Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

B TYT/Türkçe B 32. Klasik hâline gelmiş romanları ya da hikâyeleri okuduğumuzda her ne kadar yıllar öncesinde yazılmış ve o dönemi anlatıyor olsalar da sanki günümüzde yaşanmış hissini duyumsarız. Bundaki en büyük etkeni sorgulamamış olsak bile nedeni, yıllar geçse de teknoloji ilerlese de aslında var olan dertlerin ve yaşanan sıkıntıların hiçbir zaman değişmemesi olabilir. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Teknik gelişmeler, eser içeriklerini değiştirir. B) Karakterlerin gerçek hayattan alınması, eseri başarılı kılar. C) Her döneme hitap edebilen eserler, okurda ayrı bir tat bırakır. B D) Eser içeriklerinin sorgulanarak değerlendirilmesi gerekir. E) Bir esere kalıcılık özelliğini yazar kazandırır. MUBA YAYINLARI 33. Türk ede olan ve D sonra ka dilde ve tarihe g sonra k karşılık alana a etrafın davran by değişt Bu pa aşağ A) S B) E k D) E)

6. Ara Güler 16 Ağustos 1928'de İstanbul'da doğdu. Tam adı Aram Güleryan'dır. Annesinin adı Verjin'dir. Eczacı olan babası Dacat Güler, Giresun'un Şebinkarahisar ilçesi, Yaycı köyünden 6 yaşındayken okumak için İstanbul'a geldi. Ara Güler 1951 yılında Kuruçeşme'deki Getronagan Ermeni Lisesinden mezun oldu. Lise yıllarında film stüdyolarında sinemacılığın her alanında çalışırken Muhsin Ertuğrul'un tiyatro kurslarına da devam etti. Çünkü yönetmen veya oyun yazarı olmak istiyordu. 1950'de bir fotoğraf makinesi alıp Yeni İstanbul gazetesinde foto muhabiri olarak göreve başlarken aynı zamanda İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesine devam etti. m ALONGTYST Bu parçada Ara Güler ile ilgili olarak Fotoğraf sanatına yönlendirilmesinde ailesinin etkisi olmuştur. D) I ve II PLACAS co II. En önemli fotoğraf sanatçılarından biri sayılmaktadır. III. Farklı sanat dallarına ilgi duymuştur. yargılarından hangilerine değinilmemiştir? A) Yalnız I B) Yalnız II E) II ve III C)Yalnız III UcD

DUF06 3. Huzursuzluk, edebiyatın bereketli toprağıdır. Bu tekinsiz topraklarda yazmaya ve okumaya ko- yulanlar, bazı riskleri de göze almalıdır. Tedirgin adımlarla sürecek olan bu yolculuğun insanın yo- lunu nereye çıkaracağını hiç kimse kestiremez. Bu topraklardaki serüven, bazen bizi vicdanımızla karşı karşıya getirir, bazen korkularımızla yüzleş- tirir bizi, bazen de varoluşun onulmaz sancılarına çıkarır yolumuzu. Bu yüzden tehlikelidir. bu yolcu- luk. Zaten yaşamından memnun olanların, her şe- yin yolunda olduğuna inananların, dünyalarından serüveni çıkaranların, düşlerinin çalınmasına ses- siz kalanların göze alamayacağı bir yolculuktur bu. Bu parçadan hareketle edebiyatın; V. tekdüzelikten uzak bir etkinlik olduğu, insanidc hesaplaşmaya götürebildiği H. dar bir kesime hitap ettiği, V. konu yönüyle sınırsız olduğu ifadelerinden hangilerine ulaşılamaz? A Yalnız II B) Yalnız III DI ve IV E) I C) Yalnız IV ve IV

11. Eleştiri yazılarında kişisel duyguların çekiciliğine kapılmamayı, duygusallıktan arınmayı... Bu şekilde yazmaya, davranmaya hep özen gösterdim. Ama söz konusu Memet Fuat'ı anlatmaksa ne yalan söyleyeyim, nesnel olamayacağım. İstesem de olamam zaten. Onun yazdıklarını okurken de ben herhangi bir okur değildim. Kitapta anlatılanların bir bölümünü onun ağzından dinlemiş, bazı kişileri tanımış, olayların geçtiği yerleri görmüş biriydim. Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi en uygundur? A) Memet Fuat, duygularını özgün sözcüklerle dile getirebilen nadir sanatçılardandı B) Kendisini övenlere mesafeli duran bir sanatçıydı Memet Fuat C) Memet Fuat, bana edebiyatın büyüleyici kapılarını aralayan kişidir (D) Özgürlüğüne çok önem veren Memet Fuat, kitaplarından tanınması zor bir kişiliğe sahiptir E) Memet Fuat, dizinin dibinde olan bizlere nesnel olmayı öğretmişti

