Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

duğunu yok Colin Paragraf 9-10. soruları aşağıdaki paragrafa göre cevaplayınız. (1) Türklerin Müslüman olması büyük ölçüde tasavvuf ehli insanların etkisiyle olmuştur. (II) Türkler, tasavvuf derviş- lerini eski dinlerinin en önemli kişileri olan "ozan"lara benzettikleri için onla- benimsemekte güçlük çekmemişler- dir. (III) Orta Asya Türk dünyasında mutasavvıflar kanalıyla gerçekleştirilen bu Müslümanlaştırma faaliyeti, zaman içinde Anadolu topraklarında da devam etmiştir. (IV) Malazgirt Zaferi'nden sonra Anadolu'ya hızlı bir mutasavvıf akını başlamıştı ve Moğol istilası'yla bu akın daha da yoğunluk kazanmıştı. (V) Anadolu'nun büyük yerleşim merkez- lerinden en ücra köşelerine kadar pek çok tekke ve zaviye kurulmuş, buralarda topluma çeşitli açılardan hizmetler sunul- muştu. (VI) Tabii ki hizmetlerin başında kendilerinin sahip olduğu din anlayışının Yayılması gelmekteydi. BENIH HOCAM TAKTİKLERLE PARAGRAF BENİM HOCAM TAKTİKLERLE PARAGRAF KLERLE PARAGRAF Bu parçade aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) İslam dininin sağladığı kolaylıklar sayesinde Türk topluluklarının hızlı bir şekilde Müslümanlığı kabul ettiğine B) Tasavvut ehli olan kişilerin özel- -likle Malazgirt Savaşı'ndan sonra Anadolu'da daha çok görülmeye başlandığına Türklerin İslam dinini benimsemesine olanak sağlayan unsurların başında dervişlere olan bakışın geldiğine D) Tekke ve zaviyelerin Anadolu'daki asıl amacının İslamiyet'in doğru ve etkili bir şekilde yayılması olduğuna E) Müslümanlaştırma faaliyetlerinin yal- nızca Anadolu'da değil, Orta Asya Türk dünyasında da görüldüğüne

B Fakat rkına onun yaşı- hangi zeyen alarak mediği staları, ri, hep Bunları ndi nef- olsun, şafak ludizgin ababa'yı n büyük ydi. Deli Murat bu eyi sezen, X V pişmanlık sini yansıt- B S Deneme-3 7. Şu Boğaz Harbi nedir? Var mı ki dünyada eşi? En kesif orduların yükleniyor dördü beşi, -Tepeden yol bularak geçmek için Marmara'ya- Kaç donanmayla sarılmış ufacık bir karaya. Şühedâ gövdesi, bir baksana, dağlar, taşlar... O, rükü olmasa, dünyada eğilmez başlar, Yaralanmış temiz alnından, uzanmış yatıyor; Bir hilâl uğruna, ya Rab, ne güneşler batıyor! Ey, bu topraklar için toprağa düşmüş, asker! Gökten ecdâd inerek öpse o pâk alnı değer. Ne büyüksün ki kanın kurtarıyor Tevhîd'i... Bedr'in arslanları ancak, bu kadar şanlı idi... Ey şehid oğlu şehid, isteme benden makber, Sana âgûşunu açmış duruyor Peygamber. Bu şiir parçası için aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? A Sanatsal anlatım ön plana alınarak oluşturulmuş- tur. V B) Toplumsal bir amaç düşünülerek yazılmıştır. Farklı söz sanatlarına başvurulmuştur. V Tarihi bir olay şiir şeklinde ifade edilmiştir. E) Dini ifadelerden yararlanılmıştır.

PAR LISA 1. İnsan, düşünen bir varlıktır ve yaratılışı gereği düşünme ihtiyacı hisseder. Bu- nunla birlikte düşünmekten kaçar ve kendini düşünür göstermek ister. Bun- dandır ki geçmişte yaşamış olanlardan ya da kendi çağdaşları arasından birini seçip onun dediklerine bağlanır. Rahat- lar artık içi; doğrunun, iyinin, güzelin ne olduğunu bilir, küçücük bir yaprak olup çağlayanlarda sürüklenmez. Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağı- dakilerin hangisi söylenemez? X A) Zıtlıktan söz edilmiştir. BY Gerekçelendirme yapılmıştır. LC) Açıklamadan yararlanılmıştır. D) Benzetmeye yer verilmiştir. E) Öngörüde bulunulmuştur.

