakış fırlattı. Çünkü her yerde
öbek öbek görüyorduk bunlardan. Zannettiğimiz gibi sahip-
siz de değildi bu köpekler.
Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
Qu
C) Ünsuz türemesi
Ünlü değişimi
BÜnsüz düşmesi
D) Ünsüz yumuşaması
E Ünlü daralması
7 Y Y Y Y
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları4. (1) Tibbin gelişmediği çağlarda, insanların kendi özel ça-
balarıyla hastalıkları tedavi etme yöntemi, halk hekimliği
olarak kabul edilir. (II) Halk, mevcut hastalığı tedavi için
çeşitli yollara başlangıçtan beri başvurmuştur. (III) Bun-
lar, bitkilerden ilaç yapmak, yatırları ziyaret etmek, mus-
ka yazmak veya bir ocaklıya görünmek şeklinde tezahür
etmiştir. (Halk hekimliği uygulamalarını Türk edebî
metinlerinde de görmekteyiz. (V) Dede Korkut Kitabı'nda
Dirse Han'ın oğlu Boğaç'ın yaralanmasından sonra Bo-
ğaç'ın annesinin yanına Hızır gelir ve çocuğun yarasını
sıvazlar. (VI) "Dağ çiçeği ile ananın sütü yaranın merhe-
midir." der ve gider. (VII) Bunun gibi günümüzde de tibbin
gelişmesine rağmen hâlâ eski alışkanlıklarını sürdüren,
hastalıklarını atadan gördüğü şekliyle tedavi ettiren kesim
azımsanmayacak kadar fazladır.
Bu parça üç paragrafa ayrılmak istense ikinci ve
üçüncü paragraf sırasıyla numaralanmış cümlelerden
hangileriyle başlar?
A) II ve III
D) III ve VI
B) II ve IV
C) III ve V
E) IV ve VI.
{
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları1. Birleşik sözcüğü oluşturan sözcüklerden biri veya her ikisi
birleşme sırasında anlam değişmesine uğramışsa sözcük
bitişik yazılır.
?
0
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala uyulmadığı
için bir yazım yanlışı yapılmıştır?
A) Hayatının büyük bölümünü suda geçiren denizyılanı,
saldırgan olmamakla birlikte zehirlidir.
B) Yalıçapkını, sadece balıkla beslenen ve sulak alanlar-
lada yaşayan bir kuş türüdür.
C) Eskilerin çok sevdiği bülbülyuvası, şerbetli bir hamur
tatlısıdır.
D) Plaja bakan otel odasının bir duvarını camgöbeği ren-
gine boyamışlar.
E) Böyle önemli konuları ayaküstü konuşmak yerine bir
toplantı yapsak daha iyi olmaz mı?
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıAvcının biri, bir kartal yakalamış. Kanatlarını uçamayacağı bir şekilde kesip kümese koymuş. Kartal kümeste
tavukların, kazların, horozların içerisinde yaşamaya başlamış. Fakat kartal çok onurlu bir hayvan olduğu için bunu
kendine yedirememiş. Kahrından yemeden içmeden kesilmiş ve günden güne zayıflamaya başlamış. Kümesin
yanından geçen bir adam, kartalın içler acısı hâlini görünce ona acımış. Parasını verip kartalı sahibinden almış. Kesik
kanatlarını yolup tüylerini çeşit çeşit yağlarla ovmuş ve tedavi etmiş. Bir süre sonra yolunan kanatların yerinden
yenileri çıkmaya başlamış.Aradan bir süre daha geçince kartal eski hâline dönmüş. O zaman iyi kalpli adam kartalı
özgür dünyasına salıvermiş. Kartal özgür kalınca adamın bu iyiliği altında kalmamış. Semiz bir tavşan yakalayıp
kendini gülünç durumdan kurtaran adama getirmiş. Baştan beri kartalı izleyen bir tilki kartala, - Sen deli misin,
demiş. Tavşanı ne demeye ona götürüyorsun. O zaten iyi kalpli bir adam. Ondan sana zarar gelmez. Asıl kanatlarını
kırıp seni gülünç duruma sokan adama götür ki bir daha kötülük etmesin. Sen kötüden yakanı kurtarmaya bak. Bir
daha ona yakalanırsan hâlin ne olur hiç düşündün mü?
Olay:
Mekan:
Zaman:
Kişiler:
Öğüt:
Anlatıcı:
Bakış Açısı:
Tema:
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yollarıbu metne göre cevap
düşünce nedir?
cak bir bildim
dirler. Tore
2. Mesajın göndericiden alıcıya gönderilmesinde kullanılan her tür-
adı verilir.
lü yola
3. "Hemen buraya gelir misin?" cümlesinde dil, salicy. işte.
harekete
vinde kullanılmıştır.
4. Bir kahve almak isteyen müşterinin garsona söyledikleri iletişi-
ögesini oluşturur.
min
fa aktarılmasına
5. Derste konuşan bir öğrencinin, öğretmeninin kendisine sert bi-
çimde bakması sonucu susması, iletişimin
ne örnektir.
--- ögesi-
B
Kisa Cevaplı Sorular
Hüseyin Siret, ziyarete gittiği Yahya Kemal'e evin küçük odasında
bir şiirini okudu. Siret, şiirini "Rehgüzarımda (yol üstü) bir garip ho-
roz / Eyliyordu benimle istihza (alay etmek)" diye bitirip "Nasıl buidu-
nuz?" diye sorunca Yahya Kemal: "Horozun hakkı var." diye cevap
verdi.
