Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler37-38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
Günümüzde etik teoriler, iki temel yaklaşıma
dayandırılmıştır. Bunlar deontolojik ve teleolojik
yaklaşımlardır. Deontolojik yani sonuççu olmayan
yaklaşım; bir eylemin ahlaki doğruluğunun belirli
evrensel ilkelere dayandırılabileceği düşüncesidir.
Ahlaki eylemin doğruluğunun dayandırıldığı evrensel
ilkeler kişisel hak, özgürlük ve mülkiyete saygı, adalet,
dürüstlük gibi soyut kavramlardır. Deontolojik
yaklaşımda eylemin doğruluğu veya yanlışlığı, eylemin
sonuçlarından bağımsız olarak değerlendirilir ve bu
yaklaşımda önemli olan sonuç değil, niyettir. Yani
deontolojik yaklaşımda bir eylemin sonuçları iyi olsa
bile bazı eylemler yanlış, sonuçları kötü olsa bile bazı
eylemler doğru olarak değerlendirilir.
DENEME
38. Bu parçanın dil ve anlatımıyla ilgili aşağıdakileren
hangisi yanlıştır?
A) Ağırbaşlı ve ciddi bir havası vardır.
B) Karşıt kavramlara yer verilmiştir.
C) Bilgilendirici bir tutum sergilenmiştir.
D) Çağrışımsal bir dil kullanılmıştır.
E) Nitelendirmelerden yararlanılmıştır.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler35. Aşağıdaki parçalardan hangisi "1950'li yıllarda Köy Ens-
titülerinden yetişen köy kökenli yazarların eser vermesiy-
le, Anadolu'daki insanların yaşam mücadelesi romana
taşınmıştır." düşüncesine uzak düşmektedir?
A) Çıkrıklar Durunca, Sadri Ertem'in en önemli romani-
dır. Bu romanda yazar; Kastamonu'nun Adaköy kö-
yünde köylünün yaşamını, hayata bakışını, köylülerin
geçim uğraşını, köylülere ait el tezgâhları ile fabrika
dokuması rekabetini anlatmıştır.
B) Sabahattin Ali, roman ve öyküleriyle dikkat çekmiş;
Kırlangıçlar, Arap Hayri, Pazarcı, Kağnı gibi öyküle-
rinde İzmir'in köy ve kasabalarında ezilen köylü, ezi-
len kasaba insanını dile getirmiştir.
C) Kemal Tahir, Kurt Kanunu romanında Atatürk'e karşı
planlanan İzmir suikastını anlatmıştır. Roman, İzmir'de
Mustafa Kemal'e suikast düzenlemek amacıyla bir
plan yapan üç suikastçinin Gülcemal vapuruyla İzmir'e
yola çıkması ile başlar.
D) Orhan Kemal; Bereketli Topraklar Üzerinde roma-
nında, köyden kente göç eden İflahsızın Yusuf, Köse
Hasan ve Pehlivan Ali'nin Adana'da fabrikalarda, pa-
muk tarlalarında giriştiği geçim mücadelesini merkeze
alır.
E) Necati Cumalı; Tütün Zamanı'nda, Zeliş ile Cemal'in
aşkının etrafında Ege köylülerinin tarıma dayalı ya-
şamını, gelenek ve göreneklerini anlatır. Yağmurlarla
Topraklar'da ise Urla köylüsünün sorunlarını aktarır.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler28. Yazın dünyasında uzun hatta çok uzun yazılan öykülerden
değil, kısa öykülerden yanayım ben. Bir oturuşta yazılan,
bir oturuşta okunan öykülerden. Bir olayı, durumu, kişi-
yi, nesneyi güzel ve etkili bir biçemle verivermeli öykül
Kimileri bir "an"ın, bir dar zamanın olayını vermekten
yanadır. Yazar, bence pek o kadar da sınırlı çevrelerde
dolaşmamalı. Kesit anlatabileceği gibi geniş açılımları,
bütünleri de anlatabilmeli. Ama dil iyice damıtık, anlatım
yalın bir biçimde kurgulanmalı. Söz dolana dolana de-
ğil, doğrudan doğruya; tıpkı bir gülle gibi, ok gibi olmalı.
