Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

1. Son dönemde televizyonlarda çok sayıda dizi yayımlanması artık can sıkıcı olmaya başladı. Birçok televizyon kanalında onlarca yerli dizi yayımlanıyor. Kanallar kendi dizilerini rakip kanalın dizisiyle aynı saatte yayımlıyor. Her birinin, sözüm ona, farklı bir senaryosu var. Önceleri farklı olduğunu kabul ettiklerim bile bir süre sonra monotonlaşıyor, aynılaşıyor. İzleyicilerin bunu istediğini mi düşünüyorlar bilmiyorum ama hepsinde mutlaka silahlar patlıyor. Üstüne üstlük aynı oyuncu farklı dizilerde birbirinden tamamen farklı rollerde gözükebiliyor. Hâl böyle olunca da Bu parça düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisiyle sürdürülebilir? A) ne o karakterin inandırıcılığı kalıyor ne de dizinin izlenilirliği Bne izleyici ne de oyuncular mutlu olabiliyor C) senaristler senaryoyu sık sık değiştirmek zorunda kalıyor D) şiddet içeren konular pek ilgi görmüyor artık televizyonlarda E) farklı konulu dizilere yönelmeye başladı televizyon kanalları

7 20. Öncesinde farklı ülkelerde deneme amaçlı yayınlar yapılsa da ilk düzenli ve yüksek çözünürlüklü televizyon yayını BBC tarafından 1936 yılında başlatıldı. İkinci Dünya Savaşı ne- deniyle televizyon istasyonları Bu parçanın sonuna aşağıdakilerden hangisi getirilirse "olumsuz olayların teknolojiye katkısına" değinilmiş olur? A) bir süreliğine kapansa da radar gibi savaş sırasında ge- liştirilen yeni teknikler, televizyonu çok daha güçlü bir araç hâline getirdi B) uzun uğraşlar sonucu yeniden açılarak savaşın insanlar üzerindeki yıkıcı etkisini azaltmak için çok sayıda prog- ram hazırladı C) rutin program akışından vazgeçip büyük devletlerin savaş propagandalarına destek veren kuruluşlar hâline geldi D) önceleri kapanmış olsa da daha sonra çok daha fazla iz- leyiciye hitap eden yepyeni organizasyonlara imza attı E) büyük devletlerin kontrolü altında olduğu için zamanın etkin teknoloji ürünü olarak onlara hizmet eden bir yapı- büründü ya

14. Bitkiler için zehirli tohumlarının olması, etkili bir korun- ma yöntemidir. Ama bazı kuşlar, bu savunma meto- dunu nasıl geçeceklerini çok iyi bilirler. Macawlar, ze- hirli tohumları alma konusunda uzmandırlar. Dev bir kancayı andıran gagalanı ile çok sert kabukları bile kı- rabilen bu kuşlar, zehirli tohumları yedikten sonra he- men kayalıklara doğru uçarlar ve orada bulunan killi kaya parçalarını kemirip yutarlar. Bu killi kaya parça- ları tohumların içindeki toksini emer ve böylece kuşlar, yiyeceklerinin besin maddesi taşıyan kısımlarını-mide ağrıları çekmeden sindirebilirler. Bu parçada aşağıdakilerden hangisine deği- nilmemiştir? A) Killi kaya parçalarının tohumlardaki zehirli toksini emdiğine B) Bitkilerin zehirli tohumlarla korunduklarına CMacawlarin gaga yapılarının sert olduğuna D) Macawların zehirli tohumları yiyebildiğine EX Macawların midelerinin zehirli tohumları sindire- bildiğine

