Paragrafın Yapısı Soruları

ÇÖZ KAZAN 5. (1) Genç Werther'in Acıları'nı okuduğumda lise 1'deydim. (II) "Klasikler sıkıcıdır." diyenlerin ne ka- dar yanlış konuştuğunu o zamanki birikimimle bile anlamıştım. (III) Werther'in çektiği acıları bu denli canlı aktarmayı nasıl başarmıştı yazar? (IV) Yıllar sonra öğretmen olduğumda "etkileyicilik" denince akla gelen bu romanı hâlâ hatırlıyordum. (V) Bir kur- gu olduğu unutulmadan okununca bu kitap, yazarı- na hayran olmamızı sağlıyor. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi- sinden itibaren yazar, yapıtla ilgili eleştiri yap- maya başlamıştır? A) I. B) II. D) IV. E) V.

81- kli 1 KONU-ANA 1. I. Aklını yeterince kullanamayanlar, olaylar- dan yeterince dersler çıkaramazlar. Top- lumumuzu bir bilgelik bilincine ulaştırmak için hep birlikte gayret etmeliyiz. Ne var ki işin çoğu bireylerin kendi gayretlerine ve çabalarına kalmaktadır. Mutlaka her olay- dan dersler çıkarmalı, fırsatları değerlen- dirmeliyiz. Kaybedilen fırsatın hiçbir değeri yoktur. Hiçbir şeyi önemsiz diye atamayız. II. Bilgelerden yani yeryüzü yıldızlarından, güvenilir yol göstericilerden daha çok fay- dalanmanın yollarını bulmalıyız. Öğren- mek ve öğretmek, en kutsal emirdir. Öğ- rendikçe öğretiyor, öğrettikçe öğreniyoruz. Bilgelik yolu, avucumuzun içindedir. Za- man bize aittir, ölüm gelip elimizden alın- caya değin. Bilgelik yolunda, hayatı kontrol etmeyi, hizmet ederek efendi olunacağını öğreniriz. Öğrendikçe gelişir, değişir yer- yüzü; değiştikçe geliştirir her birimizi. 3. Yukarıda verilen II numaralı parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) 1. parçada, bahsedilenlerle ilgili olarak çeşitli örnekler verilmiştir. B) I. parçada, bahsedilenlerle ilgili olarak isabetli değerlendirmeler yapılmıştır. OHocaların Gözünden Türkçe C) I. parçada, bahsedilenlerle ilgili olarak çı- karımlara yer verilmiştir. D) I. parçada, bahsedilenlerle ilgili olarak aynı doğrultuda destekleyici düşüncelere yer verilmiştir. E) 1. parçada, bahsedilenlerle ilgili olarak gerçek hayattan kesitlerden söz edilmiştir. Karar endiş giciro oldug kişile taya evd ebe kuş stre ola ve kis le ç b

6. ...Türkçe Soru B Gerçeği D) Gerçeklik ve geçmişi F Gerçeği yorumlayarak tekrar yans CHocaların G Şairin "Yüreğinde Mekân Tutmuş Kul" şiirini Türkiye'nin en güzel edebiyat dergisi olan Türk Edebiyatı okuyucularına sunmak arzusu içimizde alevlendi. Bu şiirde, yüreğinin için- deki kuldan kurtulmak isteyen kişinin ferya- dini, çırpınışlarını ve cesaretini, Türkiye'deki şiirseverler ile birlikte duymak ve paylaşmak istedik. Türk şiirinin en iyi temsilcilerinden biri olan bu ustanın şiir çeşmesinin henüz kuru- mamış olmasını da ayrıca sevinçle karşıladık. Bu parçada altı çizili sözle şairin hangi özelliğinden bahsedilmiştir? A) Günümüzde geniş bir okur kitlesine sa- hip olması B) Şiirleriyle okurlarının dimağlarında ayrı bir tat bırakması C) Üretkenliğiyle günümüzde de yapıt ver- meye devam etmesi D) Sürlerinin çağımızda da okur bulmayı sürdürmesi 8. E) Doğal güzellikler olabildiğince şiirlerine konu etmesi 10 "So bile oku les kil ku / E

