Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

Universite Adayı Yayınları 7 E) lyi bir kitabın aynı zamanda kalıcı nitelikler taşıdığı 28. Çağdaş Türk şiirinde, baba temalı dizeleri tararken bir gözlemim oldu. Anne ve çocuk şiirlerde sıkça işlenme- sine karşın baba o kadar ele alınan bir konu değildi. Bu durum bende bir burukluk meydana getirdi. Belki de be- ni bu seçkiyi hazırlamaya iten nedenlerden biri de bu- dur. Seçkideki şiirlerin çoğu, baba imgesini tüm şiirde hissettiriyor. Ancak bazı şiirlerde yalnızca bir iki dizede baba imgesi işlenmesine karşın bunlar öyle güçlü dize- lerdi ki tüm şiiri seçkiye almayı arzu ettim. Kimi şiirle- rinse uzunluğu dolayısıyla ancak bazı bölümlerini ala- bildim. Tematik bir seçki hazırlamanın zor yanlarından biri de bu olsa gerek. Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilme- miştir? A) Belli bir konuda antoloji hazırlamanın zorluğuna B) Antolojinin hazırlanmasındaki psikolojik nedene C) Antolojinin nasıl hazırlandığına D) Antolojiye bazı şiirlerin bir bölümünün alınmasının sebebine, E) Çağdaş Türk şiirinde baba temasına şiirlerde yer ve- rilmemesinin nedenlerine Diğer sayfaya geçiniz

4. Fiziksel ve bilişsel donanımı sayesinde pek çok alanda güç sahibi olan insanın aslında en önemli özelliği, dürtülerine karşı koyabilmesidir. Bu cümlenin ardından "İnsan; yemek yemekten, su içmekten kendi isteğiyle vazgeçebildiği gibi korkularıyla yüzleşebilir ya da çok istediği hâlde hazlarını erteleyebilir." diyen biri aşağıdakilerden hangisini amaçlamıştır? A) Açıklanan niteliğin geliştirilebilir olduğuna dikkat çekmeyi B) İşaret edilen durumun anlaşılır kılınması için örnekler vermeyi C) Sözü edilen kavramın sınırlılıklarını vurgulamayı D) ifade edilen görüşle ilgili eleştirilerden söz etmeyi E) Ortaya konan iddianın tartışmaya açık yönlerine işaret etmeyi

sini roz- da eğiş oğal ran- ira- onu şid- Ige- gisi Q A A TYT A A) Bir yaşantı öykülenmiştir. Çıkarımda bulunulmuştur. A 17. MÔ 5. yüzyılda yaşamış olan Sokrates, "Bildiğim tek şey hiçbir şey bilmediğimdir." diyerek felsefesini soru sorma yoluyla etrafına anlatmaya çalıştı. Düşüncelerinden dolayı ölümle yargılandığında, ona daha itaatkâr bir savunma karşılığında cezasının hafifletileceği bildirdi. O ise savunmasını kurduğu felsefesine tek bir noktada bile ters düşmeyecek bir şekilde yaptı. Ölürken de öldükten sonra onu zehirleyenlerin başına, yaşarken olduğundan daha büyük belalar açacağını söyledi. Öyle de oldu. Dogmatik düşüncelere sahip, kendisine idam cezası verenlerin temsil ettiği akla o günden bugüne bela oldu. O, bize hakikatin boyun eğmeye yanaşmayan istikrarlı düşünceden geçtiğini gösterdi. 3 Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerin hangisi söylenemez? ✓ C) Başkasına ait söz aktarılmıştır. D) Monoloğa (iç konuşmaya) yer verilmiştir E) Açıklayıcı anlatımından yararlanılmıştır.

