Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

AFTA ÇIKARIM at kü ette ni isi uğu ceği iği 10. Şiir yazmanın belki en zor yanı ilk dizeyi bulmaktır. O ilk dize, ozanın gideceği yönü belirler. Ozan, şiirin yolunu açtığı gibi şiir de ozana yol gösterir. İşte bunun için ben, bir konuşmamda, "Şiirimi, yazarken düşünürüm ya da düşünürken yazarım." demiştim. Bu parçaya dayanarak şiirle ilgili aşağıdakil- erden hangisi söylenebilir? A) Belirli kalıpları olmadığı B) Konusunun sınırsız olduğu C) Diğer türlerden zor olduğu D) En iyi dışavurum aracı olduğu E) Planlı olarak yazılmadığı ve der kainimlerinden biri olan mini asr mizdir o pinkü bu mustur Bu parc stylene

18. Folklor sosyolojisi açısından önem taşıyan ve ritm birlikteliğine dayanan, tarihî süreç içerisinde çeşitli sosyal olaylara bağlı olarak üretilen malzemelerden birisi de halk oyunlarıdır. Kimi zaman bir çaresizliği, kimi zaman yalvarış ve tapınmayı, kimi zaman da sevinç yaratan olayları ifade eden figürlerden olu- şan halk oyunlarının sosyolojik açıdan ele alınması, millî kültürün araştırılıp zenginleştirilmesi bakımın- dan önem taşımaktadır. one 00 Bu parçadan aşağıdaki yargılardan hangisi çıkarılabilir? A) B) CY D) E Her toplumun halk oyunları kültürü olduğu Halk oyunlarının en eski ifade aracı olduğu Toplumların halk oyunlarına karşı farklı tutum- ları olduğu Halk oyunlarının bir dışavurum etkinliği olduğu Halk oyunlarının zamanla geliştiği www.yeninesilparagraf.com 179

eis TYT Deneme-04 37 ve 38. soruları aşağıdaki parçaya göre ce- vaplayınız. Dünyanın önde gelen bir bilgi hizmet şirketi tarafin- dan 21 ülkede binden fazla şirket ile görüşülerek ha zırlanan "Uluslararası Dolandincilik Raporu", internet. üzerinden işlerini yürüten şirketlerin en önemli önce liklerinin müşterilerine hızlı ve sorunsuz bir dijital de- neyim sunmak ve dolandiriciliği önlemek olduğunu ortaya koyuyor. Bu rapor, dünyanın her yerindeki tü keticilerin, bunun gerçekleşebilmesini sağlamak için kişisel verilerini paylaşmaya istekli olduğunu göste- riyor. Rapora göre, tüketicilerin %74'ü için çevrim içi deneyimlerinde en önemli unsur güvenlik, ikinci sıra- da ise kolay ve sorunsuz kullanım geliyor. Geçmişte şirketler, bu unsurlann birinden vazgeçmek pahasına diğerine yatırım yapıyorlardı. 37. Bu parçanın sonuna konunun akışına göre aşağı- dakilerden hangisi getirilmelidir? A) ancak çoğu zaman tüketicilerin kimi beklentilerini karşılayamıyorlardı B) oysa günümüzde tüketiciler, her ikisinin de aynı anda sunulması bekliyor. çünkü kimse güvenmediği bir siteden alışveriş yapmayı göze alamıyordu D) bu yüzden de olumsuz deneyim yaşayan bir tüke- tici çevresindekileri de etkiliyordu ne yank i başka çaresi olmayan tüketici ona su- nulan koşullarla yetiniyordu 38. Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi söylene- mez? A) Internet üzerinden işlem yapan şirketler müşteri- lerinin beklentilerine önem vermektedir. B) işlerini dijital ortamda kolaylıkla halletmek isteyen kullanıcılar, kişisel bilgilerini ilgili şirketle paylaş- maktan kaçınmamaktadır. C) İnternet üzerinden işlem yapan insanların çoğu için kişisel güvenlik çok önemlidir. D) Internet aracılığıyla hızlı ve sorunsuz biçimde iş- /lemlerini tamamlamak isteyen çoğu insan, güven- lik sorununu göz ardı etmektedir. E) İnternet üzerinden hizmet veren şirketler, günümüz- de hem müşterilerinin güvenliğine hem de işlerini kolaylıkla halletme isteğine önem vermektedir. 57 45

