İsim Tamlamaları Soruları

Mai ve Siyah bu genç konuşmacıdan çıkan çekim gücüyle tabiattan yük- sek bir noktaya çekilmiş bir hâlde, hareket etmeyerek, gözle- ri dalarak, nefeslerini tutmak isteyerek bir vaizin karşısında heyecandan uyuşmuş duranlar gibi- dinliyorlardı: "Bilseniz, şiirin nasıl bir dile muhtaç olduğunu bilseniz! Öyle bir dil ki... Neye benzeteyim, bilmem?.. Konuşan bir ruh kadar açık olsun, bütün kederlerimizi, neşelerimizi, düşünce- lerimizi, kalbin o bin türlü inceliklerini, fikrin bin çeşit derinlik- lerini, heyecanları, öfkeleri anlatabilsin. Bir dil ki, bizimle beraber gurubun mahzun renklerine dalsın, düşünsün. Bir dil ki, ruhumuzla beraber bir yasın acısıyla ağlasın. Bir dil ki, sinirlerimizin heyecanına eşlik ederek çırpınsın... Hani ya bir kemanın telinde tutulamaz, anlaşılamaz, bir kural altına alı- namaz nağmeler olur ki ruhu titretir... Hani ya tan yeri ağar- madan evvel ufuklara hafif bir renk kaynaşmasıyla dağılmış sisler olur ki, üzerlerinde çizilemez, belirlenmez yankılar uçar; bakışlara öpücükler serper... Hani ya bazı gözler olur ki, sonsuz karanlıklarla dolu bir ufka açılmış kadar ölçülemez, nerede biteceğini bilmeye imkân olmayan derinlikler vardır, duyguları yutar... İşte bir dil istiyoruz ki, onda o nağmeler, o renkler, o derinlikler olsun. Fırtınalarla gürlesin, dalgalarla yuvarlansın, rüzgârlarla sarılsın; sonra veremli bir kızın yata- ğının kenarına düşsün, ağlasın. Bir çocuğun beşiğine eğilsin, gülsün, bir gencin ümitle parlayan bakışına saklansın. Bir dil.. Oh! Saçma söylüyorum zannedeceksiniz... Bir dil ki sanki tamamıyla bir insan olsun." Ahmet Cemil'in titreyen sesinde şakıyan katıksız ahenk, dehanın büyülü değneğine dokunmuş zannedilen çevresinde

ha- rin in- im li- LILTI 9. İçinde bulunduğumuz doğada baskın bitki türlerini to- humlu bitkiler oluşturur. Tohumlu bitkiler, açık ve ka- palı tohumlular olarak ikiye ayrılır. Kapalı tohumluların 250 binden, açık tohumlularınsa 900'den fazla türü günümüzde yaşamını devam ettiriyor. Dünyanın bir ucundan öbür ucuna kadar tohumlu bitkilere rastlamak mümkün. Bu yayılımın temel nedeni, tohumla çoğalma- dır. Tohumla çoğalmada ana rollerden biri, çiçek tozları olarak da bilinen polenlerindir. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Yönelme durumuyla kullanılan edat B) İsim tamlamasını niteleyen sifat C) Tamlananı ortak sifat tamlaması D) Tamlananı sifat almış isim tamlaması E) Ek fiil almış fiil

Dism şmış ablo, kav- rum kar- ve 6. Kimi sifat tamlamalarında sifatla ismin yeri değiştirilir, isme üçüncü kişi iyelik eki getirile- rek birleşik sıfat oluşturulur. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu açıkla- maya örnek olabilecek bir kullanım vardır? A) Uzun yıllar sonra çocukluk arkadaşıyla karşılaştı. B) Siyah takım elbiseli, uzun boylu bir genç gördün mü buralarda? C) Geçmişi hatırladıkça gözleri doluyordu ak saçlı ninenin. D) Banka şubesi bir anda yüzü maskeli adamlar tarafından işgal edildi. E) Uzun süreli işlerde çalışmak onu rahatsız ediyordu. e- 6 ru

is lan Kışın soğuğu, kendini hâlâ hissettiriyor. E) Yazın gelişine en çok, çocuklar sevinecek. 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden çok tamlayan tek bir tamlanana bağlan- mıştır? A) Ne demek olduğunu bilmiyoruz sevginin.. B) Kişilerin birbirine saygısı olmazsa sevgi de yok olur. C) Herkes kendisini gözden geçirmeli saygı ve sevgi konusunda. D) Birçok kişi, kişisel çıkarları uğruna başka- larına saygısız davranıyor. E) Dedem her zaman, “Önce kendisine say- olmalı insanın." derdi. gisi

