Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

tens unduz 13. Güven kişinin güç duygusundan kaynaklanu Kand güvenen kişi başkasına da güvenir. Başkasına güvenm yen kişi kendisine de güvenmez. Insan işkilerinde ban ları önce kendini düşünse de başkalanının haklarını ve duygularını her zaman hesaba katar Bu kişiler, güvenli davranış biçimine sahip kişilerdir. Güvenir davranış biçimi bazı kaynaklarda atılgan davranış biçimi olarak da ifade edilmektedir. Güvenli davranışı benimsemiş kişi, bireyler arası iletişimlerinde kendisinin ve başkalarının haklarına saygılıdır. Kendisine olan güveni ve benlik saygısı yük- sektir. Kendisininki kadar, başkalarının duygu ve düşün- celeri ile de ilgilenir, onları da dikkate alır. Bu parçadan "kendine güvenen kişi" ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? Ailetişim becerisi yüksektir. Güçlü olduğuna inanır. Başkalarının haklarına saygı duyar. Başkalarına da güvenir. Diğer insanların düşüncelerine de önem verir. ++

uza- ana. dan Yol cen SÜ- ise arı- rin um sını bir ayınları kunduz 21 22 23 24 Q Seslerden oluşan dilin belli kurallara ya mesi yazım (uma) olarak adlandentie II. Sözlü anlatımdaki ifadelerin yazıya godine sında sözcüklerin, özel adların, deyimlerin kalıplarının, eklerin yazımında belirlenmig k uyulmazsa bir süre sonra dilin ortak letişim a olma niteliği sarsılabilir. Örneğin makine yerine makina, meyve yerine me kurdele yerine kordale veya kurdela, egzoz y eksoz veya egsoz, şoför yerine şofor veya şöy mak birer yazım yanlısıdır. IV. Bu bakımdan yazılan her yazının geçerli yazım kun larına uygun olması gerekir. V. Bu durum yazılı anlatım bozukluğuna yol açacağı kuralsız olarak yazılmış bu yazıların okunuşunda a sözlü anlatım bozukluklarının ortaya çıkmasına y açacaktır. Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi sonuncu olur? A) I B) II C) III D) IV (E)

6. Lewis Caroll'un eserleri, çocuk ve gençlik edebiyatı türü içinde de değerlendirilmektedir. Bu bağlamda bu tür ede- biyat, maalesef, diğer türlere göre daha yeni bir türdür ve uzun süre, karşısında bir hedef kitlesi bulamamıştır. Bunun nedeni dünyada uzun süre çocuğa bir statü tanınmaması ve çocuğun ciddiye alınmamasıdır. Çocuktaki belli belirsiz kimliğin ortaya konması çabaları çeşitli dönemlerde çeşitli yazarlarca denenmiştir. Bu bağlamda çocuklara ait eserler- de uzaklara duyulan özlem ve özgürlük isteği, içgüdüsel ve derin bilgi sahibi olan hayvanların varlığında canlanmak- tadır. Böylece bazı güzellikler dünyanın keşfinden değil, iç dünyaların araştırmalarından doğmaktaydı. 19. yüzyılın ikinci yarısında yazılan Alice Harikalar Diyarında bu tanıma en çok uyan örnekler arasındadır. Bu parçada çocuk edebiyatı ile ilgili olarak aşağıdakile- rin hangisi yakınılan bir durum değildir? konusunun note A Edebiyat ürünlerinde çocuk konusunun yeterince işlen- memesi Çocuğun birey olma kabulünün oldukça geç kabul edil- mesi CÇocuk edebiyatı ürünlerinin yeni sayılabilecek bir dö- nemde başlaması D) Çocuk yazarların artmasının edebiyata olan etkisi E Çocuk edebiya ürünlerinin okuyucu kitlesi bulmakta zorlanması 148 7. Bu yak A) B) D) E) 8. B 1 C II ya A DENEME dükkânı-

