Düşünceyi Geliştirme Yolları Soruları

Futbolda deneyim çok önemliyse de yaşı ilerlemiş fut- Ö bolcunun fiyatı düşer genellikle. Edebiyatta ise pek öyle in değil. Genç yazarlar, kitapları yayımlansın diye para ar mara görmez. Zaman içinde kendini kanıtlamış yazar- şi lar ise transferde daha pahalıya giderler. Gene de ya- bi yınevinin gözünde, yazarın en makbulü ölmüş olanıdır. m Amerikalıların yerliler için söylediğini bu alana uyarlar- pi sak "En iyi yazar, ölü yazardır! Hele öleli 70 yıl olduysa!" lin Bu parçada yakınılan durum aşağıdakilerden han- Bi gisidir? E BË ha A) Edebiyatın değerini zaman değil, okuyucuların belir- lemesi A) B B) Yetkin edebiyatçıların yıllar geçtikçe daha da usta- laşması C C) Bir edebiyatçının değerinin öldükten sonra değil, ha- yattayken anlaşılması C D) Yayınevlerinin edebiyatın sanat boyutundan ço maddi boyutuyla ilgilenmesi E E) Klasik yazarların yayıncı ve okuyucular tarafında tercih edilen sanatçılar olması Ma alerge eserier vazmistir.

raf Bilgisi 3. Göcebeler aynı ülke sınırları içinde yerleşik bir dü- zene geçmemiş olan insanlardır. Yerleşiklerin, çeşitli sebeplerle bunların dönüp dolaşmasından rahatsız oldukları ve bunlara yerleşmelerini buyurdukları gözlemlenir. Göçmenlik ise daha farklı ve geniş bir durumdur. Tabii her şeye rağmen göçebelik, göç- menlikten daha az üzüntü doğuran bir olgudur. Yukarıdaki parçada aşağıdakilerden hangisi ağır basmaktadır? A) Açıklama C) Karşılaştırma Ünite 03 Tanık Gösterme B) Betimleme DÖyküleme 4. Birinci Körfez Savaşı'ndan bu yana yeni bir âdet edin- a) A b)

38. yok olmaya yüz tutan Göktürklerin bir dişi kurttan bir yenilgi sonunda türediklerini anlatan destandır. dağa kaçan Türklerin orada çoğalıp bir demir dağı erittik- ten sonra düşmanlarından öç alışlarını anlatan destan- dır. MA Yukarıdaki parçada boş bırakılan yerlere aşağıdaki destanlardan hangileri sırasıyla getirilmelidir? A) Türeyiş Destanı, Ergenekon Destanı B) Oğuz Kağan Destanı, Göç Destanı C) Türeyiş Destanı, Göç Destanı D) Bozkurt Destanı, Ergenekon Destanı E) Bozkurt Destanı, Göç Destanı

16. Bir ayna parçasından başka beni kim anlar? Bu cümledeki anlam olayının benzeri aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Evimizin direğini geçtiğimiz ay yurt dışına yolcu ettik. B) Yalnızlık, hiç ses çıkarmadan öylece bekliyor, bir kö- şede. C) Genel kurul öncesi şirkette büyük bir telaş vardı. D) Haber köye ulaşınca etrafı şen kahkahalar sardı. E) Bu tür işleri yaparken etrafını çakalların sarması do- ğaldır.

2. Kadıköy'den Bostancı'ya kadar serpilen evlerin en bü- yük hususiyeti, bulundukları yerle kaynaşmış olmalarıdır. Eski, beyaz evler son zamanlarda türeyen beton azman- ları gibi bulundukları yere selamsız sabahsız düşmemiş- tir. Onlar ağaçların, toprağın müsaadesini almış; tabiatın kapısını vurmadan içeri girmemiştir. Bu parçada altı çizili sözü anlamca karşılayabilecek bir kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Beyoğlu'nun kör bir testereyi andıran silüeti, Şişli'den Kasımpaşa'ya kadar gönülleri rahatsız eder. B) İstanbul dantelası, Eyüp'le Sarayburnu arasına dizi- len kubbelerle minarelerin sanatkâr parmaklarında örülür. C) Istanbul'un hangi semtinden bakarsanız bakın, bu parça ahenginden zerre kadar kaybetmeden şehrin yüzünü güldürür.. D) Beton binalar, tahta evlerin oluşturduğu nefis dan- telanın arasında kaba saba görüntüleriyle güzel bir sohbeti uzaktan izleyen bir yabancı gibidir. İstanbul'un eski yalıları ve gittikçe nesli tükenen sakız kadar beyaz sayfiye evler tabiat ile küskün değildir, bilakis onun ayrılmaz bir parçası gibidir.

