Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

2. Vaktiyle binlerce yılanın yaşadığı bir mağaraya yanlışlıkla giren bir adam, yılanlar tarafından yakalanıp padişahları Şahmeran'a götürülür. Adam Şahmeran'a kendisini öldür- memesi için yalvarır. Şahmeran adama canını bağışlaya- cağını ancak kendisini buradan çıkaramayacağını söyler. Şahmeran, yerini bilen birini serbest bırakarak kendi ha- yatını tehlikeye atmak istememektedir. Şahmeran adama çok iyi davranır. Adamın bir dediği iki edilmeden bütün ihtiyaçları karşılanır. Adam günlerinin büyük bölümünü Şahmeran'la sohbet ederek geçirir. Bu parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene- mez? A) Bir efsaneden alınmıştır. B) Mekâna ait bilgi vermiştir. C) Kahraman bakış açısıyla aktarılmıştır. D) Anlaşılır, sade bir dille oluşturulmuştur. E) Anlatılan olay sözlü gelenekle günümüze ulaşmıştır.

23. Ahmet Muhip Dıranas'a şöhret getiren "Fahriye Abla" şiiri, Türk edebiyatının da ünlü ve gizemli şiir- lerinden biri oldu. Önce "Fahriye Abla"nın gerçekten var olup olmadığı tartışıldı. Sonra da sinema filmi çekilen ilk şiir oldu. Film büyük yankı uyandırdı. Peki filmde, mahallenin güzel ancak haksız dedikodula- rına konu olan Fahriye Abla'sı gerçekten var mıydı, yoksa şairin hayali miydi, varsa nasıl biriydi? ... Bu parçadan hareketle "Fahriye Abla" şiirinin en belirgin özelliği aşağıdakilerden hangisidir? A) Okuyucuda gerçeklik duygusu uyandırması B) Okuyucuda merak duygusu uyandırması C) Başarılı bir senaryoyla filme aktarılabilmesi D) Şairine büyük bir ün kazandırması E) Kurgusunun ve dilinin çok başarılı olması

34. Muhabir: (1) Yazar: Bir yeriniz ağrıyor ve onu anlatmak istiyorsunuz. Ben de böy- le bir dürtüyle başlıyorum yazmaya. Beni etkilemiş, içime iş- lemiş, ruhumun karanlığında yer etmiş bir imge, ukde ya da leke. Her ne ise. İşte onu oradan çıkarmak ve masaya yatı- rip içini dışına çıkarıncaya, o izin içimden sökülüp çıktığına emin oluncaya kadar yazmak, anlatmak... Muhabir: ----- (11) Yazar: Uzun zamandır bir fikir var ve sahneler şeklinde dolanıyor ak- limda. Onun senaryosuna başladım, belki biter. Bunun dışın- da uzun bir öykü ya da roman olabilecek başka bir fikrim var: İkiyüzlülüğe dair bir konu. Bakalım zaman neler gösterecek. Bu diyalogda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden han- gisi sırasıyla getirilmelidir? A) (1) Bir öyküyü yazmaya siz nasıl başlarsınız? (II) Önümüzdeki günlerde sizden yeni şeyler görebilecek miyiz? B) (1) İçinizdeki yazma dürtüsünu nasıl bastırıyorsunuz? (II) Tasarladığınız, hayata geçirmeyi düşündüğünüz pro- jeleriniz var mı? C) (1) Her yazarın yazma nedeni farklıdır, sizin gerekçeniz nedir? (II) Gerçeğe dönüştürmeyi başaramadığınız neler var ha- yatta? D) (1) Her yapıtın sanatçının içinde yaşadığı bir sıkıntıdan doğduğu söylenebilir mi? (II) Farklı türde eserler vermeye çalıştığınızı söyleyebilir miyiz? E) (1) Sanatçı yazmasa yaşayamaz diyorlar, bu görüşe ka- tılıyor musunuz? (II) Gerçekleştiremediğiniz projeler, yeni yapıtlar verme konusunda şevkinizi kırıyor mu?

