Edebiyatın Dönemlere Ayrılmasındaki Ölçütler Soruları

2. D (1) Kaside, Arap edebiyatından alınan bir nazım şeklidir. (II) Genellikle övgü amacıyla yazılan bu şiirlerde din ve devlet büyükleri övülür. (III) Aruzun kısa kalıpları kullanılarak yazılır. (IV) Beyit sayısı 33 ila 99 arasında değişir ve kafiye düzeni gazelinkiyle aynıdır. (V) Farklı bölümlere ayrılan kasidelerin fahriye bölümünde, şair, kasideyle aynı vezin ve uyakla bir gazel yazar. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangilerin- de bilgi yanlışı yapılmıştır? A) I ve II B) I ve IV D) III ve V C) II ve III E) IV ve V

B DENEME-1 ** 16. Bu topluluk, bünyesine topladığı yirmi dört şair ve yazanıy- la neredeyse II. Meşrutiyet Dönemi edebiyatını tek başına temsil eder. Bu yazar ve şairler daha sonra Milli Edebiyat ve Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı'nın önemli isimleri olur. II. Meşrutiyet'in ilanıyla birlikte II. Abdülhamit döne- minde faaliyetlerini yeraltında sürdüren dergi ve gazeteler yeryüzüne çıkar. Gerek bu mecmua ve gazetelerde tefrika edilen gerekse kitap olarak yayımlanan edebî eserler; gündelik, ucuz siyasi ve toplumsal konuları işler. İşte top- luluk bu ortamda kurularak edebiyatın belirli bir üst düzey duyuş ve düşünüş estetiği olduğunu hatırlatır. Topluluğun şair ve yazarları başlangıçta II. Abdülhamit aleyhtarı İttihat ve Terakki Fırkası sempatizanıdır. Lakin topluluk üyesi Ahmet Samim'in öldürülüşü topluluk ile İttihat ve Terakki Fırkası'nın arasını açar. Edebiyatta yeniliği savunan top- luluk sanatçıları II. Meşrutiyet yıllarında çeşitli grupların hedefi hâline gelir, yazılarını yayımladıkları Hilal gazetesi baskına uğrar. Fakat topluluğun temsilcileri dönemin siyasi karışıklığından daima uzak kalmaya çalışır. D) Servetifünun E)) Fecriati Bu parçada sözü edilen edebiyat topluluğu aşağıdaki- lerden hangisidir? A Encümenişuara B) Tanzimat I. Dönem Tanzimat II. Dönem

7. O olsaydı asla böyle şeyler söylemezdi. Konuşmala- rına çok dikkat ederdi. Söz ağızdan bir kere çıktı mı artık o söz senin değildir derdi. O yüzden uzun uzun düşünür ve az konuşurdu. Bunun için sizin böyle şey- ler söylemeniz onunla kıyaslanamayacak şeylerdi. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangi- sinden yararlanılmıştır? Açıklama Öyküleme Tanımlama- Kişileştirme Benzetme - x

29. Polisiye edebiyatın puslu labirentlerinde gezinirken yolumuz pek çok alt türle kesişir. Bunlar arasında en dikkat çekicilerden biri de polisiye-bilim kurgu birlikteliğidir. Amerikalı yazar Ben H. Winters imzası taşıyan Kıyamet Polisi (The Last Policeman) tam da bu türün sevenlerine hitap eden bir kitap. Bilim kurgu sıfatı yanıltıcı olmasın zira kitap alternatif bir gerçeklikte, uzayda ya da süper makinelerle dolu bir evrende değil; bu dünyada, bu zamanda, sahip olduğumuz bu imkânlarla dolu bir düzlemdeki hikâyeyi konu ediniyor. Fakat elbette bir "olayı" var Kıyamet Polisi'nin. Dev bir meteor hızla dünyaya yaklaşmaktadır ve altı ay sonra... Güm! Kıyamet Polisi aslında bir üçlemenin ilk kitabıdır. Bu parçada Kıyamet Polisi romanı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Gerçek hayatın içine yedirilmiş bir bilim kurgu eseri olduğuna Ve WORD B) Polisiye edebiyatının alt türü olduğuna Bilim kurgu eserlerinin birçok anlamda temelini oluşturduğuna D) Polisiye edebiyatın özellikleriyle başlayıp bilim kurgu şeklinde ilerlediğine V ✓ E) Bir serinin parçalarından biri olduğuna TOF TAM OORENME FASİKÜLLERİ 3 TÖF 1

