Nesne-Yüklem İlişkisi Soruları

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tür değişimi yoluyla oluşmuş birleşik bir sözcük kullanılmış- tir? A) Şiddetli yağmurdan sonra güzel bir gökkuşağı belirdi. B) Şehrin etrafını gecekondular sarmıştı. C) Beklediğimiz yağmurlar haftaya yağabilir. D) Denizaltının demir attığı koya yaklaşıyoruz. E) Hanımelinden gelen tatlımsı koku, balkonu dol- durmuştu.

2. Sanma ki bu talihsizlik nevi şahsına münhasır Sanma ki herkesin aldattığı ilk ve tek Ali benim Neredeyse bin dört yüz yıldır Alilerin boynu bükük Neredeyse bin dört yüz yıllık günahın vebali ortada Küsurata boşver büyük resmi gör Yukarıdaki dizelerde gövdeden türemiş kaç sözcük bu- lunmaktadır? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

Aşağıdaki beyitlerin hangisinde hem haber hem dilek kipiyle çekimlenmiş eylem yoktur? Kargalar sakın anneme söylemeyin Harbiye nezaretine gideceğim. Akıl akıl olsaydı adı gönül olurdu. Gönül gönlü bulsaydı bozkırlar gül olurdu. Dalgalar yürüyünüz arayahm beraber Başımızı dövecek yalçın kayalıkları D) Ne söylemez akan suların dili Sessizlik içinde çağlama gurbet Gayrı dayanamam ben bu hasrete Ya beni de götür ya sen de gitme

3. Aşağıdaki dizeler, içerdikleri söz sanatları yönüyle iki- şerli gruplandığında hangisi dışarıda kalır? A) Bu eller miydi masallar arasından Rüyalara uzattığım bu eller miydi? Arzu dolu, yaşamak dolu, Bu eller miydi resimleri tutarken uyuyan? B) Yürüyordum: Ağlıyordu ırmaklar, Yürüyordum: Düşüyordu yapraklar... Bir ses duydum, dönüp baktım, bir kadın: Gözler dönük, kaşlar çatık, yüz azgın. C) Ben öpmeden önce yanaklarını Varsin teller, tüller, duvaklar öpsün. D) Sevdalılar ak kefeni giyince Kara yerler seni beni yiyince Bir yağmur başlar ya inceden ince Bak o zaman topraktaki sevince. E) Cebinde parası yok ama yoksul değil İleri görüşleri var okumuşluğu yok. Siz de yiyin için odalara çekilin de İçinize hüzün akıtın iyimser olun biraz

calışma. tanhi ol- bir eser çalış- aynağı. or ama rak yol stanbul de dü- deril- mali- 6. Aşağıdaki parçalardan hangisi "Edebiyat eseri de bir insan gibidir; bir insan, yedi göbek geriden genetik kodlar taşır; şiir, roman veya hikâye için de aynı şey geçerlidir düşüncesine uzak düşmektedir? A) Gustave Lanson'un dediği gibi edebiyat hem tekin hem de genelin mevcut durumlarına göre renk alir ortaya konan eser, yazarın yaşam biçiminin ve toplum sal yapının biçimlendirdiği bir bütünlüktür. + B) Edebiyat tarihçisi Brunetier'in sözüne katılıyorum. Gerçekten de edebiyatta devrim değil evrim söz konu su. Bu bakımdan bakılacak olursa özgünlük veya yara tıcılık, sıfır benzerliği gerektiren bir olgu değildir. C) John Addington Symonds, güzel söylemiş: "Yoktan var etme, Tanrı'nın işidir; bu yaratıcılık ona aittir? Sanattaki yaratıcılık çekirdek hâlindeki ögelerin yavaş yavaş olgulanlaşması ve öncekilerden alınanların geliştirilip sonrakilere aktarılması işidir." D) Hegel, sanatın kuşaktan kuşağa olgunlaşarak ve bir birini besleyerek ilerlediğini, edebî eserlere bu açıdan bakmak gerektiğini belirtir ve sanatın son yetkinliğine vardığı yerde felsefe katına da yükseldiğini vurgular. E) Fredrich Schelegel, edebiyat tarihinde esas olanın süreklilik ilkesi olduğunu belirtir. Bu paradigmaya göre edebiyat tarihinde yürüme vardır, sıçrama değil; bütün- lük vardır, kopukluk değil.

8. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin tanımsal bir nitelik taşıdığı söylenebilir? A) Peri bacaları; yağmur, rüzgâr ve sel sularının tüflerden oluşan yapıyı aşındırması sonucu ortaya çıkmıştır. B) Meşe, farklı hava koşullarına dayanıklı olan sağlam yapılı ağaçlardan biridir. C) Horst, merdiven biçimli fay serisindeki iki tektonik çukur arasında veya bir tektonik çukurun iki yanında yükselen kısımdır. D) Akasya ağaçları, hızlı gelişmeleri nedeniyle özellikle doğal yetişme ortamları dışında ılıman iklime sahip olan bölgelerde yetiştirilir. E) Kültür, özellikle 20. yüzyılın son çeyreğinde her yıl farklı algılanan bir kavram hâline gelmiş ve bu da onun kapsam alanını genişletmiştir.