E 26. (1) Karacaoğlan'ın şiirleri, yaşamla sıkı sıkıya bağlıdır. (II) Konular, hep yakın çevreden; hareketli, canlı göçe- be yaşamdan, tabiattan, aşktan alınmıştır. (III) Karaca- oğlan, bu yönüyle de öteki saz şairlerinden ayrılır, da- ha çok bir "dünya şairi" olarak çıkar karşımıza. (IV) İçe dönük, ağır felsefi konularla pek ilgilenmez. (V) Içinde yaşadığı dünyayı algılamaya, yaşamın tatlı yanlarına eğilmeye bu yolla insanlara bir yaşama sevinci aşıla- maya çalışır. Karacaoğlan'ın anlatıldığı bu parçadaki numaralan- mış cümlelerle ilgili olarak aşağıdaki verilenlerden hangisi yanlıştır? A) I. cümlede, şiirleriyle yaşam arasındaki ilişkiden bah- sedilmiştir. B) II. cümlede, şiirlerinin içeriğinden söz edilmiştir. C)NI. cümlede, onun diğer saz şairlerine örnek olduğu belirtilmiştir. D) IV. cümlede, şiirlerinin çok fazla değinmediği konu- lar söylenmiştir. E) V. cümlede, amacından söz ediliyor.

6. O, karıncayı bile incitmeyen bir yazardır. Karakterlerini ezmez. Anlatırken onlara yukarıdan mesafeyle bakmaz. Eşitler kendini. Keza okurlarını da ezmez. Öğretmenlik taslamaz. Farklı disiplinlerde son derece bilgili olmasına rağmen bilgisini yarıştırmaz. Ve ilginçtir, diğer yazarları da ezmez. Polemiklere girmez. Bir tek gün bile tek bir edebiyatçı hakkında olumsuz bir kelime ettiğini hatırlamıyorum. Rekabetten, dedikodudan, patirtidan uzak... Yalın ve duru bir anlatımı, kucaklayıcı, mülayim ve sakin bir duruşu olmuştur her zaman. Aşağıdaki cümlelerden hangisi bu parçada anlatılanlara örnek oluşturmaz? A) Bir edebî eser, okurunu farkına vardırmadan bilgi denizine sürüklemeli ki yapıt, amacına ulaşsın. B) Şiirlerimde olumsuzluğa yol açacak bir varlık, bir duygu, bir kelime olmaması benim fanus içinde steril bir yaşamımın yansıması değil bilakis iyiye, güzele olan tutkumun yansımasıdır. C) Kimin ne dediği umurumda olmaz çünkü ben kimse hakkında bir şey demiyorum; bu nedenle de romanlarımda çekişmeler, kıskançlıklar, laf geçirmeler yoktur. Edebiyat dünyasındaki tartışmalardan kendini uzak tutmak, bir yazarın deneyimsiz kişiliğinden kaynaklanır. E) Bilgiçlik taslamayan bir yazar olması, onun birikimsizliğini değil tevazusunu gösterir.

1. B TYT DENEME SINAVI 06 TÜRKÇE TE 1. Bu testte Türkçeyi doğru kullanma, okuduğunu anlama ve yorumlama, (yazım) kurallarının ölçülmesine yönelik olarak toplam 40 soru vardır. 2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Türkçe Testi için ayrılan kısmına işaretle ● Dikkat eksikliği, bireyin bir odak üzerindeki -dikkatinin süresinin ve yoğunluğunun yaşıtlarına kıyasla gözlemlenebilir şekilde düşük olması olarak tanımlanabilir. B Dikkat eksikliği yaşayan çocuklar, belli bir işle uzun süre uğraşmakta sıkıntı yaşar; uğraşmakta oldukları işte sıkça hatalar yapar, işlerini bitirmekte zorlanırlar. Bu iki cümlede ifade edilenlerin antamca doğru bir biçimde birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden hangisidir? A) Bireyin bir odak üzerindeki dikkatinin süresinin ve yoğunluğunun yaşıtlarına göre düşük olması olarak tanımlanan dikkat eksikliği; çocuklarda yaptığı işten sıkılma, sıkça hatalar yapma, işlerini zamanında bitirmeme gibi problemlere yol açar. B) Dikkat eksikliği, her bireyin bir odak üzerindeki dikkatinin süresinin ve yoğunluğunun yaşıtlarına kıyasla gözlemlenebilir şekilde düşük olması olarak tanımlandığı için çocuklarda da büyüklerde olduğu gibi görülmektedir. 2. CÇocuklardaki dikkat eksikliği; olaylara konsantre olamama, arkadaşlar arasında uyumsuzluk ve bir işi istenen zamanda bitirememek olarak kabul edilse de genel anlamda tam olarak gözlemlenebilir bir davranış değildir. D) Bir odak üzerinde dikkatin tam olarak toplanamaması olarak ifade edilen dikkat eksikliği, çocuklarda ve gençlerde erken sıkılma ve vazgeçme olarak da açıklanabilmektedir. E) Yaşıtlarına göre bireyin yoğunlaşamama problemi olarak tanımlanan dikkat eksikliği, çocuklarda uzun süre dikkatini toparlayamama ve çabuk sıkılma gibi belirtilerle görülmektedir.

