Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

22. Zamanla ilgili olarak geniş araştırmalara ve uzun tartışmalara girecek değilim. Fizikle ilgili bir sitede rastladığım şu ifadeler de boş geçilmemeli: "Fizik- çiler, zamanı geçmişten günümüze geleceğin iler- leyişi olarak tanımlarlar. Temel olarak, bir sistemde değişme olmuyorsa, zaman da yoktur. Zaman, üç boyutlu uzayda olayları tanımlamak için kullanılan gerçekliğin dördüncü boyutu olarak düşünülebilir. Zaman; görebileceğimiz, dokunabileceğimiz ya da tadabileceğimiz bir şey değil, ancak akışını ölçebi- liriz." Bu parça, aşağıdakilerden hangisine verilmiş bir cevap olabilir? AZamanın nasıl bir şey olduğunu ölçmek için ne- ler yapabiliriz? B) Fizik kanunlarından yola çıkarak zamanı anla- mak mümkün mü? C) Üç boyutlu uzayda zamanı anlatmanın en kolay yolu nedir? D) Niçin bu kadar tartışarak zamanı anlatmaya ça- lışıyorsunuz? E) Zaman aslında adı konmamış bir yokluktan iba- ret değil midir?

ar, aynı diği olu- gazların urduğu, da gaz- başlar. Smrünü sındaki uşumu- ki yıldız ar. la ile mangi- uzun tede Fizik- iler- nde , üç ilan bilir. a da ebi- miş ne- A A 23. Dünya her zaman sıkıntılarla çalkalanmış. Bazen birileri mutlu, huzurlu olmuş bazen birileri. Huzur mevsimi hep aynı coğrafyada yaşanmamış. Ama bazı coğrafyalarda hep hüzün mevsimi yaşanmış, bu da işin bir başka yönü. Hilmi Yavuz'un o meş- hur dizesini anmadan geçemem; "Hüzün ki en çok yakışandır bize." Bunun için de derler ki "Coğrafya kaderdir." Aslında kaderimize etki eden biraz da kendimiz değil miyiz? Fertlerden oluşan cemiyetin kaderinin iyi ya da kötü olması; o cemiyeti oluş- turan fertlere, fertlerin davranış ve algılarına bağ- li değil midir? Nasıl ki dost ve düşman kazanma konusunda takındığımız tavır, toplumun yapısına ve niteliğine nasıl etki ediyorsa insana insanca bakma, farklılıkları zenginlik olarak görme, temel hak ve hürriyetleri sadece kendimiz için istememe, farklı düşüncedekileri ötekileştirip düşmanlaştır- mama gibi hasletler de toplumumuzu öyle olumlu etkiler. Bütün bunları yapsak o zaman bizim için mevsim hüzün/hazan mı yoksa huzur mu olur? Bir düşünelim bakalım. Bu parçada aşağıdakilerin hangisine değinil- memiştir? Dünya var olduğundan beri birçok sıkıntılar için- de olmuştur. ETU B) Türkiye dediğimiz yani Anadolu coğrafyasında hüzün eksik olmamıştır. C) Temel hak ve hürriyetler konusunda toplumu kucaklayan bir anlayış önemlidir. + D) Coğrafya kaderdir, sözünün önemi akıldan asla uzak tutulmamalıdır. E) Kadere olumlu etki edebilmek insanlar arasın- daki bağdan kaynaklanmaktadır.

