Hayalindeki netler. İhtiyacın olan her şey. Tek platform.

Soru çözüm, yayın seti, birebir rehberlik, canlı dersler ve daha fazlası Kunduz’da. Şimdi al, netlerini artırmaya başla.

Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

Ş
1
a
ci
3
5. Mithat Alam, iş hayatında uluslararası şirketlere teknik
ekipman satan bir mümessil olarak yıllarca çalışan ve
kendi deyimiyle bu yılları %99 mutsuz geçiren ancak
yurt dışı seyahatlerinde festivaller aracılığıyla nefes ala-
bilen bir sinemasever/Alam için kendini bulduğu ve
"ikinci hayatım" adını verdiği yıllar, tam manasıyla
1990'ların ikinci yarısından sonra başlar. İlk olarak 1996
yılında vermeye başladığı seçmeli derslerini iki yıl mi-
safir öğretim üyesi statüsü ile sürdürürken 1998-2008
yılları arasında derslerinin sayısını ve çeşitliliğini artırıp
nevi şahsına münhasır öğrenci seçme yöntemleri ile
en fazla on yedi kişilik sınıflarda devamsızlığa ve geç
kalmaya müsamaha göstermeden öğrencileriyle bulu-
şur. Bu buluşmalar yalnızca sınıf ortamıyla sınırlı kal-
máyıp cumartesi günleri Alam'ın evinde gece yarıları-
na kadar uzayan film izleme ve sohbet etme ritüelleri-
ne dönüşür. Öğrencilerine karşı duyduğu gönül borcu
ve onları âdeta gerçek hayatta sahip olamadığı çocuk-
ları yerine koyuşu, Alam'la öğrenciler arasındaki sihir-
li bağı daha da güçlendirir.
Bu parçadan hareketle Mithat Alam'la ilgili aşağı-
dakilerden hangisi söylenemez?
A) Öğretme ortamını salt sınıfla sınırlandırmadığı
On iki yıl boyunca sinemayla alakalı dersler yürüt-
tüğü
C) Dersine katılacak kişileri belirlerken kendine has
metotlar uyguladığı
D) Öğrencileriyle alışılmışın dışında bir öğretmen-öğ-
renci ilişkisi kurduğu
E) Çalıştığı şirketten ayrıldıktan sonra şahsi merakla-
rının peşinden koşmaya başladığı
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler
Ş 1 a ci 3 5. Mithat Alam, iş hayatında uluslararası şirketlere teknik ekipman satan bir mümessil olarak yıllarca çalışan ve kendi deyimiyle bu yılları %99 mutsuz geçiren ancak yurt dışı seyahatlerinde festivaller aracılığıyla nefes ala- bilen bir sinemasever/Alam için kendini bulduğu ve "ikinci hayatım" adını verdiği yıllar, tam manasıyla 1990'ların ikinci yarısından sonra başlar. İlk olarak 1996 yılında vermeye başladığı seçmeli derslerini iki yıl mi- safir öğretim üyesi statüsü ile sürdürürken 1998-2008 yılları arasında derslerinin sayısını ve çeşitliliğini artırıp nevi şahsına münhasır öğrenci seçme yöntemleri ile en fazla on yedi kişilik sınıflarda devamsızlığa ve geç kalmaya müsamaha göstermeden öğrencileriyle bulu- şur. Bu buluşmalar yalnızca sınıf ortamıyla sınırlı kal- máyıp cumartesi günleri Alam'ın evinde gece yarıları- na kadar uzayan film izleme ve sohbet etme ritüelleri- ne dönüşür. Öğrencilerine karşı duyduğu gönül borcu ve onları âdeta gerçek hayatta sahip olamadığı çocuk- ları yerine koyuşu, Alam'la öğrenciler arasındaki sihir- li bağı daha da güçlendirir. Bu parçadan hareketle Mithat Alam'la ilgili aşağı- dakilerden hangisi söylenemez? A) Öğretme ortamını salt sınıfla sınırlandırmadığı On iki yıl boyunca sinemayla alakalı dersler yürüt- tüğü C) Dersine katılacak kişileri belirlerken kendine has metotlar uyguladığı D) Öğrencileriyle alışılmışın dışında bir öğretmen-öğ- renci ilişkisi kurduğu E) Çalıştığı şirketten ayrıldıktan sonra şahsi merakla- rının peşinden koşmaya başladığı
Yazılarımı binbir güçlükle kaleme alırım. Bitirdikten
sonra çayımı alıp rahat bir nefes almak istesem de
başaramam. Her yudumda "Nasıl oldu?" sorusu-
nun cevabını ararım. Sonra tekrar tekrar inceleyip
beğenmediklerimi düzeltirim. Kendimi okur yerine
koyarak bunları yaparım. Karşılıklı, emeğe saygıdır
bunlar. Bir düzeltme yapacaksam çok düşünmem,
anında yaparım. İkilem, sanat hayatımda yer alma-
yacak bir konuktur. Bütün bunlara rağmen eserlerim
raflarda yerini aldığında aklıma ilk gelen, "Ya olmaz-
sa ya başaramadıysam..." tarzı sorulardır.
Kendinden bu metindeki gibi söz eden yazar
hakkında hangisi söylenemez?
A) Karamsar bir yapısı olduğu
B) İslami anlayışı benimsediği
C) Kılı kırk yaran biri olduğu
D) Empati kurmayı sevdiği
E) Azimli olduğu
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler
Yazılarımı binbir güçlükle kaleme alırım. Bitirdikten sonra çayımı alıp rahat bir nefes almak istesem de başaramam. Her yudumda "Nasıl oldu?" sorusu- nun cevabını ararım. Sonra tekrar tekrar inceleyip beğenmediklerimi düzeltirim. Kendimi okur yerine koyarak bunları yaparım. Karşılıklı, emeğe saygıdır bunlar. Bir düzeltme yapacaksam çok düşünmem, anında yaparım. İkilem, sanat hayatımda yer alma- yacak bir konuktur. Bütün bunlara rağmen eserlerim raflarda yerini aldığında aklıma ilk gelen, "Ya olmaz- sa ya başaramadıysam..." tarzı sorulardır. Kendinden bu metindeki gibi söz eden yazar hakkında hangisi söylenemez? A) Karamsar bir yapısı olduğu B) İslami anlayışı benimsediği C) Kılı kırk yaran biri olduğu D) Empati kurmayı sevdiği E) Azimli olduğu
Deneme 14
Den
nebric D) III ve V
punosabe
Nemelutõol
25. (1) Kuzgunlar ve kargalar, corvus denilen kargagiller ailesinin
parçasıdır, yani ikisi de karga türü altında gecer(II) Karganın
yaklaşık 30-40 çeşidi, kuzgunun da 8-10 çeşidi vardır.
