Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

2 6. Orhan Veli'nin amacı, şiiri birtakım kalıplardan kurtarmaktı; dolaysız, yalın, açık seçik bir halk diliyle şiir yazmaktı. Böy- lece Orhan Veli'nin yaptığı iş, edebiyat tarihimiz açısından "edebiyat zevkimizde devrim" biçiminde anlatılarla karşı- landı. O, geleneksel şiirimizin kabuğunu çatlattı. Onunla o güne kadar şiirin özü sayılan söz sanatları bir yana bırakıl- dı; ölçüsüz ve uyaksız, halkın anlayacağı yalınlıkta bir dille şiir yazma yolu açıldı. Bu parçada altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıda- kilerden hangisidir? A) Şiin birtakım kalıplardan kurtarmak B) Dil ve tarz kalıplarını zenginleştirmek C) Sade ve günlük konuşma dilini kullanmak D) Sanatçının özgürlüğünü savunmak E) Eski edebiyat zevkini yok etmek Diğer sayfaya geçiniz.

lecegi eceği sceği eceği olarak Türk edebiyatında Kemal ötelenmiş, bastırıl- nlarin çığlıklarını duyuran sin metne dökülmüş hali zen-balk ilişkisini anlatır i resmetmek ve bir düşü ir. Yazar, bu düşü ger- weren, olayın ilerleyişine erin temel noktasını tem- ku mekan, edebi eser- kleri anlama göre bir yer nlatılmak istenen aşa- önüne serilmesi- belirlenmesi yön verilmesi yansıtılması in aktanimasi bildiklerindas 5, saribi herkesin yazarlık yapabilecegi Birkaç merdiven indiler, bir tanesini çıktılar. Metro rih- timindalar. İlk gelen katara biniyorlar. Ridvan usulca- cık diyor ki: - İsterseniz önlem olarak ben uzağınızda durayım. - Lūzumu yok. Az sonra hat değiştireceğiz. Kim- se Buttes Chaumont'a gitmeyi düşünmez. Bir park orası değil mi? Eskiden yel değirmenleri tepesi imiş, Tamam! İçinde göle uzanmış bir burun, burnun zerinde de bir mabedi vardır. Evet, yeni yapı, uydurma bir şey... Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerden hangisi söylenemez AQyküleyici bir anlatım vardır. B Diyaloglara yer verilmiştir. C) Geriye dönüş tekniği kullanılmıştır. Diteleyici sözler bulunmaktadır. E Sanatsal bir metinden alınmıştır. Yalnızız adlı roman, Peyami Sala'nın en beğenilen romanlarından biridir. Romanda olay, eski İstanbul

ÖSYM İKİZİ 2. Aşağıdaki parçalardan hangisi gözlemci bakış açısıy- Na anlatılmıştır? A Bu kadın evden saat ikiye doğru çıkmıştı. Üstünde ince bir ceket, ayağında kadife siyah bir pantolon, so- ğuktan tir tir titreyerek yürüyordu. B) Pazar sabahları hiç sektirmeden Sirkeci'den kalkan banliyö trenine binilirdi. Yine babaanne günü... İçini sıkıntı kaplar, yüreği daracık bir kafese sıkışmış gibi olurdu. C) Universitedeki hocalarımdan biri Ahmet Hâşim'i anla- tırken -bu söz ona mi ait bilmiyorum- "Türk edebiyatı- nı, Haşim'den önce ve sonra olmak üzere ikiye ayır- mak lazım." demişti. D) Kalktım, lambayı yaktım. Dedemden kalma ihtiyar du- var saati bire tam beş kalayı gösteriyordu. Niye uyan- mıştım? E) Sizden hayatımda ilk ve belki de son kez bir dilekte bulunuyorum. Onu uyarmanızı rica etmek için geldim. Bunu sizden öğrendim. 4