MAESTRO 37-38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Yapay zekâ terimini son on yıldır sıkça duyuyoruz. Ne var ki bu terim, bilim dünyası için yeni değil çünkü ilk olarak 1956'da orta- ya çıktı. Yani bilim insanları yaklaşık 67 yıldır yapay zekâ üzerine çalışıyor. İlk başlarda bu alanda ilerlemeler çok yavaş oldu. Dola- yısıyla yapay zekâ, halk arasında uzun bir süre fantastik bir kav- ram ve bilim kurgunun konusu olarak görüldü. Yalnızca bilim kur- gu yapıtlarında değil de günlük yaşamımızda da yer alabileceği düşüncesi, IBM'in Deep Blue adlı yapay zekâlı satranç bilgisaya- rının 1997'de dünya satranç şampiyonlarından Garry Kasparov'u yenmesiyle doğdu. Son yirmi yılda bu alanda çok büyük ilerleme- ler kaydedildi. Böylece yapay zekâ kavramı, biz farkında olmadan gündemimizdeki yerini almaya başladı. Öyle anlaşılıyor ki onu be- nimseyip benimsememize aldırmadan her geçen gün görünürlü- ğünü artıracak. 37. Bu parçada yapay zekâ ile ilgili aşağıdakilerin hangisine değinilmemiştir? A) Bilim dünyasında ortaya çıktığı tarihe B)Toplum tarafından değerlendirilme sürecine C) Günlük hayatımızı ne zamandır etkilediğine Onunla ilgili algının değişme nedenine E) Varlığının zamanla daha çok hissedileceğine ? 38. Bu parçada yapay zekâ ile ilgili yer alan "Öyle anlaşılıyor ki onu benimseyip benimsememize aldırmadan her geçen gün görünürlüğünü artıracak." düşüncesini desteklemek için aşağıdaki örneklerden hangisi kullanılamaz? A) Yapay zekâ doğal olandan uzaklaşmayı temsil eder hâ- le geldiğinden birçok kişi; tepki olarak Alaska, İzlanda gi- bi ıssız yerlerde yaşamayı hayal ediyor. B) Yapılan bir araştırma, yaşlıların yapay zekânın sunduğu olanakları anlaşılmaz bulduğu ve bunları yüksek oranda reddettiğini göstermektedir. C) Genç kuşak; yapay zekâyı alışverişten araştırmaya, eğ- lenceden iletişime kadar her alanda kullanmaya hazır bir dijital donanımla büyümektedir. D) Belli bir yaş grubu, Terminatör filminin etkisiyle, yapay zekâyı insan görünüşlü ve bağımsız hareket eden bir ro- bot olarak düşünme eğilimindedir. E) Kadınlar, ev gereçlerinin yapay zekâ ile kontrolünün ve uzaktan da kullanılabilir olmasının hayatlarını büyük oran- da kolaylaştırdığını düşünmektedir. TÜRKÇE Öz ya nu ni fa rir tir re irl p u 'C p P 3 14

21 ve lığı 8. AYT/TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Bu testte 24 soru vardır. TÜRK DİLİ VE EDEB 1. Bazen çocuklar, anne-babayla uyumak isterler, bunu engel- lemek isteyen anne-babalar, dirençle karşılaşıp çocuğun israrlarına maruz kalırlarsa ‒‒‒. Bu cümlenin sonuna aşağıdakilerden hangisi getiri- lirse "yapılmak istenen eylemin gerçekleştirilmek istenen bir eylem olmaktan çok bir sorun yansıtma aracı olduğu" sonucuna ulaşılır? A) isterse tabii ki bizimle uyuyabilir, ne var bunda, deyip geçmemeliyiz. B) buna izin vermek, onun bu davranışının pekişmesine ve bir sorun hâline gelmesine yol açar. C) onlara karşı sakince kuralları ve kırmızı çizgileri koru- mak gerekir. D) çoğu anne-babalar, korumacı bir tavır sergileyerek öz güven yitimine yol açmaktadır. E) asıl gerçek ihtiyacın ne olduğunu anlama yoluna gitme- liler. 2.