(III) Genellikle her ikisi de leş, fare, kurbağa, solucan, ceviz,
tohum ve meyve dâhil ne bulursa yer. (IV) Kuzgunun gagasi
kargaya göre daha kavisli ve kıllıdır, ayrıca kuzgun kargadan
daha iridir. (V) Tabii her ikisi de siyahtır, zekidir, birbirine
benzer ama fiziksel ve biyolojik farkları da vardır. (VI) Karga
sürüler hâlinde yaşarken kuzgun genellikle ya yalnız ya da
eşiyle yaşar ve tek eşlidir.
YAYINLARI
Bu parçada anlam ve anlatım bütünlüğünün sağlanması
için numaralanmış cümlelerden hangileri yer
değiştirmelidir?
A) Il ve Ill
nso
B) ve IV
ystob
E) V ve V
C) III ve IV
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler
Deneme 14 Den nebric D) III ve V punosabe Nemelutõol 25. (1) Kuzgunlar ve kargalar, corvus denilen kargagiller ailesinin parçasıdır, yani ikisi de karga türü altında gecer(II) Karganın yaklaşık 30-40 çeşidi, kuzgunun da 8-10 çeşidi vardır. (III) Genellikle her ikisi de leş, fare, kurbağa, solucan, ceviz, tohum ve meyve dâhil ne bulursa yer. (IV) Kuzgunun gagasi kargaya göre daha kavisli ve kıllıdır, ayrıca kuzgun kargadan daha iridir. (V) Tabii her ikisi de siyahtır, zekidir, birbirine benzer ama fiziksel ve biyolojik farkları da vardır. (VI) Karga sürüler hâlinde yaşarken kuzgun genellikle ya yalnız ya da eşiyle yaşar ve tek eşlidir. YAYINLARI Bu parçada anlam ve anlatım bütünlüğünün sağlanması için numaralanmış cümlelerden hangileri yer değiştirmelidir? A) Il ve Ill nso B) ve IV ystob E) V ve V C) III ve IV
em
dili
neo-
r
Bati
nlı
sini
onu
erin
tirdiğine
na
23. Freud, şakanın, gücünü "bilinç dışının krallığı'ndan aldığını
söyler. Şakanın arkasında bastırılmış bir dürtü olduğunu,
zihinsel gerilimdeki bu ani boşalmada bastırılmışın geri
dönme çabasını görür şakada, dolayısıyla da yitirileni
yeniden elde etmenin yöntemini. Freud'a göre çocukluğun
dünyasına anlık bir geri dönüştür şaka: Büyüdükçe
edindiğimiz mantıksal düşüncenin basıncını hafifletmekte,
bizi yeniden oyunun alanına, çocukluğun o tuhaf
mantıksızlığına çağırmakta, düşünce ve sözcüklerle
oynamanın verdiği eski hazzı, "oyun evresinde izin verilmiş
ancak zihinsel gelişimin seyri içinde mantıksal eleştiri
tarafından söndürülmüş" bu hazzı bir kez daha ortaya
çıkarmaya çalışmaktadır.
adığına
Sine
Bu parçadan hareketle "şaka" ile ilgili olarak
aşağıdakilerin hangisi söylenemez?
A) Şaka'nın yetişkin dünyasında geçerli olan mantığın
dışında kalan bir kurgusu olduğu
B) Insanın çocuk mantığı ile şaka'nın olumsuz yanlarını göz
ardı edebildiği
Şaka yapmanın arka planında çocukça düşünüşe
duyulan özlemin yattığı
D) insanın büyüdükçe mantık kurallarına göre oluşmuş bir
düşünüşü kabullendiği
E) içimizde var olan çocukça düşünüşteki eğlenceli ve haz
verici özelliği baskılamak zorunda kaldığımız
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler
em dili neo- r Bati nlı sini onu erin tirdiğine na 23. Freud, şakanın, gücünü "bilinç dışının krallığı'ndan aldığını söyler. Şakanın arkasında bastırılmış bir dürtü olduğunu, zihinsel gerilimdeki bu ani boşalmada bastırılmışın geri dönme çabasını görür şakada, dolayısıyla da yitirileni yeniden elde etmenin yöntemini. Freud'a göre çocukluğun dünyasına anlık bir geri dönüştür şaka: Büyüdükçe edindiğimiz mantıksal düşüncenin basıncını hafifletmekte, bizi yeniden oyunun alanına, çocukluğun o tuhaf mantıksızlığına çağırmakta, düşünce ve sözcüklerle oynamanın verdiği eski hazzı, "oyun evresinde izin verilmiş ancak zihinsel gelişimin seyri içinde mantıksal eleştiri tarafından söndürülmüş" bu hazzı bir kez daha ortaya çıkarmaya çalışmaktadır. adığına Sine Bu parçadan hareketle "şaka" ile ilgili olarak aşağıdakilerin hangisi söylenemez? A) Şaka'nın yetişkin dünyasında geçerli olan mantığın dışında kalan bir kurgusu olduğu B) Insanın çocuk mantığı ile şaka'nın olumsuz yanlarını göz ardı edebildiği Şaka yapmanın arka planında çocukça düşünüşe duyulan özlemin yattığı D) insanın büyüdükçe mantık kurallarına göre oluşmuş bir düşünüşü kabullendiği E) içimizde var olan çocukça düşünüşteki eğlenceli ve haz verici özelliği baskılamak zorunda kaldığımız
2. Hayatın giderek artan karmaşası içinde kendimize daha huzur-
lu, sakin ve sade bir yaşam kurmaya çalışıyoruz. En azından
gün içinde kısa molalar vermek veya tatillerimizi kalabalıktan
uzak yerlerde geçirmek için çaba gösteriyoruz. Minimalizm de
bu noktada bize bir alternatif ve yeni bir yaşam biçimi sunuyor.