Hem de anlatılmak istenen konularda hedef, tam 12'den
vurulmalı. Ağızda çiğnene çiğnene bayat bir sakıza dön-
müş temaları değil, elden geldiğince taze konuları, yeni
bir bakışla ve anlatımla vermelidir öykü.
Bu parçadan hareketle öyküden beklenenler arasın-
da aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Okura vermek istediği mesajları satır aralarında giz-
leyerek dolaylı yoldan aktarmak
B) Derli toplu, çarpıcı bir anlatımla oluşturulmak
C) Uzun süreleri, geniş dönemleri içeren olayları da
aktarabilmek
D) Arı bir dile ve yoğun bir üsluba sahip olmak
E) Önceleri çok yazılmış içerikleri tekrar etmek yerine
anlatılmamış konulara yönelmek
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler1. Zaman, her şeyi yıpratıyor ve eskitiyor. Kaldı ki hızın ve
değişimin takip bile edilemediği bu modern çağda gün
geçtikçe yitirdiğimiz değerleri algılamaya, eksikliklerimizi
itiraf etmeye bile cesaret edemiyoruz. Çünkü hızlı akan ya-
şam, insanı kaosa sürükleyip duyarsızlığa itiyor ve ken-
dini akıntıya bırakmasına neden oluyor. Bunun yanında
yüzyıllar boyunca insanların emek verdiği değerleri de
beraberinde götürüyor, bir boşluğa bırakıyor. Toplumsal
olmanın, hayatı anlamının önemi değişiyor. "Neden, ni-
çin?" sözcüklerini lügatlerimizden çıkardığımız şu gün-
lerde bize sunulan hazır hayatı benimsiyoruz hemen-
cecik. İşte bu gerilimli ortamda sanatçılar, yapıtlarıyla
yeniliğe önem verirse ve bireysel farklılıkları ayırt ederek
şekillendireceği bir eğitimi uygulamaya koyarsa gelecek
için gerçekten çok takdire değer bir eylemde bulunmuş
olurlar.
AMUM
Bu parçada altı çizili sözle anlatılmak istenen
aşağıdakilerden hangisidir?
A Dilin yerleşik kullanımlarını anlayamamak
Boş ve gereksiz birtakım uğraşlar edinmek
İnsanlık için yararlı olan şeyleri görmezden gelmek
D) Soru sorarak öğrenme yeteneğini kaybetmek
E) Eleştirel düşünceden ve sorgulamaktan kaçınmak
OM AR12
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı DüşüncelerÜRKÇE TESTİ
fark
yaz-
Klaş-
mle-
arak
mü
ade
aki.
ha
30. 1.
6. Deneme
Yıllar önce, on yıl olmalı, hiç beklemediğim bir
zamanda çantasından çıkarıp bir nar vermişti. Benim
için hangi ağaçtan koparmıştı, henüz olmamıştı ama
kırmızıydı, nar di işte. O sıra yazdığım bir romanın
içine de girdi, son romanım değil de bir önceki. O nar
hala masamda, o zamandan beri hep masamda, tabil
ki kurudu, büzüldü, rengi kırmızıdan kahverengine
döndü ama koyduğum yerden, masamdan hiç
ayrılmadı; ev taşındı, eşyalar toplandı paketlendi, o
kaybolmadı, o yerinde, yine masamda...
II. Binbir Gece Masalları'nda nar çok geçer. Hani bize
çocukluğumuzda öğretilen, "çarşıdan aldım bir tane
eve geldim bin tane" tekerlememsi bilmecenin yanıtı
olan meyvedir nar, iştahla yenildiği anlatılır ama daha
çok nar suyu övülür. O da keyfine varılan bir iştah
açıcıdır. Hem içilen hem tatlıların, başka yiyeceklerin
üstüne dökülen nar suyunun masallarda doğrusu çok
özel bir yeri vardır. Farklı bir lezzet katar nar suyu,
tadı zenginleştirir. Uzun uzun betimlenir. Bazen de
kötü niyetle kullanılır, içine ilâç atılır, zehir konur yâni
entrikanın aracıdır.