lemek bir tür alış- kişinin kendi algı ve - gerçek ki filmler, bir veriyor insana, Özel- Bize düşense onu iyi akışına göre aşağı- ynı etkiyi bırakmaz akışlarını değiştirir eğenir Stirir kavram dünyala- ceğin adı ola- n bir sözcük- velerle har- satıcılarının, Beyoğlu ve diye bağıra unlar. ğıdakiler- e bir söz- ığına dığına çok ilgi çıktı- Hal çaya göre cevap- Tunç Çağı'ndan yaklaşık MÖ 3000'e kadar cam, çeşitli nesneler yapmak için kullanılmıştır. Cam, ilk zamanlar- da silika ve soda gibi alkali karışımlardan elde ediliyordu ve bunlar 17. yüzyılda kurşun karışımlı camın geliştiril- mesine kadar camin temel bileşenleri olarak kaldı. Cami oluşturacak karışım ısıtıldığında yumuşak ve şekillen- dirilebilir hâle gelir ve bu karışım, çeşitli tekniklerle, çok farklı şekil ve boyutlarda işlenebilir. Bu şekilde eritilerek elde edilen homojen kütle, daha sonra camın yapımı için soğutulur. Soğutularak üretilen çoğu materyalin aksine (örneğin metaller) cam, içeriği gereği katı maddelerdeki kristal yapıdan yoksundur; bunun yerine bir sivinin mo- leküler yapısını barındırır. Erimiş cam, soğurken kade- meli olarak katılaşır ancak bunu, sertleşmeyi sağladığı bilinen birbirine bağlı kristaller ağı kurmadan yapar. Bu yüzden cam, bir darbeyle karşılaştığında çok kolay par- çalanır. Cam kapların, özellikle neme maruz kaldığında bozulması sebebiyle ve iç yapısındaki gerilmelerinin gi- derilmesi amacıyla, üretimden sonra yeniden, yavaşça, bir miktar ısıtılması sonra da aynı şekilde soğutulması gerekir. 35. Bu parçaya göre camdan elde edilen ürünlerin ya- pısının muhafaza edilebilmesi için aşağıdakilerden hangisi yapılmalıdır? A) Soğuyana kadar nemli bir ortamda saklanmalıdır. B) Birbirine bağlı kristal ağ yapısına sahip malzemeler- den uzak tutulmalıdır. C) Soğutma işlemi, hızlı bir şekilde yapılmalıdır. D) Üretimden sonra bir miktar ısıtılmalı ve aynı şekilde soğutulmalıdır. E) Bir an önce istenilen son şekli verilmelidir. BONIZ rgir 19 36. Bu parçada camla ilgili aşağıdakilerin hangisi üze- rinde durulmamıştır? dif ingeni ugo0 (0 A) Tarihsel süreç içerisindeki gelişimi B) Farklı şekillerde işlenmeye müsait oluşu (@ CY Üretim tekniği ve aşamaları g 1260 DY Bileşenleri ve iç yapı özelliklerinsen uco (3 E) Ekonomik değeri uruguonuşub inigaçevem

29) Ben her şeyden önce yazmanın dışında kendimi var edemediğim, dengemi kuramadığım, kendimi en iyi bu yolla hissedebildiğim, bu yolla keşfedebildiğim ve (var- sa) hayatın anlamına ancak bu yolla erişebildiğim için yazıyorum. Yazmadığım ya da yazamadığım zaman ben olamıyorum. Bu parçanın yazarıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Yazdıklarının beğenilmesi için çabalayan B) Sokağın sesi olmaya çalışan C) İçeriği biçimden önemli gören D Yazmayı yaşamakla özdeşleştiren E) Yazdıklarında gözleme önem veren

