Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

20 TYT / TÜRKÇE 33. (1) Türk kadınları ve anneleri genel olarak; fedakâr, ailesi- ni toparlayıcı, güler yüzlüdür, çocuklarını iyi terbiye eden, eşine ve ailesine saygılı, özverili, duygusal, merhametli in- sanlardır. (urkler her çağda ve her alanda kadına önem vermişlerdir. (III) Türk kadınları hem ailede hem de devlet yönetiminde söz hakkına sahip olmuşlardır. (IV) Onlar cum- huriyetle beraber -üstelik çoğu Batılı devletten önce- yine yönetim hakkını elde ettiler. (V) Kadına her zaman değer verilmiş fikirlerine saygı gösterilmiştir. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf hangi cümleyle başlar? AT B) II. C) III. D) IV. E) V. 35

20. Güvensizlik, insanın kendinden, bulunduğu çevreden uzaklaşmasıdır aslında. Ne zaman kılığı kıyafeti, saçı makyajı, oturuşu duruşu, konumu ve vizyonu, öz güveni ve sohbeti "kusursuz" bir kadınla yan yana düşsem kaç mak isterim yanından, kaçmak uzaklara. Ne vakit dört dörtlük, en ince ayrıntısına kadar mükemmel planlanmış, iştahım kapanır kendiliğinden. Su üstüne su içerim. Aşırı en ufak bir leke bile barındırmayan bir sofrada otursam şık, fazla lüks mağazalarda elim ayağıma dolaşır. Tepem- de bir yerde yaramaz bir peri uçuşur, sihirli çubuğunu sal- lar. Kurbağaya değil, yakışıklı bir prense değil, züccaciye dükkânında yolunu kaybetmiş file dönerim. Bu parçayla ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi- ne varılamaz? A Deyimlerle anlatımın zenginleştirilmesine çalışılmıştır. B) Bir tanımın açıklanmasında başka bir tanımdan yarar- Yanılmıştır. C) Ayrıntılar gözlem gücüne dayalı şekilde aktarılmıştır. D) Varlıkların ayırt edici özellikleri farklı duyulara sesleni- lerek anlatılmıştır. E) Anlatımı güçlendirmek için ikilemelere yer verilmiştir.

Edebî metinler, yalnızca sanatsal kaygılarla ortaya konmuş mahsuller değildir; mitolojik dönem ve sonrasına bakılacak olursa ilkel insanın yaşamsal kaygıları, gelecek nesillere bi- rakılması gereken hayat şifreleri ve çözümleri ile donatılmış bilgiler topluluğudur. Öyle ki bu bilgi birikimi edebiyata yaşam kurtaran bir misyon yüklemiştir. Yeni nesiller, kaosun kozmo- sa nasıl dönüşeceğinin bilgisini atalarından almış, kendisi de karşılaştığı problemlere benzer ve farklı yeni tepkiler vermiştir. Söz konusu benzer ve farklı tepkiler bir olmanın önemsendiği toplumlarda birlikteliğe giden yol için gerekli hususiyetler, çe- şitli ritüel ve inançlara dönüşüp önem kazanmıştır. in www.sorubankasi.net de 30-31. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. .net ninn Bu parçadaki altı çizili sözle aşağıdaki bilgi türlerin- den hangisine gönderme yapılmıştır? Karm Karmaşanın hangi yolla evrensele evrildiği B) Kargaşalı durumların kapsamının nasıl genişlediği C) Karışıklıkların farklı biçimlere ne şekilde dönüştürüldü- ğü DÇözülmesi güç olguların uluslararası sonuca nasıl eriş- tiği E) Düzensizliğin hangi yöntemle düzene çevrilebildiği

4. Füreya yerinden fırlayıp içeri koşmak, mavi gözlü adamı bir kere daha görmek istiyordu ama sokak kapısının kapandı- ğını duydu. Koştu, pencerenin önüne dayadığı iskemlenin üzerine çıktı; bu kez camı açıp aşağı sarktı. Önce pelerinli adamın çıktığını gördü kapıdan. Arkasından Seyfettin Bey çıktı. Onları getiren fayton yoktu ortalıkta. Her ikisi de et- rafı kolaçan eder gibi sağa sola baktıktan sonra, ayrı istika- metlere doğru yürüdüler. Gecenin esrarı içinde kayboldular. Birkaç gün sonra tekrar geldiler. Füreya başı geriye dönük bakışları mavi gözlü adama dikili yürüdü koridorda. Baba- si salona açılan kapıyı kapatmıştı. Yaptığının ayıp olduğunu biliyordu ama mavi gözlü adamı bir kez daha görmek istiyor- du. Kapıyı açamadı, utandı. Gizlice dinledi sadece. Gelen, babasının Harbiye'den arkadaşı Mustafa Kemal idi. Bu parçada hikâye türü ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Zaman ve mekân bellidir. 8) Merak unsuru ön plandadır. C) Yardımcı karakterler yer alır.V D) İlahi anlatıcı hâkimdir. V E) Birden çok duyudan yararlanılmıştır