D 9. Gündelik yaşamın soruları yapıp etmelerle yani eylemlerle örülmüştür. Yaşamın içinde sorduğumuz soruların çoğu ey- lemlerle ilgilidir ve yaşamın içine gömülmüştür. Soran kişi de belli bir ihtiyaca yönelik eksikliği dile getirir. Oysa felsefe soruları gündelik yaşamın üstünde yer alır bu soruların varlı- ğınızı ayakta tutmakla veya yaşamımızı düzenleyip işlemekle doğrudan doğruya bir ilişkisi yoktur. Çünkü bir felsefe sorusu ne eylemden çıkar ne de eylem ile giderilebilir. Nermi Uygur'un "Bir felsefe sorusu nedir?” adlı makale- sinden derlenen bu metinde felsefi soruların aşağıdaki özelliklerinden hangisi vurgulanmıştır? IX Eleştirel bir niteliğe sahip olması B) Köklerini yaşamın içinden alması Yöneldiği konuların göreceli bakması asıx D) Pratik yaşamın ötesinde yer alması Hayata dair problemleri çözmeye çalışması

9. değildir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde, bir sözcükte birden çok ses olayı gerçekleşmiştir? A) III B) V varlığı söz konusu arda algılayıcı şenler C) I B) D) II Tüketim, ihtiyaç duyulmayan her ürünü gerekli duruma getirecek bir başka ürün daha ortaya koymaktadır, böylece giderek büyüyen zincirleme bir halkayı, herkes için vazgeçilmez kılmaktadır. E) IV Bu cümledeki altı çizili sözcükte görülen ses olayı, aşağıdaki cümlelerin hangisinde vardır? A) Ne kadar geriye bakarsanız o kadar ileriyi görebilirsiniz. İnsan genellikle başkasına sürmek istediği çamura kendisi bulaşır. C) Eğer kendi kendinize inanıyorsanız diğerleri de size mutlaka inanacaktır. D) İyilik düşünmek bizi cesaretle yaşatır. E) Bizi şartlardan çok iç dünyamız mutlu kılar. Asagid tamam A) B 12. T 151

Aşağıdaki aşamaları izleyerek "edebiyat ve toplum ilişkisi" üzerine kısa bir yazı yazınız: • Yazınızda kullanmak üzere edebiyat ve toplum ilişkisiyle ilgili bilgi, gözlem, düşünce, duygu, izlenim ve deneyimlerinizden yararlanarak kısa notlar çıkarınız. Metninizde ortaya koyacağınız ana düşünceyi belirleyiniz. Metninizde yer vereceğiniz bilgileri ve ortaya koyacağınız düşünceleri planlayınız. Yaptığınız plan doğrultusunda taslak metninizi yazınız. • Taslak metninizi yazarken düşünceyi geliştirme yollarından yararlanmaya, açıklayıcı ve tar- tışmacı anlatım biçimlerini kullanmaya özen gösteriniz. Metninizi bilgi ve düşüncelerin tutarlılığı açısından gözden geçiriniz. Varsa dil bilgisi, imla ve noktalama hatalarını düzeltiniz. Yazınızı arkadaşlarınızla paylaşınız. Arkadaşlarınızdan yazınızı değerlendirmelerini isteyiniz. ● ●

1. Ona göre baştan beri iflah olmaz biriydim Babam korkuydu bana, annem yürek serinliği En sevdiği oğluydum -bana hep öyle gelirdi- Uzun avcı öykülerini ilk ondan dinlemiştim Hayatta ben en çok annemi sevdim Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur? A) Ünsüz benzeşmesi C) Ünlü düşmesi B) Ünsüz yumuşaması D) Ünsüz türemesi E) Kaynaştırma Sevdik

Aşağıdaki sözcüklere, verilen ekleri getirerek, mey- dana gelen ses olaylarını karşılarındaki boşluklara yazınız. çiçek kuş ähönk. B .. Ömür gençlik de ye ileri- anla ele taş çiçek çevir çabuk dar af özle -e - CU 11 BD ün Im... - en yor -le -yor - yor -gin - in 8 - e - cak - cık - yor çiçeğe ünsüz yumuşaması 1200 ...... DRUGOD D000 D00000230 BOODDBO800 BOONOD3000 SBOODEDEDO BODOODDOOD ******000 *****99*** 201 ******* ******* ****** ... 909 DOR ********