TYT/Türkçe 26. Edebiyatta üretkenlik, netameli bir konudur çünkü hemen ardından nitelik-nicelik tartışmasını da beraberinde getirir. Elbette edebiyatımızda üretkenlikleriyle göz kamaştıran ustalar var. Ama onlara usta denmesinin nedeni nicelik değil, çıtayı çıkardıkları yerde çok az kalem gezinebiliyor olmasıdır. Yusuf Atılgan'ı düşünün. Hacim olarak küçük ama taşıdıklarıyla büyüklüğünü her geçen gün yeniden kanıtlayan eserleriyle edebiyatımızda bıraktığı iz ne kadar da derindir! Bundan daha büyük bir üretkenlik olabilir mi? Kaleminden çıkmış her eseri okumak istiyor insan. Yazdıklarını her şeyiyle istediği çıtaya ulaşana kadar yayımlamadığı için bu düzeye erişmiştir o. Bu parçada aşağıdakilerin hangisinden söz edilmektedir? A) Nitelikten ödün vermeyen yazarların üretken olamadığından X BEdebiyatta üretkenliğin ölçüsünün sayı değil, nitelik olduğundan C) Nitelikli yapıtlar vermenin yolunun çok sayıda yapıt vermekten geçtiğinden nx Sanatçıların ustalaştıkça nicelikten çok, niteliği önemsemeye başladığından E) Çok sayıda yapıt vermek yerine az ama hacimli yapıtlar vermenin daha doğru olduğundan 28. 27. Bugünün en çok konuşulan, üzerine düşünülüp tartışılan, dahası satış listelerinde en üstteki yer hep undirinin plan edebiyat türü; hiç şüphesiz romandır. lori de yatırımlarını bu . İleri Paraf Yayınları göre sor bu şis V B S

24. Hintliler, karanlık bir ahıra bir fil getirip halka göstermek isterler. Fili görmek için o kapkaranlık yere bir hayli insan toplanır fakat ahir o kadar karanlıktır ki onu gözle görmenin imkânı yoktur. O göz gözü görmeyecek kadar karanlık yerde file ellerini sürmeye başlarlar. Biri eline filin hortumunu geçirir, "Fil bir oluğa benzer." der. Başka birinin eline kulağı geçer, "Fil bir yelpazeye benziyor." der. Bir başkasının eline ayağı geçmiştir: “Fil bir direğe benzer."/Bir başkası da sırtını ellediği için “Fil bir taht gibidir." der. Herkes, neresine dokunduysa fili ona göre anlatmaya koyulur. Hâlbuki herkesin elinde bir mum olsaydı sözlerinde ayrılık olmazdı. Bu parçaya göre "mum"un işlevi aşağıdakilerden hangisidir? A) Her düşüncenin doğruluğunu gösterecek bir kanıt sunma B) Herkese, özgün bir tanımlama yapma olanağı tanıma C) Çok sayıdaki veriyi ortak bir paydada buluşturma D) Var olan görüşleri yeni görüşler ekleyerek çoğaltma E) Benimsenmiş görüşleri başka görüşler ışığında açıklama

3. Birine çuvaldız mı batıracaksın, iğnenin ucunu hafifçe kendine dokundur. İnsanları, eserleri tenkit ederken önceki adım aynaya bakmaktır her zaman. Yüzleşmekten çekinen bir toplumuz. Yüzleşemediğimiz, dolayısıyla bundan uzak bir yaşam sürdüğümüz için başkasına yönelik eleştirilerimiz kuru ve sığ kalıyor. Çağın içinden cevap vermek gerekirse bütün selfilerde en güzel biz çıkmak istiyoruz. Bu yüzden bazı yazılarımı şöyle bitiririm: Gülümseyin, çekiyorum, siz de varsiniz kadrajda. Elbette sanat ve edebiyat dünyası da söylediklerimin dışında değil. Bu parçada anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Özeleştiri yapmak B) Eleştiride nesnel olmak C) Toplumsal duyarlılığa sahip olmak D) Bireysel hassasiyetleri ötelememek E) Eleştirel bir düşünce yapısına yönelmek

3. VI e 2. (1) Küçük kumaş parçalarını bir araya getirerek "bir bütün yaratma sanatı" olarak tanımlanır patchwork. (II) Patchwork, günümüzde renk kompozisyonları ve desen arayışlarıyla hızla gelişen bir sanat dalı hâline geldi. (III) Ayrıca eski giysilerin sağlam yerleri de bu amaçla tekrar kullanılırdı. (IV) Kumaşların el tezgâhlarında dokunduğu, bu nedenle de çok pahalı olduğu dönemlerde kumaş artıkları bu yöntemle değerlendirilerek çeşitli eşyalar yapılırdı. (V) Tüm dünyada patchwork adıyla tanınan çalışmanın, Anadolu'daki tarihine göz attığımızda "yamalı bohça, kırkyama ve kırkpare" gibi isimlerine rastlamak mümkündür. Bu parçanın anlamsal bütünlüğünün sağlanması için numaralanmış cümlelerden hangileri birbiriyle yer değiştirmelidir? A) I ve II P DIll ve V B) II ve IV E) IV ve V C) II ve V 19

