Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler6.
Gerçek yazar, yapıtıyla bir yaratı haritası bırakır oku-
ra, çekilir. "Yazar" diye biri yoktur artık, yapıt toplumsal
bir varlıktır o andan itibaren. Okur, elindeki haritadan
kalkarak meraklı bir iz sürme ile gömü arama sürecine
girer. Eleştiri; bu yanıyla yapita dönük eşeleme anla-
mında farklı gedik, eşik, geçenek, kanal, dehliz, mağara
vb. sonsuz arayışlar logaritması bağlamında alınabilir
pekâlâ. Yani eleştirmen, her şeyden önce satır araların-
da gizlenmiş mesajları bulup çıkarabilen "nitelikli okur"-
dur. Ne ki edebiyatın içinden "yazınsal eleştiri"ye emek
veren usta kalemler, geçen yıllarla kıyıya çekildi hep.
Yazma ye eleştirme işleri, ikisi birden zamana uydu.
Bunun bedelini de başta dizi film yazarlığı düzeyine
zorlanan yazar, ardından da sıradanlık ve popülizm ba-
taklığından keyif almak zorunda bırakılan okur çekiyor.
Bu parça ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
2010
Yazarı edebiyatın bugünkü durumundan rahatsızdır.
Prokura; yapıtı irdeleme, söylenenlerden hareketle gizli
anlamları keşfetme görevi vermektedir.
CGünümüz edebiyatının nitelik bakımından özgünya-
pitlar gündeme getiremediğinden şikâyet edilmekte-
dir.
Gerçek yazarın, yapıtla olan mülkiyet ilişkisinin yapıtı
piyasaya çıkardığında bittiği savunulmaktadır.
Günümüzde kitap eleştirisi yapılmadığı, bunun da
kaliteyi düşürdüğü söylenmektedir.
www.sorubankasi.net
259
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı DüşüncelerPARAGRAF-SORU BANKASI
1.
MÖ 4000'lerde Ege Denizi dünyası Neolitik Çağ'a gir-
miştir. Insanoğlu doğaya egemen olmayı öğrenmiştir.
Hayvanları evcilleştirmiş, ziraatçı olmuş ve çok sayıda
evin bir araya toplandığı büyük köyler kurmuştur. Bu
yeni uygulamaları ona Doğu'dan gelen göçmen halklar
getirmiştir. Çünkü Mısır uygarlığı gibi Doğu uygarlıkları
bu devrimi binlerce yıl önce yaşamışlardı. Egeliler daha
Tarih Öncesi'ni yaşarken Mısırlılar ve Doğulu halklar ya-
zıyı bulmuşlar ve ileri düzeyde toplumsal, ekonomik ve
siyasal örgütlenmeyi çoktan başarmışlardı. Çağımızdan
3200 yıl önce Ege dünyasına maden işlemeyi getirenler
de yine Doğulu halklardı. Anadolu'yu geçip Ege adala-
rına gelen Doğu hálkları sayesinde bölge adaları Tunç
Çağı'na geçmiştir. Önceleri sadece bakır üzerine çalı-
şan zanaatçılar, daha sonra bakıra kalay katarak tunç
elde etmişler ve bu alaşımla hançer, mızrak uçları, gün-
lük yaşam tarzlarını değiştiren araç gereçler üretmişler-
dir. Ayrıca mermeri işlemeyi de öğrenmişler, işlenmesi
oldukça zahmetli olan bu maddeye sabırla emek har-
cayarak küçük heykelcikler ve çeşitli biçimlerde vazolar
yapmışlardır.
Bu parçada sözü edilenlerden aşağıdaki sonuçların
hangisine varılamaz?
AXEn eski çağlarda Doğu toplumları Ege'de yaşayan
toplumlardan daha ileri bir uygarlık yaşamaktaydı.
Ege adalarında yaşayan halklar Doğu'dan gelenler-
den öğrendikleri ile Tunç Çağı'na geçmiştir.
C) Ege Denizi'ne bakan topraklar ve denizdeki adalar-
da yaşayanlar yaklaşık 6000 yıl önce Neolitik Çağ'a
geçmiştir.
