Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

7) Snelman'a göre "Pahalı restoranlarda yemek yemekle şik elbiseler giymekle, halka tepeden bakmakla aydın olunmaz. Ona göre aydın olmak için temelde toplumu geliştirmek, topluma faydalı olmak gerekir. Aydın, top- lumun önünden gider. Ufku geniş, bakış açısı farklıdır onun. Toplumun içindedir, toplumla bir aradadır. Aynı zamanda toplumdan uzaktır aydın çünkü farklı fikirler de üretmek durumundadır. Snelman'a göre aydın olmanın ilk şartı aşağıdaki- lerden hangisidir? A) Şik elbiseler giymek B) Ufku geniş olmak C) Farklı fikirler üretmek D) Topluma faydalı olmak E) Toplumdan uzak olmak

irey- ngel ik ki ttan rlar. Bi- Fimli e'yi in- ü endemik- 7. Televizyonlardan, radyolardan duyar; gazetelerden okur- duk kan davalarını. Genellikle bu olaylar Doğu'da olurdu. Bize çok yakın olmayan hisim akrabamızın olmadığı yer- lerde yaşanan üzücü olaylar bizi etkilemezdi. Sanki sıradan bir olaydı ölmek ve öldürmek. Üzerinde biraz olsun durup düşünmezdik bile. Günün birinde bir televizyon kanalında "Keban İlçesinde Meydan Muharebesi" başlıklı bir alt yazı geçince birden irkildim. Köy, benim köyüm; ölen de öldü- rülen de benim köylülerimdi. Bir avuç toprak için yedi ölü, on ağır yaralı... Dünyam, altüst oldu; zaman durdu, beynim durdu, hayat anlamsızlaştı. Bu parçada yazarın asıl anlatmak istediği aşağıdaki- lerden hangisidir? A) Çocuk cinayetlerinin daha çok kırsal kesimde meydana geldiği B) Televizyon ve diğer yayın organlarının cinayet tellallığı yaptığı C) Kan davasının kötü sonuçları bunların toplum üzerin- deki etkisi D) Cinayet olaylarının artık kimseyi etkilemediği E) Yaşanan olayların insan üzerindeki etkisinin birbirinden farklı olduğu

6. Bilimsel bir yazı içeriği nedeniyle deneme, fikra, gazete ya- zısı gibi yazarın --- kendisiyle başbaşa kalarak yorumuyla oluşturduğu yazı türlerinin, yazarın konu ile ilgili başka kaynaklara göndermede bulunmasını ve araştırma yapma- SINI--- bir yazı türüdür. Bu cümlede boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden han- gisi sırasıyla getirilmelidir? A yalnızca-tersine - sağlayan By bir tek arasından önemseyen sadece-aksine - gerektiren adeta - yanında - mecbur kılan hususi olarak altında - isteyen TYT Deneme Sınavı

3. 8 Nisan 1975 Sanıyorum iki gün sonra Halit'le Aşk-ı Memnu üzerine televizyonda bir konuşma yapacağız. Mai ve Siyah, Kınık Hayatlar, Aşk-ı Memnu'yu arka arkaya okudum. Halit'in de dediği gibi Halit Ziya, eserlerinde insana ve onun ruhsal durumlarına eğilmek bakımından bana benziyor. Ayrıca Kırık Hayatlar ve Mai ve Siyah'taki 'tutunamayan' tiplerle bir duygu benzerliği de söylenebilir. Ahmet Cemil büyük hülyalarının yanı sıra küçük hesapların da etkisiyle sönüp gidiyor. Halit Ziya'da bana yakın gelen bir yön de kahramanlarının sürekli olarak kendileriyle hesaplaşmaları. Evet, zayıf iradeleri ve önleyemedikleri kaderleri sonucu bu hesaplaş- madan yenik çıkıyorlar; ama onlar için tesadüflerin oyuncağı denemez, bilinçsizce kaderlerine kapılıp gitmezler bu insanlar. Olayların akışı içinde ve sonunda içinde bulundukları durumları kendilerine açıklayarak suçlu olduklarını ve sonuçtan sorumlu olduklarını hissederler. Halit Ziya, böyle durumlar- da daha güçlü bir anlatım ve çözümleme -tahlil- yeteneği gösterir. Bir günlükten alınmış bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Kültür, Sanat ve edebiyat yönü ağır basan gün- lükler arasında sınıflandırılabilir. B) Kimi eser ve o eserlerin kahramanlarına yöne- lik değerlendirmeler yapılmıştır. C) Günlük sahibi kendisiyle bir başka sanatçı arasında bir karşılaştırma ve ilişkilendirme yap- mıştır. D) Yazıldığı dönemdeki kimi sanat ve edebiyat tartışmalarıyla ilgili bilgiler içermektedir. E) Anlatılanlardan hareketle günlüğün sahibinin de bir yazar, sanat ve edebiyatla ilgili biri olduğu tahmin edilebilir.