TYT/Paragraf 8. Eski dilde "münevver" kelimesi ile karşılanan "aydın"ı, Batılılar "entelektüel" kelimesi ile ifade ediyor. Ne var ki bu sözcüğün anlamının ne olduğuyla ilgili kafamız karışık. Prof. Dr. Mehmet Kaplan "aydın tipi"nin maddi güce karşı olması, manevi güce dayanması bakımından eski "veli tipi"nin devamı sayılabileceğini belirterek veli tipinin duygu ve hayale dayandığını, aydın tipinin ise akıldan yola çıktığını öne sürüyor. Konuyu Batı kaynak- larına dayanarak ele alan Prof. Dr. İlhan Arsel ise aydını "her şeyden önce gerçeklere akıl yolu ile ulaşabilen, çok okumuş, eğitimli ve bilgili kişi" olarak tanımlamaktadır. Bunun yanı sıra insanın sömürülmekten, mutsuz ve yoksul yaşamaktan kurtarılması için çaba göstermesi; insanlar arasındaki düşmanlıkları yıkıp karşılıklı barış ortamını oluşturmaya çalışması, dünya algısını eleştiri üzerine kurmuş olması da aydın kişinin diğer vasıfları olarak ön plana çıkmaktadır. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi söy lenebilir? A) Günümüzde aydın kavramının farklı toplumlarda, farklı karşılıkları bulunmaktadır. 10. B it E Yükseköğrenim görmemiş kişiler, entelektüel kapsa- mının dışında tutulur. insanların birbirini sevmesini sağlamak aydınların asli görevlerinden biridir. D) Batı medeniyetinin entelektüel anlayışı, akılcı olmak üzerine inşa edilmiştir. E) Aydın olabilmenin en belirgin niteliği hayata eleştirel bir gözle bakabilmektir. L

karşılanan "aydın"ı, ade ediyor. Ne var uyla ilgili kafamız din tipi"nin maddi ması bakımından ini belirterek veli aydın tipinin ise u Batı kaynak- Arsel ise aydını ulaşabilen, çok mlamaktadır. - mutsuz ve göstermesi; şılıklı barış sını eleştiri er vasıfları gisi söy- mlarda, apsa- Jarın mak el u Bazı insanlar için tokalaşma ayrı bir öneme sahiptir ve ihtimal ki bu konuda önceden ciddi ciddi çalışıyorlar. Böyle insanlar el sıkışırken medeni cesaretlerini, öz gü- ven sahibi ve iş bitirici olduklarını hatta içtenliklerini gös- termek amacıyla elinize sıkıca yapışırlar Çünkü size bu özelliklerini aktarmanın tokalaşmayla başlayacağını dü- şünürler. Bazen bu işi abartır, tuttukları eli mengene gibi kavrayarak bırakmaz ve sizi iletişimi devam ettirmeye zorlarlar. Sosyalleşme sürecini yanlış anlayarak gücünü hissettirme ve üstünlük kurma mücadelesine dönüştü- ren bu insanlara konuşarak bir şey anlatmak zordur Bu nedenle bunların tokalaşma merasimine maruz kalırsa- nız gideceğiniz yöne doğru kaykılın. Böylece karşınız- dakine elinizi bırakma mesajınızı, onun anlayacağı dil- den iletmiş olursunuz. Elbette siz siz olun, kimseyi böyle bir eziyete maruz bırakmayın. Bu parçadan hareketle, 1. İletişim sürecinde kimi zaman davranışlar sözlerden daha etkilidir. 10. Deneme Sınavı-04 Tokalaşmanın maksadını aşan bir boyuta varmama- sına dikkat edilmelidir. III. Tokalaşma biçimi karşıdakine güven ve samimiyet duyulduğunun göstergesidir. RETAIN yargılarından hangilerine ulaşılamaz? A) Yalnız I B) Yalnız D) Ive I -Ett ve tit C) Yalnız III