Ege halklan 4000 yıl önce tarım ve hayvancılıkla ge-
cinmeye başlamıştır.
E Mermer işçiliğinin gelişmesi, Ege'de pek çok sanat-
V
sal ürün ya da günlük yaşam gerecinin üretilmesini
sağlamıştır.
jou sexueqntos MMM
ubankasi.net
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler6.
1995'te Hubble teleskopunun bulunmasıyla daha önceki
tahminlerin yaklaşık beş katı kadar -10 ile 50 milyar ara-
sinda- galaksi olduğu anlaşıldı. Bir galakside ortalama
50 milyar ile 100 milyar arasında yıldız bulunduğundan
yola çıkarak toplam yıldız sayısı ancak şöyle ifade edi-
lebiliyor: 5.000.000.000.000.000.000.000. Günün 24
saatinde yolculuğunu sürdürüp saniyede bir galaksiye
vardığını bir an için kabul ederek bir hesap yapalım, bu
durumda bir uzay gemisinin, hiçbir yıldızı ihmal etmek-
sizin hepsini ziyaret edebilmesi için 1585 yıl 5 ay 28 gün
16 saat 37 dakika yol katetmesi gerekiyor.
Bu parça ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene-
mez?
A) Sayısal verilere yer verilmiştir.
B) Terimler kullanılmıştır.
Varsayıma yer verilmiştir.
D) Tanımlamadan yararlanılmıştır.
E) Neden-sonuç ilişkili cümle vardır.
www.sorubankas.net
2
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler37
in
Dir
or
or.
en
da
gö-
sa
en
Kö-
hin
el-
ayı
By-
yü-
nizi
mini
lış-
<tir.
ine
her
ten
ataç
en-
en-
dů-
rinci
Test 23
7. Denizanası grubuna ait olan Turritopsis Dohrnii,
bilim adamları tarafından "ölümsüz canlı" olarak
adlandırılır. Bunun nedeni ise canlının ölüme
yaklaşacağını hissettiğinde tüm hücre yapısını
yenilemesi yani bir nevi yeniden doğmasıdır. Bir
diğer deyişle 90 yaşındaki bir adamın ölmesi ge-
rekirken kendisini 20 yaşına döndürmesi olayıdır.
Bu olay biyolojik olarak şöyle gerçekleşmektedir:
Polip evresindeki denizanası medusa evresine ge-
çer burada yaşlılığını yaşar ve ölmesi gerekirken
tekrardan genç olduğu Polip evresine geri döner.
Bu şekilde her yaşlandığında kendisini yenileme
fırsatı bulur. Turritopsis Dohrnii, açık denizlerde
ve okyanuslarda bulunur. Jelatiminsi denizanası
grubuna aittir. Bilim adamlarına göre Turritopsis
Dohrnii biyolojik olarak ölümsüzdür. Yani fiziki bir
etken olmadığı sürece bu canlılar sürekli kendini
yenileyeceklerdir. Fakat bu yenilemenin sınırı yani
bu canlının kendini yeniden gençleştirme yetene-
ğinin bir süresinin ya da "ölümsüzlüğünün" bir so-
nunun olup olmadığını bilmemektedir.
Bu parçadan "Turritopsis Dohrnii” adlı denizanası
ile ilgili olarakaşağıdakilerden hangisi çıkarı-
lamaz?
A Yaşlı hücrelerini yenileyerek gençleşebilen bir
canlıdır.
B) Dış etkenler söz konusu olmadıkça ölümsüz
olarak kabul edilmektedir.
ç denizlerde ve tatlı sularda bulunmaz.
Binlerce yıldır yaşayıp günümüze ulaşmışları
vardır.
Aynı yaşam döngülerini pek çok kez yaşar.
