Paragrafın Yapısı Soruları
Lise Türkçe
Paragrafın YapısıA
39.
TYT Deneme Sınavı
39-40. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
Gündelik yaşamın kaskatı kurallarından sıyrılmak isteyen
okuyucu, kurtuluşu fantastikte bulmuştur günümüzde. (1)
Fantastik, edebiyatçıya yazınsal yeteneklerini, sezgilerini,
düşlerini sergileyebileceği geniş bir özgürlük olanağı sunar.
(II) Yazar, neredeyse hiçbir kısıtlayıcısı olmadan dehşet,
korku, heyecan, merak unsurlarını kullanarak metnini oluş-
turur. (III) Fantastik eserler, çıplak gerçekliği taklit olmadığı
için tümüyle yaratıcı güce, birikime yaslanır yani kurma-
canın bir adım ilerisidir. (IV) Aklın, mantığın düzeneği terk
edilmiş, neredeyse her şey yazarca, tanımlanmıştır. (V)
Fantastikte olaylar, durumlar, nesneler, onların adları sa-
dece yazarca belirlenmiştir ve sadece kendi gerçekliğine,
mantık işleyişine karşı sorumlu yeni bir evrendir. (VI) Her
ne kadar içinde bulunduğu bugünün gerçeklerinden kopuk
olsa da kaçınılmaz olarak yazıldığı dönemin anlayışını, do-
ğasını, düşlerini yansıtır.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisi par-
çadan çıkarılırsa parçanın anlamında bir değişiklik ol-
maz?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) VI
Lise Türkçe
Paragrafın YapısıB
2022-TYT/Türkçe
B
21, 22 ve 23. soruları aşağıdaki parçaya göre
cevaplayınız.
Günümüz evliliklerinde önemli sorunlardan biri de eşlerin
"çift" olarak algılanmasından kaynaklanır. Birbirine yakışan
bir çift olarak algılanmak hoş bir duygu olmakla birlikte,
özellikle ortak yaşam eğiliminde olan kişilerin bu geçici
duyguya kapılmaları sonradan can sıkıcı bir durum olabilir
ve iki tarafın birbirini beraberlikleri içerisine kapatmaları
evliliğin giderek daralan bir tünele dönüşmesine yol açabi-
lir. Sonunda
21. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangi-
sinin getirilmesi en uygundur?
A) yerine getirilmesi gereken görevler dizisinden başka
bir şey kalmaz
B) sevginin yerini nefret alır
C) çiftler-mattutuğu başka yerlerde arar
D) aynı yaşamak kaçınılmaz hâle gelir
E) ki taraf da geçmiş yaşantısına özlem duyar
B
22. Bu parçaya göre günümüz evliliklerindeki sorun aşağı-
dakilerden han
FEN BILIMLERİ YAYINLARI
Lise Türkçe
Paragrafın YapısıTEST-1
ekte
n kapsamlı
esk, taş
nde o
yapılmış
çizmelerin,
lanıldığı
kullanımı,
i bir göster-
rları, okların
baları da
geleneği-
de kullan-
ve Gülşah
in biçimde
atürlerde
deriden ya-
lerek ayağa
zlenmekte-
ulara kadar
li bir yeri
D
arı farklı
TEST-1
larını
3. (1) Yaşadıklarının izlerini eserlerinde fazlaca
gördüğümüz Orhan Kemal, Bereketli
Topraklar Üzerinde adlı eserinde de aynı
konular üzerinden hareket ederek toplumcu
gerçekçi bir bakış açısıyla savunduğu
ideolojinin görüşlerini ve mesajlarını belirtmeye
çalışır.
(II) Orhan Kemal: "Allah'ın unuttuğu insanlardır
bunlar." diye ifade ettiği fabrikada işçi, tarlada
irgat olan insanların bu alanlarda yaşadığı
durumların eleştirisini yapmış, Marksizm'in de
gelişmelerinin önünde engel olarak gördüğü
din, ahlak, vicdan, kapitalizm, sınıf bilincinin
olmayışı gibi meseleler üzerinden okurlarına
Marksist bir bakış açısı sunmaya çalışmıştır.