Minimalizm hayatımızda bazı şeylerin varlığını azaltırken baş-
ka bir şeylerin varlığını da artırıyor. Daha az para harcamak,
borçlardan kurtulmak, daha fazla seyahat edebilmek, daha
kaliteli eşyalar kullanmak ve daha fazla finansal özgürlük ka-
zanmak anlamına geliyor. Çünkü daha az eşya; daha fazla ha-
reket özgürlüğü, daha az yorulmak, daha az ve kolay temizlik
demek.
Bu parçaya göre "minimalizm"in insan hayatına olumlu etki-
lerinden biri değildir?
A) Harcamalara bir düzen getirmek
B) Ekonomik açıdan özgürleşmek V
C) Ev temizliğini yorulmadan yapmak
D) Daha sakin yerlerde tatil yapmak ✓
E) Seyahat yapma rahatlığı sunmak
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler
2. Hayatın giderek artan karmaşası içinde kendimize daha huzur- lu, sakin ve sade bir yaşam kurmaya çalışıyoruz. En azından gün içinde kısa molalar vermek veya tatillerimizi kalabalıktan uzak yerlerde geçirmek için çaba gösteriyoruz. Minimalizm de bu noktada bize bir alternatif ve yeni bir yaşam biçimi sunuyor. Minimalizm hayatımızda bazı şeylerin varlığını azaltırken baş- ka bir şeylerin varlığını da artırıyor. Daha az para harcamak, borçlardan kurtulmak, daha fazla seyahat edebilmek, daha kaliteli eşyalar kullanmak ve daha fazla finansal özgürlük ka- zanmak anlamına geliyor. Çünkü daha az eşya; daha fazla ha- reket özgürlüğü, daha az yorulmak, daha az ve kolay temizlik demek. Bu parçaya göre "minimalizm"in insan hayatına olumlu etki- lerinden biri değildir? A) Harcamalara bir düzen getirmek B) Ekonomik açıdan özgürleşmek V C) Ev temizliğini yorulmadan yapmak D) Daha sakin yerlerde tatil yapmak ✓ E) Seyahat yapma rahatlığı sunmak
B
TYT
DENEME
SINAVI
1. Bu testte sırasıyla, Türkçe ile ilgili 40 soru vardır.
2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdınızın Türkçe Testi için a
TÜRKÇE T
3.
1. Kuşkular ne kadar yarasayı andırıyorsa düşünceler de o oranda
kuşkuyu andırır. Her ikisi de puslu, sisli ve karanlık ortamı sever.
Çünkü karanlıklar ve bulanıklıklar insanlarda hep bu zamana kadar
kuşkuya, korkuya ve endişeye yol açmıştır. Bu kuşku dolu ortamlar
kralları zorbalığa, eşleri kıskançlığa, bilge kişileri bocalamalara ve
insanları kara düşüncelere sürüklemiştir.
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağı-
dakilerden hangisi getirilmelidir?
----
A) Dünyada kuşkuya hiç düşmemiş birinden bahsetmek, olası de-
ğildir
B) İşte, bundan dolayı düşüncelerin karşı tarafta netlik oluşturacak
kadar aydınlık olmasına önem vermek gerekir
C) Karanlık ortamlardan düşüncelerini korumak, aslında insanla-
rin elinde olan bir durumdur
D) Bunları bilerek düşüncenin olgunlaşmasını beklemeden açıkla-
mak, dipsiz bir kuyuyu ölçmeye çalışmaktan farksızdır
E) Bundan dolayı geleceğe giden yolda herkeste olumlu düşünce
olması, en başta gelen özellik olmalıdır
21
ME Q
12 Go
760 13 41
2. (1) Uzay teknolojileri, Dünya'nın ve uzayın sırlarını çözme yolun-
ilerlemektedir (1) Bu teknolojik gelişmeler uzayla sınırlı
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler
B TYT DENEME SINAVI 1. Bu testte sırasıyla, Türkçe ile ilgili 40 soru vardır. 2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdınızın Türkçe Testi için a TÜRKÇE T 3. 1. Kuşkular ne kadar yarasayı andırıyorsa düşünceler de o oranda kuşkuyu andırır. Her ikisi de puslu, sisli ve karanlık ortamı sever. Çünkü karanlıklar ve bulanıklıklar insanlarda hep bu zamana kadar kuşkuya, korkuya ve endişeye yol açmıştır. Bu kuşku dolu ortamlar kralları zorbalığa, eşleri kıskançlığa, bilge kişileri bocalamalara ve insanları kara düşüncelere sürüklemiştir. Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağı- dakilerden hangisi getirilmelidir? ---- A) Dünyada kuşkuya hiç düşmemiş birinden bahsetmek, olası de- ğildir B) İşte, bundan dolayı düşüncelerin karşı tarafta netlik oluşturacak kadar aydınlık olmasına önem vermek gerekir C) Karanlık ortamlardan düşüncelerini korumak, aslında insanla- rin elinde olan bir durumdur D) Bunları bilerek düşüncenin olgunlaşmasını beklemeden açıkla- mak, dipsiz bir kuyuyu ölçmeye çalışmaktan farksızdır E) Bundan dolayı geleceğe giden yolda herkeste olumlu düşünce olması, en başta gelen özellik olmalıdır 21 ME Q 12 Go 760 13 41 2. (1) Uzay teknolojileri, Dünya'nın ve uzayın sırlarını çözme yolun- ilerlemektedir (1) Bu teknolojik gelişmeler uzayla sınırlı
12.