DENEME SINAVI 10 İnsan yaratılışında iki gerçek vardır: Birincisi "kolaycılık"a yatkın- liği; ikincisi ise araştırmadan kaçıp un aktarmacılığı yeğlemesidir. Ede- biyat tarihimizdeki --- . 3. Yukarıdaki cümlenin anlam ve biçim yönünden aşağıdakilerin hangisi ile tamamlanması daha uygun olur? obri native immi ev A) boşlukların araştırma ruhuna sahip aydınlarca doldurulması gerekmektedir B) eksik ve açıklanmayan bölüm- ler bu özelliklerden kay- soniems naklanıyor Enima 13 C) başarılı çalışmalar bunun sonucudur D) basar çalışmaları yapanlar bu alışkanlıklardan nasibini alanlardır E) başarılı çalışmaların özünde butki alışkanlığın etkisi vardır

39.-40. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Tek sesli şarkıları biz sevdiğimiz için benimseyerek söylerdik. Tek sesli ama temiz... Şarkıyı yineleyip iyice öğrenince ses kaydırma falan olmadan tertemiz söylerdik... Hep birlikte şarkı söylemenin doyumunu tadardık böylece. Bu doyum, akıl almaz değerler içerirdi: Birincisi, kafadarlık! Bir şarkıyı, bütün sınıf hep birlikte söyleyince sınıfta bir "müzikal kafadarlık" oluşurdu. İkincisi ise dayanışma: Birbirimizi kollayarak sevgiyle, coşkuyla söylerdik şarkımızı: Birlikte şarkı söylemek, dayanışma demek- ti. Her bir çocuk, şimdi işin bir ucundan tutmuş, yerleri gökleri inleterek aynı şarkıyı söylüyordu. Az buz bir dayanışma mi bu? Üçüncüsüne gelince... Şarkı söylerken insanoğlunun "gırtlak" denen doğal çalgısını tanıyor, kendimizi bu çalgıyla dile getiri- yorduk. Dahası, bu yoldan kendimizi gerçekleştirmiş oluyorduk. 39. Bu parçada şarkı söylemeyle ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisine varılamaz? A) Çok sesli şarkılar topluca söylemeye pek uygun değildir. B) Şarkıları birlikte söylemek müzikal kafadarlık oluşturur. C) Birlikte şarkı söylemek çocuklara dayanışmayı öğretir. D) Şarkı söylerken sesin bir enstrüman olduğu fark edilir. E) Tek sesli şarkıları topluca söylemek büyük zevk ver- mektedir. 40. Bu parçadaki gibi düşünen bir yazarın aşağıdakiler- den hangisini söylemesi beklenemez? A) Toplu şarkı söylerken sesi kaydırmamak için şarkılara çalışmak gerekir. B) Birlikte şarkı söylemenin birçok faydasından söz edi- lebilir. C) Çocuklara dayanışmayı öğretmek için birlikte şarkı söy- letilmelidir. D) Cocuklukta sesini fark edenler, şarkı söylemekle önemli olduğunu düşünür. E) Topluca şarkı söylemeyenler, çocukluk döneminde değerlilik hazzını yaşayamazlar.