Ağaç mıydı onlar? Evet. Ağaçların yeşili gecenin karanlığın- da bile seçiliyordu: Iki servi. Ağaçların dışındaki her şey ka- ranlığın tülüyle örtülü, hayaletler gibi usul usul deviniyorlardı. Hareketsizdi ağaçlar ve yeşil. Öylece konuşmadan birbirlerin- den habersiz iki insan gibiydiler. Civardaki tek tük ışıklar da söndü. Herkes uykunun kucağındaydı şimdi. Ağaçlar daha da yeşillendi. Gün ağarana dek öylece kaldılar. Gece gibi. Bar- dak bardak boştu. Boş muydu? Evet boştu. "Öyleyse doldur- mak gerek." diye geçirdi içinden. Bardağın doldurulmasına karar verilmişti verilmesine de, neyle doldurulacaktı ki? Evet, bütün sorun buydu. Olmak ya da olmamak gibi bir şeydi bu. Hem bardağı dolduracak sıvının rengine de karar verilecek- ti. Bu renge bağlı olarak içeceği sıvının tadı, ısısı ve yoğun- luğu da önemliydi. Asit ya da alkol barındırmalı mıydı bu si- vi? Bardak hâlâ boştu. Boş kalması iyiydi. Sorular ve sorun- lar azalıyordu böylece. "Azalıyor muydu?" diye yazdı, bir so- ru imi koydu ve kalemi bıraktı. Bu parçadan hareketle sanatsal metinlerle ilgili aşağıda- kilerden hangisi söylenemez? A) İnsanların iç dünyasında Zevk uyandırmak ve onları etki- lemek için oluşturulur. BÜslup ve anlatım kaygısı ön plandadır. C) Çağrışım ve duygu değeri yüksek olduğundan okuyanla- rin yeni ve farklı anlamlar çıkarmasına elverişlidir. D) Yan anlam değeri taşıyan, mecaz anlama gelen ve oku- yucunun yorumuna göre yeni anlamlar kazanan ifadele- re yer verilir. E) Konuyla ilgili duygu ve düşünceler kısa ve kesin ifadeler- le dile getirilir.

B. Doğru -Yanlış Soruları 1. Ozan ve şamanlar kopuz çalarak koşuk ve sagular söylemiştir. (D) 2. Altun Yaruk, Sekiz Yükmek, Irk Bitig, Kalyanamkara ve Papamkara Hikâyesi Göktürk eserleridir.() 3. Selçuklular, Anadolu beylikleri ve Osmanlı'nın kuruluş dönemini kapsayan dönem Osmanlı Türkçesi dönemidir. (D) CA 4. Mani, türkü, bilmece, ninni ağıt gibi ürünler Aşık Tarzı Türk Halk Edebiyatı ürünleridir. (y) 5. 11. ve 13. yüzyıllarda oluşturulan eserler geçiş dönemi ürünleridir. (D) X 6. Eski Türkçe dönemine ait son eserler geçiş dönemi eserleridir. (D) 7. Osmanlı Türkçesi,15. yüzyılın sonlarından 20. yüzyılın başlarına kadar devam etmiş bir yazı dilidir. (Y) 8. Irk Bitig, Arap alfabesi ile yazılmıştır. (Y) 9. Koşuk ölen kişilerin ardından söylenen acıklı şiirlerdir. ( ) ? 10. Divan edebiyatı ürünlerinde dil, yabancı etkilerden uzaktır. (y) YES

