Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

is anlon 22. Mesele derhâl köye yayıldı. Savrukların Hüseyin'le kav- galı olan ve kasabada pabuççuluk yapan Garip Mehmet, köylülerden duyduğu cinayet işini hemen hükümete bil- dirmişti. Müddeiumumi [savcı], evvela kendisi doktoru da alıp gelecekti. Sonra ağustosun bu sıcağında günlerce at üstünde yolculuğu pek gözüne kestiremedi. İşi tahkik et- melerini söyleyerek açıkgöz iki candarma yolladı. Doktor, daha ihtiyatlı bulunmak için, eğer bir cinayet varsa cese- di çıkarıp kasabaya getirmelerini candarmalara sıkı sıkı tembih etti. Sarı Mehmet'in anası ifadesinde hiçbir şey söylemedi. Yalnız, ben kimseden davacı değilim, dedi. - "Oğlun eceliyle mi öldü, vuruldu mu?" sorgusuna bile aynı cümle ile mukabele ediyordu. Oğlunun acısı daha içinden çıkmamıştı fakat hükümet kapısına düşmek, ona, oğlunun ölümünden daha korkunç geliyordu. Bu parçadan, toplumcu gerçekçi hikâye anlayışı ile ilgili aşağıdaki özelliklerden hangisi çıkarılamaz? A) Sanat, sorunların yansıtılması için bir araç olarak de- ğerlendirilmiştir. B) Köylülerin yaşamındaki sorunlar öne çıkarılmıştır. C) Realist bir bakışla yaşananlar yansıtılmıştır. D) Kişiler, eleştirel bir bakış açısıyla betimlenmiştir. E) Gözleme dayalı bir anlatım benimsenmiştir.

is lon 3. Okuru kitapla tanıştırma sorunu, neredeyse kitapla yaşıt tır. Salt yayıncıların değil, okuduğunu başkalarıyla pay- laşmak isteyenlerin, kitapseverlerin, eleştirmenlerin de üstlendikleri bir iş olmuştur bu. Bu konudaki çalışmalar, çağlar boyunca süregelmiştir. Dünyanın en eski kütüpha- nelerinden olan İskenderiye Kütüphanesi'nde, kitapların belirleyici özelliklerine, yazılış amaçlarına göre listelenip okurlara sunulduğunu biliyoruz. Aynı işi Quştilian'ın Ro- ma'da yaptığını; eğitimde kullanılacak, insanın kişiliğini, düşünce ve düş evrenini biçimlendirecek kitaplar için özel kataloglar hazırlattığını kitaplar yazıyor. Tüm Orta Çağ boyunca değişik dinlerin yönlendiricileri, amaçlanı doğrultusunda böyle kitap listeleri hazırlamışlardır. Bu parçada anlatılanlardan ulaşılabilecek sonuç aşa- ğıdakilerden hangisidir? A) Yeni kitaplar yayımlamaktan daha önemlisi yeni okur- lar bulabilmektir. B) İnsanların kitap okumaya alıştırılması, kitaba karşı ilgi uyandırılması ile mümkündür. C) Bir kitabı beğenerek okuyan insan, onu başkalarının da okumasını ister. D) Kitaplara karşı ilgi uyandırmak, her dönemde önemli bir konu olmuştur. E) İnsanların kitaba ilgi göstermelerinde, tarih boyunca yapılan çalışmalar etkili olmuştur.