2. Ermeni asıllı Urfalı Mateos, Büyük Selçuklu Sultanı Me- likşah'ın ölümü üzerine şunları söylemişti: "Herkesin ba- bası, bütün insanlara karşı merhametli ve hoşgörü sahibi, büyük Sultan Melikşah öldü. Onun ölümü bütün dünyayı büyük bir matem içine düşürdü." Bu bilgilerden hareketle Melikşah jle ilgili aşağıdaki- lerden hangisi söylenemez? A) Merkezîyetçi yönetime önem verdiği B Halkını kucaklayıcı politikalar izlediği C) Ülkesinde huzur ve emniyet sağladığı D Hoşgörülü bir siyaset izlediği E) Ölümünün üzüntüyle karşılandığı ekstrem

uğu sik- ger- eri eri in- en ak ini la- tır. is- tif ığı mış iyi e- n, ek ğa bir A gerçek - söyleme Oase objektif oluşturma ce er Ü- e- gelimi AB 2.500'üne bu yıl kalp rının yeni yapılacak kadar şanslı olanlar için bile azlığı kalbi reddetmesi ve yabancı hücrelere karşı büyük bir bağışıklık tepkisi vermesi olasılığı var. (IV) Organ sorunuyla başa çıkmak ve bu organların hastanın vücudu tarafından reddedilmesi olasılığını azaltmak için araştır- macılar hastaların kendi hücrelerinden sentetik organlar yaratmaya çalışıyor. (V) Bilim insanlarının oluşturduğu bir ekip bu hedefe giderek yaklaşarak yetişkin cilt hücrelerin- den işlevsel insan kalp dokusu üretmeyi başardı. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi sovlenemez? cümlede bir genelleme yapılmıştır. B) I Cümle kendinden önceki cümlenin örneği niteliğindedir. Il cümlede bir ihtimalden söz edilmiştir. D) N. cümlede bir amaç dile getirilmiştir. E) V. cümlede aşamalı bir durum söz konusudur. er - bir 4. Dünya hayatı sadece bir oyundan ibarettir ikazı ile yola çıkan insan, esasen hafife alınmayacak derecede - --- sürecinde oyun serüveni içerisindedir. Bu yolculukta bir oyun kah- ramanı olan insan, dil aracılığıyla kültürünü madde ve zihin arasında oyunsal bağlantılar kurmuştur. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? Bciddiyet isteyen - inşa etme D) bilindik - yeniden kurma E) önemli-düzeltme 5. (1) Televizyon ve radyo haberleri karşısında gelenekse medya araçlarından olan gazete, haber bakımından daha durağan bir işleyişe sahiptir. (II) Gazetede yer alan habe ler güncellenebilirlik bakımından televizyon ve radyoda daha geri planda kalmaktadır. (III) Televizyon ve rady haber iletiminde gazeteden çok daha hızlı olmaktadır. ( Televizyon haberlerinde görselliğin ön plana çıkartılm ve canlı görüntülerin verilmesi televizyon haberler sevilmesinde önemli bir etki unsuru olmaktadır. (M ne kadar radyo haberleri hızlı haber yapımı olara televizyon haberleri de görsellik olarak gazeteder do bu durum gazete haberciliğinin öne