eis Yayınlan 35. Edebî bir yapıtın her zaman duyurmak, göstermek, anlatmak istediği bir şey vardır; varlığını, bu duyur- mak, göstermek, anlatmak istediği şeye borçludur. Ancak hiçbir yapıt anlattığı şey değildir; anlatmak iste- diğini anlatabilmek için başvurduğu imgeler, kurallar, yollar yordamlar da değildir. Tüm bunların sonucudur kuşkusuz ama bir kez ortaya çıktıktan sonra, bunların hepsini aşan bir varlıktır artık. Öyleyse bir yapıtı şu ya da bu biçimde açıklamak, bir bakıma onu kendi düzeyi olmayan bir düzeyde, kendi kendisi olmayan bir şeyle özdeşleştirmekle birdir; onu kendisinden başka bir şeye indirgemek, dolayısıyla değiştirmek, azaltmaktır. Bu parçaya göre, "edebî yapıt"la ilgili olarak aşağı- dakilerden hangisi söylenemez? A) Okurlara ulaştırmak istediği mesaj ortaya çıkış ne- denidir. B) Ortaya çıkması sırasında değişik yollar, teknikler kullanılır. Yapısını oluşturan ögelerden bağımsız bir bütün- dür. D) Yorumlamak ya da açıklamaya çalışmak değerini düşürmektir. E) Ancak yazarı tarafından, başka yapıtlarla karşılaş- urlarak açıklanabilir. .*** eis Yayınları

eis Yayınlan TYT Deneme- OR 30. 20. y 29. Gazeteci: (1) ---- Yazar: İnsan psikolojisine dair sunduğu çarpıcı ayrıntılar, po- lisiyeleri çekici kılan önemli bir özelliktir. Suç ve şid- det gibi olguların insan ruhunda yarattığı kırılmaların yansıdığı bu romanlar, bütün basmakalıp ve benzer yanlarına rağmen okurda merak uyandırır. Üstelik bu merak sadece gizemli olana duyulan merak değildir; kimi zaman insanın iç dünyasını anlamaya çalışan, oradaki varoluştan yola çıkarak marjinalleşen insanı da tanıma çabası olarak değerlendirilebilir. Gazeteci: (II) ---- Yazar: Kolay ve çabuk okunmaları, kolay üretilip tüketilme- leri, değişerek her dönemde moda olmaları, kitlesel olarak da beğenilenlerinin dizi formatında ya da sine- ma filmi olarak uyarlanmaları bu kategoride değerlen- dirilmelerinin önde gelen sebepleridir. Bu diyalogda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler getirilmelidir? A Polisiye romanların hemen her dönemde okur- dan ilgi görmesini nasıl yorumluyorsunuz? II. Polisiye roman sizce neden popüler kültür ve popüler edebiyat ürünü sayılmaktadır? B) Polisiye romanların edebiyat içindeki yeriyle ilgili ne söyleyebilirsiniz? II. Polisiye edebiyata karşı son dönemde artan ilgi- nin sebebi sizce nedir? C). Okurun polisiye romanı tercih etmesindeki en büyük etken nedir? I. Polisiye romanların televizyon ya da beyaz per- deye aktarılmasını siz nasıl değerlendiriyorsu- nuz? D) I. Polisiye romanı diğer türlerden ayıran en belirle- yici özellikler nelerdir? II. Polisiye yapıtların geniş bir okur kitlesinin olma- sını neye bağlıyorsunuz? E) I. Polisiye roman yazmayı tercih etmenizin sebep- leri nelerdir? II. Polisiyenin günümüzdeki konumunu nasıl de- ğerlendirirsiniz? Feis Yayınlan

TÜRKÇE 28. Stresli bir durumla karşılaştığımızda hipotalamus, kortikotropin salgılatıcı hormonu (CRH) üreterek hipofiz bezini harekete geçirir. Karşılık olarak hipo- fiz bezi de salgıladığı adrenokortikotropik hormon (ACTH) ile böbrek üstü bezlerini uyarır. Bu zincirleme etkileşim sonucunda böbrek üstü bezlerinde başlıca stres hormonlarından kortizol üretilir. Organizmanın stres yaşadığı durumlarda, stres hormonları vücutta birikerek bağışıklık sisteminin baskılanmasına ve ilti- haba yol açabilir. Kortizol hormonu derimizdeki yağ bezlerinin faaliyetini artırarak sebum üretimini hızlan- dırır. Artan sebum miktarı ile cildimizdeki gözenekler dolmaya başlar. Bu da gözenekleri yuva edinmiş bak- terilerin sayısının artması veya yeni akne oluşumunun tetiklenmesiyle sonuçlanır. Bu parçadan hareketle aşağıdaki çıkarımlardan hangisi yapılabilir? A) Aknelerin, insanın ruhsal sağlığını bozduğuna dö- nük bulgular elde edilmiştir. B) Vücuttaki iltihabın dışarı atılmasını sağlayan akne- ler strese neden olmaktadır. Bir cilt rahatsızlığı olan akne, iç organlarda başka hastalıklara yol açmaktadır. D) Derimizdeki yağ bezlerini işlevsiz hâle getiren cilt- teki bakterilerin, aknelerin oluşma nedenlerinden biri olduğu saptanmıştır. E) Insanların yaşadığı ruhsal gerilim ile akne oluşu- mu veya artışı arasında bağlantı vardır.