1. ● Sindirim bozukluklarını önlemek için aldı. ğımız besini iyi çiğnemeliyiz çünkü acele yemekten, dişlerimizin bozukluğundan dolayı besinler ağızda iyi çiğnenemezse tükürükle karışma tam olmayacağından nişastalı maddelerin hazmı zorlaşacaktır. Besinlerin midede kalma zamanı uzadı- ğı gibi bağırsağa geçişi de zor olacaktır. Midenin sıkışmaları sancılara yol açacak, mide kasları yorulacak ve mide genişleme- leri ortaya çıkacaktır. Sindirim olayının yaşamımızdaki önemi çok büyüktür. Bu sistemdeki bir aksaklık bütün vücudumuza etki yapar, hele dav- ranışlarımızı, ruhi durumumuzu... Sindirim bozuklukları ile bu durumlar, sıkı sıkı- ya bağlı bulunmaktadır. Sağlam bir mide neşenin, canlılığın, huzurun kaynağıdır. 2. Bu iki parça ile ilgili olarak aşağıdakiler- den hangisi söylenebilir? A) Farklı üsluplar kullanılarak benzer konu- Tar nedenleri ile açıklanmıştır. B) Farklı görüşlerin aslında birbirini destekle- yebileceği gösterilmiştir. C) Aynı düşünceyi farklı etkileri ile değerlen- dirip ele almıştır. D) Aynı olguya ilişkin faklı bir görüş olduğu- nu vurgulamıştır. E iki farklı konuya ilişkin ortak bir görüş olduğu vurgulanmıştır. la 9

tre bilir vazı ar bir mes şifreyi ptogra aş sıra şöy alırlar r. Düş olduğ nmişt arşön ni ya malıdı e me. an d gi mil er ol ninir ile ve de. esi, sa alnı cik In, 33.-34. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. ama bizde Büyülü gerçekçilik çok iyi duyduğum bir akım aslında. Latin Amerika'nın Şamanik köklerinden beslenen ve bu köklerden ortaya çıktığını düşündüğüm akımın Türkiye'nin anlatısına da çok uygun olduğunu düşünüyorum a yeteri kadar ilgi görmüyor. Gerçekçilik, daha ağır basıyor bizde. Onu süslemeye ihtiyaç duymuyoruz. Büyülü ger- çekçiliği özetlemek ya da anlatmak gerekirse uzun zaman hem Kolombiya Milli Takımı'nın hem de Pablo Escobar'ın kurduğu takımların kalesini korumuş Rene Higuita örneğini veriyorum. Büyülü gerçekçiliği anlamak isteyenlerin onun "Akrep Kurtarışı"nı izlemelerini tavsiye ederim. Kaleye gelen topu elle tutmak yerine takla atıp ayaklarla kurtar- maktır büyülü gerçekçilik 33. Bu parçada altı çizili sözle anlatılmak istenen “büyülü gerçekçilik"in hangi niteliğidir? A) Gerçek olgulardan oluştuğu B) Olaylara farklı pencerelerden baktığı C) Yaşamia bag kurduğu Alışılmışın dışında olduğu E) Gösteriş için yapıldığı 34. Bu parçadan hareketle "büyülü gerçeklik'le ilgili 1. Ortaya çıkış zamanı verilmiştir. II. Ortaya çıktığı yer açıklanmıştır. III. İşlediği konular sayılıp dökülmüştür. ifadelerinden hangilerinin doğru olduğu sonucuna varılır? A) Yalnız I D) I ve III B) Yalnız II E) II ve III C) I ve II M 35.36 Çocuklarımız beyinlerini su yor. Bu ilişki Beyin olgunl: lendiriyor. Ar si ve tanınm sosyallikle z güven ve m gelen anne aile büyükle âdeta ilmek 35. Bu parça tar kavram A) Çevre 36. Bu par V 13 L W. V. belirl A) L

6. 1. Karacaköy'den ayrılan bir yol, sizi deniz kenarında- ki Yalıköy'e götürüyor. II. Fazlaca tahrip olmuş, yer yer ormanın içinde kaybol- muş sur kalıntıları, yol boyunca deniz kıyısına kadar uzanıyor. III. Yolun yaklaşık beşinci kilometresinde, Evcik İskele- si adlı kumsala giden altı yedi kilometrelik dar bir yol çıkıyor karşınıza. IV. Bizans İmparatoru Anastasius'un beşinci yüzyılda savunmaya yönelik olarak yaptırdığı set, Marmara Denizi'nden Karadeniz'e uzanıyor. V. İşte Anastasius Surları'nın kalıntılarının en iyi görü- leceği yer burası. Bu cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baştan üçüncü olur? C) III. D) IV. A) I. B) II. E) V. 8.