beynin an ile Jinen ğu i D B D) I ve III 12 dakikadır 310 Marketlerimizde kol gezen besin-yoluyla aldığımız tehlikeli bir kitle imha silahı (KIS) var: gluten. Gluten çoğunlukla buğdayda ama aynı zamanda arpa, çavdar ve yulafta da bulunan bir protein karışımıdır. Bu tahıllardan ekmekler, makarnalar, granolalar (kuru meyve ve tan karışımından yapılan kahvaltı), erişte-noodle ve tortillalar yapılıyor. Bu durum, doğuştan gelen bir bağışıklık sistemi kişi için büyük dert. Bu hastalarda gluten vücudun ince hastaligi olan çolyak hastalığından muzdarip milyonlarca bağırsağa saldırmasına sebep oluyor. Daha fazla sayıda insan ise colyak olmayan buğday hassasiyeti'ne sahip. Bu hassasiyette gluten, çölyak benzeri belirtileri tetikler ve kişi karın ağrıları çekebilir, ishal olabilir veya depresy girebilir. Gluten bu hastalıklara sahip bireylerin bagirsaklarında bomba etkisi yaratır. Hassasiyet taşımayan kişiler içinse yararlıdır. Bu parçaya göre gluten ile ilgili olarak 1 Tahil urunlerinde değişik oranlarda bulunur. Genel nüfusun çoğunluğu için zararlı bir proteindir. W. Kullanan herkeste karm ağrısı ve ishale yol açar. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız T B) Yalniz 1 te be gelis yaşlılık E) II ve III yavaşlam değişikli yaklaşı genel olmak Arbbi Yas bir p C) I ve II

UM- LE- tap- azi SI- sir. ir. S- e 5. Toplun yuk- gınlığıdır. sekliğiyse bir ölçütü de beyinsel merakın yay- A) Toplumun kendini geliştirmesi yönetimin politi- B Merak, bireyleri geliştirdiği gibi bilimin de teme- kasıyla ilgilidir. lini oluşturur. C) Toplumsal gelişimin birden fazla ölçütü vardır. D) Üretimi yüksek olan toplumlarda merak en E) Bilimsel gelişmelerin hız kazanması için beyin- önemli yol açıcıdır. sel merak gerekir. 4. 1.-5. SORULARDA, BAŞTA VERİLEN CÜM- LELERDEN KESİN OLARAK ÇIKARILABİLE- CEK YARGIYI BULUNUZ. Uygarlığın gelişmesinde bilim ve teknolojinin ilişkisi her zaman önemli bir rol oynamıştır. A) Uygarlık, bilim ve teknoloji olmadan gelişmez. B)Bilim ve teknoloji uygarlığı doğrudan etkiler. C) Uygarlığın gelişiminde bilimsel adımların önemi teknolojininkinden daha önemlidir. D) Bilim teknolojinin gelişimini etkiler. E) Bilim ve teknolojinin dışında da uygarlığın geli şimini etkileyen faktörler vardır. rale 8. A) B) C) (D) E) Büyü le her A) C C) f B P

31. Eskilerin "Ceviz ağacının altında oturulmaz, uyunmaz." sözünü bilirsiniz. İşte bu söz boşuna söylenmemiş. Bir ceviz ağacı, o çok güzel Nâzım şiirinden ve Cem Ka- raca şarkısından daha fazlasıdır. Ceviz ağacının yap- raklanı sülfür gazı salgıladıkları için ceviz ağacının altı- na oturulduğunda uyuşukluk ve sersemlik hissedilir. Hatta bazı yörelerde "Ceviz ağacının altında oturan er- ken ölür." gibi söylemler vardır. Sülfür gazı, havada bu- lunan gazlardan daha yoğun olduğu için dibe çöker. Ceviz ağacı görenler varsa -fark etmiştir ki- altında pek fazla ot, bitki gibi şeyler görmek mümkün değildir. Bu- nun sebebi, bahsettiğimiz sülfür gazıdır. Ceviz ağacı güzeldir, sağlıklıdır; keza gölgesi yeter ve sülfür gazı- nin ozon tabakasını tamir etme özelliği de olduğu için bol bol bulunması iyi olacaktır. Yine de ne olur ne ol- maz, insan yoğunluğunun fazla olmadığı yerlere dikil- mesinde fayda vardır. Bu parçadan hareketle "ceviz ağacı" ile ilgili aşağı- dakilerden hangisi kesin olarak söylenemez? A) Etrafındaki diğer bitkilere zarar verdiği B) Şarkılara, şiirlere konu olduğu C) Yapraklarının bir gaz salgıladığı D) Dünya için gerekli olduğu E İnsanların ölümüne sebep olabileceği