uz es- a- bu n. er li k. 2- 11 25. Benim her romanım sancılı bir süreçten sonra doğuyor. Son romanım da öyle oldu. Yazıyla ilişkim böyle benim. Hatta ro- manın son cümlesini yazıncaya kadar o romanı bitiremeye- ceğim diye korkuyorum. Kendimden de korkuyorum, yazı- dan da. Başlarken daha çok korkuyorum, çünkü her defa- sinda kendimi fena hâlde deneyimsiz hissediyorum ve bu- nu üzerimden bir türlü atamıyorum. Acemilik, her daim efen- dim benim. Bir önceki romanımdan sonra üst üste gelen ba- zı koşuşturmalar yüzünden ben üç yıl bir tek cümle bile ya- zamadım. Dolayısıyla bu son romanım on yıl sonra yazıldı. Makas çok açıldı, bu doğru. Ancak bu benim için gayet makûl bir süre. Bir yere yetişmeyeceğim; koşturmacadan, hızdan yana değilim yazarken. Ağır ağır yazıyorum ben. Bu paçada aşağıdaki sorulardan hangisine bir cevap alınamaz? A) Yeni bir romana başlamadan önce varsa-yapmış oldu- ğunuz hazırlıklardan söz eder misiniz? B) Yapıtlarınızı oluştururken içinde bulunduğunuz ruhsal durum hakkında neler söyleyebilirsiniz? C) Uzun zaman sizden ses seda çıkmayışının gerekçeleri nelerdir? D) Eserlerinizin oluşum aşamalarında size engel olan ne- denlerle karşılaştığınız da oluyor mu? E) Yapıtlarınızın piyasaya çıkması arasında geçen süreyi siz nasıl değerlendiriyorsunuz? 26. I. 111. IV. Y Yo ol ye A

Deneme - 2 28. Sosyal medyaya yansıyan çok mutlu hayatlar! Sosyal medya günümüzün vazgeçilmez tutkusu. Psikolojimizi etkileyen sanal bir ağ. Bazen araştırmalara bazen başkalarının sosyal medya sayfalanna saatlerce bakarak vakit geçiriyoruz. Genel olarak hep mutlu insanlar, mutlu paylaşımlar, şık köşeler, objeler görüyoruz. Paylaştığımız fotoğrafların yüzde 90'ında mutlu görünüyoruz. Peki, gerçekten mutlu muyuz o karelerde yoksa "mış" gibi mi yapıyoruz? Sosyal ağlara baktığımızda yaşamda mutlu olmayan kişi yok gibi. Görsellere baktığımızda sanıyoruz ki herkes mutlu. Ama gerçekte olay öyle değil ne yazık ki! Uzmanlara göre "Ne kadar mutluyuz?" temalı fotoğraflarını paylaşan kişilerin çoğu, içsel eksiklikler ve yalnızlık yaşıyor ama mutluluk pozlarıyla bunu bastırıyor. Bu köşe yazısıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Kendi içerisinde birtakım tutarsızlıklar barındırmaktadır. B) Güncel bir soruna yönelik çözüm önerileri içermektedir. C) Herkes tarafından kabul görmüş bir olgunun, önemini yitirdiği vurgulanmaktadır. D) Gerekçeli yargılarla bir gerçeğin farklı yönleri aydınlatılmaktadır. E) İçerdiği somutlamalara paralel olarak okuru yönlendirme çabası taşımaktadır

19. Gōze dayalı en önemli iki sanattan biri resim, diğeri fotoğraf- tır. Bir nesne, manzara veya olguyu resmeden ressam, res- medeceği şeyi önce gözüyle algılar. Ama göze asıl komutu veren ruhtur bence. Ressam, resmedeceği şeye önce nötr durumda baksa da sonra ona içinde bulunduğu ruh hâline göre renk, şekil, öz de verir. Dolayısıyla renk, ışık veya göl- ge seçimi, resim sanatında bir psikolojik hâlin işaretidir. Böy- lece görünen nesne, obje olmaktan çıkıp süjeye dönüşür. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden han- gisidir? A) Sanatta görmek ve bakmak birbirinden farklı etkenlerdir. B) Sanatçı, yaratmak istediği şey için önce ruhen hazırlan- malıdır. C) Resim sanatında sanatçının kimliği ve düşünceleri resme etki eder. D) Sanat, görüneni gördüğümüze dönüştürmektir. E) Fotoğraf sanatı da bir yönüyle resim sanatına benzer.