7- dükkânı EXV. cümle kuralli fiil cümlesidir. + 23, Kendisinde yetenek olduğunu düşünenler, önce bi- zim aruzun ve hecenin ahengini yakalamış, Türkçe- nin sesini keşfetmiş usta şairleri bol bol okumalıdır Öyle ki bu okuma, o büyük şairlerin kimi misra, be- yit, dörtlük ya da şiirlerini ezberleyecek kadar ileri götürülmelidir. Belleği böyle güzel ve seçkin şiir par- çalarıyla dolu olmayan şair kendinde bir eksiklik his- setmelidir. Bundan önce elbet dile hâkimiyet şarttır. Şiirin dil içinde dil yaratmak sanatı olduğu bilinmeli ve dile hâkim olabilmek için de titiz ve dikkatli bir ha- zırlık dönemi geçirilmelidir. Bu parçaya göre şair olmak için gerekli olan ilk şey aşağıdakilerden hangisidir? A) Önceki usta şairlerin şiirlerini okuyup onları anla- mak B) Ezberinde birçok şiir bulunuyor olmak Seçkin şiirleri alıp bunlara benzer şiirler yazmak D) Kendi diline tam hâkim olmak E) Titiz ve dikkatli bir hazırlık dönemi geçirmek Diğer sayfaya geçiniz.

29. Bu yazarımızın romanlarını dikkatle ve severek okumaya çalıştım. Okuduklarımdan tek bir satır bile aklımda kalmadı. Bu ise onun romanlarının etkileyici olmadığını gösterir. Elbet- te basmakalıp ifadelerle kendine özgü bir roman yazılamaz. Sözcüklerin ses ve anlam değerleri roman üslubunda kullanı- lamaz ve yazılan roman olmaz. Romanları beğenmemem ko- nularının toplumu ilgilendirmemesinden değildi. Saydıklarım onların değerini aşağılara çekiyor. Bu parçanın ana düşüncesi aşağıdakilerden hangisidir? A Romanın özgünlüğü, söyleyişin özgünlüğü ile değerlendi- rilir. B) Romanların toplumsal konuları işleme gibi bir zorunluluğu yoktur. C) Roman dilinin anlaşılır olması gerekir. D) Bir romanın değeri okuyanın kültür düzeyine göre değişir. E) Bir romanı kalıcı yapan konunun toplumu ilgilendirmesidir.

PARAMA TESTI ndiklerinin n, bin beş bu kitapta erleri baş- bir fırsat. ap, onun ve sonra zorlu yıl- yrıntılar, müziği- elemesi in, Hacı dığının ardan 36 ve 37. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplandırınız. Mayalar bugünkü Meksika sınırları içinde MÖ 1800'lerde kurulup MS 3. yüzyılda altın çağını yaşamış, 900 yıl varlığını sürdürmüş ve 1697'de tümüyle yok olmuş bir uygarlıktır. Konfederasyon sis- temiyle yönetildiğinden bir başkentleri olmamıştı. Nüfusunun ne kadar olduğu tam bilinmemekle İspanyolların 1600'lerdeki kayıt- larında yalnızca Yukata Yarımadası'nda 1 milyon kişinin yaşadığı yazılıdır. Kullandıkları Uto-Aztek dil ailesine ait Maya dili, kökenleri 5 bin yıl öncesine ait 21-44 bölgesel dilden oluşuyordu. Maya dil- lerini Meksika ve Orta Amerika'da hâlâ 6 milyon kişi konuşuyor. Beş devlet kuran Mayalar; astronomi, matematik, mimari ve sanat alanlarında ileri bir uygarlık düzeyine sahiplerdi. Olağanüstü ya- pilar inşa edip büyük kentler kurabilmişlerdi. Zamanın döngüsel doğasına inanan natüralist Mayalar, gökyüzü ve toprak döngüsü- ne göre takvimler oluşturup dini seremoniler düzenliyorlardı. İnanç sistemi olan çoktanrıcılıkta insan kurban etmek yaygındı. Buna karşın Aztek ve İnkaların aksine Mayaların tek bir politik merkezi yoktu. Bu nedenle İspanyollar tarafından fethedilmeleri daha uzun sürdü ve İspanyolların tüm Maya uygarlığını kontrol altına alabil- meleri 170 yılı buldu. 36. Bu parçada Mayalar ile ilgili; 1. Ne zaman yaşadar? II. Hangi dili kullandılar? III. Nerede yaşadılar? IV. Kurucuları kimlerdi? V. Toplam nüfusları ne kadardı? VI. Hangi alanlarda bilgi ve beceri sahibiydiler? sorularından hangilerinin yanıtı yoktur? A) III ve IV B) I ve M DY V ve VI C) X've III EXIV ve V