(II) Eserde; kahramanların bir parça ekmek
için nelerle mücadele ettiklerini, açlığın ve
hastalığın nasıl ölümlere dönüştüğünü, şahsi
menfaatler uğruna mahvedilen bir insanlığı
etkileyici bir üslupla okurlara sunulmuştur.
(IV) Türk edebiyatında insanın toprakla
varoluşunu, ekmek kavgasını, insanın işsizlikle
vermiş olduğu çetin mücadelelerini, kırsaldan
kente göçün getirmiş olduğu olumsuzlukları ve
bu olumsuzlukların insan üzerindeki etkisini,
kenterler (ağa, bey ve toprak sahipleri) ile
yaşanan çetin mücadeleleri eserlerinde sıklıkla
dile getiren Orhan Kemal; kendi hayatında
yaşadığı yoksulluğu ve bundan hareketle
içinde büyüdüğü toplumu anlatır.
(M) Bu eserde mevhum olduğu görülen bir
zamanda, adı bile net verilmeyen Orta
Anadolu köylerinden, geçim derdi sebebiyle
Çukurova tarlalarına ve fabrikalarına çalışmaya
giden insanların ve onların şahsında bu iş
kollarında çalışan işçi ve ırgatların öyküleri
anlatılır.
Numaralı cümlelerle anlamlı bir paragraf
oluşturduğumuzda açıklanan yargı aşağıdakiler-
den hangisi olur?
A) I
B) II
C) III
DIV
Paragrafın Şifresi - Metot Anlatımlı Soru Bankası
E) V
4. Çek Cum
Franz Kaf
yatı'nın e
da sayısız
çalışma y
matik boy
ların hado
başında
kendini b
sa'nın ac
hayatının
nin sorge
bir dille a
Albert Ca
ları söyle
kadar uz
bu kadar
gibi eser
disi aslın
den sonr
arkadaşı
yerine g
Bugün K
Max Bra
lamasına
Işte bug
maları d
arasında
Bu parç
ilgili bir
A) Doğu
B) El yaz
C) Kend
D) El ya
E) Dönü
Lise Türkçe
Paragrafın Yapısı20.
Farsçanın resmî dil olduğu, Fars edebiyatının Molla
Cami ile zirveye vardığı ve aydın tabakanın Farsça
yazmayı meziyet saydığı bir dönemde Ali Şir Nevai,
Türkçenin birçok yönden Farsçadan üstün bir dil ol-
duğunu belirtmiştir.
Ali Şir Nevai, Orta Asya Türk kültür ve sanat ha-
yatının gelişmesinde büyük katkılara ve Türkçenin
ifade kudreti bakımından üstün olduğu inancına
sahiptir.
Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca doğru bir bi-
çimde birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden hangisidir?
A) Orta Asya Türk kültür ve sanat hayatının gelişmesine
büyük katkı sağlayan ve Türkçenin ifade kudreti bakı-
mından üstün olduğu inancına sahip olan Ali Şir Nevai,
Farsçanın resmî dil olduğu ve Fars edebiyatının Molla
Cami ile zirveye vardığı bir dönemde Türkçenin birçok
yönden Farsçadan üstün olduğunu belirtmiştir.
B) Orta Asya Türk kültür ve sanat hayatının gelişmesinde
büyük katkılara ve Türkçenin ifade kudreti bakımından
üstün olduğu inancına sahip Ali Şir Nevai; Farsçanın
resmî dil olduğu ve Molla Cami ile zirve yaptığı, me-
ziyet sayıldığı bir dönemde Türkçenin birçok yönden
Farsçadan üstün bir dil olduğunu belirtmiştir.
C) Orta Asya Türk kültür ve sanat hayatının gelişmesinde
büyük katkılara ve Türkçenin ifade kudreti bakımından
üstün olduğu inancına sahip Ali Şir Nevai; Farsçanın
resmî dil olduğu, Fars edebiyatının Molla Cami ile
zirveye vardığı ve aydın tabakanın Farsça yazmayı
meziyet saydığı bir dönemde Türkçenin birçok yönden
Farsçadan üstün bir dil olduğunu belirtmiştir.