uğu, paş- ysa de- ye tır. en 5z 41 8. Diğer alanlarda olduğu gibi oyun yazarlığında da öğretile- bilen belli teknikler vardır. Ancak bunları öğretmek, eğitim alanında bir devingenliği gerektirmektedir. Hep aynı kalıp- ları yıllar boyu aynı biçimde öğretmek, bir ülkenin tiyatrosu- nu kireçlenmenin içine iter. Günün gereksinmelerine yanıt vermeyen, bilimin ve insanın değişimine kayıtsız kalan eğitim kurumlarında yazarlık yetenekleri sadece kireçlenir ve körelir. Bu parçada asıl iletilmek istenen aşağıdakilerden han- gisidir? yn lloli A) Oyun yazarlığının çok zor bir eylem olduğu B) Oyun yazarlığının belli bir birikim gerektirdiği C) Tiyatro eğitiminde yeni kalıplar denenmesi gereği O D) Tiyatro eğitiminde sürekli aynı kalıpların kullanılmasının tiyatroyu yok edeceği E) Yazarların çağa uygun bir eğitim anlayışına sahip ol ması gereği

E) Yayıncıların göre değişmesi 18.) Yön dergisi Nazım Hikmet'in şiirlerini yayımlamaya baş- ladı. Zaten halkın içinden çıkmış, çalışan bir adamdım. Hükümet Konağı'nın altında üç yıl gazete sattım. Birden o dünyayı keşfettim. Onu da kullandım İkinci Yeni şiirinde. Divan şiirinin ve halk şiirinin de etkisi oldu. İkinci Yeni'ye bakınca, Sezai karakoç da var İlhan Berk de ama abuk sabuk bir sürü şiir de çıktı. "Şiir anlamsızdır." diye bir şey uydurdular, bunu da İkinci Yeni'ye mal ettiler. Aslında öyle değil. Bu parçada yazarın asıl itiraz ettiği aşağıdakilerden hangisidir? A) İkinci Yeni şiirinin anlamsız olduğunun söylenmesi B Şairlerin hayattan aldığını şiirlerinde kullanması İkinci Yeni şairlerinin halk dilini kullanması Nazım Hikmet'in şiirinin Yön dergisinde yayımlanması E) Dünyayı gerçek anlamda keşfetmeden şiir yazılması S A R M A

A 5. (1) Taş Devri'nden bu yana dekorasyon ve takı- larda kullanılan, kanımca doğanın en muazzam mücevherleri olan kehribarlar, antik ormanlardaki ağaçların reçinelerinin fosilleşmiş biçimidir. (II) Ya- ralanan bir ağaç, yarayı kapatmak için reçine sal- gilar; çöküntü katmanları arasında kendine bir yol bulabilen dirençli bir reçine fosilleşerek milyonlarca yılın sonunda sert bir kehribar parçası hâline gelir. (III) Ağaç kabuğundan salgılanan reçineden oluşan kehribarlar daha saydamken ağacın iç kısmından ge- lenler daha bulutlu bir görünüme sahip olur. (IV) Fark- li renkte kehribarlara rastlanmaktadır, büyük bölümü bal rengi olsa da beyazımsı olanlardan mavilere, kırmızılara hatta siyaha uzanan geniş bir renk yelpa- zesine sahiptirler. (V) Kehribarların sahteleriyle ger- çeklerini ayırt etmek için genellikle tuzlu suda yüzme sınaması yapılır, şayet su üzerinde kalıyorsa kehribar gerçek kabul edilir. Bu parçada yer alan numaralanmış cümlelerde kehribarlar hakkında aşağıdakilerden hangisi söylenemez? AT. cümlede, kullanım alanlarına ilişkin öznel yargı- dan yararlanılmıştır. II. cümlede, neyden ve nasıl oluştuğundan söz edilmiştir. III. cümlede, farklı görünümlerinin gerekçelerine değinilmiştir. IV. cümlede, renk çeşitliliği sayıp dökme yoluyla örneklendirilmiştir. V. cümlede, gerçekliğinin saptanmasında aranan koşul belirtilmiştir.

