İslamiyetin Kabulünden Önce Türk Şiiri Soruları

30. week Kış yay birle tokıştı Kıngır közün bakıştı Tutuşkalı yakıştı Utgali-mat ograşur youler. (Vorsağ) nadiren 2'li ola bilic Benim bir isteğim var Kerim'den Münkir bilmez evliyanın sırrından Kaygusuz'um ayrı düştüm pirimden Ağlar gelir şahım Abdal Musa'ya Bu dörtlüklerin dil ve anlatım özellikleri göz önüne alındığında aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) 1. dörtlük sözlü edebiyat dönemine, II. dörtlük Islamiyet etkisindeki Türk edebiyatına aittir. B) 1. dörtlükte 7'li, II. dörtlükte 11'li hece ölçüsü kullanıl- mıştır. C) Her iki dörtlük de anonimdir. D) Her iki dörtlüğün uyak düzeni aynıdır. E) Her iki dörtlük de dönemlerinin dil anlayışına uygundur.

11. Tümen çeçek tizildi Bükünden ol yazıldı Üküş yatıp özeldi Yirde kopa adrışur Dil, biçim, içerik özellikleri dikkate alındığında bu dört- lüğün aşağıdakilerin hangisinden alındığı söylenebilir? B) Sagu C) Semai A) Koşuk D) Kaside E) Mesnevi 14

6. Aşağıdakilerin hangisinde İslamiyet öncesi Türk şiiriy- le ilgili bir bilgi yanlışı vardır? A) Ürünlerde Şamanizm, Budizm ve Manihaizm gibi dinle- rin etkisi vardır. Eserlerin dili; yabancı etkilerden uzak, saf ve yalın bir dildir. C) Eserlerin bir kısmı anonimdir, sonradan yazıya geçiril- miştir. Sözlü edebiyat ürünleri destan, sav, segu ve koşmadır. Doğa, aşk, kahramanlık ve ölüm konuları işlenmiştir. KAZANIM DEĞERLENDİRME MODÜLÜ - 2 9

NDİRME ETKİNLİKLERİ VE EDEBİYATI şekil- k ve- Here an 8 JALE TEZER EĞİTİM KURUMLARI 5. Öpkem kelip ogradim Arslanlayu kökredim Alplar başın togradim Emdi meni kim tutar || Alp Er Tunga öldi mü Isız ajun kaldı mu Ödlek Öçin aldı mu Emdi yürek yırtılur N Günümüz Türkçesiyle Öfkelenip dışarı çıktım Arslan gibi kükredim Yiğitler başını doğradım Şimdi beni kim tutabilir JIK Günümüz Türkçesiyle Alp Er Tunga öldü mü? Kötü dünya kaldı mı? Zaman öcünü aldı mı? Şimdi yürek yırtılır. -tletin xenvex Tid -ne Aşağıdakilerin hangisi bu dörtlüklerin ortak bir özelli- smsği olamaz? A) Uyak düzenleri "aaab" şeklindedir. B) Ortak konular işlenmiştir. ✓ Thece ölçüsüyle söylenmişlerdir D) Redif kullanılmıştır. E) Sözlü Edebiyat Dönemi'nde kaleme alınmışlardır.

söz edil- klidir. angi- 8. 1. Bölüm Baksı Kam Ozan Şaman Şölen A) Şaman II. Bölüm Din adamı Kurban töreni Büyücü Hekim Yukarıda I. bölümde verilen kavramlar II. bölümdeki- bila lerle eşleştirildiğinde aşağıdakilerden hangisi dışarıda kalır? D) Ozan B) Baksi E) Kam Şölen

SINAV YAYINLARI ************ 7. (1) Yuğ törenlerinde söylenen sagularda, (II) ölen kişinin ölü- münden duyulan üzüntü ve o kişinin iyilikleriyle yiğitlikleri anlatılmıştır. (III) Kopuz eşliğinde söylenmiştir. (IV) Biçimsel özellikleri bakımından koşuğa benzemektedir. (V) En bilin- dik örneği "Kül Tigin Anıtı'dır. Yukarıda numaralanmış ifadelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? A) I B) II C) III IV E) V