Sinu 5. Ben bir insan sarrafıyım, diyenlere aldırmayın. Kendimizi bile yeterince tanıyamayız. Tanısak ne yapacağımızı bilir- dik, sağlam bir yol tutardık, durmadan yanılmazdık, aldan- mazdık! Bir insan, tek bir kişi değiliz ki biz! Hangi kişiyi tanıyacaksın? İçimizde yaşayan insanlardan hangisini? Bu parçada yazar, düşüncelerini belirtirken aşağıdaki- lerden hangisini amaçlamaktadır? A Varlıklarla ilgili izlenim yaratmayı B) Bir konuda okurlara bilgi sunmayı Okurları bir olay içinde yaşatmayı D) Okurların kanılarını değiştirmeyi /E) Bir kavramın ne olduğunu belirtmeyi (0

15 (1) Yazın alanının değerlendirme ölçütleri ile tiyatro ölçütleri arasında önemli bir fark vardır. (II) Yazınsal yapıtın değerlendirilmesinde varılan yargıda zaman aşımı en önemli ölçüttür. (III) Tiyatro- da metin yalnızca ateşleyici bir ögedir. (IV) Oysa bu, bir sahne yapıtını değerlendirmede söz konusu değildir. (V) Yüzyılları geçerek gelen yazınsal bir yapıtta metnin edebiyat açısından yetkin olması gerekir. Bu parçanın anlamlı bir bütün oluşturması için numaralanmış cümlelerden hangilerinin yer de- ğiştirmesi gerekir? A) I ve II. B) Ive V. III ve V. D III ve IV.

T TÜRKÇE ÇIKMIŞ SORULAR 39.-40. sorulan aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. ayel 1815 yılının nisan ayında indonezydki Tambora Yanardağı'nda büyük bir patlama oldu. Yanardağın yakınındaki vedeşim bölgeleri volkanik külle kaplandı, atmosfere milyonlarca ton toz ve volkanik kül karsti Yanardağdan çıkan gazlar yoğunlaşarak Georsc bulutlan oluşturdu. Bu bulutlar yeryüzünün oğumasina neden oldu. Küresel sıcaklık düştü iklimler.geçici olarak değişti. 1816 yilinda Kuzey Yarım Küre'nin büyük bölümünde sıcak bir yaz mevsimi yaşanmadı. Avrupa ve Kuzey Amerika'da soğuk havanın ekinleri tahrip etmesiyle başlayan kıtlık nedeniyle salgın hastalıklar baş gösterdi. Yeryüzündeki etkileri zamanla azalsa da patlama, edebiyat ve sanat dünyası üzerinde kalıcı ider bıraktı. Patlamanın edebiyat dünyasına kazandırdığı eserlerin başında ise Frankenstein adlı roman geliyordu. 1816 yazında Ingiliz yazar Mary Shelley, bu doğa olayı yüzünden günlerce kapalı alanda yaşamak zorunda kaldı ve 1818'de yayımlanan ünlü korku romanini iste bu günlerde kaleme aldı. Bu parçada Tambora Yanardağı'nın patlamasıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Kültürel yaşama olan etkilerine B) Bazı bölgelerde neden olduğu kuraklığa CLEtkisinin hissedildiği coğrafi bölgelere D) Denyanın isinması üzerindeki etkisine E) Atmosferde yarattığı değişikliklere Anlam 2018-TYT 22. 21. Tambora Yanardağı patlaması sonrasında Mary Shelley'nin ünlü romanı Frankenstein'ı yazmasıyla aşağıdaki sözlerden hangisi ilişkilendirilebilir? A) Dalgaların kıyıya sürüklediği çer çöp, ıssız adadaki kişi için hazine değerindedir. B) Rüzgârın uğultusu sadece kulübesinin korunaklı duvarları arasındaki kişiye güzel gelir. C) Bir çöl bedevisi için kum fırtınası, gündelik hayatın küçük cilvelerinden biridir. D) Burada sel olup akan yağmurun hangi köydeki güle can suyu olduğunu bilemezsin. Bir noktadan sonra, ha elimden çıkar ve kafar daha gerçek olur. O za eşyalar ve binalar sam konuşmaya, benim öe kurmaya; sanki benin kendi kendilerine yas kazar gibi sabırla ha bana o zaman her s 23. (1) Max Weber Kapitalizmin F anlayışının ka ortaya koyma zihniyetle din ilgiyle takip çağdaş siya iktidar, eges ilgilenmiş, dikkat çekm temellerini çalışmiştic üzerinde E) Yangının küle çevirdiklerini, ne kadar zaman geçerse geçsin yeniden yeşertemezsin. Bu parçanın anlatı hangisi söylenem. A) Kişleştirmeye y B) Birinci kişili an C) Karşılaştıma D) Benzetme ya E) Örneklemey 2018 TYT egemen argüman Bu parç paragra başlar? A) II