8. Benim hayatımı değiştiren kitap seneler evvel okuduğum Schopenhauer'un Yaşam Bilgeliği Üzerine Aforizmalar isim- li eseriydi. Hayatımın en zor dönemlerinden geçiyordum, bu dönemi anlatmak dahi istemiyorum fakat seneler evvel ya- şamış bir filozofun görüşlerinde kendimi bulmak, o kadar iyi gelmişti ki bir felsefe kitabı okurken gözlerim dolmuştu. Şim- di odamda en sevdiğim insandan hediye olan kocaman bir portresi duruyor. Her gün ona bakarak nasıl ayağa kalktığı- mı düşünür ve bilginin gücüne olan inancımı artırırım. Bu parçanın anlatımı hakkında aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Sayıp dökmeden yararlanılmıştır. B) Merak duygusuna hitap edilmiştir. C) Nesnel bir anlatım tercih edilmiştir. D) Devrik cümleler kullanılmıştır. E) Öykülemeden yararlanılmıştır.

Beslenme, uluslararası insan hakları belgelerinde bir hak olarak ifade edilmektedir. Bir ülkenin beslenme durumunun o ülkenin refah düzeyini ortaya koyduğu kabul edilmektedir. Günümüzün en büyük küresel sorunları arasında yer alan açlık, yoksulluk ve kötü beslenme kimi ülkelerde nüfusun büyük bir bölümünü etkilerken kimi ülkelerde bölgesel veya dönemsel olarak baş göstermektedir. Sorunun ortaya çıkış nedeniyle ilgili görüşlerden biri, sorunu bir arz (sunum) sorunu olarak tanımlarken diğeri bir paylaşım sorunu olarak görmektedir. Her iki görüşün geçerli olabileceği de bir başka görüş olarak ortaya konmaktadır. Ancak herkes tarafından üzerinde görüş birliğine varılan konu, sağlıksız beslenmenin önemli bir sorun olarak varlığıdır. Bu parçadan beslenme ile ilgili aşağıdakilerin hangisine ulaşılamaz? A) Ülkelerin gelişmişlik seviyesinin göstergesi olduğuna B) Sorunlarının ülkelere göre farklılık gösterdiğine C) ya yar olan problemlerinin ortaya çıkışıyla ilgili farklı görüşlerin olduğuna D) Sorun olarak saptanmasının genel bir kabul gördüğüne Beslenme sorunlarının çözümü için uluslararası çalışmalar gerektiğine

4. 1795 yılında, Ebedî Barış Üzerine adlı çalışmasını yayım- layan Kant, devletlerarası barışın imkânı ve koşullarından söz eder. Bu çalışmasında etik, hukuk ve siyaset arasın- daki ideal ilişkiden bahseder. Barışın sağlanması siyase- tin görevidir, siyaset ise bunu hukuk aracılığıyla yapacak, hukuk da her zaman etiğe dayandırılacaktır. Kant Ebedî Barış Üzerine isimli eserinde devletlera- rası barışın sağlanmasını asıl olarak aşağıdakilerden hangisine bağlamaktadır? Adalet B) Ideal Siyasi otorite D) Ahlak E) Bilgi

3. Mokoko yüzen okulu hem ekonomik ve çevreci bir çözüm üretmek hem gelgit olayı ile farklı su seviyelerinin getirdiği sorunlara çözüm bulmak amacıyla geliştirilen projelerden biridir. Okul, Afrika Nijerya'nın ikinci en kalabalık şehri Laogos'ta suda yüzen şekilde geliştirilmiş bir yapıdır. Coğrafyanın düzgün ıslah edilmemiş arazisi ve oluşan seller, riskli bir yapı zemini oluşturmaktadır. Buna çözüm olarak yüzen bir yapı tekniği düşünülmüştür ve projede 16 boş plastik varil birbirlerine bağlanarak yüzen bir ze- min oluşturulmuştur. Yapının strüktürü bu zemin üzerinde inşa edilmiştir. Bu projenin aynı zamanda başka yapı tür- lerine de adapte edilerek kullanılması da amaçlanmıştır. Bina bölgesel bir kereste fabrikasından temin edilen ah- şaplar ve yakın çevreden getirilen bambular ile yenilikçi bir strüktür anlayışıyla yapılmıştır. Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı yoktur? A Mokoko yüzen okulu nerededir? B Mokoko yüzen okulu hangi amaçla geliştirilmiştir? Mokoko yüzen okulu ekonomik ve çevreci bir proje midir? (6) Mokoko yüzen okulunun inşasında en çok kullanılan yapı malzemesi hangisidir? Mokoko yüzen okulu bulunduğu coğrafyanın hangi sorunlarına yönelik geliştirilmiştir?