6. Psikolojiye göre, "sürü psikolojisi"; belirli kurallar ve ko- şullarla şekillenen bir topluluğun sorgulamadan birbirine benzer düşünce, inanç ve davranışlar geliştirmesidir. Bu eğilime iş hayatında, siyasi gruplar içinde, spor karşılaş- malarının yapıldığı stat ve salonlarda çok sık rastlanır. Gerek iş hayatında gerekse bir grup içinde, lidere itaat veya gruptan dışlanmamak adına, bireyler, grup ve liderle paralel düşünürler. İnsanlarda, başarılı örnekleri ve toplu- lukları izlemek doğal bir eğilimdir. Bu nedenle futbolda takım tutmak çok sık karşılaşılan bir durumdur. Üçüncü dünya ülkelerinde Avrupa'nın başarılı takımlarının forma- larıyla dolaşan pek çok insana rastlamak mümkündür. Benzer şekilde, bir takımın taraftarı olan kişi, hiçbir katkısı olmadığı hâlde o takımın başarılarıyla gururlanır. Maçları ve gelişmeleri, o takımın çıkarları açısından değerlendirir. Bu parçada anlatılan kişilerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Başka insanlarla dayanışma içinde olmaya önem ve- rirler. B) Bazı durumlarda tarafsızlıktan uzaklaşabilirler. C) Eylemlerinde özgür, bağımsız değillerdir. D) Yaptıkları eylemi, savundukları fikri sorgulamazlar. E) Yalnız kalmamak için, içinde oldukları gruptan farklı hareket etmezler.

TYT/ TÜRKÇE 37. ve 38. soruları aşağıdaki parçaya göre ce- vaplayınız. (1) Eğitim ve dil birbiriyle yakından ilgili iki alan (11) Kuşkusuz dili kullanmanın tek amacı eğitim değildir. (III) Bu yüzden eğitici yayınların dili açık seçik, doğru ve seslendiği kitlenin düzeyine uygun olmalıdır. (IV) Bu koşullara uygun olmayan kitap, ikisindeki bilgiler ne kadar yararlı olursa olsun, işlevini yerine getiremez. (V) Aktarılmayan, anlaşılmayan bilgi de bir bakıma yok sayılır. 37. Bu parçada yazarın asıl anlatmak istediği numara- lanmış cümlelerin hangisinde verilmiştir? A) I B) II C) III D) IV Q A R NEV 39.

ki kez ç Yalnız III yer paty, ksük ç rden hi usbcom blon ikmiştin niz III 257.-260. soruları aşağıdaki bilgilere göre birbirinden bağımsız olarak cevaplayınız. Haftanın tüm günlerinde beyaz/cav kuşburnu çayı, papatya çayı, Seylan çayı, Türk çayı satan bir kafede Aydın, Beril, Cansu, Dilek, Efsun, Firdevs adlı kişiler çay içmektedir. Çayların her birinden günde en fazla) iki tane satılmaktadı Hafta boyunca her çaydan en az bir kez satılmaktadır Kafede herkes haftada en. az iki, en fazla dört çay içmektedir. Kafeyle ilgili şun- lar bilinmektedir: Beril pazartesi günü kuşburnu çay içmiştir. Beyaz çay her gün bir kez satılmaktadır. Aydın ile Beril kafeye aynı gün gitmemiştir. Türk çayı her gün birer kez satılmıştır. Ch . . Papatya çayı biri cuma günü olmak üzere hafta- da iki kez satılmıştır. Seylan çayı salı ve cumartesi günleri ikişer kez satılmıştır. Günde en fazla dört çeşit çay satılabilmektedir. | Ponarte Sale Corsen Pers Care Cen yo f Berl B A) Aydın pazartesi kafeye gitmemiştir. B) Salı günü dört çeşit çay içilmiştir. C) Çarşamba günü dört adet çay içilmiştir. D) Beril sadece kuşburnu çayı içmemiştir. E) Pazar içilen çayları içenlerin tümü bellidir. ENIM F 257. Buna göre papatya çayını sadece Aydın'ın içtiği A bilindiğinde aşağıdakilerden hangisi kesin olarak M doğrudur? HOCA 258. Pazartesi üç çeşit çay içildiği bilindiğinde aşağı- dakilerden hangisi kesin olarak yanlıştır? A) Pazartesi Dilek Türk çayı içmiştir. B) Pazartesi Cansu Seylan çayı içmiştir. 221 C) Salı günü içilen çay çeşidi pazartesi gününden fazladır. D) Pazartesi beyaz çay içen kişi çarşamba da beyaz çay içmiştir. E) Pazartesi ve salı çay içen kişiler farklıdır. 259. Buna göre Seylan çayı satılan günlerde Cansu'nun çay içmediği biliniyorsa Per Pazartesi IT. Sal 11. Cumartesi günlerinden hangilerinde kafeye gitmediği kesin olarak bellidir? A) Yalnız D) I ve II B) Yalnız II C) Yalnız III E) II ve III 260. Buna göre papatya çayının hafta içi ve arka arka- ya gelen günlerde satıldığı bilindiğinde aşağıda- kilerden hangisi kesin olarak yanlıştır? A) Pazartesi günü üç çeşit çay satılmıştır. B) Salı günü üç çeşit çay satılmıştır. C) Çarşamba günü dört çeşit çay satılmıştır. D) Perşembe günü iki çeşit çay satılmıştır. E) Pazar günü iki çeşit çay satılmıştır. 71