Orta Asya'dan dünyanın farklı bölgelerine göç eden Türk boylarının
Anadolu'yu yurt edinmelerinde Anadolu ile Orta Asya arasındaki ben.
zerliğin büyük etkisi olmuştur. Anadolu; Selçuklu Devleti ve Beylikler
Dönemi'nde yeni bir kültürle tanışmış ve bu kültürün etkisiyle Anadolu
medeniyeti, şekillenmeye devam etmiştir. Zengin kaynaklara sahip
olan Anadolu, Türklerin yaşadığı en önemli coğrafya hâline gelmiş.
tir. Anadolu'nun coğrafi konumu ile sahip olduğu maddi ve manevi
zenginlikleri çok iyi kullanan Osmanlı Devleti, bu topraklarda büyük
bir medeniyet kurmuştur.
Bu parçadan hareketle aşağıdaki yorumların hangisi yapılabilir?
A) Göç edilen yerlerin eski yaşam alanlarıyla benzerlik taşıması,
benimsenmesini kolaylaştırır.
B) Farklı kültürlerin bir arada yaşamasında baskın bir kültüre ihti-
yaç duyatur.
C) Milletlerin farklı yeden yurt edinme isteği, yaşam alanlarının ya
şanmaz hale gelmesinden kaynaklanır.
DYaşadığı coğrafyayla bütünleşen bir millet, dünyayı yönetecek
bir güç haline gelir.
E) Yerleşime elverişli bölgeler, her dönem farklı milletlerin ilgisin
çeker.
Diğer Sayfaya Geçiniz
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler
12. Orta Asya'dan dünyanın farklı bölgelerine göç eden Türk boylarının Anadolu'yu yurt edinmelerinde Anadolu ile Orta Asya arasındaki ben. zerliğin büyük etkisi olmuştur. Anadolu; Selçuklu Devleti ve Beylikler Dönemi'nde yeni bir kültürle tanışmış ve bu kültürün etkisiyle Anadolu medeniyeti, şekillenmeye devam etmiştir. Zengin kaynaklara sahip olan Anadolu, Türklerin yaşadığı en önemli coğrafya hâline gelmiş. tir. Anadolu'nun coğrafi konumu ile sahip olduğu maddi ve manevi zenginlikleri çok iyi kullanan Osmanlı Devleti, bu topraklarda büyük bir medeniyet kurmuştur. Bu parçadan hareketle aşağıdaki yorumların hangisi yapılabilir? A) Göç edilen yerlerin eski yaşam alanlarıyla benzerlik taşıması, benimsenmesini kolaylaştırır. B) Farklı kültürlerin bir arada yaşamasında baskın bir kültüre ihti- yaç duyatur. C) Milletlerin farklı yeden yurt edinme isteği, yaşam alanlarının ya şanmaz hale gelmesinden kaynaklanır. DYaşadığı coğrafyayla bütünleşen bir millet, dünyayı yönetecek bir güç haline gelir. E) Yerleşime elverişli bölgeler, her dönem farklı milletlerin ilgisin çeker. Diğer Sayfaya Geçiniz
78
8. Murakami, roman yazmaya dair pek çok şeyi sabahın erken sa-
atlerinde yürüyerek öğrendiğini söylüyor; yazmaya karar verdik-
ten sonra uzun mesafe yürüyüşlerine başlamış olmasa yazdıkları-
nın şimdikinden çok farklı olacağını da ekliyor. Önemli bir yazarın
yazdıklarına bakış açısı için ilgi çekici ayrıntılardan ama bilinme-
yenlerden söz etmiyor. Yaşar Kemal, romanlarını yürüyerek kafa-
sında yazar, sonra kâğıda geçirirdi. Her adım bir kurgu halkasıy-
di onun için. Geçen yüzyılın başının nadir saflıktaki yazarı Robert
Walser da kısa yazılarını hiç durmadan çoğaltırken arada uzun yü-
rüyüşlere çıkıyordu.
Bu parçada aşağıdakilerin hangisinden söz edilmektedir?
A) Yazarların yürüyüşlerinin yapıtlarına nasıl yansıdığından
BY Edebî metinlerin doğadan alınan esinle yazıldığından
Yürümenin, yazarlar için ne anlam ifade ettiğinden
D Romanlarda, yazarın gözlemlerinin önemli olduğundan
Büyük yazarların yazmaya nasıl hazırlandıklarından
5-C
6-B
7-E
8-C
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler
78 8. Murakami, roman yazmaya dair pek çok şeyi sabahın erken sa- atlerinde yürüyerek öğrendiğini söylüyor; yazmaya karar verdik- ten sonra uzun mesafe yürüyüşlerine başlamış olmasa yazdıkları- nın şimdikinden çok farklı olacağını da ekliyor. Önemli bir yazarın yazdıklarına bakış açısı için ilgi çekici ayrıntılardan ama bilinme- yenlerden söz etmiyor. Yaşar Kemal, romanlarını yürüyerek kafa- sında yazar, sonra kâğıda geçirirdi. Her adım bir kurgu halkasıy- di onun için. Geçen yüzyılın başının nadir saflıktaki yazarı Robert Walser da kısa yazılarını hiç durmadan çoğaltırken arada uzun yü- rüyüşlere çıkıyordu. Bu parçada aşağıdakilerin hangisinden söz edilmektedir? A) Yazarların yürüyüşlerinin yapıtlarına nasıl yansıdığından BY Edebî metinlerin doğadan alınan esinle yazıldığından Yürümenin, yazarlar için ne anlam ifade ettiğinden D Romanlarda, yazarın gözlemlerinin önemli olduğundan Büyük yazarların yazmaya nasıl hazırlandıklarından 5-C 6-B 7-E 8-C
nleşmedir. İç
paratorluğu,
onarşiye ka
parlamenta-
Türkiye'de suyun kullanımıyla ilgili çalışmalar bir dizi çe-
lişki içermektedir. Bu çelişkiler, su kaynaklarının verimsiz
kullanımı nedeniyle Türkiye'nin geleceğini tehlikeye soka-
cak kadar ciddi boyuttadır. Orneğin, sulama ve baraj pro-
jelerinin gerek planlama gerekse uygulama aşamasında
tarımsal ve çevresel etkileri göz ardı edilmektedir. Bunun
sonucunda,
miras olarak
modernleş
Si bir toplum-
da iki deyim
ak bu harfin
imin anlamı
nt" arasında
A) su kaynaklarına yönelik her türlü müdahalede gelecek
kuşakların yaşam hakkını da dikkate alan üstün kamu
yararının gözetilmelidir.
yer altı ve yer üstü sularının kalite ve miktarında son
yirmi yıl içinde su ekosistemlerini etkileyecek ciddi
azalmalar ortaya çıkmıştır.