Yukarıda verilen iki parça ile ilgili olarak aşağıdakiler-
den hangisi söylenebilir?
Aynı meyve ile ilgili fakat farklı amaçla yazılmışlardır.
BAynı meyvenin ayırıcı özelliklerini farklı üsluplarla vur-
gulamaktadırlar.
C) Bir meyvenin edebiyatta kazandığı anlamı örneklerle
açıklamaktadırlar.
D) Bir meyvenin sembolik anlamını çözümlemek için
varsayımlar içermektedirler.
E) Bir meyvenin eski masallara girip sembolik anlam
kazandığını açıklamaktadırlar.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşüncelerm yaşarmış. Oyle cimriymiş
rmiş. Bir çuval altını olunca
iş. Fakat aklı hep altınlarında
e uyku girmez olmuş. Yem
ndüz demeden aklina est
Sonra altınlarını bir bir saya
ğıdakilerden hangisine ye
me
6.
Çevresel faktörlere, yetiştirme koşullarına ve çeşitlere göre
bazı durumlarda nar ağaçları steril, erkek ve ara form ola-
rak 3 çiçek tipini içerebilir. Ara formlar fertil çiçekler kadar iri
yapıda ve tam şekil tanımına uymasa da meyve bağlayabi-
len çiçek tipleridir. Literatür araştırmalarına bakıldığında nar
çiçek tipleri, çiçek yapıları ve polen çimlenmeleri üzerine ya-
pılan çalışmaların az olduğu gözlemlenmiştir. Bu gözlem son
yıllarda yapılan çalışmaların nar üzerine yoğunlaşmasında
etkili olmuştur. Genellikle farklı türlerde yapılan çalışmalar
uygun ortamlarda polen çimlendirme ve büyüme düzenleyi-
cilerin polen çimlenme üzerine etkilerini belirlemeye yönelik
araştırmalardır. Çiçek tozu çimlenmesi üzerine farklı meyve
türlerinde çalışmalar yapılmış ve bu çalışmalar neticesinde
bazı kararlar alınmıştır.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangi-
si söylenemez?
LA Öğretici ve açıklayıcı unsurlara yer verilmiştir.
LB Bilimsel terimlere başvurulmuştur.
Farklı duyular ile ilgili ayrıntılara yer verilmiştir.
D) Karşılaştırmaya yer verilmiştir.
E) Farklı yapıda cümleler kullanılmıştır.
8.
Insan vücudundaki
da pek çok kişi, dis
mektedir. Amelob
işlemi çerçevesim
sertleşir ve dişin
Bu parçanın ar
doğrudur?
A) Duyu akta
B) Karşılaştım
C) Okuru ola
DÇoğullas
E) Inandinie
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler(1) Yaşar Kemal'in romanlarında, anlattığı insanla-
rin ruhsal çözümlemelerinden çok çevreleriyle ilişkisi,
verdikleri yaşam mücadelesi ön plandadır. (II) İnsanı
çevresi ile bir bütün olarak ele alan Yaşar Kemal, bu
süreçte onları hem tensel hem tinsel çerçevesi ile çizer.
(III) Yapıtlarında anlattığı insan, Anadolu insanının
kendisidir, hiçbir yapıtında karton tip yoktur, okuru
herhangi bir Anadolu köyünde Yaşar Kemal'in insan-
larından biriyle karşılaşabilecekmiş hissine kapılır.
(IV) Yaşar Kemal'in romanlarında Anadolu insanının
en belirgin özellikleri, yaşam mücadelesindeki direnci
ve hiç sönmeyen umududur. (V) Binboğalar Efsanesi
romanındaki Haydar Usta'nın sonsuz bir umutla, yıl-
larca kılıç yapışı ve bunu paşalara götürerek kışlak
alabileceklerini umması, bunun en somut göstergesidir.
(VI) Ortadirek'te, köylülerin her türlü zorlu hava şartla-
rına ve geçit vermez doğaya rağmen pamuğa erişme
umudunu kaybetmemeleri de yaşam mücadelesini göz-
ler önüne sermektedir.
35. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisi, ken-
dinden önceki cümlede belirtilen yargıyı örneklendi-
rir niteliktedir?
A) II
B) III
C) IV D) V
36. Yaşar Kemal'in yapıtlarıyla ilgili bu parçada aşağıda-
kilerden hangisi üzerinde durulmuştur?
E) VI
A) Romanlarının konusu ve romanlarındaki insan tipleri
B) Yapıtlarında kullandığı dil ve yapıtlarının türü
C) Romanlarındaki ana tema ve kullandığı anlatım tek-
PRO
YAYIN DENİZİ
nikleri
D) Yapıtlarında anlattığı karakterlerin gerçeklikle ilişkisi
E) Romanlarında sağlam bir kurgu oluşturduğu
TYT Türkçe Denemeleri
YAYIN DENİZİ PRO
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı DüşüncelerLIMIT YAYINLARI
DENEME 14
31. Nermi Uygur, üniversiteden emekli olduktan sonra
kendini iyiden iyiye denemeye verir. Denemelerinde sık
sık denemeler üzerine yazar. Hatta diyebiliriz ki
denemeyi onun kadar yoğun işleyen başka bir
yazarımız yoktur. Denemenin denemecisidir ádeta. Çok
da önemlidir onun deneme üzerinde bunca duruşu
çünkü zaman içinde deneme sözcüğü tuhaf bir anlam
kayması yaşamaya başlamıştır. Öykümsü çok öznel
düşüncelere, hiçbir düşünsel, bilimsel dayanağı
olmayan "akıldan geçirmeler"e deneme denmeye
başlanmıştır. Nermi Uygur; en çetrefil felsefe sorunlarını
bile berrak kafasıyla rahatlıkla anlaşılır, okunur kılan bir
yazarımızdır. Felsefeci kimliği; konulara eğilişinde,
sorunları ele alışında elbette yol gösterici olmuştur.
Felsefi yazıları bile salt deneme tadı bırakır okur
dimağında.
Bu parçadan Nermi Uygur ile ilgili aşağıdaki
yargılardan hangisi çıkarılamaz?
A) Hayatının belli bir döneminde deneme türüne ağırlık
verdiği
B) Farklı türlerde eserlerinin olduğu
C) Eksen kayması yaşayan deneme türüne, eserleriyle
canlılık kazandırdığı
D) Yazın dünyamızda deneme türünün öncüsü olduğu
E) Felsefe alanındaki bilgisinin, kimi sorunlara
yönelişinde kendisine rehberlik ettiği
D
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşüncelerbirey
KURUMLARI
33. Yavuz Bülent Bakiler'i okuyanlar, onun fikirlerinde en ufak
bir çelişki bulunmadığını bilen ve belli bir damak zevkine
ulaşmış okur kitlesidir çünkü ilk eserinde neyi savunmuş-
sa son eserinde de aynı yüreklilikle ve hiçbir sansür ge-
tirmeksizin onu savunmaya devam ettiğini görmüşlerdir.
Onun sözcükleri yerli yerindedir, hiçbir fazlalık yoktur,
özenle seçilmiştir âdeta; sözcükler sizi hiç duraksatmaz,
bir nehir gibi uzanır gider. Onun bir şiirini okuduğunuzda
last gerek içerik gerek biçim gerekse biçem olarak mührün
yalnız ona ait olduğunu fark edersiniz mutlaka. Zira öyle-
pe sine sade, süssüz ve öylesine içten... Bütün şiirleri sanki
daha dün senin için kaleme alınmış gibidir. Tazeliğinin
19 yanında bir başka özelliği de mesajı size doğrudan ver-
mesidir, herkes aynı şeyi anlar onun satırlarından.
Bu parçaya göre, aşağıdakilerden hangisi sözü edi-
len sanatçıyı yansıtan bir özellik değildir?
A) Düşüncelerde açıklık ve tutarlılık
BY Anlamda derinlik ve yoğunluk
Söyleyişte farklılık ve özgünlük
İfadede samimiyet ve yalınlık
E) Sözcük seçiminde duruluk ve akıcılık
cinal minde
34. Uyarlamanın aslında ne olduğunu televizyon dünyasın
hatırlatmakta fayda var: Edebiyat uyarlaması, bir edel
eserin başka anlatım araçlarıyla yeniden ifade edilme
demek. Elbette o eseri neden ve hangi zamanda, han
intmak üzere uyarladığınıza bağlı olarak elin
bilirsin
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler3.
