Edebiyatın Dönemlere Ayrılmasındaki Ölçütler Soruları

4. 1. Divan şiirinde İstanbul Türkçesini, mahallî unsurları başarıyla kullanan şairdir. II. Şiirlerinde Azeri Türkçesinin özellikleri görülen divan şairidir. and Aşağıdakilerden hangisi, I ya da II. gruba giren divan şairlerinden biri değildir? A) Fuzûlî C) Bâkî E) Nesîmî B) Nedim D) Naili

Nedim Lale Devri'nde Avrupa'ya gönderilen elçiler Avrupa'yı âdeta bir laboratuvardaymış gibi çeşitli açılardan inceler. Bu devirde Avrupa ile siyasi, ekonomik ve kültürel ilişkilerin geliştirilmesinde Avrupa'ya kısa süreli gönderilen elçilerin de etkisi görülür. Paris'e, Viyana ve Moskova'ya gönderilen elçilerden diplomatik ve ticari antlaşmaları imzalamalarının yanı sıra aynı zamanda Avrupa'nın siyasi- idari yapısı, diplomasi politikaları, askerî gücü ve sosyo- kültürel yapısı hakkında da bilgi edinmeleri istenir. Nevşehirli Damat İbrahim Paşa, önce Viyana'ya bir elçilik heyeti, daha sonra ise Yirmisekiz Çelebi Mehmet Efendi'yi Paris'e elçi olarak gönderir. Yirmisekiz Çelebi Mehmet, Fransa ile bir uzlaşma imkânı aramak ve Fransız medeniyetini tanıyarak söz konusu medeniyetin Osmanlı topraklarına getirilebilecek yönleri ile ilgili bilgi edinmek maksadıyla gönderilmiştir. Yirmisekiz Çelebi Mehmet, Avrupa'nın ilerleme kaydetmesini sağlayan medeniyet unsurlarının neler olduğunu sadece hayranlıkla değil, aynı zamanda dikkatli ve meraklı bakışlarla gözlemler ve izlenimlerini ---- adlı eserinde anlatır. 1. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? Evliyo A) Seyahatnâme C) Vakayinâme Gelebi E) Kıyafetnâme B) Sefaretnâme D) Pendnâme Güvahi

aşlama-hicviye-sagu E) Koşma-gazel-sagu 3. Aşağıdakilerden hangisi "Divan-1 Legatis-Türk" adlı eserin özelliklerinden biri değildir? A) Araplara Türkçe öğretmek amacıyla yazılmıştır. B) İslamiyet öncesi ürünleri olan sav, sagu ve koşuk örnekleri vardır. C) Kaşgarlı Mahmut tarafından yazılmıştır. D) Uygur alfabesi hakkında bilgiler verir. E) Türk kültürü ve yaşayışına dair bilgiler içerir. 4. Türk edebiyatında Batılı anlamda ilk bikây yazarı asağıdolul pac Seme serpe gide Ontm

3 Kasım (1839'da Gülhane Parkı'nda Sadrazam Mus- tafa Reşit Paşa, Sultan Abdülmecit'in iradesini yansıtan Tanzimat Fermanı'nı okudu. Bu "ferman anayasa", Os- manlının askerî, siyasi, hukuki ve sosyal anlamda yüzünü Doğu'dan Batı'ya döndüğünün kesin bir ifadesiydi. Ancak bu yalnızca siyasi ve hukuki Tanzimat idi. Edebî alandaki Tanzimat, ancak 21 yıl sonra Şinasi ile Agah Efendi'nin ilk özel gazete olan Tercüman-1 Ahval'i çıkarmasıyla başlar. 47 GENE RING COMMUNITENT WAYAN ears Bu parçada belirtildiği gibi Tanzimat Edebiyatı'nın Tanzimat Fermanı'ndan yirmi bir yıl sonra başlaması- hin en doğru açıklaması aşağıdakilerden hangisidir? A) Bir yayın organı olmadan bir edebî dönemin başlatıl- ması mümkün değildir. B) Edebiyat ve sanat dünyası, yenilikleri algılayıp uygu- Jamada öncülük yapar. C) Sanatçının sanatta yapacağı yenilikler, toplumsal dö- nüşümü hızlandırır. D) Köklü siyasi değişimler, topluma mal olmadan edebi- yata fazla yansımaz. E) Divan edebiyatının taraftarları, toplumsal dönüşümü ve edebiyatta yenileşmeyi engellemişlerdir. o

M 2. Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat Edebiyatı Birinci Dönem özelliklerinden biri değildir A). Özgürlük ve adalet gibi kavramlar ilk kez edebiyata girdi. B) Toplum için sanat anlayışı bu dönemde benimsendi. C) Halkın anlayacağı bir dille yazmanın gerekliliği benimsendi. D) Şiir, şekil bakımından eskiye bağlılığını korudu E) Şairler, konu ve tema bakımından kendinden önceki şairleri taklit ederek yazdılar. Aşağıdakilerden hangisi