-um, K ve -ken bil- eyiz. tarlı i mi ama İşte ğını ığın şka es- biri. _rti- da Ide ara ce- ani ta- le- ine uğu ne- 6. E Deneme Sınavı - 09 Trafiğin çevre ve canlılar üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmak için üzerinde çalışılan yöntemlerden biri, gü- nümüzde neredeyse her alanda kullanılan yapay zekâ teknolojisi. Yapılan bir çalışmada, şehrin farklı nokta- larına yerleştirilen sensörler yardımıyla hava kirliliği ve gürültü düzeyi anlık olarak ölçülerek sisteme aktarıldı. Daha sonra karar destek sistemleri kullanılarak bir trafik modeli oluşturuldu. Bu model, anlık verilere göre trafiği düzenleyen kararlar verebiliyor. Örneğin bir cadde üze- rinde trafik sıkışıklığı ortaya çıktığında oluşan kirlilik ve gürültü artışı, sensörler ile tespit edilebiliyor. Sistem, bu verilere göre trafik ışıkları ve diğer sinyalizasyon sistem- leri aracılığı ile trafiği alternatif rotalara yönlendirmek, hız sınırını değiştirmek, trafikteki ağır vasıtalar gibi bazı araçlara zorunlu kurallar koymak gibi kararlar verebili- yor. Bu sayede sorun olan bölgedeki trafik sıkışıklığını azaltmak için anlık kararlar alınabiliyor. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerin hangisine ula- şılamaz? A) Yapay zekâyla oluşturulan trafik modeli, trafik sıkı- şıklığı, hava ve gürültü kirliliğinin ölçümünde bir gös- terge olarak kullanılmaktadır. B) Teknoloji vesilesiyle ortaya çıkan bazı sorunların et- kisinin yine teknoloji sayesinde azaltılabilmesi müm- kündür. C) İnsanın hayat kalitesinin iyileşmesinde yapay zekâ teknolojisinden pek çok alanda yararlanılmaktadır. D) Yapay zekâyla oluşturulan trafik modelinde kurallar, zorunlu hâllerde araçların yapısına bağlı olarak es- netilebilmektedir. E) Birçok alanda kullanılan yapay zekâ teknolojisiyle üretilen trafik modeliyle trafik sıkışıklığına son veri- lebilmektedir.

23. Yeğenim Maya ile eve dönerken kapıya az bir mesafe kala bir yarışma hevesimiz tutar. Elimi bırakır koşmaya hazırlanır, üçe kadar sayıp koşmaya başlarız. Biraz hi- le yaparak Maya'nın kapıya önce varmasına izin veririm. Kritik nokta bu hilenin göze çok batmamasıdır. Aksi hâlde kazanmanın anlamı ve keyfi kaçacaktır. Ben hileyi çaktır- mamayı ne kadar başarıyorum diye düşünürken bir gün Maya'dan bir teklif geldi: "Eve kadar yarışalım ama ikinci olan kazanır." Belli ki Maya benim kandıramayacağım ka- dar büyüdü. ---. Bu paragraf, düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisiyle tamamlanmalıdır? A) Bu kez o benim birinci olmamı istiyor B) Yarışmayı illa kendi becerisiyle kazanmayı istiyor C) Kurallarını koyduğu yeni bir yarışma düzenlemek istiyor D) Bugüne kadar onu kandırdığımı düşünüp güldüm E) Demek onu küçük görmemin intikamını almak istiyor benden 4. Kentinize konuk gelecek olanların sanat ve edebiyat dün- yamızın değerlerini içeren bilgileri çabucak, kolaylıkla

IN DENİZİ PRO 29. Deniz kaplumbağaları, hayatlarının çok kısa bir dönemini karaya bağımlı olarak sürdürür. Anaç kaplumbağa, yumurtalarını yuvalama sahiline bırak- tıktan sonra denize döner. Sahile bırakılan yumurta- Xalardan kuluçka süresini tamamlayıp çıkan yavrular da yuvadan ayrılarak denize ulaşır. Bu kaplumba- ğaların uzunca bir süre denizde kaldıktan sonra, kilometrelerce yüzerek hayata adım attıkları karaya döndükleri görülür. ● Deniz kaplumbağaları, büyüdükleri zaman yumurta bırakmak için doğdukları kumsallara gelir. Denize ulaşan yavruların erginleştikten sonra yuvalama sahiline dönmesine kadar geçen süre "kayıp yıllar" olarak bilinir. Bu iki parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? aliel Stagi A) Ele alınan düşüncenin farklı yönleri özelden genele ovic gidilerek açıklanmıştır. Bİki farklı konu, birbirine koşut anlayışla ele alınmıştır. C) Farklı biçemle oluşturulsa da aynı konunun birbiriyle bağlantılı yönleri ele alınmıştır. DY Aynı konunun birbiriyle çelişen yönleri öznel bakış açısıyla verilmiştir. EDüşünce, örneklerle pekiştirilerek somut hâle getiril- miştir.

