Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

19. Hepimiz aynı kitabı okusak bile o kitaptan çıkaracağımız anlamlar, hayaller, düşünceler ---- çünkü bir yazınsal yapıt, okuyan kişinin donanımı ve kültürel birikimi oranında kişiye Bu cümlede boş bırakılan yerlere düşüncenin akışına göre, aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilemez? A) kişiye özgüdür - kapılar açar B) başka olacaktır - mesajını iletebilir farklılık gösterir - zevk verir D) değişik gelebilir - faydası dokunur E) sınırlı bir şekildedir - eksikliklerini gösterir

iyi IZ. nu m n 1- J T TÜRKÇE 8. Bilgisayar ve internet teknolojileri ve bunlara dayalı olarak gelişen çeşitli otomasyon teknolojileri sayesinde son yirmi yıl içinde tüm dünya insanlarının hayatında buyuk değişimler görüldü. İnternet iletişimi, kişisel ve toplumsal hayatların her alanında son derece etkili bir hâle gelirken çok çeşitli alanlarda işlerin yapılış şekli, hızı ve etkinliği üzerinde de büyük değişimlere neden oldu. Hayatın her alanında yaşanan bu büyük değişimlerin çok yakın bir gelecekte işler ve meslekler konusunda da şu anda çoğumuzun pek de farkında olmadığı büyük ve hızlı bir dönüşümü beraberinde getireceği, bu konuda çalışan araştırmacıların ve uzmanların ortak öngörüsü. Üstelik COVID-19 pandemisinin öngörülen bu dönüşümde hızlandırıcı bir rol oynadığı da görüldü. Böylesi bir dönüşümün insan hayatının her alanını etkileyeceği ve yine insan hayatının her alanına bağlı olacağı da aşikâr. Dolayısıyla hem toplumların hem de devletler başta olmak üzere tüm kurumların Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getiril- melidir? ---- A) meslekler konusunda çeşitliliği azaltması bekleniyor B) insanlığı bekleyen bu büyük dönüşüme hazırlıklı olması gere- kiyor insanlar üzerinde baskı kurarak yönlendirme yapması isteniyor önde gelen isimleri, saygın meslekler üzerine çalışmalar yürü- tüyor uzman kadrosu, gelecekle ilgili uzun zamandır büyük kaygılar taşıyor

B 6-7. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Sporun obezite, kalp rahatsızlıkları gibi pek çok sağlık sorununa iyi geldiğine yönelik araştırmalar ve bilgilendirmelerle sıkça karşılaşıyoruz. İlkokul çağından yaşlılığa kadar sporun ne kadar önemli olduğunu duyuyoruz. Buna karşın spor birçoğumuz için yalnızca bir dönem yaşamımıza girmeyi başarabilen bir heves ya da kulak asılmayan bir gerçek olarak kalıyor. Bu gerçeğin stresi ve strese bagli hasta- lıkları azaltmak konusunda hiç de azımsanamayacak etkileri var. Bu konudaki araştırmalar arasında ergenler üzerinde yapılan çalışmalar önemli bir yer tutuyor. Ergenlik dönemi hepimizin baş etmesi zor durumlarla karşı karşıya geldiğimiz, belki birçoğumuzun ailesi için eziyet hâline gelen bir dönem. Bu dönemde hem vücudumuzda oluşan biyolojik değişiklikler hem de olgunlaşmayla birlikte ortaya çıkan bilişsel yetiler, bizi sorgulamalara ve değişken bir ruh haline itiyor. Ancak pek çok araştırma; bir program doğrultusunda, belli bir amaca yönelik etkinliklere ve organize sporlara katılmanın ergenin ruh sağlığı üzerinde olumlu etkileri olduğunu bizlere gösteriyor. 8. Bilgisayar ve inte çeşitli otomasyo dünya insanlar etkili bir hale ve etkinliği üz alanında yaşa ve meslekle 6. Bu parçada sporla ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilme- miştir? olmadigi bu konuda çal COVID-19 rol oynad her alanı olacağı e başta ol Bu par melidi insanların çoğunun hevesle başlayıp bir süre sonra bıraktığına B Sağlık konusunda çalışmalarla ortaya konmuş birçok faydası olduğuna Ergenlik dönemindeki gençlerin yaşadıkları psikolojik sıkıntıla- azalttığına D puzenli ve belli bir disiplin altında yapılmasının gençleri başa- mlı kılacağına VE Stres üzerindeki etkilerinin özellikle ergenler üzerinde çalışma- lar yapılarak araştırıldığına