Bu parçadaki iletişim unsurlarını aşağıdaki boşluklara yazınız.
Gönderici
Alıcı
lleti
Kanal
Dönüt
geçirme
islavi
Kod
Bağlam
1.
2.
Aliciyi Yarekete
geçme işlevi
Fo
4.
3. Elindekiler
5.
→ Evin küçük odası
Siz benim ye
Sen asian
"Horozun bakk, var
Hücre za
maddedi
Beni se
Kar bir
6.a Isim ca
Aşağıdak
rin başına
1.
2.
4.
Do
24
5.
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları14. Çocuklar korkudan ne yapacaklarını şaşırmışlardı. Herkes
sağa sola koşuşturuyor, tanıdık bir yüz arıyordu. Bir ara be-
nim yanıma da biri geldi, baktım ki bu gelen Serra idi. Göz-
leri yerlerinden fırlayacak kadar açılmış bana bakıyordu.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A Birden fazla çoğul ad
B) Yalın ad
(C) Topluluk adı
Toplulu
D) Soyut anlamlı ad
E lyetik eki almış ad
8-D
9-E
10-C
DOĞRU
11-A 12-D
13-D
YANLIŞ
Temi başlayanların bilgisayar üzerinde biraz dana p
ması gerekiyor. (Tür ismi)
14-C
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıD. İnternet, medyanın bir parçasıdır ancak çok seçeneğe sahip olması açısından medyadan daha üstündür. İnternette
geri beslenme açısından müthiş bir olanak mevcut. Çok seçenek olduğu için insanları geleneksel medya gibi bir
kulvarda tutamazsın. Bir gazeteyi al demekle, bir siteyi izle demek arasında çok büyük fark vardır. İnsan medyaya
kıyasla internette sürekli yeni şeyler keşfediyor.
E. Andre Maurais'ya göre hikâye, romandan çok tiyatroya yakın bir türdür. Tiyatro gibi onun da sağlam bir çatıya,
örgüye, becerikli bir sona, kısacası bir "perde"ye ihtiyacı vardır. Hikâyeden film çıkarmak, romandan film
çıkarmaktan daha kolay değildir.
F. Günlerden bir gün Persespolis'i geziyordum. Şehrin girişindeki aslanlı kapının duvarında isimlere rastladım.
Bunlar, vaktiyle harabeleri gezmeye gelmiş her milletten gezginlerdi. Herkes zamanla yumuşamış taşlara
kendi adını kazımıştı. Bunlardan tarihin büyük duvarlarına tutunmak isteyen insanların duygularını gördüm
Sanırım içlerinden birini okul arkadaşım gibi yakalayıp davranışının sebebini sormak mümkün olsaydı, aynı cevabı
verecekti.
G. Türk şiirinde deha şairler çıktı. Fakat şiiri değerli kılan sadece daha şairler değildir.
Küçük şairler de şiire
katkıda bulunur. Eliot, "Bir büyük şair vardır, bunlar edebiyatta devrim yaparlar. Bir de küçük şairler vardır ki
onlar da bireysel ruh durumlarını dışa vuran çok güzel şiirler yazarak edebiyat dünyasını
ile bunu desteklemektedir.
zenginleştirirler.” sözleri
Fol
H. Adapazarı Şeker Fabrikası 1953'te işletmeye açıldı. Kuruluşta günde 1800 ton olan pancar işleme kapasitesi
1980'de 6000 tona çıkarıldı. Bu büyük bir gelişme.
VIRDELO
Î. Benim ruhum hava ile dolu bir şişeye benzer. Bu şişe hiçbir
kalmaz. Bu şişenin içindeki havayı bir boşaltgaç ile istediğiniz
oksijen kalır. Ruhumun kanına can veren manevi oksijen de "ümit'tir.
I. Deneme yazarı bir söz işçisidir. Onun bir kuyumcuya benzetirim ben kuyumcu nasıl değerli madeni binbir özenle
işleyerek çok değerli eserler oluşturursa deneme yazarı da sözcükleri
getirerek eserini oluşturur.
büyük bir dikkatle ve özenle bir araya
zaman hayat kaynağı olan oksijenden mahrum
kadar boşaltmaya çalışınız, yine içinde biraz olsun
Lise Türkçe
Düşünceyi Geliştirme YollarıMeryem harami sözcüğünü ilk duyduğunda, beş yaşın-
daydı.
Günlerden perşembeydi. Bundan emindi, çünkü yerinde
duramadığını, zihninin haril harıl çalıştığını çok iyi anımsı-
yordu; bir tek perşembeleri böyle olurdu; Celil'in onu gör-
meye, kulübe'ye geldiği günler. Meryem vakit geçirmek, so-
nunda onun, dizboyu otların arasından geçip açıklığa çıktığı-
ni ve el salladığını göreceği âna kadar oyalanmak için, bir is-
kemleye çıkmış, annesinin Çin malı porselen çay takımını in-
dirmişti. Bu takım, annesi Nana'nın elindeki tek aile yadigâ-
rıydı, daha iki yaşındayken kaybettiği annesinden kalmıştı
Nana'ya. Mavili-beyazlı porselenlerin her bir parçası, zarif,
3