14. I. Cezmi 1. Mürebbiye III.835 satir IV.Piyale V.Aşk-ı Memnu A) I. ile II. Realizm Natüralizm Fütürizm Yukarıdaki eşleştirmelerin doğru olması için hangi k sinde edebt akımlar yer değiştirmelidir? Empresyonizm Romantizm D) II. ile III. B) II. ile IV. E) I. ile V. C) III. ile V.

öncelikle tamamına deyim ve kenli ola- en han- makta- örnek- şünce deliller rmek karekök & dakika B Imge, bilincin edimlerinden biridir. Buna göre bilincin ger- çekliği algılama biçimi de imgeyi derinden etkiler. Bu açı- dan doğallığı ve gerçekliği altüst eden bir gerçek dışılık, doğal bir dilin, söylemin uzantısı gibi aktarılır. Aktarılan imge ile Kafka'nın Dönüşüm adlı romanındaki o ilk cüm- lede olduğu gibi, gerçekliğin altüst edilmesi, bütün sebep ve sonuç ilişkisini bozabilecekken hamam böceğine dö- nüşmüş bir insan imgesi ile karşılaştığımızda bir sonraki sayfada şaşkınlığı üzerimizden atarız. O anda bilinç, bize gerçek dışılığı da algılamamıza yardımcı olur. Hamam bö- ceğine dönüşen bir insan imgesinin varlığını gerçek dışı kabul etmez, sanatçının varmak istediği yargıya katılmak- tan kendimizi alamayız. Sanatçının da istediği budur; sa- natçı, bu tutumuyla gerçekliğin yerinden edilmiş olmasını kanıksamamızı ister. Bu parçada altı çizili ifadeyle; 1. Okuyucunun, verilen gerçekliği kendi zihninde ola- ğanlıktan çıkarıp olağanüstü hâle getirmesi H. Gerçeküstü olanın, gerçekmiş gibi algılanarak okuyu- cunun aklında normale dönmesi III. Gerçekliği altüst eden bir durumla karşılaşan okuyu- cunun ileriki sayfalarda bunu olağan karşılamaya baş- laması ve yazarın iletmek istediğini almaya hazır hâle gelmesi durumlarından hangilerine gönderme yapılmıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II C)Yalnız III DYT ve Türkçe E) II ve II

20. Yazarın yaşadıklarından soyutlanması asla düşünülemez, hakiki bir sanatçı elbette yaşam tecrübelerini eserlerine giydirecektir. Kendine ait dünyanın doğrularını ve değerlerini belli edecektir. Yazdıkları ile hayata değecek, toplumun yanı başında olduğunu okura hissettirecektir. Tüm bunlarda yadırganacak veya garipsenecek bir yan yoktur lakin bir şartı atlamamak kaydıyla. Eserin salt mesaj kaygısı ile vücut bulması, estetiğin ihmal edilmesi, kuru bir fikir topluluğunun her satira her fırsatta sokuşturulması o eserin sanatsal niteliğine zarar verir. Bu parçada aşağıdakilerin hangisine karşı çıkılmaktadır? A) Modern anlatım tekniklerinin kullanılmamasına B) Hitap edilen okur kitlesinin sanatsal birikiminin ve estetik algısından ödün verilmesine C) Sanatçının eserde daha çok deneyimlerini öne çıkarmasına (D) Edebî eserin bir düşüncenin bayrağı gibi kullan kullanılması karşısında estetiğin göz ardı edilmesine E) Okura sunulan sanatsal üretimin yoğun bir içeriğe sahip olmasına 21. Margaret Atwood yazınsal türler ve biçimler arasındaki kalın çizgileri reddeden bir kalemdir. Öyle ki son dönemde kaleme aldıklarına "metin" diyerek MUBA YAYINLARI