3. Osmanlıda tarih yazıcılığı XV. yüzyılın sonuna doğru güç- lenmeye başlamıştır. XIV ve XV. yüzyıllara ait yazılı kay- naklar ise yetersizdir. Bu durumun temel nedeni... M Verilen metnin aşağıdakilerden hangisi ile devam et- mesi daha doğru olur? A...Osmanlının sınırlarının henüz genişlememesidir. B) ...ilmî faaliyetlerin geç başlamasıdır. C) ...Bizans ile yapılan mücadelelerdir. D)...kurucu unsurun konar göçer olmasından dolayı yazılı kültürün yerleşmesinin zaman almasıdır. E.medrese sayılarının hızla artmasına karşılık mezun olanların yeterli ehliyette olmamasıdır. 5

ayr 1. (1) Ben bu kitabımda Servetifünun edebiyatını kuruluşun- dan başlayarak dağılışına kadar olan altı yıllık bir dönemi, devir-yazar-eser bağlamında ele almayı, bu dönemin ede- biyat ve sanat gelişimini ortaya koymayı amaçlamışsam da yazarların edebi faaliyetlerini bu tarihten sonraya da sar- kıtmaları sebebiyle eserim 20-30 yıllık bir dönemi kapsa- mak durumunda kaldı. (II) Çalışmam daha çok üniversite öğrencileri ile öğretmen ve öğretim üyelerinin pratik ihti- yaçlarını karşılamak ve ilgili derslerde takip edilmek üzere hazırlandı. (III) Kitapta şiir, hikâye, roman, eleştiri, mensur şiir, tiyatro, mektup, hatıra gibi hemen bütün türler oranları nispetinde ele alınıp incelendi. (IV) Kitapta daha çok metin çözümlemelerine ağırlık verildi. (V) Böylece eserden hare- ketle devrin edebî özelliklerine gidilmesi amaçlandı. Bu parçada numaralanmış cümlelerde söz konusu kitapla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylene- mez? A. cümlede bir zorunluluktan söz edilmiştir. B) 1. cümlede kimlere yönelik olduğu belirtilmiştir. Cll. cümlede ele alınan türler belirtilmiştir. D) V. cümlede üzerinde yoğunlaşılan konudan söz edilm- iştir. E) V. cümlede en önemli yönü vurgulanmıştır. Bence cevap ikisi de. Iv'de bahsedilen konu değil ki? kısmına işaret H 1 Z R E N K 2. Boom hirli a men c açık y yılan tenke avlay dirga yana ama zehri bir tu kan nede may ler, alıy Bu I. II. III. IV. V. gil A)