Dönemi'yle in özellikle- SINAV YAYINLARI 6. Usip eren börleyü Yırtıp yaka orlayu Sıkrıp üni yurlayu Sigtap közi örtülür (Erler kurt gibi uludular, Bağrışıp yakalarını yırttılar, Islıklaşmış sesle feryat ettiler, Gözleri yaşlarla örtülür.) Divor Günümüz Türkçesinin de verildiği bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Sozlü Edebiyat Dönemi'ne aittir. B4+3 duraklı, 7'li hece ölçüsüyle söylenmiştir. C) Nazım türü koşuktur. D Saf bir Türkçe kullanılmıştır. E Uyak düzeni "aaab" şeklindedir. C

Ban bu ödke olur- nüm oglanım biriki mya tarkat buyruk inden alınmıştır? ağıdakilerden han- BİLİNÇSEL Yayınları Eguz Türklerinin Çinlilerle olan mücadelelerinden, Türk- lerin Şamanizm'e ve Müslümanlığa olan inançlarından bahsedilmektedir. 11) Aşağıda verilen eserlerden hangisi Uygur metinleri ara- sında yer almaz? A) Altun Yaruk L) Irk Bitig B) Yenisey Yazıtları D) Sekiz Yükmek LEKalyanamkara ve Papamkaravysur 12. Aşağıda Türk edebiyatının yazılı dönemine ait verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

ken gazel ve ka- "ağıt", divan şii- en şiirlerdir. dadır. yatında şiirde e "tezkiretü'ş- debiyatında- nu bakımın- nır. m, baksı, an örnek- mek için aktadır. var- ağa 14. 7. 13. 5. 6. 8. 10. 4. Aşağıdaki cümlelerdeki boşlukları, tablodaki uygun ifadelerle doldurunuz. Sav Sagu at ve....esta olmak üzere dörde ay- 1. Koşma, konusuna göre 2. Divana. 3. Şarkı türü Lale.......... Devri ve bu devrin sanatçısı yunus emre ile özdeşleşmiştir. İlahi; Gülşenilerde rılır. Hikmet ....; düz, kesik, yedekli gibi türlere ayrılır. de Halvetilerde 9.Yunusemre gibi adlar alır. yug İslamiyet öncesinde renlerinde... adlı şiirler söylenirdi. Kün Togdi, Ay Toldi, Ögdülmiş, Odgurmış Kutadau Belig... adlı eserdeki sembolik kahramanlardır. Mevlevilerde Bektaşiler- Türkülerin nakarat bölümüne Man adı verilir. nefes 11. İslamiyet öncesi Türk şiiri adı verilen ölüm tö- Tam bir nesib (teşbib), girizgâh, methiye, fahriye, tegazzül, dua bölümlerinden oluşur. halk edebiyatında ilahileriyle tanınan en güçlü şairdir. Nefes..... nefsi kötü istek ve duygulardan arındıra- rak Allah'a yaklaşma, kudret ve sıfatları ile Allah'ı tanıma ve sevmeye dayalı bir dinî öğretidir. hece....... ölçüsüyle ve 12. Söyleyeni belli olmayan şiirler,..oni. halk ede- biyatı ürünleridir. dörtlük... nazım birimiyle söylenmiştir. Türklerin divan şiirine ve kazandırdığı nazım biçimleridir. taşlana Roçaklama 9.0. zellemu .......... İslamiyet öncesi Türk şiiri çeşitleridir. ve

1. 10. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Halk edebiyatında "ağıt", divan edebiyatında "mersiye" tü- rünün İslamiyet öncesi Türk edebiyatındaki karşılığı Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden han- gisi getirilmelidir? A savdır B) koşuktur D) destandır ---- e) mesnevidir Esagudur 5. 1 11 1

10. İslamiyet öncesinde Türkler av törenlerine ----, yas tören- lerine ----, ziyafet törenlerine ise derlerdi. gug Bu cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdaki- lerin hangileri getirilmelidir? A sığır-yuğ-şölen C) sığır-şölen-yuğ BIşölen-yuğ-sığır D) yuğ-şölen-sığır E) şölen-sığır-yuğ Yağmur Kalik an Kanca D) Kaklar Togla Ajun Tütü EV Kol

eridi lirdi uruyor -? 7. 6. 1. Koşuk II. Destan III. Sav IV. Sagu V. Semai Numaralanmış ifadelerden hangisi İslamiyet önce- sinde kullanılan nazım türlerinden değildir? B) II C) III D) IV 1. Ürünleri ozan, baksı, kam denilen kişiler olusturmustur