34. Bu kitabı okurken cümlelerin arasına mayın gibi dö- şenmiş gerçekler, anlatılan, haykırılan her savaş hikayesinde olduğu gibi canımızı sıkıyor. Altı çizili söz grubuyla anlatılmak istenen aşağıda- kilerden hangisidir? A) Gerçeklerin acıtıcı ve sinsi tarafları B Gizli ve düşmanca hayaller C) Can alıcı ve kışkırtıcı yaşanmışlıklar Okunduğunda insanı etkileyen hikâyeler E Satır aralarına gizlenmiş bilgiler D

8. Lalenin ilk defa Rusya ile Çin arasında yer alan Ti- en Şan Dağları ile Pamir Dağları arasında ortaya çıktığı kabul ediliyor. Lalenin ikinci ana vatanı ise Azerbaycan ile Ermenistan arasında kalan Trans- kafkasya Bölgesi. Ülkemiz de bu ikinci grubun arasında yer alarak lalenin önemli merkezlerinden biri olarak kabul ediliyor. Laleler yetişme alanı ola- rak her zaman dağlık bölgeleri tercih ediyor. Özel- likle yüksek rakımlarda yaşayan laleler, kışı karın altında geçirerek aşırı soğuklardan kendilerini ko- ruyorlar. Ancak Hollanda'da yapılan melezleme çalışmaları sonucunda bugün sayıları 5500'ü aşan lalelerin kültür çeşitleri hemen her türlü ortamda yetişebiliyor. 1. Yetiştirilmesi, zahmetli ve emek isteyen bir sü reçtir. II. Soğuğa karşı kendini koruyabilen bir bitkidir. III. Batı ülkelerine Anadolu topraklarından yayıl- mıştır. IV. Zamanla yetiştiği iklim şartlarında bir çeşitlen- me olmuştur. Bu parçadan laleyle ilgili olarak yukarıdakiler- den hangilerine ulaşılamaz? A) I ve Il D) Il ve IV B) I ve III E) Il ve IV C) Yalnız III PARAGRAF

30. 1909'da kurulan Fecriati topluluğuna girmiştir. "Edebiyatı ideolojinin değil, estetiğin emrine vermek" prensibiyle hareket eden sanatçının Fecriati Topluluğu'nun yayın organı olan Servet-i Fünûn dergisinde şiirleri yayım- avrlanmıştır. Servetifünun Edebiyatı'na yapılan hücumla- makaleleriyle katılmıştır. 1911'de yayımlanan Göl Saatleri adlı şiirleriyle haklı bir şöhret kazanmıştır. Fecriati dağıldıktan sonra siyasi ve edebî akımların dışında kendine özgü bir şiir ve nesir anlayışının tek temsilcisi olarak kalmıştır. Millî Edebiyat Dönemi'nde eser vermeye devam eden sanatçı, Yahya Kemal'le birlikte "saf (öz) şiir'in de en önemli temsilcisi olmuştur. Bu parçada Ahmet Haşim'le ilgili olarak aşağıdaki- lerden hangisine değinilmemiştir? id eblad 147mesur de nie A) Eserlerinde ağır bir dil kullandığına B) Kendine has bir edebiyat anlayışı geliştirdiğine obic C) Farklı edebiyat dönemlerinde eserler verdiğine V D) Şiirine toplumsal faydanın değil, estetik zevkin hâkim olduğuna E) Değişik türde eserler kaleme aldığına yra mumusuh dim 32 PRO

7- Z K 4. (1) Halk edebiyatında şiirle müzik iç içe- dir. (II) Şiirlerde söz sanatlarına fazla yer verilmemiştir. (III) Tasavvufi konula- ra fazlaca yer verilmiştir. (IV) Şiirler hece ölçüsüyle söylenmiştir. (V) Şairlerin hep- si eğitimli kişilerdir. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangilerinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I ve II B) I ve III C) II ve V D) III ve V E) IV ve V 7.

31. Uzun zaman önce evren, bugün göründüğünden daha farklıydı. Büyük Patlama henüz tazeyken ve ilk yıldızlar oluşup parlamaya başlarken evren çok küçüktü. Oldukça yoğun olan bu ortamda, henüz bebeklik dönemindeki galaksilerde, "karanlık madde" olarak bilinen gizemli madde kol geziyordu. Bilim insanları, tam da bu dönemde yeni bir yıldız türünün ortaya çıktığını düşünüyor: Karanlık yıldız. "Karanlık yıldız" aslında yanlış isimlendirme çünkü bunlar karanlık değil; aksine evrendeki muhtemelen en büyük ve en parlak yıldızlar. Günümüzde gökyüzünde gördüğümüz yıldızlardan farklı enerji üretimine sahip olan bu yıldızlar, evrenimizin doğası hakkında bize çok şey söyleyebilir. Tabii bunun için önce onları bulmamız gerek. Ne yazık ki şu ana kadar kimse, karanlık yıldız gözleyemedi. Bu parçada söz edilen karanlık yıldızlarla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Aldıkları isim, oldukça az ışığa sahip yıldızlar olmalarından dolayı "karanlık'tır. B) Büyük Patlama'nın sonrasında, evrenin oluşumundan önce ortaya çıkmış bir yapıdır. C) Gözlemlenebilmesi ancak belirli laboratuvar koşullarında gerçekleşebilmektedir. D) Karanlık maddelerin patlamalar sonucu bir araya gelmesiyle oluşan yıldız türüdür. E) İnsan gözüyle algılanan yıldızlardan farklı ve henüz rastlanılmamış yıldızlardır. OP01-SS.34TYT05 B) në C) B b D) E E) 33. 1