göre cevaplay Yazanın bir toplumsal benliği, bir de meydana getirdiği metin vardır. Onun oluşturduğu bu metin dilsel olarak kapandı mı artık bir eserdir, sonuçlanmış bir nesnedir. Ama aynı zamanda bu metin bir üretim kaynağıdır, okurla buluştu- ğu zaman. Bu üretim kaynağının içinde sürekli yazanın yaratıcı benliğini görürüm, anlatıcı ola- rak vardır o benim için artık. O anlatıcıyı, yazar veya herhangi bir üçüncü kişi gibi algılayabili- rim. Buradaki ben diye konuşan kişi beni ya- zara gönderebildiği gibi, göndermeyebilir de. Okur olarak metindeki ben ile aramdaki ilişkiyi ortaya koyuyorum, bunun yorumunu yapıyo- rum, katmanlarını saptıyorum. Belli bir ana dek hep metnin içinde kalıyorum ama gerektiğinde metin dışına da çıkıp yazarın metin dışı ideolo- jisini de bir inceleme nesnesi olarak alabilirim. 15. Bu parçada geçen "Bu metin dilsel olarak ka- pandı mı artık bir eserdir." sözüyle asıl anla- tılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Metinlerin eser olabilmesi için mutlaka so- nuç bölümlerinin olması gerekir. B) Edebî eserler, kendi içlerinde anlam derinli- ğine sahiptir. Bir metin, dil ve üslup bakımından üst düze- ye erişmedikçe sonlandırılmamalıdır. D) Bir metnin yazarı son sözünü söylemeden, yazdıkları eser hâline gelmiş olmaz. E) Bir edebî eser, yazarının kullandığı dille var olabilmektedir. 2015/YGS Bu A B

Paragraf Denemeleri DENEME- 18. (1) Atmosferi olmayan, üzeri kraterlerle kaplı, toz ve kayalarla dolu bir küre parçası olan Ay, Dünya'nın tek uydusudur. (1) Ay'ın yarıçapı, Dünya'nın yarıçapının yaklaşık dörtte biridir. (III)- Hacmi, Dünya'nın hacminin yaklaşık ellide biridir. (IV) Kütlesi ise, Dünya'nın kütlesinin yaklaşık seksen birde biri kadardır. (V) Ay, Dünya'nın merkezinden yaklaşık 385.000 km uzaklık- ta bulunmakta ve Dünya etrafındaki bir dönüşünü 29,5 gün- de tamamlamaktadır. Yukarıdaki parçada numaralandırılmış cümlelerden han- gilerinde karşılaştırma yapılmamıştır? A) I. ve II. B) II. ve II. C) III. ve IV. D) III. ve V. E) 1. ve V. 20. Gaz (1) -- Yaza - Er mizc olmu Gaze (11) -- Yaza - Yo. göğü (II)- Gaze -Ood nim. F bir ba Bu di 1. Da In III. Pe

TYT Türkçe 38. Ataol Behramoğlu. Haydar Bey ve İsmet Hanım'ın oğlu. Dört kardeşin en büyüğü, Barış'ın babas. Kars'ta il- kokulu, orta okulda uzun yollara gitme hayalini, lisede İstanbul'u okudu, Başkent'te üniversiteyi. Üniversitede geçmişi ve geleceği, Moskova'da Rus edebiyatının kal- bini. Paris'te, Çankırı'da ve daha pek çok kentte, hayat okulu tedrisatından geçti Düşüncesinin mağruru, uzak ülkelerin sürgünü, kavgaların ve sevdaların şairi... Dev yürekli şairlerin omuzdaşı, şiire gönül vermişlerin ağa- beyi, şairlerin efendisi Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Benzetme yapılmıştır. B) Deyimden yararlanılmıştır. C) Karşılaştırmaya başvurulmuştur. Farklı duyularla ilgili kavramlara yer verilmiştir. E) Mecazlı ifadeler kullanılmıştır. Ede ne tür ba ve d TYP y 39.

16. (1) Çocuk, birey olarak toplumun ve yaşamın bir parçasıdır. (II) Onun varlığı ve beraberinde getirdiği sorunlar, yaşam içinde kaçınılmaz bir şekilde yakınlarının karşısına çıkmaktadır. (III) Çocuğun bedensel, zihinsel, dilsel, sosyal ve duygusal gelişiminde ailenin çok önemli bir yeri vardır. (IV) Bu nedenle doğumundan itibaren onu izlemek, tanımak, ihtiyaçlarını, özelliklerini, farklılıklarını bilmek ve duygularını ifade ediş biçimini öğrenmek gerekmektedir. (V) Çocuğun söylediklerinin, davranış ve tutumlarının altındaki mesajları kavrayabilmek için dikkatin yanı sıra çocuğun bireysel özelliklerinin tanınması ve belirli yaşlara ait gelişimsel ve psikolojik özelliklerin bilinmesi de gerekmektedir. (VI) Bu bağlamda çocuğu tanımak ve değişen toplum yapısı içerisinde nasıl geliştiğini ortaya koymak, dönüşümlü biçimde çocuğun da gelecekte toplumun gelişimini sağlayacak bir güç kabul edilmesi bakımından önem taşımaktadır. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? B) III C) IV D) V E) VI