18. Fotosentez yardımıyla kalp krizi tedavisi mümkün mü? Kalp kaslarına yeterli miktarda oksijen ulaşmadığında kalp krizi meydana geliyor. Bir grup araştırmacı fotosentez yapan mikroorganizmalardan yararlanarak bu proble- min çözülmesini sağlayacak bir tedavi yöntemi geliştirdi. Stanford Üniversitesinde çalışan Prof. Dr. Joseph Woo ve çalışma arkadaşları, kalp kasları hasar görmüş an- cak hâlen canlı olan farelerin kalp kaslarına fotosentez yapan Synechococcus türü bakterileri enjekte etti. Or- ganizmalar ışık almaya başladıktan 20 dakika sonra ha- sarlı bölgelerdeki metabolizma faaliyetlerinin arttığı, 45 dakika sonra kalp performansının iyileştiği görüldü. An- cak bu tedavinin önündeki en önemli engel zamanlamą. Çünkü kalp krizi tedavisinin mümkün olan en kısa süre- de yapılması gerekiyor. Bu durum, bu tedavinin uygulan- ması için gereken zamanın olmadığı anlamına geliyor. Bir makaleden alınan bu parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Bir sorunla ilgili yapılan çalışmaların yetersiz olduğu, örneklerden hareketle açıklanmıştır. B) Bir sorunla ilgili geliştirilen yöntemin işleyişi ve uygu- Tanışının önündeki engelden söz edilmiştir. Bir hastalığın tedavisinde başvurulan alternatif yöntem- lerin, hastalığı daha da kötüleştirdiği ileri sürülmüştür. D) Bir problemin çözümüyle ilgili ileri sürülen yöntemin kendi içinde tutarsızlıklar barındırdığı belirtilmiştir. E) Geliştirilen tibbi bir yöntemin bireysel farklılıklardan dolayı herkese uygulanamayacağı yapılan araştırma- larla kanıtlanmıştır.

5. (1) Psoriasis; pembe - kırmızı, hafif kabarık bir zemin üze- inde beyaz, kalın, parlak ve kuru kepekler gözlenmesi nedeniyle halk arasında sedef hastalığı olarak adlandı- rilan bir deri hastalığıdır. (II) Dünya nüfusunun yaklaşık %2'sinde görülür. (III) Her yaşta belirebilen bu hastalık, beklenmedik bir şekilde ortaya çıkıp kaybolabilir. (IV) Se- def hastalığı; bazı hastalarda birkaç ay veya birkaç yıl sürerken, bazı hastalarda ise ömür boyu aralıklı bir şekilde seyredebilir. (V) Bulaşıcı bir hastalık olmadığı gibi bu has- talığı çoğunlukla hafif bir şekilde seyretse de döküntülerin şiddeti kişiden kişiye değişebilir. S STATIONARIA Bu parçada "sedef hastalığı" ile ilgili olarak aşağıda ve- rilenlerden hangisi yanlıştır? Ever A) I. cümlede tanım yapılmıştır. B) II. cümlede açıklama yapılmıştır. C) III. cümlede saptama yapılmıştır. 1L- DV. cümlede yarattığı etkiler sıralanmıştır. MAPORTES E) y. cümlede hastalığın çeşitlerinden bahsetmiştir.

A TYT / TÜRKÇE 4. Ustalığa değil çıraklığa talip olanlara koca koca binalar yerine duvardaki taşları gösterebilmek yolun yarısına getirir insanı. Bu cümlede asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Hedeflerin olmadığı bir yerde başarının da olamaya- cağı B) Ustalık isteyen birinin önce çıraklıktan geçmesi ge- rektiği A e) Çırak birinin zorlu eğitimleri almadan usta olmayacağı D) İşin önemli bir kısmının ayrıntılarda saklı olduğu E) Bütünden hareket ederek parçaya ulaşmak gerektiği