C
D) Farsçanın resmî dil olduğu, Fars edebiyatının Molla
Cami ile zirveye vardığı ve aydın tabakanın Farsça
yazmayı meziyet saydığı bir dönemde Ali Şir Nevai;
Orta Asya Türk kültür ve sanat hayatının gelişmesine
büyük katkı sağlayarak Türkçenin Farsçadan ifade
kudreti bakımından üstün olduğunu belirtmiştir.
E) Ali Şir Nevai; Farsçanın resmî dil olduğu, Fars edebiya-
Ainin Molla Cami ile zirveye vardığı ve aydın tabakanın
Farsça yazmayı meziyet saydığı bir dönemde Orta As-
ya Türk kültür ve sanat hayatının gelişmesinde büyük
katkılar sağlayarak Türkçenin ifade kudreti bakımından
birçok yönden Farsçadan üstün bir dil olduğunu belirt-
miştir.
Lise Türkçe
Paragrafın Yapısı1.
9.Ünite
Paragraf
Cümle Oluşturma
1. sadece kurumlar ve ritüelleriyle
H. insanların tarih içinde yaşadığı
III. sıradan insanın günlük
IV. var olan devletleri değil,
V. önemli kırılma ve kopuşlar2
VI. hayatını da etkiler
Yukarıdaki sözler, anlamlı ve kurallı bir cümle oluş-
turacak biçimde sıralandığında hangisi baştan ikinci
olur?
A) L
B) II
CITI DIV
E) V
Lise Türkçe
Paragrafın Yapısıne kadar
lu olma
amaktır.
eyde bir
la bütün
döngü-
salırlar.
pagan
am var-
emiştir.
umara
ustaca
1. I. Aydınlar, toplumsal düşünceyi yaratırlar ve kuşaktan kuşa-
ğa kültürel birikimi taşırlar.
II. Kitlelerin düşüncesi yoktur; gereksinimleri, beklentileri var-
dır.
III. Bunun için de yığınlar anımsamaz; yığınların hafızası yok-
tur.
IV. Hatırlamak ve hatırlatma, düşünenlerin ve bilenlerin yani
aydınların görevidir.
Numaralanmış bu cümlelerle anlamlı bir paragraf oluştu-
rulmak istenirse sıralama nasıl olmalıdır?
A) I, II, III ve IV
B) I, III, II ve IV
D) III, II, IV ve I
C) IV, III, II ve I
E) II, I, III ve IV
4.
Lise Türkçe
Paragrafın YapısıRockefeller Üniversitesinden araştırmacıların yaptığı çalışmada
farklı farklı kokular veren -çimenden kimyasal maddelere kadar-
128 madde kullanıldı. Bu maddeler onlu, yirmili ve otuzlu
gruplar hâlinde bir araya getirilerek çok sayıda değişik karışım
hazırlandı. Bu deneyde gönüllü olarak yer alan ve yaşları
20 - 48 arasında değişen 26 kişiye her defasında üç karışım
koklatıldı. Koklatılan karışımların ikisi aynı, biri farklıydı.
Gönüllülerden farklı kokuyu bulmaları istendi. Her gönüllünün
264 deneme yaptığı bu çalışmada üç karışımdan hangisinin
farklı olduğunun bulunmasında ne kadar başarı sağlandığı ile
ilgili istatistiki veriler oluşturuldu. Elde edilen veriler kullanılarak
128 koku maddesiyle yapılabilecek karışımlar hesaplandı.
Yapılan hesaplamalar normal bir insan burnunun en az 1 trilyon
kokuyu ayırt edebildiğini gösterdi. Koku alma duyusunun ilk kez
bu kadar kapsamlı incelendiği bu yeni çalışma, insan burnunun
algılama yetisinin bilinenin çok üstünde olduğunu ispatlıyor.
37.
1. Çalışmada kullanılan maddeler, rastgele ve değişik
miktarlarda alınarak kullanılmıştır.