C) suyun doğal döngüsü ve akışından elde edilen ekolojik
ve ekonomik katma değerin göz ardı edilmemelidir.
D) suyun kullanımında arzın yönetimi yerine talebin yöne-
tilmesi yaklaşımı benimsenmiştir.
Kaçak ve bilinçsiz yapılanma bazı canlı türlerinin yok
olmasını hızlandırmaktadır.
16
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler
nleşmedir. İç paratorluğu, onarşiye ka parlamenta- Türkiye'de suyun kullanımıyla ilgili çalışmalar bir dizi çe- lişki içermektedir. Bu çelişkiler, su kaynaklarının verimsiz kullanımı nedeniyle Türkiye'nin geleceğini tehlikeye soka- cak kadar ciddi boyuttadır. Orneğin, sulama ve baraj pro- jelerinin gerek planlama gerekse uygulama aşamasında tarımsal ve çevresel etkileri göz ardı edilmektedir. Bunun sonucunda, miras olarak modernleş Si bir toplum- da iki deyim ak bu harfin imin anlamı nt" arasında A) su kaynaklarına yönelik her türlü müdahalede gelecek kuşakların yaşam hakkını da dikkate alan üstün kamu yararının gözetilmelidir. yer altı ve yer üstü sularının kalite ve miktarında son yirmi yıl içinde su ekosistemlerini etkileyecek ciddi azalmalar ortaya çıkmıştır. C) suyun doğal döngüsü ve akışından elde edilen ekolojik ve ekonomik katma değerin göz ardı edilmemelidir. D) suyun kullanımında arzın yönetimi yerine talebin yöne- tilmesi yaklaşımı benimsenmiştir. Kaçak ve bilinçsiz yapılanma bazı canlı türlerinin yok olmasını hızlandırmaktadır. 16
an
dönüş-
aşamla
anabilir
ğıdaki-
carafın-
atı an-
sanat
en sa-
natçı-
t
O(
EN
e çok
aptığı
= çık-
mesini
Mutlu-
aktan
mez-
tleri
miş,
ğara
atsal
sini,
çlu-
ziler-
S
gisi söylenebilir?
A) Sebep-sonuç ilişkisi
B) Koşul ilişkisi
C) Amaç - sonuç ilişkisi
D) Aşamalı durum ilişkisi
E) Açıklama - ömnek ilişkisi
ştir.
DENEM
-dükkânı-
dakilerden han-
4. Edebiyatın sınırlarının hayal gücümüzün çizdiği dünya-
lara kadar gittiğini düşünürsek edebiyatın tek bir dil-ya
da medeniyete ait olmadığının, bu durumun tam tersini
düşünmenin edebiyatı kısırlaştırmaktan başka bir şey
olmadığının bilincine varırız. Dolayısıyla, edebiyat in-
sanlığın ortak dilidir aslında. Bu nedenle, karşılaştırma-
li edebiyat denilince akla dünya edebiyatı geliyor. Dün-
ya edebiyatı da tercüme olmaksızın kavramsallaştırıla-
maz. Bu açıdan dünya geneline baktığımızda sadece
küçük bir kesimin bir veya ikiden fazla dile hâkim oldu-
ğunu görmekteyiz.
#6 plomb
Dünyaya açılabilmek, toplumlar arasında sağlıklı ilişki
er kurabilmek, her şeyden önce yabancı kültürleri iyi
bilmek ve tanımak sayesinde mumkun olmaktadır. Bir
toplumun edebi eserleri, o toplumun kültürünü yansıt
maktadır. Dolayısıyla çeviri sayesinde farklı ülkelerin,
kültürlerin edebi eserlerini okuyarak, onlar hakkında bil-
gi edinmek mümkündür. Çeviri, edebiyatlar arası etki-
leşim açısından önemli olduğu kadar, ülke edebiyatla
rinin zenginleşmesi açısından da önemlidir. Bu çeviri
leb sayesindedir ki, Türk edebiyatı ile diğer edebiyatlar
arasındaki etkileşim, benzerlik ve farklılıklar saptanabil
mektedir. Nitekim çoğu okur, edebiyat klasiklerini an-
cak çevirileri sayesinde okuyabilmektedir.
Bu iki parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenebilir?
A) Farklı görüşlerin aslında birbirini desteklediğini göster-
mektedirler.
B) İki farkli konuya ilişkin ortak bir görüş olduğunu vurgula-
maktadırlar.
C) Ayni olguyu farklı yönleriyle değerlendirip ele almakta-
dırlar,
D) Aynı düşünceyi pekiştirmeye yönelik farklı örnekler sun-
maktadırlar.
E) Farkh üsluplar kullansalar da konuyu benzer nedenlerle
açıklamaktadırlar.