5. Feis ****** Çocuklar için yazmak, "çocuk işi" olmak bir yana olduk- ça zordur. Alıştığınızın dışında bir gözle görebilme bece- risi ve sonsuz hayal gücü gerektirir. Dünyayı başka kav- ramlar, başka kelimeler, başka bir ruhla anlatabilmek için berrak bir zihniniz, kıvrak bir kaleminiz olmalı. Çocuklar için yazmak; onların dünyalarını, bilinç seviyelerini kav- ramaya, hatırlamaya çalışmayı gerektirir. Bu çaba, yazarı aşağıya çekmez; aksine yükseltir. Kendi yetişkin bilinci- mize çocukların seviyesinden bakma imkânı kazanırız, bunu da yabana atmamak lazım. Çocukların severek okuyacakları bir metin kaleme almaya çalışmak kendi bi- lincimize, kendi seviyemize bir meydan okuma olarak da değerlendirilebilir. Yazarın sözlerinden, çocuk kitabı yazmak ile ilgili aşa- ğıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Yazarı küçük düşürücü bir uğraş olmadığı B) Kolay bir iş olmayıp özel maharet gerektirdiği C) Başarılı olmak için, bu alanda eğitim almanın gerekli olduğu D) Dünyayı ve olayları çocukların bakış açısı ve zekâ dü- zeyi ile değerlendirmeden başarılı olunamayacağı E) Yazarın kendini zorlamasını gerektirdiği 7.

Televizyonun bir reklam aracı olarak gelişmesinden bu yana, aileler, televizyonu ailenin bir üyesi olarak görmeye başladılar. Birçok evde aileler, zamanlarını ve hatta mo- bilyalarını televizyona göre düzenlemektedir. TV izleme bir seçenek olmaktan çıktı, asıl seçenek hâline geldi. Bazı anne babalar, TV'yi, küçük çocukları için "elektronik çocuk bakıcısı" olarak kullanmaktadır. 9 aylık bir çocuk bile günde yaklaşık 90 dakika TV seyredebilmektedir. Yetişkinler arasında ise -yaygın inanışların aksine- TV bir numaralı boş zaman geçirme aktivitesidir. Yapılan araştır- malar, TV izlemenin diğer bütün aktivitelerden daha çok zaman aldığını göstermektedir. Bu parçadan çıkarılabilecek sonuç aşağıdakilerden ve hangisidir? 4. A) Pek çok aile, yaşantısını TV'de izlediklerine göre dü- zenlemektedir. B) Günümüzde TV, asıl amacıyla ilgisi olmayan bir işlev yüklenmiştir. C) TV, her yaştan insan için en yaygın eğlence aracıdır. D) TV izlemek, bir program dahilinde olmazsa olumsuz sonuçlar doğurabilir. E) TV izlemek, insanların günlük hayatında çok önemli bir yer tutmaktadır.