II. Çalışmaya katılan bilim insanları gönüllü kimselerdir.
III. Karışımların koklatıldığı kişiler, farklı yaş gruplarından
seçilmiştir.
Bu parçada sözü edilen çalışmayla ilgili olarak
yukarıdakilerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız III
B) I ve III
D) I, II ve III
E) Yalnız I
C) Yalnız II
Lise Türkçe
Paragrafın Yapısı2020 TYT
(1) Bu köhne tren garında birkaç saat önce bir araya gelmiş
üç yabancı olduğumuz hâlde, hızla birbirimizle benzeşmiş gi-
biyiz. (II) Aynı biçimde sıkılmamızın, aynı meraklı bakışlarla
etrafı izlememizin nedeni nedir? (III) Her biri diğerinin devamı
olan hareketlerimiz aynı beyin tarafından komut aldığımızı
gösteriyor sanki. (IV) Birimiz bir yana baktığında hep beraber
aynı tarafa yöneliyoruz mesela. (V) Gözlerimizde biriken yor-
gunluklarımız da aynı desem yeridir.
2.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde anlam-
ca kesinlik söz konusudur?
A)
B) II
Cill
D) IV
EYV
Lise Türkçe
Paragrafın Yapısı21221235
17
1. Pagan inancının baş tannsı olan Zeus'un, Ana
Tannça kültünün önemli olduğu Kyzikos'ta sevil-
mesi, Kyzikos'un bir Miletos kolonisi olmasıyla il-
gili olduğu kadar bu kentin Ege dünyasındaki
önemli merkezler ile ticari ve kültürel ilişkiler kur-
masıyla da doğrudan ilgilidir.
II. Işık, aydınlık, gök ve yıldırımlar tanrısı olan Zeus,
Yunan dünyasında olduğu kadar bir Anadolu ken-
ti olan Kyzikos'ta da sevilmiş ve kültleri oluşturul-
muştur.
III. Kurulan bu ticari ve kültürel ilişkiler sonucu, Kyzi-
koslular karşılaştıkları toplumların dinî inançların-
dan etkilenerek onların tanrılarını benimsemiş ve
benimsemiş oldukları bu tanrıları kendi tanrılar dün-
yasına dâhil etmişlerdir.
IV. Bunu yaparken de söz konusu tanrıları kendi inanç
sistemleri içinde sentezleyerek sinkretik bir yapı
oluşturmuşlardır.
V. Bu durumu en güzel şekilde örneklendiren tanrı
Zeus'tur. Bu tanrı, Makedonya kökenli olduğuna
inanılan ve burada en yüce tanrı olarak görülen dağ
tanrısı Hypsistos ile eşleştirilerek Kyzikos'ta Zeus
Hypsistos tapınımı ortaya çıkmıştır.
VI. Kyzikos'tan ele geçen adak stelleri üzerindeki ya-
zıtlardan, Zeus'a altı farklı epitet altında tapınıldığı
anlaşılmaktadır.
Numaralanmış bu cümlelerin anlamlı bir bütün oluş-
turacak şekilde sıralanması için hangilerinin birbi-
riyle yer değiştirmesi gerekir?
A) I ve II
B) II ve IV
D) IV ve V
E) V ve VI
C) III ve VI
Lise Türkçe
Paragrafın Yapısı(1) Şiirde sözcüklerin tek tek anlamlarını aramak gereksiz-
dir. (II) Çünkü şiir, sözcüklerin bir araya gelmesiyle oluşan
büyük bir sözcüktür. (III) Bir sözcük, hecelere ayrıldığın-
da heceler başlı başına nasıl anlam taşımazsa şiirde de
sözcüklerin tek başına anlamı yoktur. (IV) Onun için şiirin
sözcüklerinin değil, bütününün anlamı ve bütününün sesi
önemsenmelidir. (V) Şiirin her parçası sadece kendisine
benzemek zorundadır.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi
anlatımın akışını bozmaktadır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Paragrafın YapısıPARAGRAFTA BOŞLUK DOLDURMA-I
1. Tüm tasnifler aklidir çünkü doğada, tasnif
(sınıflandırma) diye bir şey yoktur. Tas-
nifleri kendimiz, belirli bir bakış açısıyla
yapıyoruz. Eskilerin deyişiyle "Nazar,
manzarayı yaratır." Sizin bir nazarınız,
bir bakış açınız (perspektifiniz) yoksa
manzara ortaya çıkmaz. Fakat her nazar,
bir manzara yaratsa bile sahih, doğru bir
manzara yaratması için, bir nokta-i naza-
Dolayısıyla iyi bir
ra gereksinim duyar.
yer, uygun bir nokta belirlemenin önemi
büyüktür.