Yaklaşık 2,5 milyon yıl önce "Pleistosen" olarak ad-
landırılmış periyotla başlayan buzul çağları bundan
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler22. Günümüzde yapay zekânın tüm dünyayı saran büyüsünün
altında veri var. Daha 2011 yılında, yapay öğrenme rüzgârları
esmeye başlamadan önce, Dünya Ekonomi Forumu'nun ya-
yımladığı bir raporda verinin önemine işaret ediliyordu. Ra-
porda verinin 21. yüzyılın yeni petrolü olacağı ve toplumun
her alanına dokunacağı belirtiliyordu. Petrole yapılan gön-
derme çok tuttu. The Economosit, 6 Mayıs 2022'de yayım-
lanan sayısında dünyanın en değerli kaynağının artık petrol
olmadığını, veri olduğunu ilan ediyordu.
Bu parçada vurgulanan düşünçe aşağıdakilerden hangi-
sidir?
A) Yaşanan gelişmeler sonucunda kaynakların önem sıra-
sinin değiştiği
B) Zaman içerisinde insanların davranış değişiklikleri ya-
şadıkları
C Petrolün her çağda geçer akçe kabul edildiği
D) Yaşanan teknolojik gelişmelerin çevre kirliliğini azalta-
cağı
E) Yeni dönemde insanların farklı enerji kaynaklarına yatı-
rım yaptığı
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşüncelersine, unvanların
asına hizmet ediyor.
için aşağıdakilerden
aulamayla ilgili II. de
iddia kanıtlanmış,
In gerekçelerine ve
I. de benimsen-
muş, III. de ise
ek istendiğine
pılmış, III. de
ortaya ko-
de ise o
sudur.
L
8
Q.
Karaman mutfağına ana hatlarıyla bakış
Bazı kitaplar vardır yazarı kıskandırır. Yaklaşık bir senedir
evire çevire okuduğum bir kitap var: Riza Duru'nun yazdığı
Gelenekten Aşeneye Karaman Mutfağı. Yazar kıskandıran
cinsinden kitaplara güzel bir örnek. Türkiye gastronomisine
dev bir hediye. Ayrıntıya girmeden, okuyucuyu sıkmadan,
tatlı tatlı anlatıyor Kitap için inanılmaz emek veren Riza
Duru ve bu kitabı basan Karaman Belediyesi teşekkürü
hak ediyor. Kitap, Antik Çağ'daki Karaman'dan başlıyor.
Bu kitap; Karaman'ın tarihî esnafları, lokantaları, farklı ik-
limlere sahip dağ köyleri, süt ürünleri; kışa hazırlık, yaza
hazırlık, düğün, bayram, cenaze, yağmur yemekleri ve
göçmen yemeklerine kadar Karaman mutfağının girilmedik
köşesini bırakmıyor. Üstelik yemeklerin tarifini de çok ay-
rıntılı biçimde veriyor. Tarifleri görsellerle süslüyor. Tarifin
kimden alındığını kaydediyor. Muhacir ekmeği yapan tey-
zeden torunuyla tencere karıştıran nineye, Karaman mut-
fağını yaşatan kadınlar da unutulmuyor; fotoğraflarda ışıl
ışıl size bakıyor.
Bu köşe yazısıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söyle-
nebilir?
A) Kendi içerisinde tutarsızlıklar ve çelişik ifadeler yer al-
mıştır.
eynintilar
B) Ele alınan temel konuyla ilgisiz ayrıntılar verilerek bü-
tünlük yok edilmiştir.
Yapılan karşılaştırmalarla kitabın benzerlerinden üstün
olduğu yönler vurgulanmıştır.
Gastronominin şehirlerin tanıtımı açısından önemli ol-
duğu kanıtlanmıştır.
EX Kitap tanıtımı konusunda çok fazla yanlı ifadeler kulla-
hılarak yazının güvenilirliğine gölge düşürülmüştür.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler/benimhocam TEST 3
2. Aşağıdaki şiirde "bülbül" ile "gül" arasındaki aşka gönderme
yapmak için "bülbül" kelimesi kullanılmıştır.
TI Soru Bankası
Her gönül bir Leylâ aşkıyla yaslı.
Ne şirin eksilir yerden ne Aslı,
Bülbül şakıdıkça dallar ardından
(Halit Fahri Ozansoy)
Bahsedilen bu olay aşağıdakilerden hangisiyle isimlen-
dirilebilir?