Düşünce-1- a de itti rin. ar in et P ► Konsantrasyon Anlam Bilgisi Türkçe okuma yazma bilen hemen herkesin ortak yönlerinden biri olsa gerek Reşat Nuri Güntekin. Okuma yazması olmayanların da televizyondan, radyo programlarından bir şekilde kulak aşinası olduğu bir isim. Türkiye'de yazar olup da birden fazla neslin hafızasında böylesine yer eden çok fazla isim. yüzeysel: yoktur. Ama aslında bu aşinalık yanıltıcı Bazılarını ilkokuldayken okumak zorunda bırakılmış olduğumuzdan, çocukluğumuzda maruz kaldığımız ve gönülsüzce yerine getirdiğimiz birçok iş gibi Reşat Nuri kitaplarıyla ilişkimiz de biraz resmi ve mesafeli.. 186D ALARA GELDİK Bu parçada yazar, Reşat Nuri-kitaplarına olan uzaklığımızın nedenini hangi sebebe bağlamaktadır? A llk defa çocukluk döneminde karşılaşmış olmamıza B) Hemen herkesin tanıdığı bir yazarın eserleri olmasına C) Oldukça kapalı bir üsluba sahip olmasına D) Televizyon ve radyolarda adından sıkça söz edilmesine E) Eğitim hayatının ilk dönemlerinde zorlamayla okutulmasına

50 10:25 MARATON PARAGRAF DENEMELERİ 13.-14. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Kültürel mirasın korunması konusundaki yetersizlikler nedeniyle Mimar Sinan'ın eserlerinin bir bölümü ne ya- zık ki günümüze ulaşamadı. Ancak Rönesans Döne- mi'nin çağdaşları ile boy ölçüşecek kadar güzel oldu- ğu kabul edilen pek çok eseri sapasağlam ayakta. Si- nan'ın 16. yüzyılda kullandığı inşaat tekniği, kendisin- den önce var olandan farklı değildi. Başka bir ifadeyle, aslında yeni bir yapı malzemesi bulamamıştı ve binala- ni yükseltirken attığı kemerler de önceki mimarların ke- merleriyle aynıydı. Ancak onun, mimarlık diline kattığı ve bu dili geliştiren işlevsel, biçimsel ve yapısal birçok yeniliği vardı. Buna gönümüzde "inovasyon" adı veril- mektedir. İnovasyon, Türkçede tam karşılığı olmayan bir sözcük. En basit anlamda, ortaya yepyeni bir şey koymak şeklinde tanımlanabilir. Bu, ülkelerin gelişme- si adına vazgeçilmez bir kavramdır. İşte, Mimar Sinan da 16. asırda mimarlık, bayındırlık, şehir planlamacılığı gibi epey önemli alanlarda inovasyonlarıyla mimarimi- ze katkıda bulunmuştur. O, yüzyıllar içerisinde gelişimi- ni büyük oranda tamamlamış olan İslâm mimarisi ge- leneğini, eserlerindeki özgün çözümlemelerle sürdüren bir deha olmakla kalmadı; yaptığı yeniliklerle sonraki mimarlara da örnek oldu. IWKIC 14. Bu parçadan aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı alınamaz? A) Inovasyon nedir ve hangi açıdan önemlidir? B) Mimar Sinan, ülkesinde mimarinin gelişmesi için ne zaman, hangi çalışmaları yapmıştır? C) Mimar Sinan'ın kimi eserlerinden bugün yok- sun oluşumuzun gerekçesi nedir? D) Mimar Sinan'ın eserlerinin önceki yapıtlarla benzerlikleri nelerdir? E) Mimar Sinan'ın hangi tür eserleri iyi bir inovas- yon örneğidir? e 3 >( 0