nk- B an S ük A 1- er Z e e 1 10 R M A L 31. Yaşır. Bir düşünün, Romeo'nun yerinde Hamlet olsaydı ortaya Romeo ve Juliet'in hikâyesi çıkar mıydı? Hamlet'in ye- rinde olan Romeo ise o coşkulu yapısıyla çok açık görü- nüyor ki daha piyesin başında babasının intikamını alır, ortada oynanacak bir oyun kalmazdı. Piyesin önermesinin ispatlanması, çatışmanın piyesi ilerletecek güçte ve sağ- lamlıkta olması için karakterlerin her birine verilecek olan iyi kötü, erdemli ya da zayıf özellikleri titizlikle seçilmelidir, Bu parçanın sonuna 1. bunlar yapılabilirse karakterlerin eylemlerindeki ne- denleri anlamak mümkün oluk II. bunu bagaramayan bir oyun yazarının önermesini iz- leyiciye geçirebilecek bir örgüyü oluşturması imkân- Sızdır BIM III. bunun her sanatçıda yeni bir akımla ortaya çıktığını söyleyebiliriz. yargılarından hangilerinin getirilmesi düşüncenin akı- şına uygundur? A) I ve II D) II ve III B) Yalnız II C) Yalnız III E) I, II ve III Diğer Sayfaya Geçiniz. Geçiniz

me 28 elli, anali u vvell Paragra Oğlunuz omzunda bir kertenkele hayal ediyor, kızınız ise beline yunuslar yaptırmak istiyor... Günümüzde dövme marjinal olmaktan çıktı ve giderek daha fazla genci cezbediyor. Ergenlerin, bedenleri üzerinde farkında olmadan kontrol sahibi olmak istemelerinin bir sonucu olarak değerlendirilen dövme, gençlerin kendileriyle ilgili düşüncelerinin, isteklerinin, kısaca kendilerinin ifadesidir. Dövme yaptırma isteğiyle karşınıza gelen çocuğunuzu yargılamadan önce neden yaptırmak istediğini sorgulayın, onu dikkatle dinleyin ve onay hakkını 18 yaşına kadar saklayın. Zira "piercing"in aksine dövmeden kurtulmak kolay değildir. Çocuğunuz 40 yaşına geldiğinde ergenlik döneminde naifçe yaptırdığı Hello Kitty dövmesinden pişman olabilir. O zamanlar belki bedenine dövmeyle estetik kazandıracağını düşündü, belki bir arkadaşını veya ünlü birini taklit etti, belki de topluma çocuk olmadığının mesajını iletti. Gerekçesi ne olursa olsun ileride olgunlaştığında bundan kurtulmak isteyebilir. Evet, çocuğunuz reşit olunca, olgunlaşınca bedenini kendi zevkine göre süsleyebilir ancak o zamana kadar sorumlu sizsiniz. urdu. 15.-17. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Bu parçadan dövme ile ilgili olarak Deneme 28 16. Bu parçaya göre, dövme yaptıran bir kişinin durumu aşağıdakilerden hangisiyle ilişkilendirilemez? A) Başkalarına öykünme L B) Büyüdüğünü kanıtlama C) Beğeni kazanma Konumunu sağlamlaştırma E) Fiziksel güzelliği yakalama X 17. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Dövmelerdeki motif seçiminin bilinçli yapıldığı Bovmelerin ileti amaçlı kullanıldığı vme yapımının özel koşullar gerektirdiği Kişisel farklılığın dövme yaptırma amacını belirlediğ EDövmenin kimlik göstergesi olarak kullanıldığı

5. Arada bir kitap kokusu almaları için, bir bakıma okur- suz kalmış kitap müzelerine çocuğunuzla birlikte git- menizi önereceğim, kitapların ve çocukların güzel ha- tırı için. (1) Bu cümlede kitaplar ve çocuklarla ilgili olarak asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Çocukların kitaba olan ilgisinin zamanla azalma- ya başladığı B Çok geç olmadan çocukların kitaplarla tanıştırıl- ması gerektiği Teknolojinin etkisiyle kitaplarla çocuklar arasın- daki bağın zayıfladığı Çocukların ilgisini çekebilecek yeni kütüphane ortamlarının hazırlanmasının zorunluluğu E Kitapsız büyüyen çocuklarda ilerleyen zamanlar- da davranış bozukluklarının görülebileceği