A) Mazmun
B) Tapşırma
C) Sebk-i Hindi
D) İmaj
E) Çizgisellik
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı DüşüncelerTest 7
iyetlerdeki ba-
Glar. Başka bir
rak kültüründe
eği ve becerisi-
gücüyle değil
fazla iz bırak-
Örneğin avlan-
raki kuşaklara
sanatı çeşitli
anmaya başla
nraki kuşakla-
inşa etmiştir.
ngisine kesin
ini vermiştir.
aktır.
etleriyle ilgile-
ir önemli bir
le başlamıştır.
çünkü şiirde
anlık tarafın-
5.
Bazı insanlar hayat mücadelesinde kolaya kaçmayı
pek sevmezler. Mücadele etmek, ter dökmek bu insan-
ların yaratılışında gizli olan özelliklerdir. Bu tip insanlar
ucuz kazanılmış başarıları başarı olarak görmezler,
bu durum onlara göre değildir; bir işin bileğinin hak-
kıyla başarılabileceğine inanırlar, başarılarını akıtılan
alın teri ile değerlendirirler. Büyük mücadeleler neti-
cesinde elde ettikleri başarıları değerli görür, o zaman
gerçekten bir şeyler yaptığına inanır ve mutlu olurlar.
Bazı zamanlarda ise başarısızlıkları da olmuyor değil
bu insanların. Ama, her insanın, tüm sorunların altın-
dan kalkamayacağını bildikleri için ya arkadaşlarından
yardım isterler ya da kendisine bir ortak bulurlardı.
Böylelikle elde ettikleri başarı neticesinde duydukları
mutluluğu paylaşma imkanı buldukları için ayrıca keyif
duyarlar.
er ülkenin şii-
bir sesi var
mler birbiriyle
an beslenen
e dönüştürü
Yalnız diğer
kenin şiirleri
ykırı değildir
ularda değil,
ülür. Bu du
bir sonucu
önemli bir
Bu parçada vurgulanmak istenilen asıl düşünce
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Gerçek başarının mücadele sonucunda elde edile-
ceğini düşünen insanlar, başarılarının mutluluğunu
yardım aldığı insanlarla paylaşarak artırırlar.
B) İnsanlar, başarı uğruna verdikleri mücadelelerde
kendilerine yakın hissetikleri insanların yardımına
ihtiyaç duyarlar.
C) Başarının kolay elde edilemeyeceğinin farkında
olan insan, başarısızlıklarını ihtiyaç duyduğu anda
ona destek olmayan insanlara yüklerler.
D) Başarının beraberinde getirdiği mutluluğu paylaşma
ihtiyacı hisseden insan, kendine yakın hissettiği
insanları başarısına ortak etmeye çalışır.
E) Başarıyı elde etmek isteyen her insanın bu yolda
kendine yakın hissetiği kişilerin desteğini isteme-
sinden daha doğal bir durum yoktur.
·|-||-N-V
Damadın düğünle ilgili ihtiyaçlarını karşılama gö-
revi olan sağdıç düğünün en fazla yorulan gizli kahra-
manıdır aslında.
II. Evlilik çağında oğlu olan bir babaya, tanıdığı ve
ain
7.
Kapitalist siste
ğu inceleme a
eleştiriyi yapa
muş olması pr
talist sistem, h
se ekmeğimiz
olduğumuz b
dışlı bir ilişki iç
araştırıp nesr
Bu parçada
plana çıktığ
hangisidir?
A) Henüz
olması
B) Tarafsı
mamas
C) Geçmi
D) Ayrıntı
E) Hayat
8. Bugünkü
bizden ön
baş neden
özümleme
Yalnız bizl
cıları da.