28. Öykü yazmak sadece öykücünün işidir. Canı her isteyen insan öykü yazamaz yazmamalı da. Öyküyü hayatının anlamı olarak adlandıran kişi öykücüdür. Birkaç yıl yazmasa dahi kafasında sürekli bir şeyler kurar öykü yazarı. Yaşam biçimi, çevresi, ortamı değiştikçe onun da kafasına yeni öykü tohumları serpilir. Başına gelen iyi olsun kötü olsun her olayı öykü haline getirebilir böylelikle. Bu parçada öykücü ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Sürekli bir şeyler yazma tutkusuyla dolu olduğuna B) Hayatındaki her değişikliğin yeni bir öykü olabileceğine C) Mutlulukların dışında acıları da öykü haline getirebileceği- ne DÖykü yazabilmek için öyküyü hayatının odak noktası hali- ne getirmesi gerektiğine E) Öykülerinde hayatını, çevresini değil de hayallerini anlat- ması gerektiğine

Antik Yunan kadınlarının yaşamları Atina'da büyük ölçüde ev- le sınırlıydı. Erkekler devlete hizmet ederken kadınların alanı -oikos- haneydi/Her evde "gynaikon" adı verilen bir kadın- lar bölümü yer alırdı. Eşlerin çocuk doğurması, büyütmesi ve ev işlerini üstlenmesi beklenirdi Kadınlar genellikle 13 ile 15 yaşlarındayken evlenmekteydi. Antik Yunan toplumunda ka- dinlarin itibarları her zaman korunmalıydı. Erkekler için en büyük zafer, karıları hakkında hiç konuşulmamasıydı/Bu da kadınların evden çıkmalarına hiç izin verilmediği anlamına geliyordu. Ancak şimdiki Yunanistan'ın güneyindeki Spartalı kadınlar için hayat/Atinalı kız kardeşlerinden oldukça farkly- dı. Annelik, Spartalı kadınlara gelişmiş bir statü sağlıyordu. 20 yaşından önce evlenmek hoş karşılanmıyordu. Kadınların, geleceğin savaşçılarını yetiştirmesi Sparta toplumundaki en önemli rollerden biri olarak kabul edilmekteydi. Öte yandan Atinalı kadınların aksine Spartalı kadınlar toprak sahibi olabi- lirdi. Erkeklerin uzun süre askerde olmasından dolayı, kadın- lar kendi evlerini tek başına kontrol edebiliyordu. prima e msic My b 48. Bu parçada anlatılanlarla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? atc yayınları A) Antik Yunan'da kadınlara toprak sahibi olma hakkı veril- memekteydi. B) Antik Yunan'da kadınların toplumdaki yeri bölgesel farklı- lıklar göstermekteydi. Antik Yunan'da kadınlar hiçbir durumda sokağa çıkama- maktaydı. D) Antik Yunan'da kadınlar toplumda itibar sahibi değildi. E) Antik Yunan'da kadınlar savaşa katılabiliyorlardı. atc yayınları

30. (1) Ses farklı ortamlarda örneğin havada, suda ya da bir katıda basınç dalgaları oluşturarak devin- genlik gösterir. (II) Basınç dalgalarının yayılabilme- si için sesin içinde hareket ettiği ortamı oluşturan moleküllerin birbirine çarpması gerekir. (III) Bu ne denle ses dalgaları, daha yoğun ortamlarda daha uzak yerlere iletilir. (IV) Söz gelimi ayak seslerimiz yerde havadakinden daha uzağa ulaşır. (V) Çünkü havayı oluşturan moleküllerin birbirlerine çarpmala- n için daha uzun mesafe katetmeleri gerekir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? Acümlede sesin değişik alanlarda hareket edebileceğinden söz edilmiştir. 1. cümlede, basınç dalgalarının oluşumunda molekül çarpışmasının gerekliliğinden bahse- dilmiştir. . cümlede, ses dalgalarının yoğun bölgelerde uzak mesafelere gidebileceği belirtilmiştir. D) IV. cümlede, III. cümledeki yargı örneklenmiştir. cümlede, uzun mesafe alındığında molekül çarpışmasının gerçekleşeceğine değinilmiştir. www.sorubankasi.net www.serubankasi.net 19