Ne ynku ve mutluğu yakalamak korkmadan hareket etmek gerektiğini bilmiyor. 27. Ne dersek diyelim, zaman işini iyi biliyor. Kimi yazarları sağlığında gerçekten yaşatıyor, kimini ölümünden son- ra; kimini de bugün yaşatıp yarın öldürüyor. Biz ne birin- cisini gördük ne ikincisini. Yani ne bir Geothe'miz oldu ne de bir Mallarme'miz. Ama sonuncusunu çok gördük. Beni asıl üzen de bu zaten. Bu parçada yazarın "Beni asıl üzen de bu zaten." de- diği durum aşağıdakilerden hangisidir? A) Kimi sanatçıların zamanla unutulup gitmesi B) Batı edebiyatındaki kadar başarılı sanatçılarımızın olmaması Yaşadığı dönemde sevilen sanatçılarımızın kısa sü- rede unutulması DY Mallarme ile Geothe'nin Türk okurları tarafından bi- linmemesi Sanatçılarımızın yaşarken sevilip ün kazanmayı da- ha çok istemeleri. 8 C

22 ve 23. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Bizde hikâye Tanzimat'la başlar, demek yanlıştır. önce Edebiyatımıza baktığımızda Tanzimat'tan kıssadan hisse tarzında birçok hikâye olduğunu görürüz. Edebiyatımızda "Batı tarzı hikâye" Tanzimat'la başlar, dersek doğru olur. Diğer türlere baktığımızda da aynı yaklaşımın izlerini görürüz. Bizde ilk tiyatroyu Şinasi yazmıştır, demek geleneksel tiyatromuzu hiçe saymaktır. 22. Bu parçada geçen altı çizili sözün cümleye kattığı anlam aşağıdaki cümlelerin hangisinde vardır? A) Geldiğinden beri onlara hiçbir şey ikram etmedi. B) Öne sürdüğü düşünceler çok sığ ve değersizdi. C) Onun için yaptığım fedakârlıkları görmezden geldi. D) Söylediklerinden bir şey anlamadığımı ifade ettim. E) Kendisine yöneltilen suçlamaları hiç konuşmadan dinledi. Net yoks 23. Bu parçada yazarın asıl eleştirdiği aşağıdakilerden hangisidir? ANTALYA İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ A) Edebiyatımızda, türlerin başlangıcının Tanzimat'ta aranması BY Hikâye türünün Tanzimat ile başladığı düşüncesinin yanlıştığı C) Geleneksel Türk tiyatrosunun bazı kesimlerce hiçe sayılması Ve D) Türlerin başlangıcıyla ilgili edebiyatımızdaki tartışmalar E) Aydınlarca; hikâye ve tiyatroya, gereken ilginin gösterilmemesi 24. 25

17. Bilim insanları; güneş ışığını, karbondioksidi ve suyu emebilen bir yapay yaprak geliştirdi. Adı Syngas olan bu yaprak, sınırlı bir kaynak olan fosil yakıtlara alternatif oldu. Syngas, fotosentez süreçleri örnek alınarak üretiliyor ve araştırmacılara göre yağışlı ve bulutlu günlerde de verimli çalışmaya devam ediyor. Syngas'da güneş ışığını absorbe eden moleküllere benzeyen iki ışık emici bulunuyor. Cihaz suya batırıldığında, bir ışık emici, oksijen üretmek için katalizörü kullanıyor. Bugün Syngas terimini sıklıkla duymasak da Syngas kullanılarak üretilmiş ürünler günlük hayatımızın içinde yer alıyor. Üretilmesi ve yaygınlaştırılması ciddi maliyetler istese de bilim insanları, bu sistem üzerinde titizlikle çalışıyor. Bu parçadan Syngas'la ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Tükenebilir enerjiye alternatif olarak geliştirildiği *B) Doğadan ilham alınarak geliştirilmediği C) Pek tanınmasa da kullanılmaya başlandığı D) Mevsimsel değişimlerden etkilenmediği E) Üretiminin ekonomik olmadığı

arşı gili 1. Mademki ölümün önüne geçilemez, ne zaman gelirse gelsin. Sokrates'e: Otuz Zalimler seni ölüme mahkûm ettiler, dedikleri zaman: "Tabiat da onları!" demiş. Bütün dertlerin bittiği yere gidece- ğiz diye dertlenmek ne budalalık! Aşağıdakilerden hangisi bu parçadaki düşünceyi destekler niteliktedir? AY Ölüm yaklaştıkça hayat değer kazanır. B Hayatın anlamı, anlamsızlığındandır. CHayatın sonu var ama anı yaşamak önemlidir. D Hayatın sonu ölüm ve sıkıntılardan kurtulmak. BENİM HOCAM BİR TAŞLA ÜÇ KUŞ BENİM HOCAM BİR TAŞLA ÜÇ KUŞ BENİM HOCAM EX Herkesin aynı hayatı yaşaması müm- kün değildir. 3. 49