(1) Siyah beyaz fotoğraflardan ve fotoğrafları çekilen
kadınlarla yapılan söyleşilerden oluşmuş canlı, muhteşem bir
çalışma var karşımızda. (II) 20'lerinden 60'lı yaşlara kadar bir
dizi Amerikalı zenci kadını konu ediyor eser. (III) Kıvırcık
saçlarının kendilerine çizdiği karışık haritada ilerlerken
görüyoruz satırlarda onları. (IV) Yaşamlarındaki çok önemli
duygusal anlarını da öne çıkarmış yazar. (V) Bu kadınlar, son
bölümdeki söyleşilerde ise acılı yaşam öykülerinin baharatını
oluşturan nedenleri ve yaşam hakkında öznel çıkarsamalarını
anlatıyorlar.
Bir kitap hakkında bilgilerin verildiği bu parçadaki
numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda
verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) I. cümlede kitabın içeriği beğeni duygusu katılarak söz
konusu edilmiştir.
B) II. cümle kitapta konu edilen kişilerin yaşamlarının hangi
döneminin anlatıldığıyla ilgilidir.
III. cümlede kadınların saçları ile yaşamlarındaki
karmaşa arasında bir benzerlikten söz edilmiştir.
D) IV. cümlede kişilerin duygularının da sayfalara yer yer
yansıdığı belirtilmiştir.
E) V. cümlede yaşamın acıları ile baharat arasında anlamca
bir ilgi kurulmuştur.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler33. Anadolu'da bulunan kaya resimleri arasında en ilginç
olanı, Hakkari ilimizin Cilo yöresindeki Gevaruk Kaya
Resimleridir. Bu resimler, kaya yüzeyine küçük darbeler
vurularak açılan oyukların çizgisel olarak birleştirilmesi
ile yapılmıştır. Resimlerde gerek üslup gerek konu
olarak çeşitli evrelerin varlığı bellidir. Genel olarak
Neolitik ve Post-Neolitik Çağ'a tarihlenmektedir bu
eserler. Büyük ve gerçekçi olarak yapılmış hayvan
betimlemelerinin yanı sıra daha çizgisel küçük hayvan
betimlemelerine de rastlanmaktadır. Ayrıca Ust Neolitik
Dönem'e tarihlendirilen Antalya, Karain, Beldibi ve
Öküzini mağaralarında da av kültürüne ait natüralist
hayvan betimleri taşıyan resimler bulunmaktadır.
Bu parçada söz konusu resimlerle ilgili;
1. etkileyici yönleri,
II. yapım tekniği,
III. İçeriğini oluşturan ögeleri,
IV. şekilsel özellikleri ✔
unsurlarından hangilerine yer verilmemiştir?
A) Yalnız I
B) Yalnız III
D) Il ve III
A
TYT - Türkçe
E) Il ve IV
C) I ve III
Edebiyat; üstün niteliklerini bireye de topluma da
aşılayarak yeni bir yaşantının, yepyeni görüşlerie
duyuşların müjdecisi olur, u
LİMİT YAYINLARI
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı DüşüncelerŞöyle der Ernest Hemingway: "Sembolizm falan yoktur.
Deniz denizdir. Yaşlı adam, yaşlı adamdır. Çocuk çocuk-
tur ve balık balıktır. Aynı şekilde köpek balıkları da sırf
köpek balıklarıdır. İnsanların sembolizm dediği şey saç-
malik. Bundan ötesini ancak biliyorsan görürsün,
Bu sözleri ile Ernest Hemingway aşağıdakilerden
hangisini anlatmak istemiştir?
A) Evrendeki her şeyin birden fazla anlamı vardır ve ev-
reni çözmek için bunlar genellikle bilmek gerekir.
B) Bir varlığı sembolize ederek anlatmaya çalışmak sa-
nıldığı kadar kolay değildir.