6. (1) İnsan tekini küçümseyen kuramlara Platon'dan ça- ğımıza kadar bol bol rastlanır. (II) Dinsel olanları da vardır bu kuramların bilimsel olanları da; yıkıcıları da vardır yapıcıları da. (III) Bu kuramlara göre insan bireyi Tanrı'nın ya da tanrıların, doğanın, toplumun, düzenin, koşulların buyruğu altındadır. (IV) Yaptığı her şeyi ona kendi dışındaki başka güçler yaptırır. (V) Ateş yakmanın yolunu Prometheus bulmamış, tanrılar ya da çağının, çevresinin koşulları buldurtmuştur ona. (VI) Bu kuram- ların insanlık tarihine, tekleri aşan yasalara ışık tuttuk- ları su götürmez ama başta onları ortaya atanlar olmak üzere, yerine başkası konamaz, aranmakla bulunmaz, ot gibi ekilip biçilmez insan tekleri de vardır. (VII) Onlar, bir dönemin, bir yerin damgasını taşımaz; döneme ve o yere kendi damgalarını basarlar. itgidse Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinden başlanarak yazar kendi düşüncesini dile getirmeye başlamıştır? A) II B) III C) IV D) V E) VI qnios MMM 12

1. Camus, özgürlüğü yadsımıyor; nasıl yadsır ki, kendi yaşamını, kendi doğruları doğrultusunda yaşamış biridir o. II. Şimdi bile bu "özgür seçim"inin bedelini ödemeye devam ediyor: Şaibeli bir yazardır Camus ve özgür- lüğünün bedeli bu üzerine yapıştırılan şaibedir. III. Bu uğurda birçok sıkıntıyı hatta dışlanmayı göze ala- rak yaşamış insanlardan biridir Camus. IV. Dur bir dakika, hemen sinirlenme. ankası V. Fransa-Cezayir Savaşındaki tutumu yaşamının son yıllarında yapayalnız kalmasına neden olmuştu. Yukarıda numaralanmış cümlelerle bir paragraf oluş- turmak istesek hangisi baştan ikinci olur? A) I B) II C) III D) IV E) V

7. Şiir çevirisinden söz ediyorsanız çeviride şiir kuşkusuz yazıl- dığı dildekinden, öncelikle sessel yapı olarak çok şey yitirir. Bence doğrusu, şiirin çevrildiği hedef dilde yazılsaydı "Bu söz nasıl söylenirdi?", "Bu ses nasıl yakalanırdı?" üzerinden hareket ederek çevirmek ya da yeniden yazmaktır ki bizde bunun en güzel örneği, başkalarının yanında, Can Yücel'in Shakespeare'den yaptığı "Bahar Noktası" çevirisi ile Melih Cevdet Anday'ın Edgar Allen Poe'dan çevirdiği "Annabel Lee" şiiridir. Bu çalışmalar ayrıca Türkçe için de kazanımlardır. ignem. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Her şiir kendi ana dilinden doğarsa eksiksiz anlaşılabi- lecektir. B) Şiir çevirisi edebî türler içinde çevirmeni en çok uğraş- tıran alandır. C) Şiir çevirmek aslında çevrildiği dilde başka bir şiir yaz- maktır. D) Şiir çeviren kişi, çevirisini yaptığı şiirin yazıldığı dili iyi bilmelidir. E) Şiir çevirilerinde kendi diline, kendi anlayışına en yakın şiirleri seçmek gerekir.