ng, şu- gi- n Üniversite B 12. ● TYT/Türkçe Campbell, alışkanlıkların bırakılmadıklarında za- manla ihtiyaç hâline dönüşeceğini savunmuştur. Insanların vazgeçemedikleri eylemlerinin zamanla onların hayatlarını olumsuz yönlendireceklerine ina- nan bilim insanları bu görüşe destek vermişlerdir. Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca doğru bir bi- çimde birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden hangisidir? A) Campbell, alışkanlıkların düzenli aralıklarla devam ettirilen davranışların zamanla bağımlılık adı verilen psikolojik soruna yol açacağına inanmıştır. B) Bağımlılıkların zamanında tedavi edilmediğinde ki- şinin başta kendisi olmak üzere çevresine de önem- li zararlar verebileceği bilimsel verilerle kanıtlanmış bir durumdur. C) Insanların bırakamadıkları eylemlerinin zamanla on- ların hayatlarını olumsuz yönlendireceğine inanan bilim insanları Campbell'in alışkanlıkların bırakılma- dıklarında zamanla ihtiyaç hâline dönüşeceği düşün- cesini desteklemişlerdir. D) Bilim insanları küçük yaşta edinilen alışkanlıkların ilerleyen yaşlarda bırakılmasının bilimsel olarak im- kânsız olduğunu çeşitli test ve deneylerle ispatlamış- lardır. E) Campbell'in alışkanlıklarla ilgili ortaya attığı görüş- lere karşılık kimi bilim insanları alışkanlıkların zarar- sız olanlarının kişinin yaşamında herhangi bir olum- suz etki oluşturmayacağına inanmaktadır.

33 Okuma sevgisi, dahası, okuma alışkanlığı, bana, nere- deyse genlerle geçmiş olan bir güzel nitelik, diyebilirim. Ailemde herkesin okumayla yakın ve sıcak bir ilişkisi var. Babam ülkemizin ilk fen doktorlarından. Fen doktoru dip- lomasını, 1908'lerde almış. Bilimsel birkaç kitabı, kitap- çığı, bildiğim kadarıyla bir romanı, büyük çoğunluğu taş- ra gazete ve dergilerinde yayımlanmış yüzlerce makale- si var. Annem, okuma hastasıydı. Edebiyat dışında, gün- lük gazetelerden, politik gelişmeleri de çok yakından iz- lerdi. Amcam, kardeşlerim, hepsi üst düzeyde okuyan, yazan kişiler. Bu parçanın yazarıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? AY Okumayı seven ve hayatı merkezinde tutan bir aile ortamında büyümüştür. B) Politik anlamda aktif bireyler arasında yer almıştır. bisy by Okumanın iyi ve etkili bir eylem olduğuna inanmak- tadır. DAyırt etmeksizin her türlü yazıyı okumanın faydalı bir uğraş olduğunu bilmektedir. EY Aile bireyleri iyi tahsilli kişilerden oluşmaktadır.

iştir. miştir. de veri- uşmam ek veya steme- ayrım iz için mak de il- IŞI ve 15. Gençken gösteriş olsun diye okurdum; sonradan, biraz da kendimi yetiştirmek için okumaya, incelemeye başladım, şimdi ise vakit geçirmek, oyalanmak için yapıyorum bu işi; çıkarımı sağlamak aklımdan bile geçmedi, Kitaba karşı içimde, beni paradan çıkartan aşırı bir sevgi vardı yalnız kendi ihtiyacımı karşılamak için değil, üç adım uzaktaki çevremi doldurmak, süslemek içindi bu sevgi; bir hayli oluyor, onu da bıraktım. Bu metinde asıl anlatılmak istenen hangisidir? A) Ekonomik ihtiyaçlar okuma alışkanlıklarını etkiler. B) Kitaptar, sevmek için onları okumak gerekir. C) aşamdaki ihtiyaçlara göre okuma alışkanlıkları fark- lik gösterebilir. D) Insan gösteriş olsun diye kitap okumamalıdır.