Bu parçada boş bırakılan yere düşün-
cenin akışına göre aşağıdakilerden
hangisi getirilmelidir?
A) Farklı perspektiflerden görülen man-
zaraların doğru yorumlanması için
yeni görüşlerden yararlanılmalıdır.
L
B) Nazar ile ortaya çıkan manzara, kişi-C
nin bir yere sabitlenmesine ve zaman-
la yerinde saymasına sebep olabilir.
C) Tasnifteki yanlışlıklar, kişinin bakış
açısını zedelese de isabetli yorumlar
yapmasının önünde her zaman engel
değildir.
D) Doğru yerden bakmak, meselenin ta-
mamen kontrol edilebilir bir seviyeye
dönüşmesini sağlayacaktır.
E) Nokta yoksa, iyi bir yerde duramıyor-
sanız ya yanlış yeri görürsünüz ya da
istediğiniz yeri görmezsiniz.
1
1
1
1
Lise Türkçe
Paragrafın Yapısı6.
Son yazınsal buluş olarak nitelenen öykü, tarihsel serüveni
içinde, her sanat gibi sürekli kendi kendisiyle hesaplaşma,
yenilenme süreci yaşamıştır. Anlatımın daha etkin, tutarlı,
vurucu olabilmesi için yapı, biçim, ses peşinde koşan
öykücüler; keşif, dönüştürme, yapma hareketiyle yeni
biçimler, yeni imkânlar aramışlardır.
Bu parçadan öykü ve öykücülerle ilgili olarak aşağıda-
kilerden hangisine ulaşılamaz?
KUNG
A) Edebi türlerin en yenisi olduğuna
B) Yüzleşme süreci yaşadığına
En tercih edilen yazınsal tür olduğuna
D) Sürekli bir arayış içinde olduklarına
E) Var olan anlatım olanaklarıyla yetinmediklerine
Lise Türkçe
Paragrafın Yapısı5.
(1) Dergideki yemekle ilgili makaleleri okuduktan sonra
sizin de "Yemek asla sadece yemek değildir." diyeceği-
nizden eminim. (II) Bu yazılardan biri de Güven Turan'ın
"Yemek ve Emek" başlıklı nefis yazısı. (III) "Yemek ile
emek arasındaki ilişki, sadece bir uyak ilişkisi değildir."
diyor yazar. (IV) Sonra yemeğin gerisindeki o cümbüşlü
üretim sürecinin hikâyesini anlatıyor. (V) Tarla ve bahçe-
leri, çarşı pazarı, manavları, kileri ve mutfağı...
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisinden
sonra "Yemeğin aynı zamanda bir tarihi, sosyolojisi, felse-
fesi ve edebiyatının olduğunu göreceksiniz bu yazılarda."
cümlesi getirilebilir?
A)
B) II C) III D) IV E) V
8.
Lise Türkçe
Paragrafın YapısıTEST 1
8.-9. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
Bir halk bilgini, "Hekim hekim değil, başına gelen hekimdir."
demiş. Bir diğeri de "Hastalık gelince han kapısı, çıkınca iğne
deliği." Bitlis halk ağzı üzerinde çalışırken birer zekâ ürünü
olan bu tür sözleri yerel ağız özellikleri ile tespit edip bir başlık
altında toplamıştım. Bunlardan yine sağlıkla ilgili olan "Dert
nerede, çareyi orada ara." sözünü duyunca doğrusu buna
da diğerleri gibi bir anlam vermekte zorlanmıştım. Anadolu
insanı bu tür sözleri çok iyi bilir, bunlarla anlatmak istediği-
ni kısaca ifade eder. Bu sözler aile ve çalışma ortamlarında
bazen karşısındakine bir uyarı, bazen de bir hatırlatma olarak
geçer. Uyarılan kimse, uzun zaman düşünüp o sözden bir
anlam çıkarmaya çalışır. Uyaranlar ise genellikle kadın, erkek
aile büyükleri, deneyimli, yaşı kemale ermiş kişiler veya iş ye-
rindeki ustalardır.