3. 1. Romanlarda yazarın kurmaca hikâye içinde, duygu ve düşünceleriyle kendini görme isteği, en güçlü duygu- lardan biridir. II. O bölümde anlatılan zihin durumu, Emma'nın ya da an- latıcının değil, yazarın Emma'ya vermek istediği duy- guyu yansıtır. III. Anlatım sorunlarına yeni biçimlerle yeni açılımlar geti- ren Flaubert'in de roman kişilerinin zihnine sık sık ken- di sesiyle girdiği bölümler vardır. IV. Roman sanatının Don Kişot'tan başlayıp on dokuzun- cu yüzyılın geleneksel gerçekçilik dönemine uzanan serüveninde, bu duygunun birçok örneğine rastlanır. V. Madam Bovary'de anlatıcının Emma'nın zihninden ge- çeni, "Charles'ın sandığı gibi kocasını düşündüğü için değil, kendi bencilliğinden ve sinirinden yapıyordu bun- ları." diye anlattığı yer böyledir örneğin. A) I Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığında hangisinin yeri de- ğişmez? BYTI 111 DV E) V 5.

17. yer dopistirme sonsu I. Sessiz sinemanın altın çağını yaşadığı 1920'ler, büyük yapım şirketlerinin yarattığı sinema yıldızlarının perdede arziendam ettiği yıllardı. II. Sinema sanatının büyük kitleler tarafından ilgi görmesinde bu yıldız oyuncular tıpkı beyaz perdede olduğu gibi başroldeydiler. III. Bazen bir sütunda bazen birkaç sayfada yer alan yıldız biyografileri, söz konusu yıldızların popülerliği doğrultusunda, yazı dizisi olarak da yer alabiliyordu. IV. Durum böyle olunca da sinema tarihinin bu efsanevi yıldızlarının hayat hikâyeleri dönemin sinema yayınlarında konu ediliyordu. V. Çünkü yönetmen sinemasının henüz başlamadığı bu yıllarda filmler, başroldeki yıldızlarıyla tanınıyor ve biliniyordu. A) I ile III D) Ill ile V B) II ile III C) II ile V E) IV ile V

▸ . . Uçak, tren ve gemi ile farklı ülkelere sağlık ve gida malzemeleri yardımı yapılacaktır. Bu yardımlar A, B, C, D, E, F ve G ülkelerine gönderilecektir. Ülkelere gönderilecek malzemeler ve gönderilme şekillerine ilişkin kimi bilgiler şu şekildedir: . . 4 Dagimsiz olarak cevaplayınız. Bir ülkeye sadece bir malzeme gönderilmiştir. Üç ülkeye gıda türünde malzeme gönderilecektir Tren ile sadece bir ülkeye malzeme gönderilmiştir. Uçağın malzeme taşıdığı ülke sayısı geminin mal- zeme taşıdığı ülkeden fazladır. Gemi ile E ülkesine gida malzemesi gönderilmiş- tir. A, C ve D ülkelerine aynı türdeki malzeme farklı ulaşım araçlarıyla gönderilmiştir. Sağlık A ve F ülkelerine aynı ulaşım aracı ile farklı tür malzeme gönderilmiştir. Heady Tren(1) Gemi(3) A CID DIC trin Yayınları A) B ve C D) C ve F B) B ve E E) C ve G C) B ve G C ve G ülkelerine aynı türde yardım malzemesi gönderildiği biliniyorsa aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) A ve G ülkelerine farklı tür malzeme gönderilmiştir. B) B ve F ülkelerine aynı tür malzeme gönderilmiştir. CB ve G ülkelerine aynı tür malzeme gönderilmiştir. C ve E ülkelerine aynı tür malzeme gönderilmiştir. D) E) E ve F ülkelerine farklı tür malzeme gönderilmiştir.

DOHERIN VIVIntan 15. I. Kehribar, bir ağacın milyonlarca yılda oluşan reçi- nesidir. II. Sadece iki ülkede olduğunu bildiğimiz ve ileriki yıllarda artık kalmayacağını düşündüğümüz bu malzemenin yurt dışına çıkarılması yasak. III. Bu pahalı reçinenin; sarılık, guatr ve stres başta olmak üzere çoğu hastalığa ciddi faydası vardır. IV. Bu nedenle doktorların guatr hastalarına kehribar kolyesi tavsiye ettiği bilinir. V. GENEL YETENEK Bu kadar uzun sürede oluştuğu için fiyatı oldukça yüksektir. Bu parçada numaralanmış cümlelerin anlamlı bir bütün oluşturabilmesi için hangilerinin birbiriyle yer değiştirmesi gerekir? A) I ile III D) III ile V B) I ile IV CII ile IV E) IV ite V 17. Sizce e di ya c gün bü duyula yan, E ler bu ri veriy yani itilip diği ver Bu kile A) B C