Milyonlarca kişi kitap okuyor, müzik dinliyor, tiyatroya ve sinemaya gidiyor. Neden? Oyalanmak. dinlenmek istiyorlar, demek yeterli bir cevap olmaz. Insanın bir başkasının hayatına, sorunlarına gömülmesi, kendini bir resim, bir müzik parçası ya da bir roman, oyun, film kişısı ile özdeşleştirmesi neden oyalayıcı, dinlendiri- ci, eğlendirici olsun? Böyle gerçek dışı olaylar neden gerçekmiş gibi değerlendirilsin? Eğer, "Kendi yasanti- mızdan daha renkli, doyurucu bir yaşantıya geçmek istiyoruz." dersek o zaman yeni bir soru ortaya çıkıyor. Yaşantımız neden yeterli değil? Belli ki insan kendini aşmak istiyor. Başkalarında, kendi yaşantısı olabile- cek yaşantıları görüp onları kendinin kılarak çevreyle bütünleşebileceğini seziyor. Q 44. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisi çıkarılamaz? Sanat, onunla ilgilenen insanlar sayesinde deği- şir, gelişir. Binsan, başkalarından görüp öğrendiği davranış- ları özümser. C) D) E) İnsan değişime açık bir varlıktır. İnsanlığın ortak uğraşları vardır. Sanat eserleri gerçeği yansıtmayabilir. PEGEM AKA

8.-10. sorularda başta verilen cümleden kesin olarak çıkarılabilecek yargıyı bulunuz. V 8, Nobel Barış Ödülü, Alfred Nobel'in vasiyeti uya- rinca, Oslo'daki Norveç Nobel Komitesi tarafın- dan her yıl ulusların ve halkların kardeşliği, si- lahların, orduların azaltılması ve barış kongreleri düzenlenmesi için en çok çaba sarf eden kişi, ki- şiler veya kuruluşlara verilir. A) Alfred Nobel, vasiyetinden de anlaşıldığı gibi, silahsızlanma karşıtı biridir. B) Barış Ödülü için yapılan başvurularla ilgili dos- yaları, Oslo'daki bir komite değerlendirmekte- dir. XAI CXAlfred Nobel, dinamiti keşfeden bilim adamı- dır, Barış Ödülü vererek vicdanını rahatlatmak istemiştir. D) Ödül olarak verilen şeyin maddi değeri olsa da önemli olan onun manevi değeridir. E) Dünya barışına katkı sunan herkes ve her ku- ruluş Nobel Barış Ödülü'nün potansiyel adayı- dır.

22. Sanat ve ona ilaveten yapıtın duygulanım derecesini artıran ve zihin dünyamıza yön veren bir boyutta olması hasebiyle sanatçı, düşünce dünyamıza yön verirler. Aynı zamanda sanat, estetik kaygıyla sunulmuş kazanımlar bütünüdür. Sanata değer veren insanlar, hayatın farklı manalarından yaklaşarak bizim zihin yapımızı etkiler ve ruh dünyamızı şekillendirir. Sadece hayat yoktur sanatın içinde. ----. Sanatsal bir tablonun, şarkının, kitabın hatta bir tiyatro oyununun bize kazandırdıkları saymakla bitirilemez. Bu parçada boş bırakılan yere, düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Bir dili dinleyerek öğrenebildiğimize göre bir sanat eseri olan şarkıyı dinleyerek de dil öğrenebiliriz. B) Sanatın her aşamasında, insan yaşamından derin izler bulunur O, kurgu olan her şeyi de özünde barındırır ve bizi etkiler D) Beyin dediğimiz varlıkta şekillenen dil unutulmaz ve her dil, bizim zekâ düzeyimizi geliştirir E) Bu açıdan sanata konu olabilecek şeylerin sınırları doğru şekilde çizilmelidir 2