157
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler
an dönüş- aşamla anabilir ğıdaki- carafın- atı an- sanat en sa- natçı- t O( EN e çok aptığı = çık- mesini Mutlu- aktan mez- tleri miş, ğara atsal sini, çlu- ziler- S gisi söylenebilir? A) Sebep-sonuç ilişkisi B) Koşul ilişkisi C) Amaç - sonuç ilişkisi D) Aşamalı durum ilişkisi E) Açıklama - ömnek ilişkisi ştir. DENEM -dükkânı- dakilerden han- 4. Edebiyatın sınırlarının hayal gücümüzün çizdiği dünya- lara kadar gittiğini düşünürsek edebiyatın tek bir dil-ya da medeniyete ait olmadığının, bu durumun tam tersini düşünmenin edebiyatı kısırlaştırmaktan başka bir şey olmadığının bilincine varırız. Dolayısıyla, edebiyat in- sanlığın ortak dilidir aslında. Bu nedenle, karşılaştırma- li edebiyat denilince akla dünya edebiyatı geliyor. Dün- ya edebiyatı da tercüme olmaksızın kavramsallaştırıla- maz. Bu açıdan dünya geneline baktığımızda sadece küçük bir kesimin bir veya ikiden fazla dile hâkim oldu- ğunu görmekteyiz. #6 plomb Dünyaya açılabilmek, toplumlar arasında sağlıklı ilişki er kurabilmek, her şeyden önce yabancı kültürleri iyi bilmek ve tanımak sayesinde mumkun olmaktadır. Bir toplumun edebi eserleri, o toplumun kültürünü yansıt maktadır. Dolayısıyla çeviri sayesinde farklı ülkelerin, kültürlerin edebi eserlerini okuyarak, onlar hakkında bil- gi edinmek mümkündür. Çeviri, edebiyatlar arası etki- leşim açısından önemli olduğu kadar, ülke edebiyatla rinin zenginleşmesi açısından da önemlidir. Bu çeviri leb sayesindedir ki, Türk edebiyatı ile diğer edebiyatlar arasındaki etkileşim, benzerlik ve farklılıklar saptanabil mektedir. Nitekim çoğu okur, edebiyat klasiklerini an- cak çevirileri sayesinde okuyabilmektedir. Bu iki parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Farklı görüşlerin aslında birbirini desteklediğini göster- mektedirler. B) İki farkli konuya ilişkin ortak bir görüş olduğunu vurgula- maktadırlar. C) Ayni olguyu farklı yönleriyle değerlendirip ele almakta- dırlar, D) Aynı düşünceyi pekiştirmeye yönelik farklı örnekler sun- maktadırlar. E) Farkh üsluplar kullansalar da konuyu benzer nedenlerle açıklamaktadırlar. 157
METİN KARŞILAŞTIRMA
5. 20. yüzyılın ilk yarısında, dönemin önemli meslekleri
arasında yer almasına rağmen, değişen ticari, ekono-
mik, teknolojik ve kültürel koşullara ayak uyduramayan
ya da yeterince uyum sağlayamamış bazı tarihi mes-
Tekler, aslında bir toplumun gelenek ve görenekleri çer-
çevesinde sahip olduğu kültür ve sanat düzeyinin bir
yansımasıdır. Başka bir ifadeyle, bu meslekler aslın-
da ait oldukları toplumların ortak tarih anlayısı doğrul-
tusunda, kültürel ve sanatsal birikimini, estetik bilincini,
yaşam biçimlerini, zevklerini, inanç ve duygu dünyaları-
ni yansıtmaktadır.
Ancak, otomasyon sistemlerinin yarattığı ölçek ekono-
misi bir yandan üretim miktarını ve ürün çeşitliliğini ar-
tirirken diğer yandan birim üretim maliyetini (dolayısıy-
la birim satış fiyatını) önemli ölçüde düşürmüştür. Daha
açık bir ifadeyle, kısa sürede üretilebilen adeta sonsuz
çeşitlilikteki ürünler ile emek-sabır gerektiren ve daha
uzun bir üretim sürecine ihtiyaç duyan geleneksel Türk
el sanatları ürünlerinin rekabetinden, soğuk ve ruhsuz
"seri üretim ürün ve tasarımlar" maalesef kazançlı çık-
mıştır.
Yukarıda verilen parçaların arasında aşağıdakilerin
hangisi söz edilebilir?
A) Konu hakkında biden çok benzetme yayılmıştır.
B) Farklı bakış açılarıyla iki ayrı konu açıklanmıştır.
C) Konunun hangi koşulla gerçekleşeceği ortaya konmuş-
tur.
D) Birden fazla örnekle konu açıklanmıştır.
E) Bir olayın farklı yönleri farklı kişilerin ağzından ifade edil-
miştir.
6. 1. Yalnızlık kişinin tek başına kalması, iletişim kurup duy-
gu birlikteliği içinde olacağı kimsenin olmamasıdır. Bi-
rey issiz bir yerde yalnız kalabileceği gibi toplum
7. 1.
II.
Bu
söy
A)
B)
E)
8. .
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler
METİN KARŞILAŞTIRMA 5. 20. yüzyılın ilk yarısında, dönemin önemli meslekleri arasında yer almasına rağmen, değişen ticari, ekono- mik, teknolojik ve kültürel koşullara ayak uyduramayan ya da yeterince uyum sağlayamamış bazı tarihi mes- Tekler, aslında bir toplumun gelenek ve görenekleri çer- çevesinde sahip olduğu kültür ve sanat düzeyinin bir yansımasıdır. Başka bir ifadeyle, bu meslekler aslın- da ait oldukları toplumların ortak tarih anlayısı doğrul- tusunda, kültürel ve sanatsal birikimini, estetik bilincini, yaşam biçimlerini, zevklerini, inanç ve duygu dünyaları- ni yansıtmaktadır. Ancak, otomasyon sistemlerinin yarattığı ölçek ekono- misi bir yandan üretim miktarını ve ürün çeşitliliğini ar- tirirken diğer yandan birim üretim maliyetini (dolayısıy- la birim satış fiyatını) önemli ölçüde düşürmüştür. Daha açık bir ifadeyle, kısa sürede üretilebilen adeta sonsuz çeşitlilikteki ürünler ile emek-sabır gerektiren ve daha uzun bir üretim sürecine ihtiyaç duyan geleneksel Türk el sanatları ürünlerinin rekabetinden, soğuk ve ruhsuz "seri üretim ürün ve tasarımlar" maalesef kazançlı çık- mıştır. Yukarıda verilen parçaların arasında aşağıdakilerin hangisi söz edilebilir? A) Konu hakkında biden çok benzetme yayılmıştır. B) Farklı bakış açılarıyla iki ayrı konu açıklanmıştır. C) Konunun hangi koşulla gerçekleşeceği ortaya konmuş- tur. D) Birden fazla örnekle konu açıklanmıştır. E) Bir olayın farklı yönleri farklı kişilerin ağzından ifade edil- miştir. 6. 1. Yalnızlık kişinin tek başına kalması, iletişim kurup duy- gu birlikteliği içinde olacağı kimsenin olmamasıdır. Bi- rey issiz bir yerde yalnız kalabileceği gibi toplum 7. 1. II. Bu söy A) B) E) 8. .