13. (1) Bütün insanlar doğuştan dil öğrenme ve konuşma yeteneğine sahiptir. (1) Bir başka deyişle bütün insanlar eğer konuşmalarına ve anlamalarına engel olacak bir sorunları yoksa dilsel etkileşim için genetik olarak programlanmıştır. (III) Hayvanlarda ise içgüdü olarak bilinen bazı davranışlar ve refleksler doğuştan gelen davranışlardır. (IV) İnsan yavrusu dilsel becerileri doğal olarak doğuştan edinme eğilimindedir. (V) Sadece hangi dili konuşacağımız kültür tarafından belirlenir. (VI) Doğduğumuz evde konuşulan dili, başka bir deyişle yetişkin hâle gelene kadar en çok zaman geçirdiğimiz annemizin dilini, ana dili olarak öğreniriz. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? A) Th B) III C) IV D) V E) VI

25 DENEME 25. (1) Kediler tüm evcil hayvanlar içerisinde bence ekstra özelliklere sahip hayvanlar.(II) Hem çok uyumlu, hem çok başına buyruk olmalarının yanı sıra insan hareketlerine verdikleri tepkiler ilginç. (III) Bunu bakışlarından, ses tonundan az çok fark edebiliriz. (IV) Örneğin annemin ban- yoda düşmesinin ardından kedimizin uzun süre annem ne zaman banyoya girse gidip kapıda beklemesi çok ilginç bir durumdu. (V) Başınıza kötü bir şey geldiğinde ilgilendiğiniz hayvanlar uzun süre sizi gözlerler. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi- sinden sonra "Benim köpeklerle de çok yakın ilişkim var ama kedi ile beraber yaşayınca onla- rin hastalıklara karşı tepkilerini daha net görebil- me şansım oldu." cümlesi getirilebilir? A) I B) II D) IV E) V

12. (1) Dünyada en fazla bulunan canlı türü karıncalardır. (II) Günümüzde yaklaşık olarak on iki bin karınca türü tespit edilmiştir. (III) Karıncalar insanlara oranla yaklaşık 1216 20 milyon kat daha fazladır. (IV) Karıncaların yaşayış tarzı çok ilginçtir. (V) Birbirleriyle dayanışma içinde olan karıncalar örgütlenerek topluluklar hâlinde yaşamaktadır. (VI) Bu örgütlenme sayesinde karıncalar koloniler kurmuş- tur. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istenirse ikinci parag- raf kaç numaralı cümleyle başlar? A) II B) III C) IV D) V E) VI