8. Aşağıdakilerden hangisi Anonim Halk Edebiyatının özelliklerinden biri değildir? A) Mani, türkü ve ağıt türlerinde ürünlerinin olduğu B) Göz için uyak görüşünün benimsendiği Ağızdan ağıza dolaşarak yayıldığı D) Hem şiir hem nesir türlerinin olduğu E) Dilinin sade ve yabancı etkilerden uzak olduğu

yabancı k ını kuşattı. O (1) Orhun Abideleri, Türk hükümdarı Bilge Kağan devrinin mahsulleridir. (II) Birincisi Tonyukuk Anıtı, 720 yılında Gök- türk devleti veziri Jonyukuk adına dikilmiştir. (III) İkincisi Kültigin Anıtı, 732 yılında Yolluğ Tigin tarafından yazılmış- tır. (IV) Üçüncüsü 735 tarihli Bilge Kağan Abidesi, Bilge Ka- ğan'ın yiğitlikleri ve Türk milletine iletmek istediği mesajları içerir. (V) Türk adının geçtiği bu ilk Türkçe metin, 14 harfli Uygur alfabesiyle yazmışlardır. nen duru li alınac Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisinde bil- gi yanlışı vardır? A) I B) II C) III Güncel ANLATIM VİDEOLARI D) IV E) V Yu d F

D. Aşağıdaki eserlerle yazarları eserin numarasını yazarın başına yazarak eşleştiriniz. () Zemahşeri ( ) Ahmet Vefik Paşa ( ) Muallim Naci () Kaşgarlı Mahmut (1) Esat Mehmet Efendi () Şemseddin Sami ( ) Ali Şir Nevai 1. Lehcetü'l-Lügat 2. Muhâkemetü'l-Lugateyn 3. Lügat-i Naci 4. Kamus-i Türkî 5. 6. Divanü Lügâti't-Türk 7. Lehçe-i Osmani Mukaddimetü'l-Edeb basına "Y" yazınız.

5. (1) İnsanlarda uykuyu "melatonin" adı verilen bir hormon düzenler. (II) Bu hormon akşam saatlerinde salgılanmaya başlar çünkü bu hormonun salgılanması için karanlık bir ortamda bulunmak gerekir. (III) Bilim insan- ları melatoninin salgılanma zamanının gün- düz aydınlık bir ortamda kalma süremizle ilgili olduğunu belirtiyor. (IV) Yani gündüz daha uzun süre ve bolca güneş ışığı gören insanlar akşam daha erken ve keyifle uykuya dalıyor. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi kanıtlanabilirlik açısından diğerle- rinden farklıdır? A) I. B) II. C) III. D) IV.

Bu parçada sanat anlayışını belirten yazarın aşağıdaki akımlardan hangisine bağlı olduğu söylenebilir? A) Hümanizm B) Parnasizm İzlenimcilik D) Klasisizm E) Romantizm 1660 Akımı da denen klasisizm, 19. yüzyılda Tanzimat'la Batı'ya yöneldiğimizde yerini romantizme çoktan bırak- mış hatta romantizm de yerini realizme bırakmıştı. Yine de felsefeci Pascal ve Descartes, tragedyacı Racine B ve Corneille, eleştirmen ve denemeci Boileau, roman | yazarı Fenelon ve Madam de La Fayette'nin, fabl us- tası La Fontaine'nin ve komedi alanında dünyaca ünlü 6 Moliere'nin etkileri, bizim Tanzimat sanatçılarımızda az da olsa görüldü, bu anlamda Bu parça aşağıdakilerden hangisiyle tamamlanamaz? 5 A) Şinasi, Tercüme-i Manzume adlı şiir çevirileri kita- A H binda La Fontaine'den, Racine'den ve Fenelon'dan aldığı şiirlere yer vermiştir. B) Yusuf Kamil Paşa'nın çevirdiği Telemak adlı roman, Fenelon'a ait olup Türk okurunun tanıdığı ilk roman olup olmuştur. C) Descartes'in "Düşünüyorum, o hâlde varım." sözü, klasisizmin akla verdiği önemi yansıttığı kadar Türk aydınlarının da diline pelesenk olmuş bir sözdür. D) Şinasi'nin Şair Evlenmesi adlı töre komedisinde orta oyunu ve Karagöz teknikleriyle Moliere'nin komedi an- layışının sentezlendiğini söyleyebiliriz. E) Moliere'nin birçok komedisini adaptasyon yahut çeviri yoluyla tanıtan Ahmet Mithat Efendi de bu akımı tem- sil etmiştir. 2 A 12 6.