A A TYT DENEME SINAVI 04 27. Çocukluğumuzda okullar kapandığında ne kadar da mutlu olurduk! Yaz tatilleri sonsuz gibiydi, asla bitmezdi ve bitmemeliydi. Şimdi ise orta yaşı bile geride bıraktık. Bir yaz tatili daha geride kaldı. Toros Dağları'ndan daha iki ay önce aşağı iniyorduk, Akdeniz'e doğru. Arabanın camını açıp denizin kokusunu içine çektiğin o ilk an... Canın nereye isterse o tarafa doğru yürürken kumda bıraktığın ayak izlerin... Kendini denizin uçsuz bucaksız serinliğine bıraktığında derinliklerde iç sesinle baş başa kaldığın o eşsiz dakikalar... Bir şairin dediği gibi "Bugün cumartesi miydi ya?" diye aklına gelen o an... Bu parçada alıntı cümleyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Kalan işlerin baskısını hissetmek B) Zaman kaygısından kurtulmak C) Tatilin azaldığını düşünmek D) Kaybedilen zamanlar için üzülmek E) Şehir hayatından uzaklaşmak

Cik ak; e dan adar nek, VI 20211241 26. Akıllı telefonu olan öğrencilerin internet bağımlılık düzeyleri ve sürekli kaygı düzeylerinin akıllı telefona sahip olmayan öğrencilerden daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. (1) Ayrıca bilgisayar karşısında daha fazla zaman geçiren öğrencilerin internet bağımlılık düzeyleri ve sürekli kaygı düzeylerinin bilgisayar karşında daha az zaman geçiren öğrencilerden daha yüksek olduğu da bilinmektedir. (II) Bu konuda anne ve babalara önemli görevler düşmektedir ((II) Evde bilgisayar kullanım süreleri, saatleri belirlenmeli ve bilgisayar kullanımı belirli kurallara bağlanmalıdır. (IV) Bilgisayarı gereğinden fazla kullanmanın olumsuz etkileri çocuğa mutlaka anlatılmalıdır. (V) Bu parçada numaralanmış yerlerden hangisine, düşüncenin akışına göre, "Bilgisayar anne baba denetiminde çocuğa sunulmalıdır." cümlesi getirilmelidir? A) I B) II C) III D) IV E) V 9

8. (1) İki gözü de görmeyen âşık, günlerini babasının Or- taköy'deki Mustafa Abdal tekkesinde kendisine aldığı üç telli kırık sazla geçirmeye başlamıştır. (II) Önceleri çok acemi olması, başkaları gibi saz çalmaması, şev- kini kırmış ancak babasının israrıyla ve kendisinin de yavaş yavaş saza hâkim olmasıyla sonraki seneler iyi saz çalan bir usta olmuştur. (III) Gözünün görmeyişi, şiirlerindeki tabii söyleyiş Veysel'in şöhret kazanma- sını sağlayan en önemli faktördür. (IV) İlk saz dersle- rini Molla Hüseyin'den alan Veysel'in ustalaşmasında Ali Ağa'nın büyük oranda rolü olmuştur. (V) Ali Ağa ona, Kul Abdal'ın, Emrah'ın, Tarsuslu Sıtkı'nın, Ak- kaşların Hüseyin'in, Kemter Baba'nın şiirlerini çalıp öğretmiştir. Bu parçada anlatımın akışını bozan cümle aşağı- dakilerden hangisidir? A) I B) II C) III D) IV E) V

7. Aşağıdaki tanımlardan hangisi ayraç içinde verilen tiyatro türüyle uyuşmamaktadır? A) Deriden yapılan insan, hayvan ve eşya şekillerinin arkadan ışıklandırılarak bir perde üzerine yansıtılmasına dayanan geleneksel seyirlik oyundur. (Karagöz) B) Açık bir alanda oynanan, dekor olarak bir paravanla tezgâh ve birkaç iskemleden yararlanılan doğaçlama oyundur. (Orta oyunu) C) Tek oyuncunun mendil, baston gibi basit gereçleri kul- lanarak öykünmeye dayalı olarak sergilediği geleneksel oyundur. (Meddah) D) Bir konuyu, önceden yazılmış herhangi bir metne da- yanmadan, sahnede akla gelen sözlerle canlandırma temelinde oynanan bir oyundur. (Tuluat) E) Daha çok, halkın beğeni anlayışını yansıtan, sadece güldürmeyi amaçlayan, her şeyi abartılı olarak veren oyundur. (Adaptasyon) Yanıt Yayınları 11.