SÖZEL MANTIK KONU 4: ŞEKİL İLİŞKİLERİ 5.-8. soruları aşağıdaki bilgilere göre birbirinden bağımsız olarak cevaplayınız. Bir dergide A, B, C, D, E ve F makaleleri belli bir sırada yayımlanmıştır. Kemal ve Latife'den bu makelelerin si- rasını tahmin etmeleri istenmiştir. Kişilerin tahminleri şu şekildedir: Kişiler 1. 2. Kemal E C Latife D C 3. D A 4. A B 5. B F 6. F E Tahminlerin doğruluğuna ilişkin kimi bilgiler şu şekildedir: Her iki kişi de aynı makalenin sırasını doğru tahmin etmiştir. ▸ A makalesinin sırasını doğru tahmin eden bir kişi var- dir. ▸ Dergide B makalesinden hemen sonra D makalesi yer almaktadır. ▸ Beşinci sıradaki makaleyi doğru tahmin eden bir kişi vardır. > Birinci sıradaki makaleyi doğru tahmin eden bir kişi vardır. ARI K Kara Kutu YAYIN INFORMAL YAYINLARI Kara Kutu YAYIN KINFOCA 7. she ald ITHAM Kara Kutu TEST 50 That you Aşağıdakilerden hangisi kesin olarak doğrudur? A) Kemal'in doğru tahmin sayısı, Latife'ninkinden fazla- dır. B) Kemal'in doğru tahmin sayısı, Latife'ninki ile aynıdır. C) Kemal ve Latife'nin toplam altı doğru tahmini vardır. D) Kemal'in toplam üç doğru tahmini vardır. E) Latife'nin toplam üç doğru tahmini vardır.

B DİLİ VE EDEBİYATI TESTİ Okur için galtmak, ziyorsa, ter bin, re aşa- arın da vetkin- indirir DENEME-2 19 ve 20. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Kentleşme hızının, tarihte hiç olmadığı kadar arttığı ve küresel bir olgu hâline geldiği bir dönemde ortaya çıkan sorunlar da küresel bir nitelik kazanmıştır. Eko- nomik büyüme ve hızlı kentleşme, gereğinden fazla üretim, doğal kaynakların aşırı tüketimi, ekolojik dön- günün ve bitki örtüsünün bozulması; iklim krizi, atıklar ve kirlilik gibi sorunları ortaya çıkarmaktadır. Bunun- la birlikte ekonomik büyümenin hem sonucu hem de aracı olan hızlı kentleşmenin yarattığı sorunlar sadece ekolojik boyutla sınırlı değildir. Barınma ve altyapı ek- siklikleri, temiz su ve sıhhi hizmetlerin, yeterince sağ- lanamaması, göçler, göçmenler ve mültecilerin karşı- laştığı sorunlar, ayrımcılık, evsizlik, işsizlik, yoksulluk, güvenlik problemleri, eğitim ve sağlık hizmetlerine erişim, şiddet ve suçlar, toplu ulaşım ve trafik, çocuk- lar, yaşlılar, kadınlar ve engellilerin sorunları gibi bu sürecin ekonomik ve toplumsal düzeyde ortaya çıkar- dığı tüm sorunlar küresel düzeyde izlenebilmektedir. Bu sorunların ulaştığı boyut, kentleşmenin bu şekilde ve bu hızda sürdürülmesinin mümkün olmadığını gös- termiştir TÜRK DİLİ VE EDEBİYA ens 20. Bu parçadan hareketle kentleşme hızıyla ilgili aşa- ğıdakilerden hangisi söylenemez? A) Ekonomik büyümenin bir sonucu olduğu B) Doğal kaynakların aşırı tüketimine sebep olduğu V C) Küresel bir özelliğe kavuştuğu ✓ D) Sosyal ve iktisadi pek çok sorunu doğurduğu kinacy bok E) Bugün gelinen noktanın sürdürülebilir olmadığı 22.