okumak z
konuşmuy
bir tutum
genç öyk
tukça anl
okumamı
gereksini
geldiklerin
Bu parç
aşağıdak
A) Dene:
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı DüşüncelerTanzanya'daki Natron Gölü, dünyadaki en ölümcül yerlerden biri
olarak bilinir. Gölde yüzülmesi tavsiye edilmez. Su, son derece
aşındırıcı ve bir o kadar da sıcaktır (60 derece). Natron Gölü, Van
Gölü gibi soda içerir ama Van Gölü'nün ph değeri 9,8 civarı iken
Natron Gölü'nünki 12'yi bile geçebiliyor. Göl, sodyum karbonat
gibi mineraller ile zengindir. Bu sularda ölen hayvanlar çürüyüp
dağılmak yerine kalsiyumla kaplanır ve taşlaşır. Bir heykele dö-
nüşürler sanki. Nick Brandt isimli bir fotoğrafçı gölü ziyaret etmiş,
orada taşlaşan hayvanların fotoğrafını çekmiştir. Yine de Natron
Gölü ucube bir mekân değildir. Aksine pembe, bazen kırmızı, ba-
zen de turuncuya çalan suları ile oldukça büyüleyicidir. Heykele
dönüşmüş pelikanlar, yarasalar, martılar... ile mistik ve şiirsel bir
ortam. Gezegenimize ait bir yer değilmiş gibi hissettirir görene.
Afrika'da soyu tehlikedeki küçük flamingo sürüleri bir tek bu göl-
de üreyebilmektedir. Gölün aşındırıcı özelliği, onları avcılardan
korumaktadır.
39. Bu parçada sözü edilen gölle ilgili aşağıdakilerin hangi-
sine değinilmemiştir?
A Avcı hayvanların burada zorlanarak avlanabildiğine
B) Insanlar için pek uygun bir coğrafi bölge olmadığına
Ülkemizdeki bir gölle bir açıdan benzer olduğuna
O
D) Bazı mineraller açısından zengin bir yer olduğuna
E) Üzerinde ölen hayvanları kalsiyum ile kapladığına
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşüncelerak
i elçi-
ara en
ndi'nin
Efen-
duru-
Türk-
ültürel
Eser,
kımın
esile
latıl-
a'ya
ba-
eme
ayı
CÜ-
8
pome
32. Meraklı: Öykülerinizi ne zaman elime alsam küçük insan-
ların küçük dünyalarını ele aldığınızı görüyorum.
Bu kişileri neden bu kadar çok ele alıyorsunuz?
Öykücü: Toplum küçük insanlardan oluştuğu için doğal
olarak.
Meraklı: Peki, toplum şimdikinden çok farklı olsaydı, ente-
lektüeller ve bilginlerin çoğunluğundan oluşan bir
topluluk olsaydı tavrınız aynı mı olurdu?
Öykücü: Böyle bir toplum olamazdı. Tarihte de gelecekte
de bugün de... Böyle bir şey olmamıştır ve ola-
maz. Ama sorunuza cevabım, hayır.
Aşağıdaki yargılardan hangisinin bu diyalogdaki öykü-
cünün sanat anlayışıyla örtüştüğü söylenebilir?
Geçip giden bulutlar gökyüzünü kasvetli, melankolik bir
karanlığa bürüyor olsa da yazar mutluluğu dillendirir.
B) Sevmenin, gerçek sevmenin güçlüğünü ve bu güçlüğün
doyumsuz güzelliğini bilen yazar aslında aşkın sesidir.
Yazarın işi, hangi ülkede ve zamanda olursa olsun, ül-
kenin çoğunluğunu oluşturan insanları anlatmak olma-
lıdır.
D) Büyük ölçekli insan ortak sistemlerinin hepsi öykü üret-
me, anlatma ve onları gerçek yerine koyabilme yetisidir.
E) büş gücü dünya üzerine bir çeşit düşüncedir ancak im-
geler aracılığıyla gerçekleştirilen bir düşünme biçimidir.
Diğer sayfaya geçiniz.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler2.
kullan-
Sini bir-
Bu
ya da
ya da
lama
nların
aşarı-
dene-
ndini
nsik-
mları,
iste-
psi-
lani-
mağı
gisi
ev-
na
in
L
B
39.-40, soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
Aklın araçsallaştırılması kavramı, Horkheimer tarafından Ay-
dinlanma felsefesinin akıl anlayışını eleştirmek üzere ortaya
atılmış bir kavramdır. Horkheimer'e göre, Aydınlanma Döne-
mi'nde öznel aklın nesnel akıl karşısında öncelikli bir hâle ge-
tirilmesiyle akıl düşünsel kökenlerinden koparılarak teknik bir
boyut kazanmış yani araçsallaştırılmıştır. Horkheimer'e göre,
nesnel aklın görevi olay ve olguları tarihsel bütünlüğü için-
de anlayarak amaç belirlemek, öznel aklın görevi ise olay ve
olguları pratik faydaları içinde anlamaya çalışarak araç belir-
lemektir. Yani nesnel akıl insanlara toplumsal bir bakış açısı
kazandırmayı hedeflerken öznel akıl hayatta başarılı olmala-
ri için gereken perspektifi kazandırmayı hedefler..