5. Test 64 ET MITAJMA Bilim ve tıp dünyası uzun yıllardır her türlü hayvanla ilgilenerek insan mutluluğunu artırmanın ortak yönlerini araştırmış, bu noktada filden köpeğe birçok hayvanın insanlarla ilişkileri incelenmiş ve görülmüş ki bu "âlemin” en büyük ilacı kedide barın- makta. Veteriner Hekim Uğur Bazan, "Diğer hayvanlara göre kedi, gözlerindeki sıcaklık ve renk sayesinde karşısındaki kişinin duygularına derinlemesine ulaşabiliyor. Bu anlamda kedilerin insan üzerindeki etkisi; köpeklerden, atlardan ya da yunuslardan daha fazladır." biçiminde bir açıklamayla bu özelliği öne çıkarıyor. İlk bakışta kediyle yaşamak insana sadece psikolojik anlam- da olumluluk sağlayan bir özellik gibi görünse de bilimsel araştırmalar kalp, tansiyon, kemik erimesi gibi birçok rahatsızlığın tedavisinde kedi mırlamasının olumlu etkilerini tespit etmiş bulunuyor. Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Anlatıları desteklemek için tanık gösterme yoluna gidilmiştir. B) Araştırmaya dayalı bir konu, genelden özele giden bir yöntemle açıklanmıştır. C) Kimi hastalıkların tedavisinde hayvanlardan ne şekilde yararlanıldığı örneklemelerle somut hâle getirilmiştir. D) Yalın ve açık bir üslup kullanılarak anlaşılırlık yakalanmış; ancak uzun cümlelerin tercih edilmesi akıcılığı olumsuz etkilemiş- tir. E) Ele alınan düşünce genelde "hayvanların insan üzerindeki etkileri", özelde ise "bu hayvanlar arasından kedinin diğerlerine üstün geldiği"dir. kapılarında eve gelen kişiyi 8. Sanatın hareket noktası insandır, onun yaşadıklarıdır. Ya-

31. in r- gu 0- ul K₁ Şı un Iş in ne J' A) Fazıl Hüsnü Dağlarca - Rifat Ilgaz B Enis Behiç Koryürek - Yusuf Ziya Ortaç C) Cahit Külebi - Bekir Sıtkı Erdoğan D) Behçet Necatigil - Orhan Veli Kanık E) Ziya Osman Saba - Yaşar Nabi Nayır 6. 1. Halk şiiri geleneğinden etkilenerek yazdığı, samimi şiirleri ile tanınmıştır. II. Ulusal konularda yazdığı lirik-epik tarz- daki şiirleri ile sevilmiş bir sanatçıdır. Dede Korkut Hikâyeleri üzerine yaptığı çalışmalarla dikkat çekmiştir. II. Mark IV. 1991'de Devlet Sanatçısı olan şairin şiirleri ölümünden sonra Bu Vatan Ki- min? adı altında birleştirilmiştir A) Faruk Nafiz Çamlıbel B) Orhan Şaik Gökyay BITO C) Kemalettin Kamu Palme Yayınevi D) Orhan Seyfi Orhon E) Arif Nihat Asya 9. sana 1. I. Kahramanlık teması II. Hece ölçüsü III. Sade bir dil Bu belirlemeler hangi şiir topluluğunun A) B) Numaralanmış cümlelerde tanıtılan sys aşağıdakilerden hangisidir? C) D) E II 10.