arak 19.
msal, si-
cabaları
anzimat
lebi ör-
roman, 10) Osmanlı modernleşmesi otokratik bir modernleşmedir. İç
bu otokratik modernleşmeden anayasal bir monarşiye ka
ve dış gelişmeler, hayatının son kırk yılında imparatorluğu
dar sürükledi. İmparatorluk genç cumhuriyete parlamenta-
rizm, siyasal parti, basın gibi siyasal kurumları miras olarak
bıraktı. Cumhuriyet devrimcileri ----, son asrini modernleş
me sancıları ile geçiren imparatorluğun kalıntısı bir toplum-
la yola çıktılar.
ilemiş
A) büyük zorluklarla karşı karşıya kaldılar ve
B) modernleşmeden nasibini almamış ve
batılı bir imparatorlukla değil
bir ortaçağ toplumuyla değil
E) çökmüş ve
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler
arak 19. msal, si- cabaları anzimat lebi ör- roman, 10) Osmanlı modernleşmesi otokratik bir modernleşmedir. İç bu otokratik modernleşmeden anayasal bir monarşiye ka ve dış gelişmeler, hayatının son kırk yılında imparatorluğu dar sürükledi. İmparatorluk genç cumhuriyete parlamenta- rizm, siyasal parti, basın gibi siyasal kurumları miras olarak bıraktı. Cumhuriyet devrimcileri ----, son asrini modernleş me sancıları ile geçiren imparatorluğun kalıntısı bir toplum- la yola çıktılar. ilemiş A) büyük zorluklarla karşı karşıya kaldılar ve B) modernleşmeden nasibini almamış ve batılı bir imparatorlukla değil bir ortaçağ toplumuyla değil E) çökmüş ve
18. Teknoloji, insanın kendi ihtiyaçları için doğaya verdiği
çekidüzendir. İnsanı buna doğanın kendisi zorlamıştır.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçada savunulan gö-
rüşe bir örnek olamaz?
A) Orta Anadolu'yu Karadeniz'e bağlayan 2032 rakımlı
Zigana Geçiti'nin yapılması.
B) Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki kırsallarda ve-
rimliği artırmak amacıyla başlanılan GAP.
C) Deniz ulaşımının önemli olduğu Ege Denizi'nde ve
Karadeniz'de yeni limanlar ve dalgakıranlar yapıl-
masi.
D) Yıldırım düşmesinden korunabilmek için yüksek bi-
naların çatılarına paratoner konması.
Şeker pancarı üretiminin yoğun olduğu Kırşehir,
Malatya, Çorum gibi illerde şeker fabrikalarının açıl-
ması.
6
20.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler
18. Teknoloji, insanın kendi ihtiyaçları için doğaya verdiği çekidüzendir. İnsanı buna doğanın kendisi zorlamıştır. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada savunulan gö- rüşe bir örnek olamaz? A) Orta Anadolu'yu Karadeniz'e bağlayan 2032 rakımlı Zigana Geçiti'nin yapılması. B) Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki kırsallarda ve- rimliği artırmak amacıyla başlanılan GAP. C) Deniz ulaşımının önemli olduğu Ege Denizi'nde ve Karadeniz'de yeni limanlar ve dalgakıranlar yapıl- masi. D) Yıldırım düşmesinden korunabilmek için yüksek bi- naların çatılarına paratoner konması. Şeker pancarı üretiminin yoğun olduğu Kırşehir, Malatya, Çorum gibi illerde şeker fabrikalarının açıl- ması. 6 20.
Charts
Bilim, tarih, sanat, gezi ve daha pek çok alan... Bu alanlar için
tarihten öne çıkmış isimler sorsak muhtemelen aklımıza Batılı
isimler gelecek ilkin. Batı karşısında pek çok defa kendimizi
yetersiz, iş bilmez, ilimden bilimden anlamaz ve cahil hisset-
tiğimiz çok oldu. Bu yüzden durmadan bir şeylere öykündük,
sinema filmlerimiz köyden şehre inip Batılılar gibi modernleşen
kahramanlarla doldu. O yetersizlik duygusunu yaşayan nes-
lin çocukları, kendi çocukları da bu duyguları yaşamasın diye
zengin kültür mirasımızı gün yüzüne çıkarmak için uğraşıyor
görünüyor. Çocuk kitaplarının yeni çıkanlar listelerine göz attı-
ğınızda bunu çok net fark edeceksiniz. İlim insanlarımız, sanat-
çılarımız hakkında farklı yaş gruplarına ait çeşit çeşit kitaplar
yayımlıyor. Çok daha güzel çizimler ve kitap kalitesi ile.
Bu parçanın genelinde neden söz edilmektedir?