ederiz. Gazeteci: Eskiden anneler çocuklarını sokaktan eve son eserinizde siz çocukları sokağa çağırırdı, çağırıyorsunuz. Nedir bu döngünün aslı? duyarsız kalamazdım. Oyunlar değişti, sokağın diriliğini Yazar: Çocuklarımızın sessizce eriyişine, hantallaşmasına taşıyan oyunlarımız, gözlerimin önünde sanal bir dünyaya mağlup oluyor şimdi. 1. Gazetecl: Sokağa çıktığında, eski sokak oyunlarını oynadıklarında daha mi mutlu olacak çocuklarımız? Yazar: Mutluluk ne kelime? Uçacaklar, mutluluktan uçacaklar!.. Paylaşmanın güzelliğini, rekabetin heyecanını tadacaklar. Yendiğinde birlik olmayı, kucaklaşmayı; yenildiğinde rakibi tebrik etmeyi bilecekler. Toprağa, kuma, yağmura dokunmanın hazzını yaşayacaklar. Böcekten, karıncadan korkmamayı öğrenecekler. Aşağıdaki yargılardan hangisinin bu diyalogdaki yazarın sokak oyunları anlayışıyla örtüştüğü söylenebilir? A) Sosyolojik değişimlerin gerçekleşmesi için ailenin yaşamın her alanında etkin olması önemlidir. B) Modern çağın gereklerini yerine getiremeyen çocukların, bir zaman sonra uyum sıkıntısı yaşaması kaçınılmazdır. C) Oyun; çocuğu hayata hazırlayan, onun ruhsal ve bedensel gelişimi için en önemli unsurlardan birisidir. D) Sanal gerçekliğin önemi anlaşılmadığından çocukların dijital oyunlar oynaması engellenmektedir. E) Oyunların temelinde paylaşmak ve rekabet yattığına göre bunun nasıl ve nerede oynandığı önemli olmaktan çıkar. 3. "Çivile Oyunu yağmu büyük bir da 4. çevre yapm daire Çiviyi devre süres Alet c bulma Bu p 1. 11. III. yarg A) Y Sok iş b bec gel liter adl oyu kur oyu Do ço ya nit

1. Edebiyat; gerçek hayattan ve kitaplardan aldığı bilgiyi, yaratıcılığın merceğinden geçirdikten sonra ortaya koyduğu yazınsal dünyanın gerçek hayatla doğrulanmasına dair bir kaygı taşımaz. Edebiyat bu yönüyle felsefeyle benzeşir. Felsefe de gerçekliği yaratıcılığın merceğinden geçirdikten sonra kendi düşünce silsilesini ortaya koyar ama o, hayatla si- nanmayı da bekler. Gerçek hayat ile arasındaki köp- rüleri her zaman korumaya çalışır. 2. Bu parçada altı çizili sözle, felsefeyle ilgili anla- tılmak istenen aşağıdakilerin hangisidir? Geçerliğinin gerçekle ilişkisine bağlı olduğu B) Edebî yaratıcılığın ötesinde bir gücü olduğu C) Yaratıcılığı hayatın parçası hâline getirdiği D) Hayatı olduğu gibi anlamlandırma çabası içerdiği Hayata bakışının deneyimle ilişkili olduğu (1) Nikola Tesla'nın neredeyse yüz yıl süren bir 3.

MILER TESTİ 14. Ahlak felsefesi; “ahlak"ı iyi, kötü, erdem, özgürlük, ödev, mutluluk, ahlaki sorumluluk gibi kavramlar çerçevesinde inceleyen bir felsefe disiplinidir. Ayrı- ca ahlak felsefesi, "ahlakın kendisi" ile "ahlaka fel- sefi açıdan bakmak" arasında bir fark olduğunu da ortaya koyar. Buna göre ahlak, belirli bir dönemde belirli bir toplumda davranışlar için belirlenmiş kural- lar bütünüdür. Ancak ahlak felsefesi bu tür kurallar koymayı amaçlamaz. Bu kurallar bütününe bakarak ahlakın, ahlaki sorumluluğun, iyi ve kötünün vb. ne olduğunu ortaya koyar. Bu parçaya göre aşağıdaki yargılardan hangisi "ahlak"ın değil "ahlak felsefesi"nin alanına girer? A) Vergi vermek her vatandaşın sorumluluğudur. B) Ahlaken özgürsen ahlaklı davranmalısın. C) Büyüklere karşı saygılı olmak iyi bir davranıştır. D) Erdemli olmak için kötülüğe iyilikle karşılık veril- melidir. E) Ahlak kurallarının temelinde ahlaki sorumluluk vardır.