9. Bu dönemde ağırlıklı olarak Arapça va Farsça sözcükler dilimize girmiştir. Nazım şekilleri de Arap ve Fars edebiyatlarından alınmıştır. Sanatçılar iyi eğitim aldıkları için sarayda görev almıştır. Bundan dolayı bu edebiyat için "yüksek zümre edebiyatı" denilmiştir. Bu parçada bahsedilen edebî dönem aşağıda- kilerden hangisidir? A) Halk Edebiyatı C) Divan Edebiyatı B) Sözlü Edebiyat D) Tanzimat Edebiyatı E) Servetifünun Edebiyatı

Söru 10: Karahanlı Türkçesinin özelliklerini taşıyan ----, aruz vez- ni ile yazılmıştır. Yazarı Edip Ahmet Yükneki'dir. Eser, "gerçeklerin eşiği" anlamına gelmektedir. Ahlaklı insan olmanın yollarını ve ahlak ilkelerini anlatan bu eserin ilk nüshası, Uygur alfabesi ile yazılmıştır. . Türk dilinin ilk sözlüğü olarak kabul edilen ----, Araplara Türkçeyi öğretmek ve Türkçenin gücünü göstermek ama- cıyla yazılmıştır. Kaşgarlı Mahmut tarafından 11. yüzyılda kaleme alınan bu eser, folklor için de oldukça önem taşır. Bu parçalarda boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdaki- lerden hangileri getirilmelidir? A) Atabetü'l Hakayık- Divânu Lügâti't-Türk B) Divânu Lügâti't-Türk-Atabetü'l Hakayık C) Kutadgu Bilig - Atabetü'l Hakayık D) Atabetü'l Hakayık - Divân-ı Hikmet E) Kutadgu Bilig - Divânu Lügati't-Türk

2. Aşağıdakilerden hangisi sözlü Türk edebiyatının özelliklerinden biri değildir? ASözlü edebiyat ürünleri avcı ve göçebe toplumla- rin dinî törenlerinde doğmuş, din dışı törenlerde gelişmiştir. Şiirler, çeşitli Türk boylarında "şaman, baksi, kam, ozan, oyun" gibi adlar verilen sanatçılar ta- rafından söylenmiştir. C) Şiirlerde yalın bir dil kullanılmıştır; dil, yabancı et- kilerden uzaktır. D) Şiirler hece ölçüsü, beyit nazım birimi ve yarım uyakla söylenmiştir. E) /Önceleri din ile iç içe olan şiir, zamanla dinden uzaklaşmış ve "kopuz" adı verilen bir saz eşliğinde söylenmiştir.

t 12. I. Batı etkisinde gelişen türk edebiyatı döneminde edebiyatımıza tiyatro, makale gibi türler ilk kez girmiştir. A II. İslami dönem Türk edebiyatında Türkler, aruz ől- çüsüyle ilk kez tanışmıştır. III. Modern edebiyatta bireysel temalara yer verilmiş, toplumsal olaylar eserlerde işlenmemiştir. Numaralanmış bilgilerin D/Y olarak değerlendi- rilmesi aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiş- tir? the desire EY D 11 D D Y D Y Y D D Y D 3

4. (1) Türklerin henüz yazıyı kullanmadıkları döneme sözlü edebiyat denir(II) Bu dönemde, Türk toplum- larında âşık denen saz şairleri bulunurdu. (III) Bun- lar dinî törenlerde ve bütün sosyal etkinliklerde şi- ir söyler, destan okurlardı. (IV) Böylece dilden di- le dolaşan bir şiir geleneği oluşmuş, tarih boyunca tüm kültür değişmelerine rağmen yok olmayan bu gelenek günümüze kadar kulaktan kulağa yayıla- rak varlığını sürdürmüştür. (V) Sözlü edebiyatta şi- ir, en geniş yeri tutar; kopuz denilen bir çalgı eşli- ğinde söylenirdi. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi- sinde bir bilgi yanlışlığı söz konusudur? A. B) II. DYV. C) HP. E) V

