Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

e- or. 5- ur. ar: a- we na 8 mey 26. Dünya daha güvensiz bir yere dönüşmekle kalmayıp başta gıda krizleri olmak üzere günlük sorunlar dünyayı sararken demokrasi gibi evrensel değerler zayıflıyor. Kitleler, hukuku ve insan haklarını merkezine almayan, ırkçı oluşumlar tarafından çekip çevriliyor. Gerçekleri, gerçek sorunlan topluma yansı- tan mecralanın sayısı her geçen gün azalıyor. Yaşadığı hayatı haber bültenlerinden ve onlann estetize edilip geliştirilme- sinden başka bir şey olmayan televizyon dizilerinden ibaret zanneden milyonlar yaşıyor artık dünyanın her yerinde. Sa- bah uyandığında çocuğuna içireceği bir bardak sütü düşünen annenin dünyasını dert edinecek vasıtalar aradan çekiliyor. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada yakınılanlardan biri değildir? A) Küresel sorunların gittikçe artması B) Toplulukların farklılıklar kullanılarak yönlendirilmesi C) İnsanların bir bölümünün gerçeklerden haberdar olma- masi D) Gerçekleri gösterecek araçların gittikçe azalması E) Evrensel değerlerin sorunları çözmede yetersiz olması

du ak şiirinin ilk günlerinden itibaren dol e bu yönüyle şiirlerine süreklilik şairin kendisiyle özdeşleşmiş in tabanca, bıçak, hançer, güvercin, =iirlerinde sıkça kullanan şairin duygusal, ynı anlamlara denk düşen sözcüklerdir. rafi anlamda rahatsız olduğu ve rahatsız i anlaşılır. (1) Kuşlar birden fazla anlam- olak'ın şiirlerinde. (2) Aynı özellikleri ile da duyulan heyecan ve gerilimi anlatır. ğal olanın özünden saptırılmadığı me rlar. (3) evvel bir kuş, sürekli pir pır olan kalbi timde inip çıkan göğsü ile yaşam ve eşdeğerdir. ve neşeyi çoğaltırlar. mat çırparlar mini şiire de yansıtan imgeler okura, nadıkça şiirin de rahatlamayacağını mli bir bütün oluşturabilmesi için tilen yerlere I, II ve III numaralı isi getirilmelidir? D 3 ||| 1 = - 4. B 9. E 19. B 5. B 10. B 15. C 20. D 801 SÖZEL YETENEK TEST 21: Paragrafta Anlam ve Anla 3. (1) Günlük H diğimiz bo pigmentler kısmınıysa düşen bey rup yeşil m soğurup (H) Insar simler ta (IV) Boya veya baş miş kimy döner re hayvan layınız. 1 ve 2. soruları aşağıdaki parçaya göre cevap- yesinde daha çok şiir türünü barındırır. (II) Hemen her (1) Divan edebiyatı ismiyle tanınan edebiyatımız bün- sanatçının "Divan" adını verdiği eserinde sadece şi- irlerini topladığı düşünüldüğünde divan edebiyatında nesrin yerinin neden nazmın ardından anıldığı ken- diliğinden su yüzüne çıkar. (III) Bu bakımdan tarih yazılarıyla seyahatnameleri bir yana koyarsak geriye "Divan"lar kalır. (IV) Yalnızca şiirsel yaklaşımla eğil- meyi gerektirmiş ve şekil konudan daha fazla önem kazanmıştır. (V) Bu da divan edebiyatının kendi içine kapalı bir sanat dünyasının oluşmasına yol açmıştır. 1. Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilme- mistir? Düzyazının fazla gelişmediğine BDivan edebiyatının şiir yönüyle güçlü olduğuna Sosyal konuları işleyen şairlerin olmadığına b) Divan edebiyatının dışa açık, güncel niteliğe sahip olmadığına E) Hemen her sanatçının en az bir divanının olduğu- na /yediiklimyayıncılık 2. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili ola- rak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? Ph. M. cümlede divan edebiyatının düzyazı konusunda yavan kaldığı vurgulanmıştır. B) II. cümlede şiir türünün daha fazla gelişmesinin sebebi açıklanmıştır. III. cümlede tarih ve gezi yazılarına ait en iyi eserin divan edebiyatı bünyesinde yer aldığından bahse- dilmiştir. D) IV. cümlede eserlerde biçimin içerikten daha fazla önemsediğine değinilmiştir. SÖZEL YETENEK E) V. cümlede divan edebiyatının farklı edebiyat özelliklerini içinde taşımayan bir yapıya sahip ol- duğundan söz edilmiştir. Yukarıd bütün gilerini A) I ve llv 4. (1) N değ riyo kar ne yak ker sa Sü Zü B B Ç b r C