4. Hayattaki küçük ayrıntılar gerçekten de önemli mi yoksa biz yalnızlığımızdan, çaresizliğimizden ötürü fazla mı anlam yük- lüyoruz onlara? Büyük resmi görmek, büyük resmin küçük resimler üzerindeki egemenliğini, etkileyiciliğini elbette redde- demeyiz. Asıl olan büyük resimdir, diyebiliriz hattâ. Ama büyük resmi, görme sıkıntısı ya da engeli olmayan herkes görüyor. Oysa her insanın ruhsal derinliğinin üç boyutlu fotoğrafla- rı küçük ayrıntılarda gizli. Ben büyük fotoğraftaki ilk bakışta görülemeyen nüanslara büyüteçle, bazen de mikroskopla bakıyorum. Ve ilginç bir şekilde bu küçük ayrıntılarda büyük fotoğrafla büyük çelişkiler, çatışmalar olabildiğini görüyor ve gösteriyorum. Örneğin, büyük fotoğrafta hırçın ve saldırgan görünen bir insanın ruhsal dünyasına bir ses aygıtı tutuldu- ğunda "Beni görün, beni sevin, beni sevebilseniz dünyanın en uysal insanı olmaya dünden razıyım." diye bir ses geldiğini duyabiliyorsunuz. Bu parçada konuşan kişinin altı çizili sözle anlat- mak istediği aşağıdakilerden hangisidir? A A) Günlük yaşamın sıradan akışı içinde görülemeyen farklılılara odaklanarak bunları konu olarak işlediği BY Bazı ayrıntılar herkes için neredeyse benzer biçimde tekrar ettiği için bunların göze çarpmadığı C)Yaşamın göz ardı edilen güzel yanlarını bir cımbızla çekip ortaya çıkarmak için çaba gösterdiği V DY Parça-bütün ilişkisi içindeki hem bütünlüğü hem karşıtlığı ortaya koymak istediği Çoğu kez, görünen durumla o durumun maskelediği gerçek arasındaki farkın çok çarpıcı olduğu

19 ve 20. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. 2 cm den küçük pigme denizatına kadar çok farklı özelliklerde punya denizlerinde boyları 33 metreyi bulan mavi balinalardan deniz canlilarina rastlamak mümkündür. Pigme denizatları boy- an, mercan resifleri arasında fark edilmeyecek kadar iyi giz- enmeleri gibi nedenlerle çok ilgi çekici canlılardır. Bargibant in denizatı olarak da bilinen bu canlı aynı zamanda dünyanın san üzerine turuncu yumrucuklu olabilirler. Pigme denizatları en kuçuk denizatıdır. Gri üzerine kırmızı yumrucuklu ya da yelpaze mercanlar üzerinde yaşar. 1969'da yeni Kaledonyalı bilim insani Georges Bargibant, yelpaze mercanları laboratu- varında incelerken tesadüf eseri bir denizatını keşfetti. Bugün 40 metre derinlikteki kayalık yerlerde yaşadıkları biliniyor. Japonya'nın güneyinden Endonezya'ya, Avusturalya'nın kuze- yinden Yeni Kaledonya'ya kadar uzanan kıyı bölgelerinde, 10- hangisine değinilmemiştir? Bu parçada "pigme denizatı" ile ilgili olarak aşağıdakilerin A) Fiziksel özellikleri nedeniyle dikkat çektiklerine B) Hangi renklerde olabildiklerine C) Nasıl bulunduklarına D) Yaşam alanlarına E) Beslenme ve üreme şekillerine Bu A E Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Açıklama V B) Karşılaştırma C) Nesnel yargılar D) Kişileştirme E) Betimleyici ögeler