2. (1) Bilgisayar oyunları, uzmanlar tarafından mükemmel öğreticiler olarak değerlendiriliyor. (II) Eğer eğitici ve öğ- retici oyunlar oynanırsa çocuğun bilişsel, psikososyal gelişimi destekleniyor. (III) Ancak çocuklar ve yetişkinler, çoğunlukla şiddet içerikli oyunları tercih ediyorlar. (IV) Bu oyunlarla birlikte şiddet içeren düşünceler, hisler, davra- nışlar artıyor. (V) Bu çocuklar, arkadaşlarıyla saldırgan biçimde oynuyor, kavga ediyor; öğretmenleriyle tartışı- yorlar. "Bilgisayar oyunları"nın anlatıldığı bu parçadaki nu- maralanmış cümlelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. cümlede, genel bir yargı açıklanmıştır. B) II. cümlede, ilk cümledeki yargı sınırlandırılmıştır. C) III. cümlede, oyunların olumsuz yönlerinden, zararla- rından söz edilmiştir. D) IV. cümlede, oyunların, kişilerin duygu dünyası üze- rindeki etkisinden bahsedilmiştir. E) cümlede, oyunların yol açtığı etkilerin, kişinin yaşa- mina nasıl yansıdığı açıklanmıştır.

lik er Jakobiyen Yayınları edebiyatla bütünleştirmesidir. Yukarıdaki parça iki paragrafa aynimak istenirse ikinci paragraf hangi cümleyle başlar? A) II B) III (V) Bu aksediş yazanın çağdas EV 4. (1) Sanat eserlerinde süpriz olmazsa olmazlardandır. (II) Okur, olayların uysal bir derede, Anadolu'yu bir sandalın sakince ilerlediği gibi anlatılan eserlere ilgi göstermez. (III) Ara sıra bu derenin çağlamasını, sandalın batma tehlikesi yaşamasını is- ter. (IV) Bu tabloyu bir tiyatro salonundaymış gibi kanlı, canlı izlemek ister. (V) İşte bunu, okurun bu istediğinin farkında olan yazar, eserlerini süprizlerden mahrum bırakmaz. (VI) Her zaman yeni heyecanlar sunmaya çalışır okuruna. Bu parçadaki anlam akışını sağlamak için numaralanmış cümlelerin hangisinden sonra "Çünkü süprizlerden arındırıl- mış bir eserin okurda hiçbir heyecan uyandırmayacağını ya- zar bilir." cümlesi getirilirse parçanın anlam bütünlüğü sağlanmış olur? A) II B) III D) V E) VI

de aslın- y doku- canları, elen iz- lüverir olun- diğini enin aten D Jakobiyen Ya 8. Okurun geçmiş yüzyıllarda yazılmış bir eseri anlayabilmesi, eserin tadına varabilmesi ve eseri değerlendirebilmesi için eserin yazıldığı çağdaki koşullar, inançlar, dünya görüşü, s nat anlayışı ve gelenek görenekleri hakkında bilgi sahibi olma- si gerekir. Bundan ötürü eseri tam anlamıyla kavrayabilmek, ona doğru bir açıdan bakabilmek için okurun gözleriyle baka bilmesi lazımdır esere. Bu imkanı sağlamak en çok edebiyat tarihçilerine ve araştırmacılara düşer. Bu parçada vurgulanmak istenen düşünce aşağıdakiler- den hangisidir? Eseri olduğu gibi görebilmek için esere ilişkin bilgiler sağ- lamak şarttır. sil B) Tarihsel metinler anlaşılmadıkları için günümüzde değerini yitirmiştir. munovials? C) Geçmişte yazılan metinlerin doğru ve yanlışsız tespit edil- mesi gerekir. prengule.stoel D) Tarihsel eleştiride sanatçılar yazarın biyografisine yer ver- melidir. Edebiyat tarihçileri okuru eski metinleri anlayabilmeleri için bilgilendirmelidir. 0 (0 2. ins tur za ki iç n S