24. Kemal Tahir'e göre, "tarih"i bilmeyen kendini bilemez. Kendini bilmeyen, içinde yaşadığı toplumu meydana getiren insanların özelliğini yani cevherini bilemez. Gerçekçi yazar, insanların çeşitli olaylar karşısında nasıl davranacaklarını, neden böyle davrandıklarını en az yanılgıyla kestirme gücünü tarihten alır. Ancak Bir sosyolog, tarihe bilimsel açıdan yaklaşacağı için sadece aklını kullanır fakat bir romancı tarihe bakarken ve onu kendi harcına katarken hem aklını hem sezgilerini kullanır. Benim benimsediğim tarih romancısına, "şair bir sosyolog" denilebilir. Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) tarih günümüz gibi anlamlandırılması gereken bir dünya değildir. B) tarihe nasıl bakılacağı onun da meşgul olduğu bir konudur. C) tarihi, sanatçı için bir malzeme deposu olarak değerlendirmemek gerekir. D) sanatçının tarihi, anlatılan dönemi iyi bilmesi ve iyi analiz etmesi gerekir. E) ele alınan dönemi kişilerin psikolojileri üzerinden okumamak eksik ve yanlış bir tutumdur.

3. Genç kuşak Adnan Benk adını çok bilmez. 1950'lerin bu zeki, sözünü esirgemez, ince alaydan çekinmeyen eleştirmeninin yazıları, Eleştiri Yazıları başlığı altında iki ciltte toplandı. Eleştiride geniş ve özümsenmiş kültürün kavrayıcı özelliğini onun yazılarında bulabilirsiniz. Eleştirinin kalıplaşmış yargılardan uzak, kişisel mitlere meydan okuyan bir tür olduğu gene onun yazılarında görülür. Tiyatrodan edebiyata, müziğe, sinemaya, estetiğe uzanan geniş alanda, "tutarlılık" saptayabileceğiniz ilk ilkedir. Onda genelgeçer yargıların yavanlığına, bilinenlerin tekrarına, yüzeysel övgülere, gerekçesiz yergilere rastlayamazsınız. Bu özelliklerinden dolayı da yazıları dünde kalmamış, bugün de canlılığını koruyabilmiştir. Bu parçada sözü edilen eleştirmen için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Eleştirmenliği zevk alarak yapmaktadır. B) Edebî birikim sahibi bir sanatçıdır. C) Eleştiri için kendine has ölçütler geliştirmiştir. D) Söylemlerinde çelişki bulunmamaktadır. V E) İronik bir anlatımı vardır.

1. Bir romanı okurken yazarın "hangi karakterin içine saklandığını” düşündüğümüz zamanlar çoktur. Bunu "bir yere kadar" olağan sayarız. Fakat yazar hem asal karakterle benzeşir ve hem de o karakteri kendi kuklası yaparsa roman çekilmez bir hâl alır. İşte böylesi basit bir düzeye gönül indirmeyen yazarlar kendi ruhsal dünyalarını ve eylemlerini ayrıştırıp yarattığı karakterler arasında bölüştürür. Üstelik yazar anlattığı kişilerin "yanında" yahut "karşısında" da değildir; yalnızca yarattığı karakterlere mesafelidir, o kadar. Bu mesafe, yazarın kendi benliğiyle romandaki karakterlerin ruh dünyasını ayırmak için zorunludur. Bu yüzden sağlam bir edebî yapıtta yazar, Danlatıcı kimliğini daima gizlemeyi yeğler. II. romandaki her düğümü açık açık ortaya koymaz. III. sadece bir kişide görünmez; bütün kişilere dağılmıştır. Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre yukarıdakilerden hangileri getirilebilir? A) Yalnız L B) Yalnız II D) I ve II E) II ve III C) Yalnız III