misi"ne 33. 1. İkna, temelde insanları daha önce bilmedikle- ri veya paylaşmadıkları bir görüşe yöneltmeyi gerektirir. Bu durum zorla, kandırarak veya yalvarmayla olmaz. Aksine, dikkatli bir hazırlığı ve düzenlemeyi, kanıtlar oluşturmayı ve bunları uygun bir dille anlatmayı gerektirir. Böylelikle ikna, bir öğrenme süreci hâline gelir. Cizerine tiyacı- Ankara Yayın emisi" L de de II. İkna edici metinler bir konu üzerinde öne sürülen düşüncelerin gerekçeleriyle birlikte anlatılması esasına dayalı anlatmaları kapsar. İkna edici metin oluşturma süreci, öğrencinin kendi düşün- cesini öne sürmesini, kabul etmediği düşünceye karşı mantıklı bir şekilde cevap vermesini ge- rektirir. Bu süreç öğrencilerin ikna yeteneğinin gelişmesini ve ikna tekniklerini çözümlemesini sağlar. Yukarıda verilen II numaralı parça için hangisi söylenebilir? A) I.de belirtilen kavramdan hareket edilerek ortaya çıkmış bir anlatım biçimiyle ilgili bilgiler vermek- tedir. B) I.de açıklanan bir stratejinin farklı disiplinlerdeki görünümlerini betimlemektedir. C) 1.de dile getirilen bir olguyla ilgili örneklendirmeler içermektedir. D) 1.de sözü edilen bilimsel verileri destekleyen ek kanıtlar sunmaktadır. E) 1.de ifade edilen bir gereklilik durumundan ha- reket edilerek ortaya çıkarılmış bir daldan söz edilmektedir.

8. Duvarın öte yakasında yuvarlak kum tepeciklerinin bulunduğu ürküntü verici, ıssız bir düzlük uzanıyor- du. Çevremizde çok alçak sarı bulutlar vardı ancak ne gökyüzü ne de ufuk düzlemi görünüyordu; solgun sarımsı buhar kümeleri görebilmeyi engelliyordu. Yü rüyebilmek de oldukça zordu. Basınç, bedenimin al şık olduğu düzeyin çok üzerindeydi. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangis ne yer verilmemiştir? A) Görme duyusuna C) Niteleyici ifadelere B) Betimlemeye D) Öznel anlatıma E) Karşılaştırmaya

24. İnsanlar birbirini yaşatarak yaşarlar ve hayat me- şalesini, koşucular gibi, birbirlerine devrederler. Yaşadığınız her an, hayattan eksilmiş, harcanmış bir andır. Ömrünüzün her günkü işi, ölüm binasını kurmaktır. Hayatın içinde iken ölümün de-içinde- siniz çünkü hayattan çıkınca ölümden de çıkmış oluyorsunuz. Yahut şöyle diyelim isterseniz: Ha- yattan sonra ölümdesiniz ama hayatta iken ölmek- tesiniz. Ölümün, ölmekte olana ettiği ise, ölmüş olana ettiğinden daha acı, daha derin, daha can yakıcıdır. Hayattan edeceğiniz kârı ettiyseniz, do- ya doya yaşadıysanız, güle güle gidin. "Niçin ha- yat sofrasından, karnı doymuş bir davetli gibi kalkıp gidemiyorsun? Niçin günlerine, yine sefalet içinde yaşanacak, yine boşuna geçip gidecek daha başka günler katmak istiyorsun?" Hayat kendiliğinden ne iyi ne fenadır, ona iyiliği ve fenalığı katan sizsiniz. Bir gün yaşadıysanız her şeyi görmüş sayılırsınız. Bir gün bütün günlerin eşidir. Başka bir gündüz, başka bir gece yoktur. Atalarınızın gördüğü, torunlarınızın göreceği hep bu güneş, bu ay, bu yıldızlar, bu dü- zendir. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Ölümün asıl zor yam sağ olanlara yaşattığıdır. Dolu dolu yaşayanlar hiç ölmeyenlerdir. C) Dünyadaki bazı şeyler her zaman varlığını devam ettirmektedir. D) Hayata sahip olduğu olumlulukları ya da olumsuz- lukları insanlar katar. E) Doya doya yaşanmış bir hayatı bırakarak gitmek daha başkadır. ANK-2305 Ankara Yayıncılık B C G E 26. C E I