Paragrafın Konusu, Başlığı
8. Bu parçada geçen halk ağızlarının anlamı,
1. Çareyi sadece dua ederek değil araştırarak bulma-
lıyız.
II. Bitirilmesi zor işler vardır.
TH. Derdi veren Allah çaresini de birlikte vermiştir.
IV. Bir olay başımıza gelmeden o olayla ilgili bilgi sahibi
olamayız.
yargılarının hangilerinde verilmemiştir?
A) Yalnız I
D) II ve IV
B) Yalnız II
E) III ve IV
C) I ve III
ANTIKOR
1
Lise Türkçe
Paragrafın Yapısı5.
(1) Zola, Gonem, ozemlikle de 19. yüzyılın ikinci yarısında
Fransız toplumunda yaşanan olaylara kayıtsız kalmaz, gerek
romanlarında ve gerekse Le Figaro, L'Aurore gibi gaze-
telerde yazdığı makalelerinde toplumsal sorunları irdeler.
(II) Yaşadığı dönemin olaylarının iyi bir gözlemcisidir. (III)
Cumhuriyet yanlısı olan Zola, imparatorluğa karşı müsa-
dele eder. (IV) Ona göre insanların özgür bir birey olarak
yaşamlarını sürdürebilmeleri açısından en uygun yönetim
şekli demokratik cumhuriyettir. (V) Eserlerinin genel içerik-
lerine bakıldığında üç grupta toplanmaktadır: Les Rougon-
Macquart serisinde yer alan 20 romanında Zola, 1851 Devlet
Darbesi'yle başlayıp 1870 Sedan Bozgunu'na kadar süren
İkinci İmparatorluk Dönemi, Fransız toplumunun bir tablosu-
nu yansıtmaya çalışır. (VI) Aynı zamanda bu seride yer alan
romanlarda Rougon ve Macquart ailelerinin beş kuşağını
içine alan yaşamlarından söz edilir. (VII) Söz konusu dönemi
anlatırken hiç kuşkusuz romanlarını yazdığı dönemlerin top-
lumsal sorunlarına da duyarsız kalmaz.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf
hangi cümleyle başlar?
All
IV
V
VI
ARAGRAF BENİM HOCAM TAKTİKLERLE PARAGRAF BENİM HOCAM TAKTİKLERLE PARAGRAF
4
8.
Lise Türkçe
Paragrafın YapısıMI
4. 1. Sıçramayı hızlandırmak için şu hareket de yapılabilir.
Parmağı ya da kalemi satır üzerinde hızla hareket ettir-
mek her duruşta 2 - 3 sözcüğü bir arada görüp blok oku-
ma yapmak.
II. Ancak bu yanlış okuma alışkanlığı, gözü yukarıdan aşa-
ğıya, soldan sağa birden çok sözcük grupları üzerinde
odaklayarak sıçrama ve görme alanını genişletmek su-
retiyle kırılabilir.
III. Yanlış okuma alışkanlığı göz sıçramasını engellemektedir.
IV. Oysa parmak veya kalemle satırları takip etmek, hızı
frenlediği gibi gözün daha ileriye sıçramasına yardımcı
olur ve geri dönüşleri önler.
1
V. Parmakla veya kalemle satırları takip etmek okuma hızı-
nı yavaşlatır gibi bir yanlış kanı vardır.
Yukarıdaki numaralandırılmış cümlelerle bir paragraf
oluşturulursa ilk cümle aşağıdakilerden hangisi olma-
lıdır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
6. 1.
E) V
1