5. Recaizade Mahmut Ekrem'e ait aşağıdaki eserler- den hangisi eleştiri türünde yazılmıştır? A Takdir-i Elhan Balim-i Edebiyat C) Zemzeme I-II-III Muhsin Bey Çok Bilen Çok Bilen Yanılır 1578662 11 5068 Mill nabnins8 nheinen3 VI

n 10.Aşağıdakilerden lerinden biri değildir? hangisi Garip akımının özellik- A) Esin kaynağı olarak Batı'yı almışlardır. B) Ölçü, uyak ve sanatlı söyleyişi reddetmişlerdir. C) Gülmece ve ince yergi şiirin temel öğesi olmuştur. D) Konuşma dilinden ayrı bir dil kullanmışlardır. E) Sıradan insanları ve yaşamdaki her şeyi şiire aktardı- lar. Edebî eserler, kimi kez doğrudan kimi kez dolaylı olarak bir düşünceye dayanabilir. Edebî eserde düşünce, met- nin geneline yayılarak okurun sezip yorumlayarak ula- şabileceği şekilde aktarılabilir. 11.Bu parçada edebiyat ile hangi bilim dalının iliş- kisinden söz edilmektedir? C) Coğrafya A) Tarih D) Psikoloji B) Felsefe E) Sosyoloji

8. Yapıt Şem u Pervane Harname Cemşid u Hurşid Mevlid A) Şeyhi C) Süleyman Çelebi ACIL YAYINLARI Yukarıda verilen yapıtlar ve sanatçılar arasında eşleştirme yapıldığında hangi sanatçı boşta kalır? Deport neme Sanatçı Şeyhi Ahmedi Süleyman Çelebi Fuzuli Zati E) Zati B) Ahmedi D) Fuzuli 5 10

bir an a- Ş- e 9. Hanım! En son cevabını isterim. Ya ben ya kediler? Kediler. Bir kocanın meyusiyeti, bir kadının hevesât-ı bî-sebâti, muhabbetin, çemenzar-ı safa üzerine temellerini nihal-i gülden, heva-yı sevda-feza-yı bî-karara karşı camlarını nurdan, esas-i beytiyesini tülden bina ve tefriş ettiği saray-ı izdivacın inhidamı, hep bu birkaç kelimeden ib- ret olan mükâlemede mündemiçti. Kediler! Öyle mi? De- mek ki otuz üç senelik bir refakat-i yek-vücûdane neti- cesi, kelime-i muamma-yı izdivacın halli, bu cevap olu- yor. Otuz üç sene evvel, izdivacın ilk aylarında, ebediyet-i muhabbete, beka-yı sevdaya yeminler eden lisan-i âşıkaneden, kendisinin kedilere, her türlü mana ve me- ziyetten mahrum bir meyl-i keyfiye feda olunduğunu işit- mek kıymet-i insaniye ve haysiyet-i ehliyesini ihlal ve te- heyyüç ettiğinden artık bu hâle bir netice vermek karar-ı kat'isini ittihaz eylemişti. Sami Paşazade Sezai'nin Kediler adlı hikâyesinin ba- şından alınan bu parça ile ilgili aşağıdakilerden han- gisi söylenemez? A) Tanzimat İkinci Dönem'in sanat anlayışını yansıtmaktadır. B) Yabancı sözcük ve tamlamalar kullanılmıştır. C) Üçüncü kişi anlatıcı kullanılmıştır. D) Olay dışlanmış, durumlar ön planda tutulmuştur. E) Bir kadın ve kocası arasındaki ilişki ele alınmıştır. e yanlışlarını gör, çözüm videolarını izle! zel oluşturulabilmesi için bu çok önemli!

8. Kutadgu Bilig ve Atabetü'l-Hakayık'ın karşılaştırıldığı aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Kutadgu Bilig ve Atabetü'l-Hakayık'ın isimleri öz Türkçedir. B) Kutadgu Bilig, Atabetü'l-Hakayık'a göre estetik yönden daha güçlüdür. C) Farklı yüzyıllarda oluşturulmuş Türk-İslam kültürüne ait eserlerdir. D) Her iki eser de devrin yöneticilerine sunulmak üzere oluşturulmuştur. E) Kutadgu Bilig, mesnevi nazım biçimiyle yazılmasına rağmen Atabetü'l-Hakayık beyit dörtlük karışık bir biçimle oluşturulmuştur.

15 16-20. sorulan Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersini yasal olarak almak zorunda olanlar ve Imam Hatip Okulları öğrencileri/mezun- lanı cevaplayacaktır. 16. Allah, belirli dönemlerde varlığın seyrine müdahalede bulunarak ilahi açıklamalar yapmış ve bu açıklamalarıyla kulların hidayetini amaçlamıştır. Bu anlamda diyebiliriz ki beyan, Allah'ın kullarına dair maksadını açıklamasıdır. El- bette bu maksat, peygamberler vasıtasıyla gerçekleştiril- miştir. Bu anlamda Hz. Muhammed'in hayatı baştan başa beyandır. Fakat bu beyan, "anlamı kapalı olan ayetleri tef- sir etmek" anlamında değil, vahy-i ilahiyi aktüelleştirmek ve uygulamak anlamındadır. Bu metinde Hz. Muhammed'in özellikle hangi yönü vurgulanmıştır? A) Temsil D) Rahmet B) Tebliğ E) Tebyin C) Teşri Diğer sayfaya geçiniz.