1. Dönem 5. Aşağıdaki verilen problemin nedenlerini ve bu probleme ilişkin çözüm önerilerini yazalım Problem Sokak hayvanlarının yaşadığı zorluklar Neden - 1 Çözüm - 1 Neden - 3 Çözüm - 3 Neden - 2 Çözüm - 2 Neden - 4 Çözüm - 4 7 8

15. Mizah ve gülme, tarih boyunca insan imgeleminin yarattığı sınırsız bir alan olmuştur. Çünkü gülme dünyayı hep farklı bir biçimde göstermiştir. Gerçekten de mizah anlayışı olmayan kişiler, doğru olarak tanımlananın oldukça açık ve net olduğuna, tum insanların aynı şeyi düşünmeleri gerektiğine inanırlar. Şu çok açıktır ki "sesini duyuramayanların sesi" olan kahkaha bu planları bozar. Güç sahipleri kahkahayı da kendi amaçları için kullanamaz çünkü Bakhtin'in de dediği gibi tarih boyunca gülme, hiçbir zaman insanları bastırıp körleştirmeye yönelik bir araç olmamış; daima bir hürriyet silahı olarak kalmıştır. Bu parçada "mizah ve gülme"yle ilgili olarak anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Dolaysız bir anlatım yöntemi olduğundan bir düşüncenin iletiminde en etkili yol olduğu B) Toplumsal anlamda geniş kitlelerin ilgisini kolayca çekmesinin, ayırıcı özelliği olduğu C) insanların belli kalıplara bağlı kalmadan özgür bir şekilde düşünmesini sağladığı D) Hayal gücünü geliştirerek insana daha önce tatmadığı duyguları yaşattığı E) Yeni fikirlere ve anlayışlara ilham vererek insanlığın ilerlemesine katkı yaptığı Diğer sayfaya geçiniz.

13. (1) Dışarıda bardaktan boşanırcasına yağan bir yağmur vardı. (II) Gaz lambasıyla aydınlanan ev, yalnız şimşek- lerle aydınlanıyordu. (III) O gece yağmur damlaları cama çarparak evdekileri uyandırmaya ve onlarla konuşmaya çalışıyordu. (IV) O da çok iyi biliyordu ki onlarla hiçbir za- man konuşamayacaktı. (V) O yine de bundan vazgeçmi- yor, bir dost edası ile herkesi uyarıyordu. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangilerinde belirtisiz isim tamlaması kullanılmamıştır? A) I ve III 23ÜDKTYTO1 D) I ve IV B) II ve V E) III ve V C) III ve IV