8. Aşağıdaki dizelerin hangisinde hem isim tamlaması hem de sifat tamlaması vardır? A) Düşleri bezensin yaşamın güzellikleriyle Özlerine özlemler sinsin B) Kırlarda uçtuğumuz o ilk mevsim Dalgalanan yeşil otlar, ekinler C) Kış uyurken en büyük uykusunu Güz yelleri kavurur tomurcukları D) Kim siler gözlerinin pusunu Ayrılık usuldan akar yavaş yavaş E) Hüzünlü bir şarkı dökülüyor pencerelerden Bir perde sadece gökyüzüne aralanıyor

1. "Biricik arkadaşını bir hiç yüzünden kaybetti." cümlesinde altı çizili sözcükte görülen ses olayı, aşağıdaki cümlelerin hangisinde yoktur? A) O gencecik kız, herkesi çok etkilemişti. B) Koca şehirde yapayalnız kaldı. C) Güvendiğim dağlara karlar mı yağdı? D) Daracık bir sokağın başındayım. E) Azıcık aşım, kaygısız başım.

1.Türk edebiyatının dönemlere ayrılmasında kullanılan ölçütleri/yazarak Türk edebiyatının dönemlerini gösteren bir tablo çiziniz.(10p) *Ölçütler: Din Değişikliği yok lanrı, islamizel, hiristiyanlık yahudilik göktürk, uygur, Arap, latin, kiril Coğrafya Değişikli;= orta asra, kolkas, Anadolu, orta bosa, Balkanlar *Dönemler:

YAYINLARI sor 11. Ahmedi Dai ile ilgili aşağıdakilerin hangisi söylenemez? A) Çengname adlı yapıtı, 1446-beyitten oluşan bir mesnevidir, vahdet konusunu işleyen tasavvufî ve sembolik bir eserdir. Eserde bir sembol olarak kullanılan çeng, insanı ve özellikle de âşığı temsil eder. B) 13. yüzyıl sanatçısıdır, şiirlerinden ziyade özellikle süslü nesir türünde verdiği ilmi eserlerle ön plana çıkmış bir sanatçıdır. C) Arapça, Farsça tamlamalara ve kelimelere oldukça az yer vermiştir. D) Çağatay ve Azeri Türkçesine hâkimdir, Osmanlı sahasında Çağatay Türkçesi ile yazdığı gazeller, bu tür şiirlerin ilk örneklerindendir. E) Kafiye, şekil ve dil yönünden Türk şiirine hâkim ve Türkçeyi iyi kullanan bir şairdir.

a karekök 11. Seyr eylemesem âyînede aks-i cemâlin Hüsn ile seni meh gibi mümtâz sanırdım Ma'mûr idügin bilmez idim böyle harâbât Mestâneleri hâne-ber-endâz sanırdım Yukarıdaki dizeler dil ve anlatım özelliklerine göre hangi edebiyat dönemine ait bir şiirden alınmış olabilir? A) İslamiyet Öncesi Türk edebiyatı B) Divan edebiyatı C) Halk edebiyatı D) Tanzimat edebiyatı E) Servetifünun edebiyatı