4. Damlataş Mağarası 1948 yılında buraya yapılacak bir va- pur iskelesi çalışması sırasında bulunmuştur. Mağaradaki sarkıt ve dikitler 15-20 bin yılda oluşmuştur. Mağaranın olu- şum tarihi MÖ 15.000 ile 20.000 yılları arasıdır. 30 metre uzunluğundaki mağara içindeki ısı, yıl boyu sabit olup yak- laşık 22,3 derecedir. Mağara içi oldukça nemlidir ve nem oranı %98'dir. Ülkemizde turizme açılan ilk mağara olan Damlataş Mağarası astım hastalığına iyi gelmektedir. Özel- likle astım hastaları tibbi açıdan bu mağarayı ziyaret et- mektedir. Bu parçada Damlataş Mağarası ile ilgili olarak aşağı- dakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Nasıl ortaya çıkarıldığına t B) Coğrafi konumuna CDiğer mağaralardan farkına D) Fiziksel özelliklerine + E) Hangi amaçla kullanıldığına

20. Türkiye'de özellikle son yıllarda önemi anlaşılan sine- manın, izlenme açısından son 25-30 yıllık serüveni incelenmeye değer. Türkiye'deki sinema izleyicisi sayısını gösteren tablo, bu sayıdaki düşüşü ortaya koyuyor. Veriler, somut olarak son 25-30 yılda, sinema izleyicisi sayısının yılda 81 milyondan 17 milyona düş- tüğünü gösteriyor. Bunun başlıca nedeninin televizyon olduğu düşünülebilir, ancak sinema kültürünün televiz- yondaki sinema kültüründen farklı olduğu gözden kaçırılmamalı. Dolayısıyla söz konusu düşüşün, “izle- yicilerin sinemaya gitmek yerine evde televizyon izle- meyi tercih ettiği" savıyla geçiştirilemeyeceği kabul edilmeli. Bu parçanın yazılış amacı aşağıdakilerden hangi- sidir? A) Okuru olay içinde yaşatmak B) Okura izlenim kazandırmak Okuru bir kavram hakkında bilgilendirmek D) Okurun kanaatlerini değiştirmek E) Okurda estetik bir haz uyandırmak

2. Kara ve deniz sıcaklık verilerinin birleştirilmesi ile Dünya genelinde yıllık ortalama sıcaklık hesapla- maları yapılmaktadır. Bu cümleden kesin olarak çıkarılabilecek yargı aşağıdakilerden hangisidir? A) Kara ve denizlerin sıcaklık seviyeleri birbirini et- kilemektedir. BKara ve denizlerin ortalama sıcaklık değerle- rinde her yıl değişim gözlenmektedir. C) Kara ve deniz sıcaklık değerleriyle küresel or- talama sıcaklık değerleri benzerlik göstermek- tedir. DKüresel sıcaklık değerleri, farklı ortamların si- caklık değerlerinin senteziyle elde edilmektedir. E Farklı bölgelerdeki sıçaklık verileri kara ve deniz sıcaklıklarının hesaplanmasını etkile- mektedir.

Q ÖZDEBİR YAYINL 28. Insanlara neyin iyi geldiği konusunda bilimsel olarak çalışan pozitif psikoloji araştırmacıla- ri hızla artmaktadır. Dünya üzerinde bu konu üzerine çeşitli araştırmalar yapılmaktadır. Bu araştırmacıların artmasındaki temel sebepler arasında insanlarda yayılan kaygı bozukluğu, depresyon ve kendi kendine zarar verme gibi birçok olumsuz etkinin olduğu yadsınamaz. Bu olumsuz etkilerin artması, bu konuda da yeni uzmanların yetişmesine zemin hazırlıyor. İn- sanlardaki kaygıyı azaltmak için yeni uzmanlar da böylelikle yetişmiş oluyor. Bu parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Her alandaki çeşitli uzmanların, kaygı bo- zukluğundan ortaya çıktığı B) Uzmanların yetişmesi için belirli gereksinim- lerin ortaya çıkması gerektiği C) insanlara pozitif psikolojinin iyi gelerek kay- giyi azalttığı D) Depresyon ve kaygı bozukluğunun psikolo- jiyi desteklediği E) Uzman kişilerin sadece pozitif psikoloji ile ortaya çıktığı 30.