3. Aydın olmanın kanımca en önemli özelliklerinden biri, eleştiridir. Aydın, birikimleriyle birlikte eleştirel olarak araş- tırıp düşünerek vardığı sonuçlar hakkında konuşmalıdır. Yaşayarak öğrenilenler bu bakış açısıyla birleştirilip akıl süzgecinden geçirildiğinde varılan sonuçlar ve değerlendirmeler başkaları için çok yararlı ve yol gösterici olabilir. Aydının konuşması, yapıcı nitelikte olmalıdır. Bu nitelikteki eleştiri hem yöneticiler hem de toplum için ufuk açıcıdır. Eleştirel bakış açısına sahip olmayan bir kişinin aydın olması düşünülemez. Eleştirebilmek için gerekli olan özellik ise bilgeliktir. Bu aydın-bilge kişi, bilgi ve deneyimlerini toplum için en yararlı biçimde kullanır. Aşağıdakilerden hangisi bu metinde verilmek istenen mesajla aynı doğrultudadır? A) Aydın, üç bakımdan diğer insanlardan ayrılır: Uzaktan görüldüğünde ciddi ve ağırbaşlı, yanına yaklaşıldığında nazik ve cana yakın, konuştuğunda ise görüşlerinde kararlıdır. B) Aydın insan; ayrım gözetmeyen insandır, nereden gelirse gelsin, ışık zerreciklerini bir araya getiren insandır. C) Kendini yargılamak, başkasını yargılamaktan çok daha zordur; kendini yargılamayı başarırsan gerçek bir bilge- sin demektir. Bir aydın, hayat tecrübesi ile yoğurduğu bilgi ile bireyi ve toplumu aydınlatan, onlara rehberlik eden kişidir. 109 8. Sinif Paragraf Soru Bankası

İngilizcedeki "dandy" sözcüğünün karşılığı olarak kullanılan "züppe", Türkçe sözlükte "giyinişte, konuşma biçiminde, dilde, düşüncede toplumca gülünç ve doğala aykırı bulunan yapmacıklıklara ve aşırılıklara kaçan kimse" olarak tanımla- nır. Gündelik dilde daha çok "abartılı ve şımarık davranan zengin kişiler için kullandığımız züppenin ve züppeliğin tarihi, İngiltere'de 18. yüzyıla dek uzanmaktadır. Dönemin İngiltere'sinin toplumsal koşullarının yarattığı bir tür varo- luş biçimi olarak sokakta, modada, edebiyatta kendini gös- termiştir. Fransız romancı Jules Barbey'e göre İngiltere'de züppeliğin ortaya çıkışındaki asıl neden, adabimuaşeret kurallarının aşırılığından kaynaklanan bıkkınlıktır. Dolayı- sıyla züppelik aslında bu katılık karşısında bir meydan oku- madır. Bir nevi gelenek içinde yaratılan nefeslenme alanıdır. -35 Bu parçadan züppelik kavramıyla ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? Toplumun belli bir kesiminin diğer kesime karşı başkal- dırısını ifade etmektedir. B) Dilin toplumsal yapının bir aynası olduğunu ortaya koy- maktadır. C) Gündelik dilde toplumun belli bir kesimine atfedilen dav- ranış biçimidir. D) Türkçede günlük dildeki kullanımıyla sözlükteki karşılığı birbirine yakındır. E) Ortaya çıktığı toplumda farklı alanlarda varlık göster- miştir.

Örke, 21. yüzyılın tanımlayıcı duygusu hâline geldi. Herke- sin taktığı, parmakla gösterilen bir onur nişanı oldu. Özellikle siyasetin konuşulduğu başlıklara çeşitli manüpilasyonların da dâhil olması, yangına körükle gidilmesine dolayısıyla öfkenin köpürtülmesine neden oluyor. Twitter orduları, ideo- lojik olarak kendilerine karşı olan herkese saldırmak için bek- liyor âdeta. Öfke, daha önce hiç olmadığı kadar sahipleniliyor ve yüceltiliyor. Her bir vakada nerede durursanız durun, öfke ve kana susamışlık öne çıkıyor. Çoğu zaman içeriğe çok az dikkat eden ve en fazla 280 karakterle bir şey anlatmaya çalı- şırken olası bir hata yapan birine karşı anlayış gösterilmiyor. Bir toplu taşıma aracında, elinde telefonuyla sakince oturan bir kişi, aslında sosyal medyadan paylaşım yapan herkese zorbalık yapma ve onları küçümseme gücüne sahip. Bu parçada anlatılanlardan aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Sosyal medya, kendini ifade edemeyen bireylerin kont- rolünü yitirdiği bir alandır. B) Günümüzde tartışmalar yüz yüze olmaktan çok sosyal medya aracılığıyla yapılmaktadır. C) Sosyal medya, sıradan insanların sabrını taşıracak türde içeriklerin bulunduğu bir platformdur. p Belli bir görüş etrafında körü körüne gruplaşanlar, sos- yal medyayı savaş alanına çevirmektedir. E) Sosyal medyada öfkenin yüceltilmesi, insanın bastırdığı öfkesini açığa çıkarmaktadır.