TÜRKÇE TESTİ 35. Sanayi Devrimi'nden sonraki tarihi süreç içinde, toprağın, aşı- n üretime zorlanması, bir canlı olarak değil de bir sünger gi- bi görülmesi ve aşın işlenmesi; fiziksel, kimyasal ve biyolojik yapısını bozdu. Toprağın organik maddelerini ve canlılığını kaybedip besin dengesinin bozulması sonucunda, bu, tuz- lanma ve çoraklaşma gibi sorunları beraberinde getirdi. İleri görüştü tarımcılar, bu gidişatın durdurulması gerektiğine karar verdiler ve organik tarım fikrini geliştirdiler. Daha sonra yazı- lan bilimsel makaleler ve kutuplardaki fokların kuyruklarında önemli miktarda kimyasal birikime rastlanması dönüm nok- tası oldu. Çiftçiler, bilinçli tüketicilerin talep etmesiyle ekolo- jik, organik, biyolojik gibi değişik isimler verilen üretim şekli- ne geçtiler. Bu parçadan hareketle tarımdaki dönüşümün amacı aşa- ğıdakilerden hangisidir? A) Toplumun temel beslenme ihtiyaçlarına yönelik üretim ar- tışı sağlamak B) Uygun yöntemlerle en az düzeyde toprak işlemek C) Hasat, depolama, işleme ve paketlemede organik köke- ne bağlı kalmak D) Tarımsal üretimde olabildiğince yöresel kaynakları kullan- mak E Sağlıklı ürün yanında, üretim sırasında çevreye zarar ver- memek 37-38. s Yazar me seyreltiye terlerin b küleri fark maktan ö şeyi dağı bir sonuc bile biral nine yay okur o b 37. Bu ğıd Um A) B) D E)

12. Bir zamanlar Osmanlı toplumunda tavla, gündelik hayatın baş- köşesine kurulmuş, durağan zamanın akışını hızlandırmaya yarayan bir oyun olmuştu. (1) 1500'lerin ortalarından itibaren kahvenin yaygınlaşması, kahvehane kültürünü yarattığında Osmanlılar, daha doğrusu Osmanlı erkekleri kahve fincanları, nargile marpuçları ya da tütün çubukları ellerinde olurmuş, soh- bet ederlerken tavla zarlarının ve pullarının şakırtısı onlara eşlik edermiş. (II) Kahvehanelerin sivil birer toplanma merkezi olma- Si, sohbetlerin efsaneler, masallar, havadan sudan konulardan çıkıp siyasi eleştiri kapsamındaki başlıklara uzanması üzerine Sultan IV. Murat'ın o meşhur kahvehane yasakları geldi. (III) 1630'dan itibaren kahvehaneler bir nevi yer altına indiler. (IV) Yasağın kalkması II. Mahmut iktidarını, 1810'ları bulacaktı. (V) Bu parçadaki numaralanmış yerlerin hangisine düşünce- nin akışına göre, "Dolayısıyla tavla da" sözü getirilebilir? A) I B) II C) III D) IV E) V

39. Bu parçadan hareketle, 1. Sağlık ve hastalığın algılanmasında inanç, eğilim, tutum ve değerlek de etkilidir. II. Hastalık ve sağlık konularına modern tibbi sistem, ağırlık- li olarak biyolojik bir yaklaşım sergileyerek, sağlık ve has- talığın biyolojik bir süreç olduğuna vurgu yapmaktadır. III. Sağlık hizmetleri gün geçtikçe karmaşıklaşmakta ve bil- gisayara bağlı hâle gelmektedir. yargılarından hangileri söylenemez? A) Yalnız D) I ve II B) Yalnız II She E) I ve III C) Yalnız III