Bu kullanımı yokt Birbiri ardınca sıralanan eş görevli kelime grupların Cümle içindeki ara sözler ayırmak için ara sözlerin arasına korur. başına ve sonuna konur. C Metin içinde art arda gelen zarf - fiil eki almış kelimelerden sonra konur. DY Sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için konur. E) Uzun cümlelerde yüklemden uzak düşmüş olan öze belirtmek için konur. 16. Sanatçının tabiata ilave ettiği şey yeni bir düzendir. Sanat sesleri, taşları, kelimeleri ve fikirleri belli bir düzen içinde bir araya getirirse sanat eseri oluşturmuş olur. Dünyada bir yığın çalgı aleti ve ses çeşidi vardır. Bunları gelişigüzel şekilde bir araya getirirseniz sadece gürültü çıkarmış olursunuz. Müzik, çeşitli sesler arasında güzel bir düzen kurmaktır; müzisyen, işte bu düzeni kurar. Şiir için de durum aynıdır. Şiir, kelimelerin anlam ve ses ahengi oluşturacak şekilde bir araya getirilmesidir çünkü. Şair de bu ahengi oluşturur. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A Benzetme B) Örnekleme Di Öznellik E) Tanım Karşılaştırma

(E) Düşünce ön 4. (1) Her ders yılı sonunda öğrencileri ve ebeveynlerini bir telaştır ahr (II) Anneler ve babalar, öğrenimlerini bir üst derecedeki okullarda devam ettirmek isteyen ço- cuklarını nereye verecekleri konusunda tereddütler ya- şar. (III) Bunun sonucu olarak bazı öğrenciler isteme- dikleri, daha doğrusu güçlü, derin, ana, temel eğilimle- rine, bu eğilimlerin bir sonucu olan ilgilerine, yetenek- lerine cevap vermeyen bir alana yönlendirilmiş olurlar. (IV) Bu yanlış yönlendirmeyle sevmedikleri işlere gir- mek ve yaşamlarını bu alanda sürdürmek zorunda ka- lırlar. (V) Ayrıca kişisel beceri ve donanımlarından ge- rektiği gibi yararlanamadıkları için kendilerinden bekle- nen başarılara da ulaşmaları onlardan beklenemez. A) IV Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisin- den sonra, "Kimi anne babalar, çocuklarının ilgilerini, yeteneklerini düşünmeden onları kendi istedikleri okul- lara yerleştirir," cümlesi getirilmelidir? B) V tır. C) III ICAYO 12ARAMUR D) E) I Diğer sayfaya geçiniz

18. Deneme; hüküm vermeden hayata, düşüncelere değin ne varsa tümünü yazarının özgün bakış acısına göre anlam- landırır. Okur da neredeyse bir romanı, öyküyü, şiiri okur gibi kendince yeni anlamlar vererek okumaya başlar de- nemeyi. Bu yönüyle deneme yazmak öteki bütün türler- den daha donanımlı olmayı gerektirir Okuru birçok kitaba, yazara, düşünceye gonderen deneme, kendi oylumundan büyük kazançlar sağlar ona. Öyle deneme yazarlarımız var ki onları okumak bazen öykü ya da roman okumaktan daha kalıcı etkiler yapabilir, önümüze açtığı ön yargısız ve ön koşulsuz düşünce ufkuyla gençlere belki öteki türlerden bile daha yakın gelebilir. Nesnelliğin ağır bastığı II. Geniş bir konu yelpazesinin olduğu III. Hitap ettiği kesimin daha çok gençler olduğu IV. Yazmak için büyük bir birikim ve deneyim gerektirdiği Bu parçadan deneme ile ilgili olarak numaralanmış cümlelerden hangileri şöylenemez? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve III E) LIV C) Yalnız III 201