A Türk Dili ve Edebiyatı 25. Ferit Zehra'nın yorgun () fakat uykuya teslim olmaya hazırlanıyormuş gibi (III) küçülen ve hafifçe nemlenerek (IV) süzülen (V) gözlerine bakıyordu. A Bu cümlede numaralanmış yerlerin hangisine virgül getirilebilir? ASI B) DIV BV Yll 26 ve 27. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. A N0923 27. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Edat öbeği seafare B) İki cümleyi bağlayan baglaç Cleim tamlaması Di Sifat tamplaması E) Kişi zamiri Istasyona gelmiştik. Kadın trene doğru yürüdü. Ben, sözü değiştirirsek bir daha aynı mevzuya döneme- yeceğimden ve asıl istediklerimi öğrenemeyeceğim- den korkuyordum. Onun için, sözüne devam etme- sini büyük bir alakayla bekleyerek (gözlerinin içine baktım. Kadın, eşyasını vagona yerleştirmiş olan otel garso- nunu savdıktan sonra, bana döndü: "Neden soruyorsunuz?" dedi. "Maria'yı pek az tanı- dığınızı söylüyordunuz!" Nitelik Yayıncılık 28. Belki bana bunları söylemenize lüzum yoktu. Fakat nereden bileceksiniz? Birbirimizi yeni tanıyoruz. Ih- lem ol 778

3. Mardin Arkeoloji Müzesi; özverili, dinamik ekibi ve başarılı calışmaları ile son yıllarda adından sıkça söz ettiren müze- lerden biri olmayı başardı. Müzede çocuklar için çağdaş mü- || zecilik anlayışı doğrultusunda atılan adımlar, önemli başarı- ||| nın güzel örneklerinden. Aktif öğrenme deneyimi amacıyla IV oluşturulan arkeopark ve müze eğitimi alanında deyim ye- rindeyse ağaç yaşken eğiliyor. Bu alanda örneği pek sık gö- V rülmeyen bir müzecilik faaliyeti yürütüyor ülkemiz. VI Bu parçada numaralanmış sözcüklerden hangileri bir isim tamlamasının herhangi bir ögesi değildir? A) I ve III D) Il ve V B) II ve IV E) IV ve VI C) I ve V

12. İki küçük dere, kasabanın içinden ve kaldırımlı so- kakların ortasından geçerek Aşağıçarşı denen yer- de birleşiyor, biraz ileride Büyükçay'a kavuşuyordu. Bu cümleyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangi- si söylenemez? A) Birden çok yan cümlecik vardır. B) Bir isim hem niteleme hem belirtme sifati al- mıştır. C) İkinci cümlede dolaylı tümleç vurgulanmıştır. D) Bağımlı sıralı cümledir. E) Zincirleme ad tamlaması vardır..

-. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlayanı ve tamlananı zamir olan bir isim tamlaması ek eylem alarak yüklem olmuştur? A) Ferit ensesinde eniştesinin sesini duymuştu. B) Alacakaranlıkta sokağa fırlayan Derviş'in içinde fırtınalar kopuyordu. C) Küçük Ege kasabasının en sıcak yanı, kırlangıç- ların dönüşüydü ona göre. D) Yaşlı müdür tahliye edilen okulun yüzyıllık çına- rıydı. E) Seni soran adamlar kimin nesiydi?

Halit Ziya Uşaklıgil Başyazar işitmedi. Kendi kendine: "Şimdi de ötekini çatlatmalı," diyordu. Ötede idare memuru -kisa, şişman, bıyıkları seyrek, o kadar ki iz bırakmamak için derisini soymuş denebilir; hiçbir sayıya sağmaz bir yaşta; bir adam ki, yürürken yuvarlanıyor, otururken gömülüyor denebilir- şairlerin topluluğuna döndü, kendisiyle eğlenildiği kanaatiyle: "Ahmet Şevki Efendi'nin burada olduğu unutulmamalı," dedi. İşitenler güldüler. İdare memurunun kendisinden bahse- derken "Ahmet Şevki Efendi" demesinden herkes hoşlanırdı. Elleri ceplerinde düşünen Ahmet Cemil hafifçe dönerek dudaklarının arasından bir şey söyledi fakat işitilmedi. Bu aralık kısa, zayıf, kuru çocuk şairlerin yanından ayrıl- mış, tekrar imtiyaz sahibinin sırlarına rağbet göstermişti. Bu sırada Hüseyin Baha Efendi matbaa idare işleri memurundan bahsederek ve karşısındakinin bir sözüne cevap vererek diyordu ki: "Ne?.. İstikamet ha?.. Hay safderun hay! Elini versen par- maklarını eksik bulursun." Bu aralık Ali Şekip: "Kahve!.." diye bağırdı. "Kahve içmeyecek miyiz?... Kahve!.." O zaman, birden, herkes bir şeyin eksik olduğunu, onu bekleyerek burada kaldıklarını hatırladılar, yedi ses bir naka- rat gibi tekrar etti: "Kahve!.. Kahve!.. İmtiyaz sahibi -Hüseyin Baha kendi isminden çok sıfatının - 20-