12. Edebiyatımızdaki "ilkler ile ilgili 10 önermelik bir Türk dili ve edebiyatı bilgi yarışmasında; yanlış için "sanı buton"a doğru için "beyaz buton"a basılacaktır. Een Önermeler: X İlk hatıra kitabı, Babürşah'ın Babürname'sidir. ✓/ ilk hamse yazarı Şeyyad Hamza'dır. Aruz ölçüsüyle yazılan ilk eser Kutadgu Bilig'dir. ✓ İlk tezkire, Ali Şir Nevai'nin Mecalisün Nefais adlı tez- kiresidir. . İlk kadın romancımız Afife Jale'dir. X İlk şiir antolojisi, Ziya Paşa'nın Harabat adlı eseridir. İlk atasözleri kitabı, Şinasi'nin Durub-1 Emsal-i Osmaniye'sidir. Ahmet Yesevi Tekke-Tasavvuf edebiyatının kurucusu, Mevlana'nın i'nin oğlu Sultan Veled'dir. Şiirde "Türk" kelimesini ilk defa kullanan şair milli şai- rimiz Mehmet Akif Ersoy'dur. İlk seyahatname Evliya Çelebi'nin Seyahatname adlı eseridir. Önermelerin tümünü doğru butonlara basarak yanıtla- yan bir öğrenci "sari buton"a kaç kez basmıştır? A) 3 B) 4 C) 5 C 6 E) 7

"Sagu" ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) "Yuğ” adı verilen ölüm törenlerinde söylenmiştir. B) Konusuna göre ağıt, mersiye gibi bölümlere ayrılır. C) Nazım birimi dörtlük, kullanılan ölçü hecedir. D) Islamiyet öncesi Türk edebiyatının sözlü ürünlerinden- dir. E) Kafiye düzeni koşuk gibidir.

Emevilerin ş ve olayın - yy.lar ara- a Battal Ga- şçısının İs- I) Asil des- aşlarda bu- ilgilidir. (IV) avram olan hramanının ak nazım ve ar hikâyeci nde bir bil- E) V 10. Türkler, kurultayın bu kararı üzerine Ergenekon'dan çıkmak için yol aradılar ama bulamadılar. O zaman bir demirci dedi ki: "Bu dağda bir demir madeni var. Yalın kat demire benzer. De- mirini eritsek belki dağ bize geçit verir." Gidip demir madenini gördüler. Dağın geniş yerine bir kat odun, bir kat kömür dizdi- ler. Dağın altını, üstünü, yanını, yönünü odun ve kömürle dol- durdular. Yetmiş deriden yetmiş büyük körük yapıp yetmiş ye- re koydular. Odun kömürü ateşleyip körüklediler. Tanrı'nın yar- dımıyla demir dağ kızdı, eridi, akıverdi. Bir yüklü deve çıkacak denli yol oldu. Büyük bir şölen düzenlendi, kopuzlar çalındı. Ergenekon Destanı'ndan alınan bu metinle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Olağanüstü özelliklere yer verilmiştir. B) Öyküleyici anlatım tekniğine başvurulmuştur. C) İslamiyet öncesi dönemle ilgili kavramlar kullanılmıştır. D) Söylev niteliğinde bir üslupla oluşturulmuştur. E) Yalın bir Türkçeyle kaleme alınmıştır. 5

TEST KAZANIM ODAKLI SORULAR 1. A) Sav Türk halk edebiyatındaki koşma nazım biçiminin Sözlü Dönem Türk edebiyatındakı benzeri aşağıdakilerden hangisidir? elyiml D) Mani B) Sagu 5 ey elibot NAZIM BİÇİMLERİ VE TÜRLE. E) Ninni Kitap) / 11 C) Koşuk 4.08 ● ● Hem he yazılır. Aynı ş Kısa v sırala Uyak Tevfil sıkça Yukarıda biçimlerin