esiy- Peki, zor- uğu de- uğa cu- an. ca- 710 28. Vira Bismillah! Böyle der denizciler, denize açılmak için palamarları koyverdiklerinde. Limandan ayrılma- nin ilanıdır bu; uzaklara, uçsuz bucaksız engine, ne- redeyse sonsuz mesafelere, yalnızlığa, bilinmezliğe doğru... Aslında bir temennidir de aynı zamanda, yurduna ve sevdiklerine yeniden kavuşma temenni- sidir, duasıdır. Yazın habercisi ve aynı zamanda be- nim doğum günüm olan "Hıdrellezde", 6 Mayıs 2009 Çarşamba, sabah saat 9.40 itibarıyla İstanbul'daki evimin önünden marşa bastım. "Vira Bismillah!" ni- dasıyla yola çıktım. Beni nereye götüreceğini bilme- diğim bir yolculuğun ilk adımıydı bu. S Bu parçanın yazarı için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Denizcilik geçmişinin olduğu B) Sevdiklerine kavuşmak için yola çıktığı Liste d They gone Bir ilkbahar gününde dünyaya geldiği C Gal D) Hayatının büyük bir bölümünde İstanbul'da ya- şadığı A E) Bilinmeze yolculuk yapmayı sevdiği How Din düny masi tiriye bağl dır. ten nere ve r plan top zül Bu ha A) B) CD E

3. Ve hayal dönerken cehennemine Ardından kapıyı kapat da yine Ocağın önünde, kendi kendine Sessiz, ellerine bakarak ısın By dizelere hâkim olan duygu aşağıdakilerden hangisi- dir? A) Çaresizlik C) Yakınma E) Kanıksama B) Kararsızlık D) Yalnızlık

17 2. 1. Ünite testi- 257 1. ve 2. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Öğrencilerim yazdıkları şiirleri getirir bana. Aslında kolay ol- maz bu, öğrenciler için. Duygularını kimsenin öğrenmesini is- temezler. Çünkü onlar şiirden çok anılardır, onların; düşünce- den çok hayalleridir. Sabırsız, heyecanla beklerler okumamı. Gözleri pırıl pırıldır. Bir söz mutlu eder onları. Hem de çok mutlu eder. Hemen geri alır yazdıklarını. Aldığı gibi cebine koyar. Hızla uzaklaşır, sizden. Bu parçada asıl anlatılmak istenilen aşağıdakilerden han- gisidir? Öğrenciler yazdıkları şiirleri kimsenin okumasını istemez. Öğrenciler, şiir yazıyoruz diye hayallerini, anılarını yazar. Öğrencileri yazdıklarının beğenilmesi mutlu eder. Öğrenciler, yazdıkları şiirleri sadece belirli kişilere okuturlar. EÖğrenciler, şiir adı altında kaleme aldıkları duygularını herkesin bilmesini istemezler. Bu parçanın anlatım özellikleri için aşağıdakilerden hangi- si söylenemez? A) Soru cümlelerine yer verilmemiştir. Açıklayıcı anlatımdan yararlanılmıştır. Yinelemeye yer verilmiştir. D) Neden- sonuç cümlesi vardır. EGörsel ögelere de yer verilmiştir.

TEST 11 1. (1) 1930'lu yıllardan itibaren konu sıkıntısı çeken ve mem- leket edebiyatının sınırlı çerçevesi içinde bunalan roman- cılardan kimileri konularını felsefi bir doktrine ya da ideolo jik kavramlar üzerine oturtarak yeni bir yol izler. (II) Bunların başında asıl mesleği gazetecilik olan Sadri Ertern gelir. (III) Son Saat gazetesindeki yoğun çalışmalarından vakit ayıra- bildiği ölçüde röportaj tekniğinin sağladığı kolaylıkla güdüm- lü, akıcı romanlar yazmaya koyulur. (IV) Roman tekniği ba- kımından bir yenilik getirmeyen beş romanından Bir Varmış Bir Yokmuş'ta köy sorununu işler. (V) Romanlarında o yöre- nin ağzıyla konuşturur kahramanlarını. Bu parçadaki numaralandırılmış cümlelerden aşağıda- kilerden hangisine ulaşılamaz? A) I. cümlede romanların toplumsal yanının olduğu söylen- miştir. B) II. cümle I. cümlenin örneğidir. C) III. cümlede üslup cümlesine yer verilmiştir. D) IV. cümlede özgünlük eksikliğine değinilmiştir. E) V. cümlede çıkarım yapılmıştır. KONSEPT BİLGİ Çıkarım: Eldeki verilerden hareketle yorum yaparak bir sonuca ulaşmaktır.