TYT E 27. "Yurdum insanı" olarak adlandırılan tipleme, ilk bakış- ta üzerine derinlemesine düşünmeyi gerektirmeyen håller sergiler. İçine düştüğü, çoğunlukla gülünç sah- neler; cehaletin, yoksulluğun dolaysız yansımaları gi- bi görünür. Yurdum insanının başına gelenler; bir tür kısmetsizliğin ötesinde, yapısal bir az gelişmişliğin so- nucudur. İş üstünde yakalandığı fotoğraflarda küçük bir arabaya salkım saçak biner, sağdan soldan sarkar, uzar, bükülür, koşulsuzlukları içerisinde sınırsız bir er- gonomi edinir. Kısıtlı kaynaklarla işini görür; söz geli- mi bir yerden bir yere giderken daracık araçlara, baş- kaları, hayvanları ve eşyalarıyla beraber sığışmak zo- runda kalır. Koşullarını zorlarken yaşamını donatan si- nırlı teknolojik gereçleri, doğal şeylerle çaprazlar; ol- madık nesneleri beraberce kullanır. Bu parçaya göre yurdum insanıyla ilgili aşağıdaki- lerden hangisi söylenemez? A Gündelik hâlleri seyirlik bir görünüm kazanır. Ortaya çıktığı fotoğraflarda gülmece malzemesi olur. C) Görüntüsü, tutumlu bir yaşamı resmeder nitelikte- dir. D Fotoğraflarda, gariplikler sirkinden çıkmış gibi gö- rünür. E Çoğunlukla kendi hâline tebessüm ederken çeki- lir.

BAY ŞEHİRLER Bay Ankara, Bay Istanbul, Bay Izmir ve Bay Konya; Ankara, İstanbul, İzmir ve Konya'da doğmuş dört arkadaştır. Ancak hiçbirinin soyadı doğduğu yere ait değildir. Bu dört arkadaşla ilgili şu önermeler yapılır. • Bay Ankara Konyalıdır. • Bay Izmir Ankaralıdır. • Bay Istanbul Konyalı değildir. •Bay Konya İstanbullu değildir. Bu önermelerden sadece biri doğru olduğuna göre kim İzmirlidir?

2. Bilim öğrenmek, akıntıya karşı yüzmek gibidir; çalışmadığınız zaman gerilersiniz. Bu cümlede altı çizili bölümle bilimin hangi özelliği vurgulanmak istenmiştir? A) Devamlılığının, sürekli tazelenmesine bağlı olduğu B) Öğrenilmesinin insana yeni ufuklar açtığı C) Bir milleti ayakta tutan en önemli unsur olduğu D) Güçlüklerle mücadele edilerek elde edildiği E) İnsanın doğumuyla başlayıp ölümüne kadar sürdüğü 5.

Aşağıdakilerin hangisinde genelden özele doğru bir sıralama yoktur? Okuduğu şiirler içinde o en çok "Bursa'da Zaman"ı sevdi. Odemenin yapılacağı ay, kasım ayı imiş. Sanat etkinliklerinden en çok resimle ilgilenirdi. Derslerden en fazla edebiyatı severdi. e) Bu bebek diğer insanlardan bir parçadır. d) 42. a) b)

a) T-4 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük gerçek anlamda kullanılmıştır? a) Amma da kursağına düşkün adammış ha! b) c) Bu toplantıda da sağlıklı çözüm önerene rastlamadım. Son olaylar, bizi Irak'la savaşın eşiğine getirdi. d) Artık hiçbir şey için olumlu düşünemiyorum. ey Olayın düğümünü esrarengiz tanık çözecek gibi. rden hangisi gerçek anlamda kullanılmıştır?