karşısına çıkı kulağa hoş ge ışıklarla bezeli sah helendikten s zar, ateş böceğinin na seyircinin duyg kınca karşı- mü? adlı oy Erdoğan'ın yo kişilere anlamlar da yüklen en gerçek aydınlığı üğüm olarak göze YILDIZ SERİSİ / TYT PARAGRAF SORU BANKASI PARAGRAF anmış cümlelerde. içermemektedir? D) IV 1. 1. ve 2. soruları aşağıdaki parçaya göre cevap- layınız. lyi bir eserin yazılabilmesi için gözleme dayanılması gerektiğini anlatan bir köşe yazısı okudum bugün. Göz- leme dayanmayan eser gerçeklikten nasibini almamış- tır, diye de bir yargıya bağlanıyordu bu düşünce. İyi de gözlem yoluyla elde edilen her bilgi, her diyalog edebî bir dile dönüştürülebilir mi veya salt gözleme dayanıyor diye bir eser hakkında yargıya varılabilir mi? Yazma sa- natını böyle doğrudan ve yalnız gözleme getirip yasla- mak yanlış bir kanı. Flaubert'e bakalım. O, zamanının çoğunu evinde geçirir, eserlerini de evinde yazarmış. O hâlde, Flaubert'in eserleri iyi değildir diyebilir miyiz? Yıl- lar yılı hapis hayatı yaşamış biri, bir bakarsınız dünya edebiyatının en değerli eserlerini yazmış. Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Tanık göstermeye başvurulmuştur. BDüşünce somut bir örnekle desteklenmiştir. Tartışmacı bir anlatım benimsenmiştir. D) Sözde soru cümleleriyle anlatım güçlendirilmiştir. Kesin yargılardan kaçınılması gerektiği sezdirilmiştir. FEN BİLİMLERİ YAYINERI

E Kültürün İnsana Kazandırdıkları 14. Okumaya ve düşünmeye çok erken başlayıp eleştiri yazmaya geç başladım. Bu tam da istediğim yerden başlayıp neden sonra pişmanlık duymayacağım yazılar yazmak için yeterin- ce donanımlı olmayı kafama koymamla ilgiliydi. Denemeye geç başlamamın nedeniyse eleştirinin yoğunluğuna emek ve zaman isteyen ağırlığı vermem gerektiğiydi. Ayrıca ken- dimi kafaca hazır olacağım uygun zamanları beklemem de gerekti. Yine de şu var: Yaratıcı ve çözümleyici eleştiri anla- yışını kurguda, biçimde, dilde en yetkin biçimde kotarabil- me kaygılarımın ürünü olan yazılarımın, denemenin kayna- ğından su aldığını da görüyorum. Bu parçanın yazarının eleştiri yazmaya geç başlaması, Dingin bir zaman dilimi bulamaması 1. Yetkin bir konuma ulaşmayı istemesi Kendini tam olarak hazır hissetmemesi IV. Üslubunu geliştirmek için deneme yazması nedenlerinden hangisiyle açıklanabilir? A) Yalnız I D) II ve IV B) Yalnız II E1, Il ve IV C) I ve III TYT

2. Jakobiyen Y Geçmişi hiçe sayalım, bizden önce yaşamış olanların bul- duklarına, söylediklerine aldırmayalım mı demek istiyo- ruz? Olur mu hiç böyle bir şey? Geçmişi hiçe sayan, tari- hin kendilerine öğrettiğini dinlemeyen bir çağ, yabanileşir onlardan ders almamak aynı yanlışlara tekrar tekrar düş- ve giderek ilkelleşir. Bütün yaşananları tekrar denemek, memize neden olur. Ancak - Bu parçanın sonuna dil ve düşüncenin akışına göre aşağı- dakilerden hangisi getirilebilir? A) tarihteki birçok olay, bugün bile ilgiyle okunuyor ve konu- şuluyor. B) ne olursa olsun biz atalarımızın yaptıklarına her zaman sahip çıkmalıyız. C) buna rağmen geçmişe takılıp kalmak geleceğimize gölge düşürür. D) tarihe saplanıp kalmak da tarihin tecrübelerinden yararlan- mak kadar tehlikelidir. Jakobiyen Yayınları Te E) geçmişte yaşamış insanlara her şeyi biliyor gözüyle bak- mak da tehlikelidir. C

X Atatürk, "Hiç şüphe yok, devletimizin ebedi müddet yaşaması için, memleketimizin kuvvetlenmesi için, milletimizin refah ve mutluluğu için hayatımız, namusumuz, şerefimiz, geleceğimiz için ve bütün ulusal kavramlarımız ve nihayet her şeyimiz için mutlaka en kıskanç hislerimizle, bütün uyanıklığımızla ve bütün kuvvetimizle milli egemenliğimizi muhafaza ve müdafaa edeceğiz" demiştir. Atatürk'ün bu sözlerinin; I. cumhuriyetçilik, II. milliyetçilik, III. devletçilik ilkelerinden hangilerini yansıttığı savunulabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve III E) II ve III C) I ve I 7.