TYT 21. Jacoby ve arkadaşları, 1989 yılında hayli ilgi çekici bir deneyle bu durumu ortaya koydu. Deneye katılan ka- tılımcılardan bir isim listesi üzerinde çalışmaları isten- di. Bu listedeki isimlerden hiçbiri ünlü kişilere ait de- Ağildi. Ertesi gün tanıma testine sokulan deneklere, ün- lü kişilerle sıradan kişilerden oluşan karışık bir liste ve- rildi. Sıradan kişi isimlerinin bir kısmı, önceki gün ya- pilan deneyden alındı. Katılımcılar, önceki gün üzerin- de çalıştıkları sıradan kişilere ait isimleri "ünlü" kişile- re ait olarak tanımladı. Yani insan hafızası, üzerinde yo- ğunlaştığı konular hakkında yanlış atıflar yapabilir. Bu da özellikle uzun vadede yanlış hafıza oluşumuna ne- den olabilir. Bu parçada altı çizili sözle gönderme yapılan du- rum aşağıdakilerden hangisidir? A) İnsan zihninin; üzerinde durduğu, yoğunlaştığı ko- nularda yanlış çıkarım yapabilmesi İnsan zihninin, benzerlikleri ayırt etme konusunda hata yapabilmesi Hafıza kayıtları üzerinde dış etkenlerin müdahale gücünün fazla olması D) Hafızanın çok sayıda otomatik çıkarım yapabile- cek kapasitede olması "Yanlış" anıların zaman geçtikçe hafızada daha güçlü ve daha net bir hâle gelmesi 23.

39. 1. Bunu yapmayanlar ise yazarlığı kendi doğrularını öğrete- bilecekleri bir uğraş olarak görür. II. Oysa bana kalırsa okuyucuya birtakım doğruları göster- mek olmamalıdır yazarın amacı. III. Bu amacı gerçekleştiren yazarlar, yazılarıyla okuyucuyu besler, düşündürür ve okuyucunun düşüncesine de saygı duyar. IV. Onların amacı; iri lakırtılar savurarak dikkat çekmek, bir şeyler öğretmeye çalışmaktır. V. Yeni yetme yazarlar, şuradan buradan bellediklerini gös- termek, öğrendiklerini yaymak için yazar. Numaralanmış cümleler anlamly bir bütün oluşturacak bi- çimde sıralandığında hangisi baştan üçüncü cümle olur? A) I B) II C) III D) IV E) V

TEST 01 14. Kâmetüñ hidmetine servün eğilmez başı Ne bilür ehl-i tarîkuñ revişin ol nâşî (Tarikat adabını bilmeyen o davetsiz misafir gibi olan servi ba- şını eğmedi) Bu dizelerde geçen "eğilmez başı” sözünde, aşağıdaki açıklamalardan hangisine uygun bir söz sanatı vardır? A) Bir varlığı, olayı ya da düşünceyi olduğundan daha büyük ya da küçük gösterme B) Bir sözü, benzetme amacıyla başka bir söz yerine kul- lanma C) Bir sözü hem gerçek hem de mecaz anlamını düşündüre- cek biçimde kullanma D) İnsana özgü konuşma yetisini başka varlıklara aktarma E) Birini küçük düşürmek ya da onunla alay etmek için sözün tersini söyleme

2. El sanatları tüm halk sanatları gibi, bir milletin kültürel kimliğinin en önemli belgeleridir. İki bin yıllık bir sanat geleneğine sahip olan milletimiz, güzellik felsefesini üç kitaya yaymıştır. Geleneksel Türk el sanatlan, Anadolu'nun binlerce yıllık tarihinden gelen çeşitli uygarlıkların kültür mirasıyla kendi öz değerlerini birleştirerek zengin bir mozaik oluşturmuştur. Orta Asya'dan beri süregelen ahşap süsleme sanatı, Anadolu Selçuklular Dönemi'nde çevre kültürlerden de etkilenerek zenginleşmiş ve gelişmiştir. Bunun sonucu olarak Osmanlı Dönemi'ne gelene kadar Anadolu ahşap işçiliği kendine özgü bir üslup geliştirmiştir. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Tanımlama yapılmıştır. B) Nicel anlatımdan yararlanılmıştır. C) Neden - sonuç ilişkisi kurulmuştur. D) Farklı türde cümleler kullanılmıştır. E Kişisel görüşler dile getirilmiştir.

10 Rasim Özdenören hikâyelerinin dokusu, teması için birçok şey söylenebilir. Ama bana göre Rasim Özdenören hikâyeciliği, her şeyden önce 1950'li don-em yıllardan bugüne gelen bir devamlılık ile dikkatleri çeker. Sonuçta elli yılı dolduran bir sürede hikâye üzerinde bu kadar ısrarcı ve istikrarlı olmak, hayat- larının bir döneminde -ki bu çoğu kez gençlik yılla- II rında olur- edebiyata eğilmiş ama daha sonraları "iş, meslek, para, geçim" diyerek dimdik ve kaskati yola devam etmeyi yeğlemiş isimlerin çoğunlukta IV olduğu bir edebiyat mevcudu içinde önemli bir tavır ve tutumdur. Bu parçada altı çizili sözcüklerden hangisi ya- pım eki almamıştır? A) I B) II D) IV É) V