COURS
HANCURRY
ANORGENMAD
A) Günümüzde yayımlanan romanların çoğunun kültürel mi-
rası gün yüzüne çıkardığından
B) Batı'nın özellikle sanat alanındaki çalışmalarının yakından
takip edildiğinden
C) Kendi kültür mirasımızın derinliğini gösteren eserlerin ya-
yımlanmaya başlanmasından
Çocukları etkileyecek kahramanlık hikâyelerinin yazarlar
tarafından ilgi gördüğünden
Batı'nın üstünlüğünü kabul eden kitleye karşı verilen kültü-
rel mücadeleden
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler
Charts Bilim, tarih, sanat, gezi ve daha pek çok alan... Bu alanlar için tarihten öne çıkmış isimler sorsak muhtemelen aklımıza Batılı isimler gelecek ilkin. Batı karşısında pek çok defa kendimizi yetersiz, iş bilmez, ilimden bilimden anlamaz ve cahil hisset- tiğimiz çok oldu. Bu yüzden durmadan bir şeylere öykündük, sinema filmlerimiz köyden şehre inip Batılılar gibi modernleşen kahramanlarla doldu. O yetersizlik duygusunu yaşayan nes- lin çocukları, kendi çocukları da bu duyguları yaşamasın diye zengin kültür mirasımızı gün yüzüne çıkarmak için uğraşıyor görünüyor. Çocuk kitaplarının yeni çıkanlar listelerine göz attı- ğınızda bunu çok net fark edeceksiniz. İlim insanlarımız, sanat- çılarımız hakkında farklı yaş gruplarına ait çeşit çeşit kitaplar yayımlıyor. Çok daha güzel çizimler ve kitap kalitesi ile. Bu parçanın genelinde neden söz edilmektedir? COURS HANCURRY ANORGENMAD A) Günümüzde yayımlanan romanların çoğunun kültürel mi- rası gün yüzüne çıkardığından B) Batı'nın özellikle sanat alanındaki çalışmalarının yakından takip edildiğinden C) Kendi kültür mirasımızın derinliğini gösteren eserlerin ya- yımlanmaya başlanmasından Çocukları etkileyecek kahramanlık hikâyelerinin yazarlar tarafından ilgi gördüğünden Batı'nın üstünlüğünü kabul eden kitleye karşı verilen kültü- rel mücadeleden
6.
Birincil ekonomik faaliyetler, temel maddelerin doğrudan
veya dolaylı olarak doğal çevreden temin edildiği tarım,
hayvancılık, balıkçılık, ormancılık ve madencilik gibi faa-
liyetleri kapsamaktadır.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi birincil ekonomik
faaliyetlerin özellikleri arasında
yer almaz?
A) Elde edilen ürünlerin bir kısmı sanayide ham madde
olarak kullanılır.
B) Üretim fazla emek ve zaman harcanarak
gerçekleştirilir.
C) Ekonomik getirisi ikincil ve üçüncül faaliyetlere göre
daha düşüktür.
D) elişmiş ülkelerde bu faaliyetlere verilen önem ve
elde edilen gelir düşüktür.
E) İnsanların en eski geçim kaynakları bu grupta
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler
6. Birincil ekonomik faaliyetler, temel maddelerin doğrudan veya dolaylı olarak doğal çevreden temin edildiği tarım, hayvancılık, balıkçılık, ormancılık ve madencilik gibi faa- liyetleri kapsamaktadır. Buna göre aşağıdakilerden hangisi birincil ekonomik faaliyetlerin özellikleri arasında yer almaz? A) Elde edilen ürünlerin bir kısmı sanayide ham madde olarak kullanılır. B) Üretim fazla emek ve zaman harcanarak gerçekleştirilir. C) Ekonomik getirisi ikincil ve üçüncül faaliyetlere göre daha düşüktür. D) elişmiş ülkelerde bu faaliyetlere verilen önem ve elde edilen gelir düşüktür. E) İnsanların en eski geçim kaynakları bu grupta
37. Haziran ayında Journal of Clini-cal Sleep Medicine
(Cörnil of Klinikil Slip Medisin) dergisinde yayımla-
nan çalışmada araştırmacılar, daha fazla güneş ışı-
ğı alan iş yerlerinde çalışanların fiziksel etkinlikleri-
nin, uyku kalitelerinin ve sürelerinin, dolayısıyla ya-
şam kalitelerinin, iş yerlerinde daha az güneş ışığı-
na maruz kalan çalışanlara göre daha yüksek oldu-
ğunu belirledi. Araştırmada çalışma saatleri içinde
doğal ışığa maruz kalan çalışanların, çalışma alan-
larında pencere olmayan çalışanlara göre her gece
ortalama 46 dakika daha fazla uyuduğu anlaşıldı. Ya-
pay aydınlatmalarla aydınlatılan iş yerlerinde çalı-
şanların uyku kalitesinin ve veriminin daha düşük ol-
duğu, daha fazla uyku bozukluğu problemi yaşadık-
ları belirlendi.
Bu parçada sözü edilen araştırma sonucundan
hareketle aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Uyku bozukluğunun günümüz/insanının en bü-
yük sorunlarından biri olduğu
B) Modern yapıların aydınlatma sistemlerinde gü-
neş ışığından daha çok yararlanıldığı
C) Doğal ışığın, çalışanların uyku kalitesini etkileyen
önemli bir faktör olduğu
D Kişisel yaşamlarında düzenli olanların iş yaşam-
larında daha başarılı olduğu
Enerji tasarrufu için güneş ışığından bol bol ya-
rarlanılması gerektiği
39
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler
37. Haziran ayında Journal of Clini-cal Sleep Medicine (Cörnil of Klinikil Slip Medisin) dergisinde yayımla- nan çalışmada araştırmacılar, daha fazla güneş ışı- ğı alan iş yerlerinde çalışanların fiziksel etkinlikleri- nin, uyku kalitelerinin ve sürelerinin, dolayısıyla ya- şam kalitelerinin, iş yerlerinde daha az güneş ışığı- na maruz kalan çalışanlara göre daha yüksek oldu- ğunu belirledi. Araştırmada çalışma saatleri içinde doğal ışığa maruz kalan çalışanların, çalışma alan- larında pencere olmayan çalışanlara göre her gece ortalama 46 dakika daha fazla uyuduğu anlaşıldı. Ya- pay aydınlatmalarla aydınlatılan iş yerlerinde çalı- şanların uyku kalitesinin ve veriminin daha düşük ol- duğu, daha fazla uyku bozukluğu problemi yaşadık- ları belirlendi. Bu parçada sözü edilen araştırma sonucundan hareketle aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Uyku bozukluğunun günümüz/insanının en bü- yük sorunlarından biri olduğu B) Modern yapıların aydınlatma sistemlerinde gü- neş ışığından daha çok yararlanıldığı C) Doğal ışığın, çalışanların uyku kalitesini etkileyen önemli bir faktör olduğu D Kişisel yaşamlarında düzenli olanların iş yaşam- larında daha başarılı olduğu Enerji tasarrufu için güneş ışığından bol bol ya- rarlanılması gerektiği 39