KARMA TEST - 2 (1) Nisan Erdem, ilk öykü kitabi Gör Intan ile gó- rücüye çıkıyor. (II) Genç yazar, bu yapıtında sıcak konuşma örgüsüne dayanırken bu yönüyle dik- kati çeken bir öyküleme getiriyor. (III) Sıklıkla kar- şımıza çıkan bu sıcak konuşma örgülerinde Ni- san, ikili bir düzeni temele alıyor. (IV) Öykü kişisi- nin, "Sevdiğim şey hayat mı yoksa var olmak mi?" sorusu, söz konusu bütün konuşmaların anahta- n olarak da alınabilir bu anlamda. Bir öyküde konuşma dili kullanılırsa okur o öyküden sıkılmaz. (VI) Nitekim bir başka öykü kişisinin, "hakikatin kurmacadan daha tuhaf olduğunu" düşünmesi de bunu gösteriyor. 1. Bu parçada düşüncenin akışını bozan cümle aşağıdaki parçalardan hangisinin başına geti- rilebilir? A) Aslında hakikat kurmacadan tuhar değildir, biz öyle algılamak isteriz. Hakikat yani gerçek, kurmacaya göre daha acimasiz ve süsleme- siz olduğunda kurmacadaki özgürce ele alı- Dan düşünsel evrenden daha doğaldır. Boylece sorgulaman, didiklemenin önünü açıyor metinde. Okurun metnin içine girmesi- ni, düşünmesini istiyor yazar. Böyle olunca da deneme havası da giriyor öyküye. B C) Bu ilk kitabıyla kendisini öykünün derin evre- nine bırakan yazar, sonraları bizi nerelere gö- türecek kalemiyle, görüp izleyeceğiz hep bir- likte. Ama bu ilk kitabında başlangıç olarak iyi yolda olduğunu söyleyebiliriz onun. D) Çünkü bu tarz bir dil, okura hem sıcak gelir hem de okurun olaylar zincirinden kopmama- sını sağlar. Dolayısıyla öykülerinin ilgi görme- sini isteyen yazarlar konuşma dilinden vaz- geçmemeli, tekdüze üslup kullanmaktan ka- çınmalıdır. K E) Yazar; bizi, acaba kişi, konuştuklarıyla mı ken- disidir yoksa konuşan değil de ona bakan, onu izleyen yanı mı kendisidir sorusunun çen- geli önüne getirip bırakıyor. Bu sorgulamayı bizim yapmamızı istiyor. Doğal olarak biz de öykü boyunca sorularımıza cevaplar arıyoruz. da bir bir insa Romas görüşt da esa sorus gerek biçim masi tere s Anca pisi, likler kara mes Bu ron şıla A) 3. C D

15. (1) Halkın ortak duygu ve düşüncelerini ifade eden hemen hemen her şey, halk biliminin konusuna girer. (II) Halk bilimine konu olan bu unsurların edebiyatın çeşitli türlerinde de kullanıldığı görülür. (III) Bunlardan bir tanesi de romanlardır. (IV) İskender Pala'nın son romanlarından Od, Yunus Emre'nin hayat hikâyesini farklı bir bakış açısıyla ele alır. (V) Türk tasavvuf edebiyatı sahasında kendine has bir tarzın kurucusu olan Yunus Emre, Ahmet Yesevî ile başlayan tekke şiiri geleneğini özgün bir söyleyişle Anadolu'da yeniden ortaya koymuştur. (VI) Od, Yunus Emre'nin hayat hikâyesini anlatırken bir yandan da o dönemde yaşayan halkın hayatına dair birçok unsuru gözler önüne sermektedir. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? Tory C) IV A) I B) III D) V E) VI 4 E

0, 71 CAM BENİM BAŞARIM BENİM HO Deneme-17 (1) Sanatın ne olduğu üzerine geliştirilen düşüncelere baktığımızda farklı adlar- la karşımıza çıkan tartışmaların altında yatan nedenin biçim ile içerik arasın- daki ilişkiye bağlandığı söylenebilir. (11) Gerçekçilikten yana olan kuramcılara göre sinemayı sanat yapan, gerçeğe ola- bildiğince sadık kalmaktır. (III) Biçimciler ise gerçek ile gerçeğin perdedeki temsili arasında bir fark olduğunu, sinemayı sanat yapanın da bu fark olduğunu savu- nur. (IV) Gerçeğin kendisi ile perdedeki temsili arasındaki farkı yaratan en önemli araç da kurgudur. (V) Gerçekçiler ise kurguyu tamamen yadsımamakla birlikte kurgunun öneminin en aza indirilme- sinden, film dilinde anlamın ve este- tik değerin kurguyla değil; alan derin- liğiyle, kameranın çevrilmesiyle, uzun çekimlerle yaratılmasından yanadır. (VI) Pudovkin'e göre de film çekilmez, ham madde olarak ayrı ayrı selüloit parçalar- dan inşa edilir. Bu parçadaki numaralandırılmış cüm- lelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? B) I A) I C) III D) VE) VI