25. Geç Hitit sanatının en belirgin ürünleri anıtsal yapılarda rastlanan kabartmalar ve insan görünümlü devasa heykel- lerdir. MÖ 1. binyılda sanat, modern sanatçı ile bağdaştı- rilan yaratıcılık ve ifade özgürlüğü gibi kavramlardan uzak, zanaatkârların ve ustaların elinde yavaş yavaş şekillenen, aynı zamanda yapıtları ısmarlayan kişi ve kurumların bek- lentileri doğrultusunda gelişen bir olgudur. Sanat ile zana- atın henüz ayrılmadığı bu dönemde sanatçı kendi kimliğini vermez. Bu durum MÖ 2. binyıl süresince de geçerliydi ancak MÖ 1. binyıl ile karşılaştırıldığında belki de en bü- yük değişiklik, eskiden ağırlıklı olarak merkezî kurumların denetimindeki sanat ve zanaatın artık hem yerel güçler ve kişiler tarafından benimsenmesi hem de kurumların dışın- da kişisel amaçlar için de kullanılmasıdır. Bu parçadan geç Hitit sanatıyla ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Anıtsal yapılarda yer alan devasa heykeller tanrıları sim- gelemektedir. B) Bir sipariş doğrultusunda yapılan bu yapıtlar estetik özelliklerden yoksundur. C) Eserlerde belli bir sanatçıya ait olduğunu gösteren özgün bir üslup yoktur. D) Bu döneme ait birbirine benzeyen heykeller, toplumda ifade özgürlüğünün olmadığını yansıtmaktadır. E) MÖ 1. binyılda özgürleşen sanat, evrensel nitelikte meyveler vermiştir.

15 TEST 21: Paragrafta Anlam ve Ar 7. (1) Dü DGS PRESTIJ SERİSİ 5. (1) "Deniz Kulağı" olarak da adlandırılan lagünler de- niz ya da okyanus gibi büyük su kütlelerine bağlantısı olan sığ göllerdir. (II) Dalgaların ve akıntıların taştı- ğı kum ve çakıl gibi katı maddeler durgun alanlarda birikerek bir set oluşturur. (III) Kıyı kordonu diye de bilinen bu set başlangıçta koy ya da körfez olan ala- nın zamanla denizle bağlantısını engelleyerek lagü- ne dönüşmesine neden olur. (IV) Fethiye'de Ölüde- niz, Marmara'daki Terkos, Büyük Çekmece ve Küçük Çekmece gölleri ülkemizin en bilinen lagünleridir. (V) İtalya'daki Venedik şehri de Adriyatik Denizi'nin kuzeyinde yer alan Venedik Lagünü'nün içinde bulu- nan adaların üzerinde kurulmuştur. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili ola- rak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? LA B) II. cümlede lagünlerin oluşumuna sebep olan maddeler sıralanmıştır. A). cümlede tanımlama yapılmıştır. III. cümlede kıyı kordonlarından lagüne geçişin J13 aşamaları anlatılır. D) IV. cümlede lagünlerin ülkemizde nerelerde görül- düğünden söz edilmiştir. E) V. cümlede Venedik şehrinin jeopolitik yapısı açık- lanmıştır. ris bis (11) Ta kada de ol /yediiklimyayıncılık mak yılla çalıs bug dir. Bu dü A) 8. D