39. Bu parçada "araçsallaştırma" kavramıyla aşağıdakilerden
hangisi anlatılmaktadır?
C
A) Bilim ve aklın birbirini desteklemesi
B) Aklın, nesnel verileri dikkate alması
C) Aklın, bireysel hedefler için kullanılması
D) Toplumsal yasaların akıl kaynaklı olması
E) Gerçeğin belirlenmesinde aklın esas alınması
40. Bu parçadan aşağıdaki önermelerden hangisi çıkarılabi-
lir?
A) (Nesnel akıl, insanları sadece gerçeğin içsel boyutuna ta-
şirken öznel akıl, kişiyi dış dünyanın evrensel uyarılarına
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler2.
Yazar, kendisinin oluşturduğu seçkide yer
Jalan öykülerinde insanın karanlık noktala-
rına eğiliyor ve onun var oluşuna ışık tu-
tuyor. Okuru, güldürü ögeleriyle dolu ve
eleştiri yüklü bir odaya kilitliyor.
Bu parçada geçen "insanın karanlık nok-
talarına eğilmek" sözüyle anlatılmak iste-
nen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bireyin gizli işlerini ortaya çıkarmak
B) Birinin şüpheli durumlarını araştırmak
C)) Kişinin bilinmeyen yönlerini ele almak
D) Kendinin sorunlarını çözmeye çalışmak
E) Bir kimsenin ne düşündüğünü tahmin
etmek
3
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşüncelern
bi
n
1
!
pomodoro
Deneme-4
35-36. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
(1) Japonca bir kelime olan "shinrin-yoku", ormanda nefes almak
veya orman banyosu anlamına gelmektedir. (II) Başka bir ifadey-
le insanın kendini doğaya bırakması, duyularıyla ormanla bağ
kurması anlamını taşıyor. (III) Japonlar "shinrin-yoku" ifadesini
1980'li yıllarda, ulusal sağlık planına dâhil ettikleri bir tedavi yön-
temi olarak kabul etmişlerdir. (IV) "Shinrin-yoku" yapan 12 denek-
ten 11'inde "shinrin-yoku" öncesine kıyasla %50 oranında artış
ile antikanser protein aktivitesi tespit edilmiştir. (V) Sonra bam-
başka şeker hastalarına 3 km ve 6 km yürüyüşler yaptırılmıştır.
(VI) Yürüyüşlerin sonunda kan şekerleri ölçüldüğünde düşüşler
gözlenmiştir. (VII) Bitkilerin salgıladığı phytoncides sayesinde
bağışıklığın arttığı kanıtlanmıştır. (VIII) 155 katılımcıyla yapılan
başka bir araştırmada "shinrin-yoku" sonunda depresif eğilimi
olanlarda yüksek oranda olumlu değişimler gözlenmiştir.
35. Bu parçadan hareketle "shinrin-yoku"yla ilgili aşağıdaki-
lerin hangisine ulaşılabilir?
A) Koşu aktivitelerinin sağlığa olan olumlu etkisini ispatla-
yan bir kavramdır.
B) Bilimsellikten uzak, yalnızca batıl inançlarla ilgili olduğu
iddia edilemez.
C) Kanserin en önemli çaresi olarak hastalara tavsiye edil-
meli ve uygulanmalıdır.
DÜlkemizde bilinmeyen bir kavram olduğu için insanımı-
zın mahrum olduğu bir kavramdır.