18:31 20. Bir eseri okuyanlar ile okumayanların bir olmayacağı gibi bir eseri okuyanlar ve okuyandan dinleyenler de aynı değildir. Kitap okuma eylemi bir veri izlenerek değil, okunarak yapılır. İzleme veya dinleme, mevcut olanın çabasız anlaşılmasıdır ancak okuma bir beyin jimnastiğidir. Çünkü okuyan kişinin hayal mekaniz- ması çalışır durumdadır ve burada anlatılanların id- rakı vardır... VOLTE 24 Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Zira, anlatıcı dinleyenden daha üst bir durumda- dır. B) Bundan dolayı bir izleyinin, dinleyicinin anlattık- ları okurun anlattıklarının yanında sığ kalır. Bundan dolayı okuyucu bir üst kurmaca yapa- bilir. D) Sonuç olarak okuyucu, romanı kendisi tamam- larken dinleyici ya da izleyici bunu başaramaz. E) Okuyucu anlattıklarıyla izleyiciye ya da dinleyici- ye farklı âlemlerin kapılarını açabilir. 0 :> EVEREST DENEN 4

17. Nemrut, Hazreti İbrahim'i ateşe atmaya karar ve- rir. Pek çok ağaç böyle uğursuz bir iş için yanmaya razı olmaz. Ateşin büyük olması için odun topla- yıcılar uzun ve düzgün ağaçları tercih ederler. O zamanlar uzun ve pürüzsüz olan iğde ağacı bu işe gönüllü olarak talip olur. Çevredeki iğde ağaçlarını hep keserler ve ateşe atarlar. Hemen bir mancınık hazırlayıp İbrahim'i onun vasıtası ile ateşe atarlar. İbrahim'in düştüğü yer güzel bir bahçe, ateş göl ve odunlar da göldeki balıklar olur. Ama ya iğde ağaç- ları... Evet, o günden sonra iğde ağaçlarının ne düzgünlüğü kaldı ne de dikensizliği... Bugün iğde ağaçları eğri büğrü ve dikenlidir. Bu yüzden de ya- kılmak için pek tercih edilmez. Çünkü Hazreti İbra- him, iğde ağacının fazla ısı vermesi karşısında Al- lah'a yalvarır ve bu ağacın cezalandırılmasını ister. Bu parçada efsanenin aşağıdaki özelliklerin- den hangisi öne çıkmıştır? A) Bir inanışa dayanması B) Milli unsurlar içermesi C) Evrensel bir nitelik taşıması D) Halk diliyle anlatılması E) Anonim olması 18

20. Söylemez Baba bir ara kervanın yanına gidip ker- vancılara sorar: Yükünüz nedir? Kervancılar ise yolda herhangi bir baskına uğra- mamak için yalan söylerler: Yükümüz tuzdur, der. - - O zaman Söylemez Baba dayanamaz ve şöyle ce- vap verir: Yükünüz tuz değil amma, tuz olsun! Kervan uzun ve meşakkatli bir yolculuktan sonra İstanbul'a varır. Çuvallar padişahın huzurunda açı- lir. Fakat görürler ki çuvallarda şeker yerine hep tuz vardır. Yolda geçen hadiseyi padişaha anlatır- lar. Derhâl tuzları yükleyip o köyün yolunu tutarlar. Köye vardıklarında Söylemez Baba yine sorar: — Yükünüz nedir? Yükümüz tuzdur. Yükünüz tuzdur amma, şeker olsun! Bakarlar ki tuzlar şekere dönüşmüş! İhtiyarı da alıp İstanbul'a dönerler. Padişah, bu işi nasıl yaptığı- ni sorarsa da cevap alamaz. Onu tekrar köyüne götürürler. O zamandan beri bu ihtiyara Söylemez Baba, köyüne de "Söylemez" denilmeye başlanır. Bu parça ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? - - A) Diyaloglardan yararlanılmıştır. B) Bir yer isminin nasıl oluştuğu anlatılmıştır. C) Kahraman üstün nitelikli biridir. D) Tarihî bir gerçeklikten alınmıştır. E) Yalan söylemenin kötülüğü üzerinde durulmuş- tur.