3 tün oluşturabilmesi için Here I, II ve III numaralı melidir? hançer, güvercin, se deşleşmiş in denk düşen sözcükler kullanan şairin duygusal, ve rahatsız ahatsız olduğu Kuşlar birden fazla anlam nde. (2) Aynı özellikleri e eyecan ve gerilimi anlatır. ünden saptırılmadığı me 6, sürekli pir pır olan kalbi Eikan göğsü ile yaşam ve ve neşeyi çoğaltırlar. yansıtan imgeler okura, rin de rahatlamayacağını II || | 4. B 9. E 14. D 19. B 5. B 10. B 15. C 20. D FTENEK TEST 21: Paragrafta Anlam ve Anlatım 3. (1) Günlük hayati dığımız boyalar pigmentler üzeri kısmınıysa geri düşen beyaz is rup yeşil rengi soğurup kırmız (H) Insan göz simler tarafınd (IV) Boyalar va veya başka ca miş kimyasal döner renkleri hayvan ve bit 1 ve 2. soruları aşağıdaki parçaya göre cevap- layınız. (1) Divan edebiyatı ismiyle tanınan edebiyatımız bün- yesinde daha çok şiir türünü barındırır. (1) Hemen her sanatçının "Divan" adını verdiği eserinde sadece şi- irlerini topladığı düşünüldüğünde divan edebiyatında nesrin yerinin neden nazmın ardından anıldığı ken- diliğinden su yüzüne çıkar. (III) Bu bakımdan tarih yazılarıyla seyahatnameleri bir yana koyarsak geriye "Divan"lar kalır. (IV) Yalnızca şiirsel yaklaşımla eğil- meyi gerektirmiş ve şekil konudan daha fazla önem kazanmıştır. (V) Bu da divan edebiyatının kendi içine kapalı bir sanat dünyasının oluşmasına yol açmıştır. 1. Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilme- mistir? Düzyazının fazla gelişmediğine Divan edebiyatının şiir yönüyle güçlü olduğuna Sosyal konuları işleyen şairlerin olmadığına b) Divan edebiyatının dışa açık, güncel niteliğe sahip olmadığına E) Hemen her sanatçının en az bir divanının olduğu- na /yediik 2. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili ola- rak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? BR. M. cümlede divan edebiyatının düzyazı konusunda yavan kaldığı vurgulanmıştır. B) II. cümlede şiir türünün daha fazla gelişmesinin sebebi açıklanmıştır. C) III. cümlede tarih ve gezi yazılarına ait en iyi eserin divan edebiyatı bünyesinde yer aldığından bahse- dilmiştir. SÖZEL YETENEK Yukarıdaki r bütün oluşt gilerinin birl A) I ve III Il ve III 4. (1) Ne yaz değil, en riyor kan D) IV. cümlede eserlerde biçimin içerikten daha fazla önemsediğine değinilmiştir. E) V. cümlede divan edebiyatının farklı edebiyat özelliklerini içinde taşımayan bir yapıya sahip ol- duğundan söz edilmiştir. kargaşa ne şiir ya yakın ta kemli ze saklama Süleym zümrüt Botani Bahçe çalısı, bitkisi raya çime parç kuşl yısı Bu ra A

5. (1) Kırk beş yılı aşkın süren ve ne yazık ki erken gelen ölü- müyle noktalanan yazı hayatı boyunca ortalığa çıkmayı sevmedi Bilge Karasu. (II) Hiç görünmemeyi seçmemişti şüphesiz ama pek az röportaja yanaştı yaşarken, pek az söyleşiye kapısını aralık bıraktı. (III) Mustafa Arslantuna- li'nin gerçekleştirdiği "son söyleşi"; birden fazla özelliğiyle, Karasu'nun olası vasiyetnamelerinden biri, belki en önem- lisi olarak büyük önem taşıyor. (IV) Karasu'nun uzun uza- diya tartılmamış, kuşkular içinde durmadan sınanmamış, zaman içinde bir tür olgunlaştırma sürecinden geçirmediği tek bir cümlesi, yargısı çıkmıyor önümüze. (V) Derin, sarsı- cı, yakıcı ifadeler... Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdaki- lerden hangisi söylenemez? A) I. cümlede, Bilge Karasu'nun görünür olmaktan hoşlan- madığı ifade edilmiştir. B) II. cümlede, yazarın sosyal hayata çok mesafeli dur- duğu anlatılmaktadır. C) III. cümlede, bir saptama ve karşılaştırma yapılmıştır. D) IV. cümlede, öznel düşünceler dile getirilmiştir. E) V. cümlede, röportajın etkileyici ve yoğun bir anlatıma sahip olduğu belirtilmiştir.