OM ARI2 Bir eleştirmenimiz: "Her yapıt ister istemez oluşturuldu- ğu çağın içinden doğar ama çağından farklılıklarıyla kendini kurtarırsa kalıcı sanat yapıtı olur." diyor. Eleştirmen bu sözleriyle aşağıdakilerden hangisini anlatmak istemiştir? A) Sanat eserinin yazıldığı dönemin aynası olması ge- rektiğini B) Gerçek sanat eserinin yazıldığı dönemde ele alın- mamış konulara yönelmesi gerektiğini C) Kimi sanat yapıtlarının yazıldığı dönemde hak ettiği ilgiyi göremeyebileceğini D) Klasik eserlerin her dönem en çok okur bulan yapıt- lar olduğunu E Bir eserin uzun soluklu bir sanat yapıtı olması için özgün nitelikler taşıması gerektiğini 2

PRAK incilik 75 Türkü, dünyada bir milletin adıyla özdeş hâle gelmiş ender mü- zik türlerinden birinin adıdır. Türk sözüne "nispet i"si eklenerek oluşturulan bu sözcük, Türk'ün adıyla anılmış ve dünyaya bu adla yayılmıştır. Bundan türkünün; Türklere ait olan, onların icat ettikleri bir nağme, bir ezgi, bir müzik türü olduğu anlaşıl- maktadır. Beşik ile mezar arasında geçen insanoğlunun haya- ti, en ince ayrıntısıyla türkülerde dile gelmiştir. Bu yapılırken ifade imkânı geniş, anlamı derin, çağrışımı zengin kelimeler seçilmiştir. Bu metinlerin kelimeleri incelendiğinde hem halkın duygu derinliğini hem de dilin geniş ifade imkânlarını görmek mümkündür. ‒‒‒‒ Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Sözlü kültür ortamında yaşayan Türkler, uzun bir süre duy- gularını bu yolla ifade etmiştir. B) Bu yüzden türkülerin dili; imbikten geçmiş, işlenmiş, yoğun imgeler barındıran Türkçedir. C) Türküler, sınıflama yapılamayacak kadar çeşitli konu içeri- ğiyle karşımıza çıkmaktadır. D Bu anlayışla Anadolu'da ezgiyle söylenen her metin türkü olarak adlandırılmıştır. E) Türkülerde her yönüyle işlenen konuların başında aşk ve sevgili gelir.

7. "Her eser, yazıldığı dönemin şahidi olduğu kadar aynı zamanda eseri ortaya koyan şahsiyetin yaşam serüvenini, düşüncesini, algısını ve mizacını da ortaya koyar; bu nedenle de eser, hiçbir surette onu üretenden ayrı ve bağımsız değildir." diyen bir eleştirmenle ilgili aşağıdakilerden hangisi soylenemez? A) Biyografik eleştiriye önem verdiği B) Metinleri tarihî ve sosyal çevreleri içinde değerlendirdiği C) Sanat eserinde üslubu her şeyin üstünde tuttuğu D) Sanatçının kişiliği ile eserleri arasında sıkı bir bağ Nurduğu E) Sanatsal metinlerin, yazarın zihnî algıları ve kültüyle şekillendiğine inandığı

ZAFER YAY 13. Erbulak, zekâsını güldürerek düşündürme yolunda ince- likle kullanan, çok erken yitirilmiş bir yaratıcıydı. Yeniliğe, yenilikçiliğe son derece açık ve çalışkan bir değerdi. İşinde teknolojinin kolaylıklarından keyifle yararlanır, gençlerin ışığından ürkmez, kendi birikimini de bütün bunların süz- gecinden geçirerek inceltirdi. Az bulunur, zor yetişir büyük ustaların yanında sevgi ve saygısıyla bulunup onlara hay- ranlığını açıkça ifade ederdi. Bu parçada sözü edilen sanatçıyla ilgili aşağıdakiler- den hangisi söylenemez? A) İnsanlara duyduğu beğenme ve saygıyı hissettirmek- ten kaçınmamıştır. B) Gençleri, sahip olduğu birikimle aydınlatıp onlara yol göstermiştir. C) Kendini yenileyen, gençliğe önem veren, duyarlı bir kişiliği vardır. D) Eğlendirirken sorgulatmayı başarıyla gerçekleştirmiş- tir. E) Aydın, insanlarla iletişim içinde olan, üretken bir sa- natçıdır. gem. Bu parç hangisi 3 A) İnsa rine B) Bir e C) Bir y çüt D) Her E) Bir 16. Kavram (1) Dar müzder medya folklor tilma, liği gib aksine Batı'n semer Bu pa şünc A) I