5. Insanoğlu, dünyada var olduğu andan itibaren bir şey- ler yapma isteği ve zorunluluğu içerisinde olmuştur. Ki- şi; bir taraftan hayatta kalmak için açlık, hastalık ve so- ğukla mücadele ederken diğer taraftan bir şeyler üret- menin peşinde olmuştur. Bu üretimi "yaratıcılık" tabi- riyle de algılayan birey, sanatın varlığını keşfeder. Sa- natın varlığı kâinatın her yapı taşında kendisini göste- rir. İnsanoğlu, yapısında var olan potansiyeli kullana- rak birçok sanat eseri oluşturmuştur. Birey, her ne ka- dar üretim faaliyetlerini genelde bilinçli yapsa da bir kısmını ise bilinç dışı ve bilinçaltı yönleri ile gerçekleş- tirir. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) İnsanın gerçek kimliğine ancak sanat ile ulaşabi- leceği B) İnsanın hayatta kalabilmek için doğa ile mücade- le etmesi gerektiği C) Kendini geliştirmeyi başaran insanların sanat ya- pabileceği D) İnsanın ilerlemesinin temelinde üretme dürtüsünün olduğu E) Ancak bilinçli yapılan üretim faaliyetlerinin gerçek değerini bulduğu

33. Amazon'un kurucusu, milyarder iş insani Jeff Bezos, şirketinin mekiğiyle gerçekleştirdiği uzay yolculuğunu tamamladı. Bezos, birkaç dakikalık uzay yolculuğunun ardından dünyaya döndü. 57 yaşındaki Bezos'u taşı- yan mekiğin, uzayda geçirdiği birkaç dakikanın ardın- dan ABD'nin Teksas eyaletindeki çölde bulunan üsse güvenli bir şekilde iniş yaptığı bildirildi. Mavi bir astro- not giysisi ve kovboy şapkasıyla yolculuğa çıkan Bezos'un, yanındaki üç kişiyle birlikte yaklaşık 100 ki- lometre yüksekliğe ulaştığı belirtiliyor. Bezos'un sahi- bi olduğu uzay taşımacılık şirketinin eylül ya da ekim ayında bir uzay turistini daha uzaya taşıması planlanı- yor. Dokuz gün önce de Ingiliz milyarder Richard Bran- son, uzay mekiğiyle uzaya gitmişti. Bezos, Branson ve Elon Musk; uzay taşımacılığı alanında sahip olduklan şirketler aracılığıyla çekişme hâlindeler. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Şirketler arasında, uzay yolculuğunun bir rekabet alanına dönüştüğüne B) Bazı şirketlerin uzay turizmini hayata geçirmeye başladığına C) Sivil oluşumların uzaya yolculuk gerçekleştirdiği- ne D) Uzay yolculuklarının çok uzun süreli gerçekleştiril- mediğine E) Şirketlerin uzay yolculuğu için fon oluşturduğuna

O, dünyanın her yerinde "en büyük boksör olarak b linmektedir. Muhammet Ali bu lakabı kendi kendine vermemiş, üstelik boks ringlerinde üç kez dünya ağr sıklet şampiyonu olarak lakabını hak ettiğini kanıtla- miştir. Unvanını 20. yüzyılın en iyi boksörlerinden ba zılarının karşısında başarıyla müdafaa etmiştir. Dünya, Ali'den önce böylesine karizmatik ve yetenekli bir spor- cu görmemiştir. Aynı zamanda Amerikan tarihinin son derece karmaşık bir döneminde tartışmalı, politik ve dini görüşlerini kamuoyunun önünde açıkça paylaş maktan çekinmemiştir. Bu parçada "Muhammet Ali" ile ilgili aşağıdakiler- den hangisine ulaşılabilir? A) Çıktığı maçların tamamını kazandığına B) Görüşlerinden dolayı hapse atıldığına C) İlklere imza atan birisi olduğuna D) Mücadeleci ve cesur bir kişiliğe sahip olduğuna E) Muhammet Ali adını sonradan aldığına