i B) C) Benzetmeye L D) Tanımlamaya Tanık göstermeye 9. (1) Konu, ileti, öz anlatı, anlatım yazıyı oluşturan temel ögelerdir. (II) Oylumu ne olursa olsun, küçük bir duyu rudan uzun soluklu bir romana değin hemen her türlü yazıda bu ögeleri buluruz. (III) Yazmaya yönelen her insan, kalemi eline alır almaz bir tür savaşıma girişir sözcüklerle. (IV) Seçtiği konuyu biçimlendirme, insan- lara duyurmak istediği iletiyi o konu içinde eritme, ken- dine özgü bir biçimde söyleme, söyleyişine uygun dü- şecek anlatım biçimini arayıp bulma savaşımıdır bu. (V) Çekiciliği olan bir savaşımdır bu, insanoğlu için. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi, bu parçanın ana düşüncesidir? A) V IV C) III 06 D) II E) I SÖZEL YETENEK 11. D S

4. "Bulamadım dünyada gönlüme mekân Nerde bir gül bitse etrafı diken" Bu dizelerdeki altı çizili sözcükler, hem gerçek hem de mecaz anlama gelecek şekilde kullanılmıştır. Buna göre, altı çizili sözcüklerdeki söz sanatı aşağı- dakilerin hangisidir? A) Tezat ((B) Tevriye D) Telmih C) Kinave E) Leffüneşr ----

A TYT 34. Bu konuda biraz karamsarım doğrusu. Edebiyat, gü- cünü giderek yitiriyor gibi geliyor bana. "Edebiyat coş- kusu" azaldı insanlarda. Hatırlıyorum, gençliğimde sa- atlerce bir şiir üzerinde veya bir kitaba dair konuşur- duk. Şiirler ezberlerdik. Bu sevgi azaldı. "Sosyal med- ya" dediğimiz olgunun, edebiyata olumsuz etkileri ol- muştur. Söz konusu mecrada bir denetim ve nitelik öl- çüsü olmadığı için herkes her şeyi yazıp söylemekte- dir. Bunların bir kısmı da edebiyattan sayılmaktadır ma- alesef. Bu durum, edebiyatın doğasına aykırıdır ve ma- yasını bozmuştur. Bu arada, asıl tehlike tüketim has- talığıdır. Dünyada, ülkemizde insanlar çılgınca bir tü- ketim yarışı içindedirler. Bu hastalıklı tutum edebiyata da yansımıştır. Bu parçada, 1. Zamansal değişimlerin edebiyata etkilerini anlata- bilir misiniz? II Edebiyat, her zaman ve koşulda görkemini koru- yabilmekte midir sizce? III. Metafiziğin edebî eserlere yansıması üzerine neler söylersiniz? D) I ve II sorularından hangilerinin cevabı vardır? A) Yalnız I B) Yalnız II E) II ve III A C) Yalnız III ir m kı te li y le ru ta V y k k

TYTA 37-38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevapla- yınız. Freud'un kuramına göre id; koordine edilmemiş, içgü- düsel benlik alanıdır. Süperego, bu alanı eleştiren zihin katmanı; ego ise id ve süperego arasında köprü oluş turan gerçekçi katmandır. Aşkın bu katmanlardan han- gisiyle doğrudan ilişkili olduğunu tartışacak olursak ilk olarak onun çocuksu, norm dışı, doyurulmayı bekleyen karakteriyle kaynağını insanın us dışı yanından aldığını söylemek gerekir. Bu yönüyle aşkı "id" ile yaşadığımı- zı söylemek yanlış olmaz. Aşk, sürekli coşku, arzu ve motivasyon hâli içerir. Yani bir tür his obezitesi olarak değerlendirilebilir. 37. Bu parçaya göre aşkın, benlik alanlarından biri olan "id" ile ilişkilendirilmesinin temel sebebi aşağıdaki- lerden hangisidir? ✓ (A) Düzensiz ve ilkel bir duygu olması B) Kontrol edilebilir bir coşku hâli olması C) Akıl dışı yönünün törpülenebilmes D) Bireyi duygusal açıdan motive etmesi E) Bireye öz eleştiri yaptıran bir duygu olmas