E) Japonya'da, faydaları bizzat Japon doktorlar tarafından
gözlemlenmiştir.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı DüşüncelerA JIN
38. Türk edebiyatında üretken kimligi e dikkat çeken Pinar Kür
sayısız esere imza atmıştır. Kendini her kitabında biraz daha
aşmaya, farklı bir şeyler üretmeye, daha önce söylenmemiş
seyler söylemeye adamış ve önündeki fark yükseklikteki bo-
samaklan käh küskünlükle käh neşeyle ama asla kisiginden
ve beklentilerinden ödün vermeden tırmanmış bir yazardir o.
Allesinde küçük yaşlardan itibaren yazmaya özendirilip yürek
lendirilen sanatçının yetiştiği ortamın etkisiyle hem Doğu hem
de Batı kültüründen beslenerek sanatsal yanım inşa ettiği an-
laşılmaktadır. Sanatçı, annesinin ve babasının kütüphanesin-
deki kitapları okuyarak yetişmiş; kendisi için gerçek bir okul
addettiği Paris'te yeni çıkan akımlanı, çağdaş arayışlanı görmüş-
inc
Bu parçadan sözü edilen sanatçıyla ilgili olarak aşağıdakiler-
den hangisi çıkarılamaz?
D Yaşamı boyunca belli bir sanatsal çizgiyi koruduğu
El Eserlerinde kendini tekrar etmekten kaçınd
Al Belirli bir yazınsal türün sınırları içinde kalmadığı
B) Yazılanında farklı kültürleri sentezlediği
C) Sanatçı kimliğinin oluşmasında yakın çevresinin etkili ol
duğu
ÖZÜ
YAYI
lin
LKüresel sera garisalimlarının yaklaşık üçte ikisi insan to
colaylı biçimlerine dayanyas
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler34. Kurmaca metinleri okumayı ve onlar için yazmayı bir tür
diyalog olarak görüyorum. Hayata bakıp yazan yazar ile ki-
tabı okuyanın veya eleştirenin buluşup zenginleştirdiği bir
diyalog, gerçeklerden ayrı bir gerçeklik... Öykülerinden ve
romanlarından söz ettiğim yazarların sesi olmak ya da yaz-
dıklarının fotoğrafını çekmek gibi bir kaygım olmadı.
Bu parçada konuşan kişi, eleştirmenin aşağıdaki ilke-
lerden ve tavırlardan hangisine uymak zorunda olmadı-
ğım söylemektedir?
A Her açıdan sıkı bir nesnelliğe
B) Karşılaştırmacı bir yaklaşıma
C) Okunma kaygısını taşımaya
D) Tanımlamalarla eseri zenginleştirmeye
E) Bütünleyici bir bakış açısına
pemedere
Eğitim Yayınları
9
30
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler57
4. Yayımlanan yeni bir çalışmaya göre kromozomlardaki ma-
teryalin sadece yarısını DNA oluşturuyor. Kromozomların
yapısında %47'ye kadar genetik materyali çevreleyen gi-
zemli bir kılıf bulunmaktadır. 1882'de ilk keşiflerden bu ya-
na, mitotik kromozomlar yoğun bir çalışma konusu olmuş-
tur. Dikkate değer bir şekilde, aradan geçen yıllar boyunca
ışık ve elektron mikroskopisindeki önemli gelişmelere rağ-
men, kromozomların detaylı organizasyonu bir gizem ola-
rak kalmıştır. Bilim insanlarından oluşan bir araştırma eki-
bi, kromozomların yapısını detaylı olarak incelemelerine
olanak tanıyan kesin bir mikroskopi yöntemi geliştirdiler.
3D CLEM olarak adlandırılan bu yöntem, kromozomların
yüksek çözünürlüklü 3D görüntülerini üretmek için ışık ve
taramalı elektron mikroskopisini bilgisayar modelleme ya-
zılımıyla birleştirmektedir.
Bu parçanın anlatımı için,
1. Sayısal veri kullanılmıştır.
II. İzlenim kazandırma amaçlanmıştır.
III. Öznel bir anlatım benimsenmiştir.
IV. Açıklama yapılmıştır.
saptamalarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız II
B) Yalnız III
D) I ve Il
C) I ve IV
E) II, III ve IV