ME 11 UPIEDE vapalim ve miş bir seleceğiz? ar bunun 517 401 eçirmemiz er, hesaba i bırakın mek rde r. k, 4. AYT-Türk Dili ve Edebiyatı Anadolu insanının geçmiş yüzyıllarda biçimine bakarak "dana dili" adını verdiği, kısa kenar üzerine açılan anonim yazılı defterlerdir conkler. Genel olarak conk, halk şairlerinin kendilerinin veya başka şairlerin şiirlerini topladıklan "el yazması kitapçık" diye bilinir. Fakat aslinda o, dedelerimizin geçmiş yüzyıllardaki bütün yaşayış biçimlerini, ruh dünyalarını ve gündelik hayatlarını açığa vuran küçük bir hazinedir. Verasetle el değiştiren ve kaldıkları yerden devam ettirilen bu "yazma kitaplar" bize bir insan ömrünün ötesinde, nesillerin hayat hikayesini de nakleder. Bir çeşit "kirkambar" niteliği taşır cönkler. Osmanlı ordusunun zaferlerine, soğuk kışlara, felaketlere düşürülmüş tarifler, tasavvufi beyitler, koşmalar, måniler, muammalar, kocakan ilaçlan, büyüler, ilmihal notian vb. halkla beraber yaşanmış, öğrenilmiş ne varsa parça pürçük bilgiler olarak yüklüdür onların küçücük, alçak gönüllü sayfalarında. Bu parçadan "cönk" ile ilgili aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A içeriğinin çeşitli bilgilerle yüklü olduğu Yazanı belli olmayan defterler olduğu + Atalarımızın yaşam tarzı hakkında bilgiler içerdiği Sadece halk ozanlarının yaşam öyküsünü anlattığı Nesilden nesile aktarılarak günümüze ulaştığı LİMİT 6

YKS-PARAGRAF 4. Türk insanı Batı karşısında kendini görücüye çık- mış gibi hissediyor. Evin diğer odalarında yoksul- luk da olsa -görülmediği müddetçe-mesele yok. İstiyoruz ki Batılı, hep misafir odamızda görüş- sün bizimle. Hatta bizler de hep misafir odamız- da yaşayalım, değmeden evin geri kalan kesim- lerine. Bu parçada noktalı yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) İstiyoruz ki olduğumuz gibi görünelim B) Yediklerimiz içtiklerimizle Batiya benziyoruz aslında C) Sanırım insanımız görüntüye önem vermiyor T D) En iyi özelliğimiz doğal, yapmacıksız yaşa- mamız E) Ama bu yaklaşım gerçekliğe uymuyor BE

5. Karamazov Kardeşler, Dostoyevski'nin "sonuncu ve en önemli romanı" olarak nitelendirilir. Bunun nedeni, Dostoyevski'nin 1879'da yayımlanan Kara- mazov Kardeşler'de yazarlık yaşamı boyunca konu edindiği temaları yeniden ele alarak farklı bir bütüne ulaştırmasından kaynaklanır. Bu romanı üzerine üç yıl çalışır. Romanı bitirmesinin hemen ardından ciğerinde kanama meydana gelir. Belli aralıklarla devam eden kanamanın üçüncü günü olan 28 Ocak 1881 sabahı Sibirya'ya mahkum olarak giderken öleceğini hissettiğinden çocuklarına veda ederek aynı günün akşamı hayatını kaybeder. Bu parçadan Dostoyevski tte ilgili olarak aşağı- dakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Karamazov Kardeşler romanını en önemli ro- manı olarak görmektedir. B) Son romanında, daha önce işlediği konuları bir bütün olarak ele almıştır. C) Ölümüne kadar yazı yazmaya devam etmiştir. D) Öleceğini sezdiği için yakınlarıyla vedalaşmıştır. E) Yakalandığı hastalıktan kısa bir süre sonra ha- yata gözlerini yummuştur. 7.