Türkçe 19.04. Birlikte hareket etmeye özen gösterip görülebilmeleri için yaktıkları ateşi daima canlı tutmaya çalışırlar. l. Ancak kısa sayılabilecek bir zaman diliminden sonra adada kurmak istedikleri düzenden uzaklaşırlar. 2 III. Çocuklar ilk başlarda adada gerçek dünyadaki yaşa- mın küçük bir modelini kurmak için uğraşırlar. 1th IV. Sineklerin Tanrısı adlı romanda, bir tekne kazası so- nucu ıssız bir adaya düşen bir grup çocuğun yaşa- dıkları anlatılır. V. Çocukların ilişkilerine üstünlük kurma, yönetme hir- sı, şiddet ve intikam duygusu hâkim olur. Numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluştura- cak biçimde sıralandığında hangisi baştan üçüncü olur? A) I B) II C) III D) IV E) V 21

A A TYT A 23. Bilinçaltında mevcut her türlü inancın bilinçli yaşama- mıza bir yansıması vardır. Günlük yaşamda eylemleri- mizi inançlar belirler. Bilinçaltı, kişinin bu inanç doğrul- tusunda eylemler yapmasını bekler. Değersizlik inancı da kişilerde değişik davranış kalıplarına ve bu kalıplar doğrultusunda eylemlere neden olur. Ancak kişiler bu davranışlara bakarak kendilerinde bir değersizlik inan- cının mevcut olduğunu düşünmezler. İnancın bilince yansıması duygular aracılığıyladır. O hâlde ---- Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşa- ğıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) bilinçaltı olarak adlandırdığımız yapının temel yapı taşı, inançlardır B) inançlar, doğruluğu kanıtlanmamış olsa da bilin- çaltı tarafından doğru kabul edilen fikirlerdir C) kişiler bazı inançların farkındadır ve bilinçli düzey- de de bu inancı benimsemişlerdir D) değersizlik inancının yerleşmesi, kaçınılması zor olan hatta mümkün olmayan bir süreçtir bilinçli olarak kişi, değersizliğini eğer fark ederse ancak bir his olarak fark eder

7. Şiirlerinden anlaşıldığı kadarıyla tek başına kalmaktan korkan Can Yücel "demli çayı bardakta karıştırıp bir başı- na doyasıya yudumlamanın" değil, "Çaya kaç şeker alır- sın?" diyen bir sesin hasretindedir. Oysa insan bir başına sabah erkenden kalkıp çayın renginin ne kadar güzel ol- duğunu fark etmeli, çayı artık şekersiz içebilmeli. Bu parçada altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıda- kilerden hangisidir? A) Yalnızlığa uyum sağlamak B) Hayattan keyif almak Özgürce hareket etmek B) Alışkanlıklardan uzaklaşmak E) Duygulara önem vermek

3. Esin perisine inanmam. Ben yazmadan önce yıllar süren araştırmalar yaparım. Edebiyatla uğraşacaksanız bilgiyi algıya ve duyguya, duyguyu olaya yedirmeniz gerek. Kadın Destanı'nın ardında tam dört yıl, Yedinci Bayrak'ta beş yıl var. Bir Göçmen Kuştu O ile onun ardılı olan Emir Bey'in Kızları için çalıştığım süre on altı yıldır. İş bittikten sonra sabrıma şaşarım. Kendi yaşamımda acele etmenin, insanları beklemekten sıkılmanın doruklarında dolaşırım. Bu parçanın sonuna aşağıdakilerden hangisi getirilebilir? A) Ne var ki söz edebiyat olunca emeğimi ve zamanımı avuç avuç savurmakta sakınca görmem B) Böyle bir mizaca sahip olduğum için her şeyin kısa sürede mükemmel bitmesini amaçlarım C) Benim için zaman denen mefhumun boşa akan su gibi bolca harcanmasında sakınca vardır. D) Şimdilerde her ne hikmetse bu dayanaksız durumum giderek artmış görünüyor E) Zaman denen illetin insanın boynuna atılan bir ilmek olmadığını düşünmekten kendimi alamıyorum