klamayı ör- lacağım ve acağımı bil- makla kal- , tam ola- kça mutlu 5. zamiri olarak kullanılabilir. / Kendim ettim, kendim bul- dum. Belgisiz zamirler adların yerini belirsizlik yoluyla, işaret zamirleri de işaret ederek tutar. Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde hem bel- gişiz zamir hem işaret zamiri kullanılmıştır? Ay A Bundan sonra kimsenin işine karışmayacağım. B) Bazı olaylarda hatayı kendinde aramalısın. CŞirince gezisinde öğrencilerin hiçbiri sözümü dinleme- di. D) Yeni gelen kitapların hepsini masama koymanızı isti- yorum. E) Adamlardan birini daha önce gördüğümü sanmıştım.

Sanat eseri tektir. Sanatın özü de ruhu da özgünlüğün 1 || üzerine inşa edilir. Sanatçı ürettiği eserin aynısını tekrar ||| üretemez. Çünkü aynı duygular söz konusu olamaz. Bu IV durumda ortaya çıkan, yeni eserdir. V Bu parçadaki numaralanmış tamlamalardan hangi- si türü yönünden diğerlerinden farklıdır? A) I B) II C) III D) IV E) V

Ephesus Akademi Aşağıdaki cümlelerin hangisinde durum eki almış bir ad kullanılmamıştır? A) Tiyatronun bazı edebiyat dönemlerinde yeterince ilgi gör- mediği biliniyor. B) Kişinin aydın olup olmadığı; bilgisi, tavrı ve değerlendir- melerinden anlaşılır. C) Tarih mirası bakımından yurdumuz, birçok ülkeyi geride bırakacak güzelliktedir. D) Okurla köşe kapmaca oynamak, okuru bildiği yoldan saptırmak gerçek yazarların işidir. 2) Gürültü yapan çocukların birkaçını sessiz olun diye uya- rarak dışarı çıkardı.

E) V er C 3. (1) Türkiye'nin çeşitli yerlerinden son aylarda ayıların insanlara saldırması ile ilgili birçok haber geldi. (II) Eskiden Anadolu'da bozayılar Türkler tarafından ormanın bekçisi olarak görülürdü. (III) Doğal yaşam alanlarının tahrip olmasıyla bazı ayılar besin bulabilmek için belirli dönemlerde meyve ve sebze bahçelerine zarar veriyor. (IV) Bu durum insan-bozayı çatışmasının temelini oluşturuyor. (V) İnsan-boz ayı çatışması yaban hayatı ile ilgili en önemli sorunlardan biri. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) I. cümlede isim tamlamasının tamlayanı özel isimdir. B) II. cümlenin yüklemi edilgen fiildir. C) III. cümlede zincirleme isim tamlaması vardır. D) IV. cümlede işaret sıfatı kullanılmıştır. E) V. cümle özne ve yüklemden oluşmuştur.

sana isinin Test 4 4. Aşağıdakilerden hangisinde hem tamla- yanı, hem de tamlananı soyut olan bir ad tamlaması vardır? 5. A) Bahçedeki ağaçların yapraklarını saran tozlar renk değiştirmiş. B) Lambanin griliği, alıcıda değişik bir duygu oluşturdu. C) Yazar, duygularının derinliğini anlatmak için semboller kullanmış. D) Sanat; insanın bedenini, beynini araş- tırdıkça güzelleşir. E) Büyük bir denizin dalgalarıyla boğuş- mak niyetinde değildi. Aşağıdakilerin hangisinde yanıt. belirtili

i aşağıdaki ildir? mlamasıdır. nlamasıdır. 11 gözlerin gözlerime değince felâketim olurdu ağlardım beni sevmiyordun bilirdim bir sevdiğin vardı duyardım" Yukarıdaki parçada kaç tane tamia düşmüş isim tamlaması vardır? A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 2. +

15. Avrupa yakasının sembolik bölgesi olan Beyoğlu, İs- tanbul için âdeta kalp gibi atmakta. (II) Kültür ve sanat et- kinliklerinin merkezi olmasının yanında, moda ve alışve- rişin de merkezi olan bölge, yemek kültürü açısından da önemli bir merkez. (III) İstiklal Caddesi'ni boylu boyunca yürüyebilir ya da tramvaya binerek caddenin havasını so- luyabilirsiniz. () Galatasaray Lisesinin sağından aşağı doğru yürüyerek kendinize yeni rotalar çizebilirsiniz. (V) İstanbul'un en güzel sokakları olan ara sokaklarda keşfe çıkabilirsiniz. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde "si- fat tamlaması" yoktur? AHL BIL C) III DNY E) V