ir. U 4. Sır tutamaz gökler Anlatırlar her şeyi tepelere Tepeler meyve bahçelerine yetiştirir Ve onlar da nergistere Aşağıdakilerden hangisi bu dizelerde anlatılmak istenenle aynı doğrultuda değildir? A) Fısıldanan sözler, çok kere yüksek sesle söylenenlerden daha uzağa gider. B) Sırrını açma dostuna, dostunun da dostu var, o da söyler dostuna. C) Düşmanının bilmesini istemediğin şeyi, dostuna da söyleme. D) Derdini insana değil, suya söyle çünkü su alır götürür, insan alır dağıtır. E) Bir sır devamli surette saklamak, insan ruhunu en çok olgunlaştıran şeydir.

I r 6 Rr 31 8. Kısaca T. rex veya T-Rex olarak bilinen ve Latince "zorba kertenkelelerin kralı” anlamına gelen Tyrannosaurus rex, cinsin tip türü olup aynı zamanda en büyük türünü oluş- turmaktaydı. T. rex, güçlü arka ayakları üzerinde yürüyen, son çalışmalar ışığında eğik bir gövde pozisyonunda duran ve kuyruğu ile dengesini sağlayan bir avcıydı. Uzunluğu 12 metreyi, dik durduğunda boyu 4 metreyi geçerdi. Yetişkin- leri 4-6 ton ağırlığında olan büyük bir canlıydı. Bunlar da neden bu isimle anıldığını gösteriyordu. Tyrannosaurus rex, Kuzey Amerika ve Asya'da yaşamıştır. "Tyrannosaurus rex"in ilginç ismini alma nedenleri ara- sında aşağıdakilerden hangisi en az etkilidir? A) Kuyruğu ile dengesini sağlaması B) Kendi cinsinin en büyük türünü oluşturması C) Boyunun korkutucu uzunluklarda olması D) Tonlarca ağırlıkta olması E) Diğer canlıları öldürerek beslenmesi Diğer sayfaya geçiniz.

7 A 23. Elimin nereye değin uzanabileceğini bilemiyorum. Karşıdaki sayısız pencerelere, önündeki kurumuş ağaca. Belki de gerilmiş ipe değin. Kalabalık. Çığlıklar a şapkasını çıkardı başından. Gözlerinde yaşlar belir gene. Ben belki de her gece aynı yerde oturuyorum. Düşünmemek için. Konuştukları sözler kulaklarıma değin geliyor. Gözleri yaşlıyken bir daha göremeyecek beni. Tahta evimizin ardından bir tepe yükselirdi. Ince bacaklarım oraya tırmanır. Kasabaya bakardım. Suyu kurumuş bir dere yatağı. Derin. Aşınmış. Kasabaya giren yolun hemen başında bir mezarlık. Yıkık. Baharda karın altından çiçekler fışkırır. Güneş çıkınca tüm topraktan buharlar yükselir gökyüzüne. Zaman hiç geçmiyor. Kafamı yorganın altından çıkaramıyorum. Çıkarırsam düşlerim yok oluyor. Havuzun kenarında oturdum. Onu bekledim. Gelsin. Elimi tutsun diye. Ufak adımlarla çıktı. Bana yaklaştı. Ölmüş mü? Hayır. Anlamıştım. Ben de öldüm. Babam da. Sonra babamı bekledik. Gelmedi. Yüzünü göremiyorum. Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? evet Duygusal öznel bir anlatima yer verilmiştir. TURKC SO 25, Anlatıcının psikolojik durumuna değinilmiştir. of Anlatımda betimleyici unsurlardan faydalanilmisti D Geçmişte yaşanan olaylar hâkim bakış açısıyla anlatılmıştır. Le Kise eümlelerden oluşan anlaşılır bir dil kullanılmıştır.