26. (1) Yavaşça kapı kolunu aşağı bastırdı ve kapıyı hafif itekledi. (II) Yine de biraz daha açtı kapıyı. (III) Henüz bir karış açılmış kapıdan, içerinin bir yatak odası olduğu an- laşılıyordu. (IV) Yorganın altında birilerinin olduğu çok açık şekilde belliydi. (V) Elindeki çantayı havaya kaldıra- rak parmak uçlarında ilerledi yorgana doğru. Yukarıdaki cümlelerle anlamlı bir paragraf oluşturmak için hangi iki cümle yer değiştirmelidir? A) I ve III B) II ve III D) I ve IV E) IV ve V C) II ve IV Sınavi-5/ Temel Yeterlilik Testi

Deneme - 5 34. Hint felsefesine meraklı bir öğrenci, öğretmenine Brahman'ın yani dünyanın ruhunun ne olduğunu sorar. Öğretmen so- ruyu duyduktan sonra sessiz kalır. Oğrenci iki üç kez daha sorusunu yineler. En sonunda öğretmen der ki: "Ben bunu sana şu an öğretiyorum ama sen dinlemiyorsun." Bu hikâ- yenin farklı bir formu da var. "Bana Brahma'yı anlat." diyen öğrenciye verilen "Brahma ol ki Brahma'yı bilesin." cevabı gibi. Diğer yandan, Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî'ye sorulan "Aşk nedir?" sorusuna hazretin verdiği "Ben ol da bil." cevabı da hatırlanıyor elbette. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden han- gisidir? A) Merakını gidermek için her zaman doğru sorular sorma- lısın. B) Gerçekten olmak istediğin ne ise o yolda emin adımlarla yürümelisin. C) Öğrenmek istediğin her ne ise tüm benliğinle ona yönel, onun gibi ol, empati yap. D) Gerçek ve mutlak senin içindedir ve onu doğru yerde bulmak için kendini dinle. E) Aradığın yolda gerçeklere ulaşmak için kendinden uzak- laşman gerekir.

ardımcı Düşünceler - III ik üz 11. di u p 0. n - 1. - i - C Y A R G 1 Y 1 N TEST 32 4. Türkler Arap yazısıyla Türkçe yazmayı savu- nacaklarına, Türkçelerini koruyup ana dille- rine ek olarak Arap dili öğrenebilirlerse yurt- larına uluslarına daha yararlı bir iş yapmış olurlar. Ana belgeleri, buyrukları Arap dilinde Arap yazısıyla yazılı olan Müslümanlığı yetkin düzeyde kavrayabilmek için Arapça öğretile- ri en yetkin bir düzeyde Türkçeye çevirmek gerekmektedir. Dilimize geçen Arapça söz- cüklerin, bugün bizim dilimizde yüklenmiş ol- dukları anlam başkadır. Dolayısıyla, Kur'an'ın ya da öteki Arapça yazılı dinsel belgelerin Türkçeye çevirisinde, o Arapça belgelerde karşımıza çıkan bizim bugün dahi kullandı- ğımız sözcükler, kesinlikle yapılan çevirilerde kullanılmamalıdır. Kur'an'da geçen, örneğin "hamd" sözcüğünü, "Bu nasıl olsa bizim dili- mizde bugün de yaşıyor", diyerek olduğu gibi çeviriye yazarsanız, yaptığınız çeviri, çeviri değil, deviri olur. Bu paragrafta aşağıdaki soruların hangisi- nin cevabı yoktur? A) Türkler Türkçeyi korumak için ne yapma- lıdır? B) Kur'an'ın ya da Arapça yazılı dinsel bel- gelerin çevirisi kimler tarafından yapılma- lıdır? C) Kuran'dan dilimize geçmiş sözcüklerin çevirilerde kullanılması doğru mudur? Müslümanlığı üst düzeyde anlayabilmek çin ne yapmak gerekmektedir? E) Türklerin yurtlarına uluslarına daha yarar- li bir iş yapmış olmaları için ne yapmaları gerekmektedir?