C) Sözcüklerde başka anlamlar aranmamalı, yazarın an-
Matmak istediğine sözcüklerin düz anlamlarından hare-
ketle ulaşılmalı.
Eserdeki sözlerden derin anlamlar çıkarmaya çalış-
mak, o eserin haztne odasına ulaşmak gibidir.
Sembolizm, şiir konusunda başarısız olmaya mahkûm
bir anlayıştır.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşüncelerks Paragra
eme 11
18. I. Ancak genetik mimarlık söz konusu
olduğunda devreye üçüncü bir durum girer ki
o da doğanın kendini değişime uğratması
yönüyle yeni bir eylem alanının doğmuş
olmasıdır.
ki doğaya öykünme, ondan ilham alarak yeni
ürünler ortaya koyma eylemi; ikincisi ise ona
zıt bir yoldan yürüyerek doğadan hiçbir
biçime benzemeyen ürünler ortaya koyma
eylemidir.
Mimarlığın doğa ile olan ilişkisine bakılırsa
temelde iki eylem biçiminin var olduğundan
bahsedilebilir.
IV. Güncel mimarlık eğilimlerinde varılan sonuç
ne olursa olsun farklılığı ortaya koyma, özgün
olma en temel çaba olmaktadır ve yapılar
kendilerinden şaşırtıcı, sıra dışı oldukları
oranda söz ettirebilmektedir.
V. Bu eylem alanı mimarlık yapma
alışkanlıklarının ve mimarlık eğitiminin
sorgulanmasını gerektirmektedir çünkü
genetik mimarlık alanı geleneksel birikimin
bütünüyle dışında bir anlayış ve birikim
gerektirmektedir.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerle anlamlı
bir metin oluşturulduğunda hangisi dısarıda
kalır2
B) II
C) III
LLL-11-V-
D) IV E) V
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler(1) Yapay sinir ağları, insan beyninin özelliklerinden esinlenerek, öğrenme yoluyla yeni bilgiler
türetebilme, keşfetme ve oluşturma gibi yetenekleri herhangi bir yardım almadan otomatik olarak
gerçekleştirmek amacıyla geliştiren bilgisayar sistemleridir Bu nedenle, yapay sinir ağları;
mümkün olmayan olaylar ya da programlanması çok zor olan olaylar için geliştirilmiş bilgi işle-
meyle ilgilenen bir bilgisayar bilim dalı olarak da görülebilir. Bu yeteneklerin gerçekleştirilmesi
geleneksel programlama yöntemleriyle çok zordur. (IV) Bu sinir ağının en temel bileşenin, beyinin
yapısından esinlenerek geliştirilmelerine karşın, bazı özellikleri beyin ile aynı değildir./(V) Bazı
özelliklerinin beyinde biyolojik karşılığı olmamakla birlikte, sinir ağları biyolojik beyinle büyük ben-
zerlikler gösterirler.
12
A. Bu parçadan hareketle yapay sinir ağla-
ri ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
YARGI
YAYINLARI
A) İnsan beyninden esinlenerek oluşturuldu-
ğu için çözümlenmesi, günlük yaşamda
kullanılması olası değildir.
Sistemsel olarak yeni bilgilere ulaşma,
farklı bilgiler icat etme gibi çok farklı özel-
liklere sahiptir.
Amacına uygun olarak çalıştırılabilmesi
için bilindik bilgisayar programlarından
çok daha ileri teknolojiye sahip olmak ge-
rekir.
D) çerdiği teknolojik yetenekleri başka hiçbir
kişiye ya da programa ihtiyaç duymadan
otomatik olarak sergileyebilmektedir.