EBİR LARI A 20. İklim krizi farkındalığının artmasıyla birlikte ağaç ekimine de önem gittikçe artıyor. Dünyaya karşı duyulan suçluluk duygusu özellikle doğal afetler sırasında daha fazla ya- şanıyor. Ancak uzmanlar, bilinçsiz şekilde ağaç dikmenin canlı yaşamına zarar verdiğini söylerken gelecekte de bitki örtüsünü olumsuz etkileyeceği görüşünü savunuyor. Uzmanlar, yangınların ardından gerçekleşen ağaç dikme uygulamaları yerine, yanan ağaçların dallarının keserek yere sermenin uygun bir uygulama olacağı düşüncesine sahipler. Bu sayede, bölgede erozyonu da engellemenin mümkün olacağını savunuyorlar. Bu parçada anlatılanlar aşağıdaki sorulardan hangisi- ne karşılık söylenmiş olabilir? Son dönemlerde artan orman yangınlarının temel sebepleri nelerdir? B) Orman yangınlarına karşı ağaç dikmek, yaraları sar- maya yeter mi? Orman yangınlarına karşı bölge halkının bilinçlenmesi gerekmez mi? Di iklim krizinin sonuçları arasında insanları bekleyen neler var? E) Uzmanlara göre biyolojik zenginlik için neler yapmak gerekiyor? 21. Doğal ve tarihî güzelliklerinin

LAMITRA A 29. Toplumsal hayata ilişkin sorulardan biri de bu hayatın nasıl devam ettiğidir; insanlar doğar, büyür, ölür ama toplum varlığını sürdürmeye devam eder. Bu durum hemen hemen bir oyun takımının varlığını sürdürmesine benzer. Oyuncular ve antrenörler geçip gitse de takım varlığını devam ettirir. Toplum da bir oyun takımı gibi üs- telik ondan çok daha karmaşık bir yapı içerisinde pek çok unsurdan oluşur. Bu unsurların bir bütün olarak ilişki ve etkileşim içerisinde oluşturduğu yapı, toplumsal hayata süreklilik kazandırır. Bu nedenle toplumun bireylerinin, matematiksel toplamından daha fazla bir şeyi ifade ettiği söylenir. Toplum, temelde toplumsal etkileşimlerin ortaya çıkardığı toplumsal kurum, kuruluş ve gruplardan oluşan bütündür. Bu parçadan hareketle "toplum” ile ilgili aşağıdakiler- den hangisine ulaşılamaz? Varlığını devam ettirme özelliği ile oyun takımına benzediğine BY İnsanların sayısal olarak toplamından daha fazla anlam taşıdığına Çeşitli toplumsal yapılardan oluşan bir bütün olduğu- na Dy Hayatta nasıl devam ettiğinin öğrenilmek istendiğine Oluşum itibarıyla cevaplanamayan sorular barındır- dığına ÖZ YAY