27. Uçma becerisi, kuşları diğer hayvanlardan ayıran özelliktir. Uçuş yeteneğinin yanı sıra, üstün görüş yetisi de kuşların öne çıkan bir başka niteliğidir. Bu özellik, çok yüksekten küçük hayvanları saptayabilen avcı kuşlarda son derece gelişmiştir. Doğaya olağanüstü derecede uyum sağlamış yapılarıyla yeme alışkanlıklarına bağlı olarak birçok değişik biçime bürünen gaga; yırtıcı kuşlarda keskin kenarlı, ağaçkakanlarda çok sert ve sinek kuşlarında boru gibidir. Tüyleri de özgün yaşam tarzlarına uyum sağlamıştır. Soğuk iklimlerde yaşayan kuşlar kalın telek tüyü katmanlar ve yalıtkan ince tüylerle korunur. Erkek kuşlarda renkli tüyler dişileri çekerken mat renkler kamuflaj sağlar. Bu parçadan kuşlar ile ilgili, Beslenme şekilleri fiziksel özelliklerini etkilemiştir. Tüylerinin renklerini iklim şartları belirler. Sadece avcı kuşların görüş yetisi üst düzeydedir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız B) Yalnız II C) I ve II D) Ive !!! E) I, II ve III

nam, sevine ediği için doğu şöyle der: "Du de bile m ama ağlamasına durma sizliğine, a bu. Insanla umu deri söyleye ek doğru m.. değildir. ometreni aç! 15. Maalesef cep telefonları mahremiyet ve güvenlik için tasarlan- madı. Bu cihazlar sadece zamanımızı ona bağışlatmakla kalmı- yor, başta konum olmak üzere sizin birçok yeni gözetim biçimi- ne maruz kalmanıza da yol açıyor. Çoğu cep telefonu, kullanıcı- sına bir masaüstü veya dizüstü bilgisayarın verebileceğinden çok daha az kontrol imkânı veriyor: işletim sistemini değiştirmek, za- rarlı yazılım saldırılarını araştırmak, beraberinde gelen istenme- yen yazılımları kaldırmak ya da değiştirmek... Mobil operatör, internet tarayıcı, mobil uygulama gibi üçüncü şahısların cihazı- nızı nasıl kullandığınızı izlemesini engellemek çok daha zor. Da- hası, cihaz üreticisi cihazınızın eskidiğini söyleyerek size, güven- lik güncellemeleri de dâhil olmak üzere, yazılım güncellemeleri sunmayı tamamen bırakabilir. Böyle diyen birinden aşağıdakilerden hangisini söylemesi bek- lenmez? 117 A) Fabrika yüklemesi olarak gelen uygulamaları kaldıramıyo- rum, ancak devreden çıkarabiliyorum; mobil de olsa mül- kümde istediğimi neden yapamıyorum? BDiyorlar ki ücretsiz uygulamalar bizim hareketlerimizi takip ediyor; yahu adam benim gibi garibanın ne yaptığıyla ne di- ye ilgilensin ki! C) Mobil cihazlar üzerinde tam bir sahipliğimiz yok denebilir, isteğim dışında sayısız işler yapan bir cihaz bana neden gü- 17. Ab ni ven versin? D) Bir otomobil düşünün, üç beş yıl sonra üretici firma "Bu mar- ka artık kullanımdan kalktı, başınızın çaresine bakın." diyor; ne fark var yani, cep telefonu sahibine yazık değil mi? E) Bir bilgisayar düşünün, işletim sistemini değiştirebilirsiniz, hakkınızdır bu; peki cep telefonu sahibine neden bu imkânı vermiyorsunuz? M 11 C