E) İnsan beyni ile benzer özelliklere sahip ol-
masının yanında çok farklı, teknolojik bilgi
gerektirecek özelliklere de sahiptir.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı DüşüncelerTO KARATAY
İVERSİTESİ
A
60
39.-40. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
Cervantes'in Don Kişot'u İspanya ve İspanyol edebiyatını anla-
mak için bir eşikse Yaşar Kemal'in İnce Memed'i de Türkiye'yi ve
Türk edebiyatını anlamak için öyledir. İnce Memed'in koşulları-
ni ve duygu yoğunluğunu anlamadan Türk edebiyatının lezzeti
kavranamaz. Bugün için konusu artık başka yazarlarca da ele
alınıp yazılsa da İnce Memed, zamansız ve sınırsız okunabile-
cek evrensel bir başyapıt; hak/haksızlık, isyan/biat gibi evrensel
kavramların yerel bir hikâyede ustalıkla işlendiği bir eserdir.
39. Bu parçada yazarın savunduğu düşünceyi desteklemek.
için aşağıdaki örneklerden hangisi kullanılabilir?
A) Tahir Alangu roman yayımlandığında, "Yaşar Kemal, öm-
rünün sonuna kadar İnce Memed gibi orta ayar bir kitabın
ateşinde ısınacak." demiştir.
B) Berna Moran, "Yaşar Kemal, başkaldırı edebiyatının tipik
örnekleri arasında yer alan eşkıya hikâyeleri ile yakından
Ngilenmiş, bunları incelemiş ve yeniden yazmıştır." sözlerini
sarf etmiştir.
The New York Times, Ince Memed romanının çevirisi için
"Bir yaşam biçimini, bir halkın portresi olarak böylesine ve-
ren bu romandan daha iyisi olamaz." şeklinde yazmıştır.
D) Kaya T. bir yazısında "Kemal'de Çukurova'nın süregelen
geleneği ile birlikte kültürel birikimin sayısız katmanları da
kaybolmamıştır. İnce Memed'de uygarlıklar ve tarihî kişilikler
şık sık dile getirilmiştir." ifadelerini kullanmıştır.
Aziz Şeker, "İnce Memed'in 4 cildi de Çukurova betimlemesi
ile başlar, belirli bir biçim içinde sürer. O biçim içindeki öz,
mecbur insandır. Kavga etmeye, başkaldırmaya mecbur in-
san." şeklinde bir değerlendirme yapmıştır.
Bu poroada söz edilen İnce Memed romanını okuyan biri-
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler2021-TYT/ Türkçe
26. 1849-1850 arası yayımlanan David Copperfield, yazarın
otobiyografik özelliklerle donattığı, bir anlamda kendi
öyküsünün ifadesini bulduğumuz bir metindi. Dickens'in
sevilen romanlarından biri olarak kuşaklar boyu okun-
du, sinemaya ve televizyona da defalarca uyarlandı.
Salonlarımiza uğrayan Armando lannucci imzalı son
adaptasyonsa önceki hamlelerden farklı bir adım. Mizahı
"abartının abartısı" formuyla kullanan bir üslubun sahibi
olarak İskoç kökenli yönetmen, bu klasiği de kendince
harmanlamış. David Copperfield'in Çok Kişisel Hikâye-
si (The Personel History of David Copperfield), romanın
ana karakterlerine bağlı, serbest bir uyarlama niteliğinde.
Annesinin zalim Murdstone'la evliliğinin ardından Lond-
ra'daki bir fabrikada yoksulluk ve acı dolu günler eşli-
ğinde ekmek mücadelesine soyunan, evlerinde kaldığı
Micawber ailesiyle yoksulluğu paylaşan David Copper-
field, nihayetinde duygu ve düşüncelerini aktarabileceği
bir mecra bulur: Yazarlık. ter
Bu parçada söz edilen filmle ilgili aşağıdakilerden
hangisi söylenebilir?
A) Yönetmen, Copperfield'in kişiliğinden hareketle ya-
zarlık mesleğinin zorluklarını ele almıştır.
27.
B) Yönetmenin şimdiye kadar klasiklerden yaptığı en
çarpıcı adapte olarak kabul edilmektedir.
C) Yönetmen, David Copperfield romanını sinemaya
adapte ederken özgün üslubuyla farklılık yaratmıştır.
D) David Copperfield romanının konusundan bağımsız
olarak uyarlanan ilk sinema filmidir.
E) lannucci, önceki uyarlamalarından farklı olarak bu
adaptesinde toplumsal hassasiyetleri göz önünde
bulundurmuştur.