B 39-40. soruları aşağıdaki parçaya göre cevap- layınız. Bisikletin hayatımıza girişi oldukça erken bir tarihe uza- nir. Ancak kırsal kesimde, Anadolu'nun ücra yerlerinde yaşayan çocuklar için bisiklet yalnızca hayaldi bir za- manlar. Şimdiki gibi doğa sporlarının yaygın olmadığı, şehirler arası bisiklet gezilerinin veya turnuvalarının dü- zenlenmediği, devlet desteğiyle hemen her üniversiteye öğrencilerin kullanımı için tahsis edilmediği, büyük şe- hirlerde yayaların kullanımı için kartlı bisikletlerin olma- dığı dönemlerde bisiklet; bir çocuğun en büyük tutkusu, babaların ise en teşvik edici karne hediyesi vaadiydi. Hangimiz böyle bir vaadin cazibesine kapılıp karnemiz- deki notlarımız iyi gelsin diye çalışmadık ki derslerimi- ze? Bisiklet birçok kişinin hayalini süslese de bazılarının yol arkadaşı bazılarının ise ilham kaynağı olmuş. Me- sela, Einstein insan yaşamını bir bisiklete benzetmiş ve "Hayat, bir bisiklet gibidir. Dengede durmak için hareket hâlinde olmak gerekir." diyerek yaşam, hareket ve den- geyi bisikletvari bir denklem ekseninde ele almış. Mark Twain, "Hemen bir bisiklet edinin, hayatta kalırsanız piş- man olmazsınız." demiştir. Türkçe 40. Bu parçada bisikletle ilgili aşağıdakilerden hangisi- ne değinilmemiştir? Olumlu bir pekiştireç olarak kullanıldığına B) Satın almanın zor olduğu dönemlere C) Bazı ünlü kimseler için ne anlam ifade ettiğine Bugün yaygın bir şekilde kullanıldığına E) Temel fiziki özelliklerinin neler olduğuna

18. Sanat eserlerinin herkes tarafından anlaşılması gerek- tiğini söylemek; bir yandan her kişinin, öbür yandan da her yaratıcının aynı anlayış seviyesinde olduğunu kabul etmek olmaz mı? İnsanların yalnız düşünceleriyle değil, zevkleriyle de birbirinden ne kadar ayrıldığını; sanat kişi- liklerinin yalnız görgü ve bilgi ile değil, yaratılıştan gelen sebeplerle de oluştuğunu düşünürsek bir sanat eserinin herkes tarafından anlaşılmamasını da tabii görürüz. Bu tabiilik toplumun durumuna uygun olduğu kadar sanatın da yapısına uygundur. Herkesin dileklerini göz önünde tutan, tuttuğu için de bir sanat değeri taşıyan eser gö- rülmüş müdür? Gerçek sanat eserlerini, bir arz ve talep yasasının sonucu saymak, sanatı düpedüz bir ticaret malı hâline getirmekten başka bir şey değildir. Bu parçanın yazarının aşağıdakilerden hangisini söylemesi beklenir? A) Dünya aydınlık olmasaydı sanat olmazdı. B) Sanatçının tabiatı taklitten öte bir işlevi yoktur. C) Sanat, toplumu yansıtabilen insanların işidir. D) Sanatçının herkese hitap edebilmesi olanaksızdır. E) Sanat, anlamını herkese sonuna kadar açmalıdır. Diğer sayfaya geçin TY

için e ilet- ndo- ul et- kabul şeyi mek- ve bu 7 30. 1950'ler ve 1960'lar Türk sinemasının, hem üretim hem de tartışma alanı içinde ilk hareketli yıllardır. Halit Re- fiğ; önceleri bir sinema yazarı, ardından bir yönetmen ve en sonunda da kendi ürettiği bir kavramla "Ulusal Sinema Savaşçısı" olarak bu sahnede yerini alır. 1956 yılında henüz yirmi iki yaşındayken Akis dergisinde si- nema yazıları yazmaya başlayan Refiğ, bir yıl sonra Türk sinemasına yüzlerce filmi ve önemli ismi katma- sıyla meşhur Atıf Yılmaz'ın yanında asistanlığa başlar. Yirmi altı yaşındayken ilk filmini çeker. Daha ilk döne- minde bugün birçok sinema eleştirmeninin en iyi Türk filmleri listesine yerleştirdiği Gurbet Kuşlan ve Harem- de Dört Kadın filmlerine imza atar. Bu parçadan hareketle Halit Refiğ ile ilgili, I. "Ulusal Sinema Savaşçısı" kavramını Atıf Yılmaz'dan aldığı şekliyle devam ettirmiştir. II. Çektiği filmlerle başarıyı yakalamıştır. III. Genç yaşlarda sinemayla ilgilenmeye başlamıştır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I D) I ve II B) Yalnız II E) II ve III C) Yalnız III Diğer sayfaya geçiniz.