ğiştirdiğiniz her başladığınızda ları size ulaştı- yesi onu satın cumaya başla- zın size doğru in dostunuz, erinin değiş- göre aşağı- 1 1 T 3 1 1 t 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 3. Zengin olmanın birçok yolu vardır, hemen hepsi de kötüdür. En iyilerinden biri tutumlu olmaktır. Ama bu da kusursuz değildir. Geriye bir tek seçenek kalıyor: çiftçilik. Toprağı işlemek, en tabii zengin olma yoludur. O zaman servet toprağın, o büyük ana- mızın bir nimeti olur. Ama bu iş ağır ilerler. Yine de zengin olan- lar, çifte çubuğa sarılmayı küçük bulmazlarsa servetleri hadsiz hesapsız artar. Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağı- dakilerden hangisi getirilmelidir? A) Serveti hor görenlere sakın inanmayın B) Her kuruşu hesap edecek kadar da cimri olmayın C) insanı cömert olmaktan, hayır işlemekten alıkoyabilir D) Çalışın, hakkıyla kazanın, istediğiniz gibi de harcayın E) Servetin, etrafa dağıtmak dışında pek faydası yoktur

m si TYT 37-38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. İkisinin de ön yüzünde şu yazılıydı: Işığı Görmeden Kör Olanlar!... Kaldırımın üzerinde farklı sunumlarla duran aynı içerikli sanat gereksinimlerinden biri kitap, diğeri de filmdi. "Hey dostum! Aynı şey, ikinci kez işe yaramaz." Seyyar kitapçı "Kim konuştu şimdi?” diye mırıldanınca kitap, "Ben konuştum. Yandaki taklitçi filmle." diye yanıt verdi. Bu kez film, "Hangi aynı şey, ikinci kez işe yaramaz? Anlamadım kâğıt destesi!" dedi. Seyyar kitapçı araya girdi: “Lütfen dostlarım! Benim dergâhimda kimse bir başkasını oyun kâğıdına benzetemez. Ayrıca uyarlandığı kitabı anlamamak da ya da onu yadsımak, soylu sinemaya asla yakışmaz! Sinema da edebiyat da bireyi içi ve dışıyla ifade edebildiği ölçüde lezzeti doyumsuz sanatlardır." Film yeniden dillendi: "Bazı romanlarda şu tür diyaloglara rastlanır bak: Kemiklerimi kırabilirsin ama gururumu asla!" Kitap, yanıtta gecikmedi: "Edebiyatla alay ettiğin çok açık. O zaman ben, sinemaya neden uyarlanıyorum? Benim edebiyat dilim ile senin sinema anlatın aynı şey değildir. Her kitap sinemaya aktarılamaz. Ben sana sinemaya kusursuz olarak uyarlanmış yapıtlar da sayarım ama tüm kitaplar için geçerli değil bu. 37. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisine ulaşılamaz? E A) Edebî yapıtların sinema sanatı için kaynak olarak kullanıldığına B) Bir sanat yapıtının başarısının insanı bir bütün olarak vermesine bağlı olduğuna C) Sinema ile edebiyatın kendine özgü ifade yöntemlerinin bulunduğuna D) Her edebî yapıtın sinemaya uyarlanmaya elverişli bir yapı göstermediğine 190 E) Edebî yapıtların sinemaya uyarlanmasının edebiyat ile sinema arasındaki sınırları kaldırdığına tim 39 200 kah ner azi Ha An de Al ba a Ö d S t kitaplar olmaz