● Çağımızla uyum sağlayamayan, çağımızdan geride kaldı- ğı kanısına vardığımız herhangi bir olayda, bir davranışta "sanki Orta Çağ" sözünü kullanırız. Orta Çağ, gerçekten sadece karanlık bir dönem miydi? ileriye dönük bir düşün- ce ortamı sağlamakta bir yarari, etkisi olmadı mı? Orta Çağ'dan Rönesans'a geçiş döneminde özellikle Avrupa'da kentler ticaret merkezleri hâline gelmis, insanlar arası iliş- kiler farklı ve yeni boyutlar kazanmıştır. Servet birikimi, keşfetme dürtüsü, yaşamı kolaylaştırmaya ilişkin derin is- tek Avrupa'nın, Akdeniz kültürünün sınırlarını zorlamaya başlamıştır. İnsanların Orta Çağ ile ilgili ön yargılarından kurtulması ve pek çok önemli çağdaş konu için gerekli olan bilimsel yaklaşımların Orta Çağ için de gösterilmesi gerek- mektedir. 5. Bu parçada "Orta Çağ" ile ilgili asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Ön yargılardan kurtulup bilimsel bir değerlendirme ya- pılmadığı B) Orta Çağ döneminde bilimsel çalışmalara önem veril- mediği Her toplumun tarihinde Orta Çağ benzeri bir dönemin yaşandığı D Çağlarla ilgili değerlendirmeleri ancak tarihçilerin yapa- bileceği E) Orta Çağ'ın tarihte sadece belli bir dönem olmadığı dü- şüncesinin geçerli olabileceği LOA 8

ANTRENÖR YAYINLARI 7 20. Dakikalar geçiyordu, henüz ortada bir şey yoktu. Bir an için kandırıldığımızı düşündük. Koyunlara doğru baktık; onlarda endişeden eser yoktu. Sürünün içinde her biri ni- zamı bir şekilde sıralanmıştı, uzunca bir kuyruk oluştur- muşlardı ve mağrur gözüküyorlardı. Bir an kadim insanlar gibi olduğumuzu düşündüm, dünyanın doğuşuna şahit oluyor gibiydik, Stonehenge'in etrafında duran Kelt rahip- leriydik şanki. Arkamızda, bulutların arasında geniş ma- vilikler vardı. Renkleri kaybolmaya başlamıştı ama halen mavilerdi. Bulutların rengi solmaya yüz tuttu, kırmızımsı bir karaltı belirdi. Aşağıda, vadinin orada, kırmızı ve siyahın olağanüstü bir çarpışması vardı. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi kul- lanılmamıştır? A Betimlemelerle anlatılmıştır. BÖyküleme tekniği kullanılmıştır. Kişileştirme yapılmıştır. Benzetme vardır. Örnekleme yapılmıştır. Diğer sayfaya geçiniz

8 29. Bir sanatçı, içinde yaşadığı çağı ve bulunduğu çevreyi bire bir yansıtmakla yetkinliğe ulaşamaz çünkü gerçek bir yapıtta, sanatçının anlattıklarıyla ilgili yorumları, kendi sanatsal kişiliğini yansıtan sanatsal özler bulunur. Gerçek bir yapıtı belirleyen en önemli özellikler bunlardır. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada belirtilenleri destekler niteliktedir? A) Faust'un, bilinenin aksine sahnelenmek için değil, çok derin ve karmaşık içeriğiyle okunmak için yazıldığı söylenebilir. B) Gorki'nin toplumcu gerçekçi çizgide yazdığı romanlarının başarılı olmasında 1900'lerin başlarındaki Rusya'yı olduğu gibi anlatmasının payı büyüktür. Garp Cephesinde Yeni Bir Şey yok adlı romanı yazarken Remarque, katıldığı I. Dünya Savaşı'ndaki gözlemlerinden yararlanmıştır. D) Kafka'nın, suçlanan bir insanın psikolojisini kendi bireysel ve sanatsal süzgecinden geçirerek anlattığı Dava, bu özellikleriyle tam bir başyapıttır. E) Kemal Tahir, belgelerden yola çıkarak Türk tarihinin son dönemlerini çarpıcı bir biçimde kaleme almış ve bir kuşağa damga vurmuştur.

12. Platon düşüncelerini "Filozof, Tanrı ile budala arasın- da kalmış insandır. Tanrı, tanımı gereği her şeyi bilen E olduğundan bilgeliğe ihtiyaç duymaz. Budala ise zaten her şeyi bildiğini, fikirlerinin her daim geçerli olduğunu zannettiğinden bilgelik peşinde koşmaz. Tanrı ile budala arasında olan filozof ise bilmediğinin farkına varandır. O zaman bizim felsefe aşkımız, bilgelik aşkımız öğrenme aşkıdır, yolda olma aşkıdır." cümleleriyle dile getirmiştir. Bu parçada felsefenin aşağıdaki özelliklerinin han- gisinden söz edilmiştir? A) Refleksif olması B) Evrensel olması C) Öznel olması D) Sistemli olması E) Bitmişliğin olmaması 14 one? yolda oln