hangi- 17. Ahirin avlusunda oynarken aşağıda, gümüş söğütler altında görünmeyen derenin hüzünlü şırıltısını işitir- dik. Evimiz iç çitin büyük kestane ağaçları arkasında kaybolmuş gibiydi. Annem, Istanbul'a gittiği için ben- den bir yaş küçük olan kardeşim Hasan'la artık Dada- ruh'un yanından hiç ayrılmıyorduk. Dadaruh, babamın seyisi, yaşlı bir adamdı. Sabahleyin erkenden ahıra koşuyorduk. En sevdiğimiz şey atlardı. Dadaruh'la bir- likte onları suya götürmek, çıplak sırtlarına binmek ne doyulmaz bir zevkti... Bu parçadan hareketle özelliklerini taşıdığı hikâye anlayışıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene- mez? A) Olay hikâyesi olmakla birlikte Maupassant hikâye anlayışı ismi de verilmiştir. B) Bir durumdan çok bir olayın aktarımı söz konusu- dur. C) Bu tür hikâyelerin Türk edebiyatındaki en önemli temsilcisi Ömer Seyfettin'dir. DY Bu tür hikâyelerde merak unsuru kahramanların ruh hällerinin gölgesinde kalmıştır. E) Bu hikâyeler, serim - düğüm - çözüm düzenine uy- gun bir şekilde oluşur.

7. 1- 27. Abbasilerin Emevi saltanatına son vermesinden sonra; I. Türklerin İslam devletinin kadrolarında görev almaya başlaması, H. Bizans sınır bölgelerinde avasım adı verilen sınır şehir- lerinin kurulması, 111. İber Yarımadası'nın fethinin başlatılması gelişmelerinden hangilerinin yaşandığı söylenebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II C) Yalnız III E) I, II ve III O 30

pomo 32. Marmara Denizi'nin çevresinde yaklaşık 25 milyon insan yaşıyor. Türkiye'nin endüstrisinin yarıya yakını burada yer alıyor. Evsel, endüstriyel ve tarımsal atıkların tümü doğru- dan ya da dolaylı olarak Marmara Denizi'ne gidiyor. İstan- bul, Adalar, Tekirdağ, Çınarcık, Bursa, Erdek, körfezler, kı- yılar ve denizin derinleri... Tüm Marmara, kasımdan beri bu nedenle yoğun müsilajın etkisi altında. Müsilaj yani deniz salyası; Marmara ve Adriyatik gibi daha kapalı denizlerde doğal süreçte oluşması beklenen bir durum olsa da onun şu anki gibi yoğun, çok ve kalıcı olması doğal değil. Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi sözü edilen kavramın bir özelliği olamaz? A) Ülkemizi de ilgilendirmesi Uzun yıllar etkisini koruması C) Doğal bir hadise olması C) Marmara'da doğallıktan çıkması E) Atıklardan dolayı aşırı bir hâl alması Diğer sayfaya geçiniz.

cinin, insanlar acak yollar bu rçekçi çizginin vgisi, insanla ncesi ağır ba k aşağı- elik ola- haklarını sa zah, yapıtla erindeki mi 1 hâle getir arını ve öz da popüliz- koruma ele al- 6 UNITE/PARAGRAFTA YARDIMCI DÜŞÜNCELER Paragrafta Yardımcı Düşünceler rün- et- Doğal peyzaj; doğal olan, kendiliğinden var olan ve insan etkisinin bulunmadığı ortamlarda, bu ortamla- rin kurallarına uygun olarak meydana gelen dinamik süreç ve ilişkilerle şekillenen bir ortamdır. İnsan et- kisinin ya da insan kontrolü olmadan içinde canlı ve cansız varlıkların etkileşimlerini içeren doğal peyzaj- değişkendir. Iklim, topoğrafya, toprak, su, bitkiler, lar da insan etkilerinin bulunduğu peyzajlar kadar hayvanlar vb. unsurlar doğal peyzajları etkiler ve de- ğiştirir. Ancak bu değişim doğal kurallara ve şartla- ra uygun gerçekleşir. Insanoğlu ise doğanın yüzyıl- larca yılda meydana getirdiği bir değişimi çok kısa sürelerde yapay olarak gerçekleştirebilmekte hatta doğal şartlarda oluşmayacak farklılık ve etkileri orta- ya koyabilmektedir. 1. Bu parçada doğal peyzaj ile ilgili olarak 1. Bir değişim ve gelişim içinde olduğuna II. İnsanların müdahalesiyle daha da güzelleştiğine III. Yüzyıllar öncesinden kalan örneklerinin olduğuna yargılarından hangilerine değinilmemiştir? değinilmemiştir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve III C) Yalnız III (E) I ve III 3. ÖZDEBİR YAYINLARI 2. Sanatçının henüz yirmili yaşlarının sonundayken yaz- dığı Kabuk Adam, geleceğin umut veren bir yazarını müjdeleyen, derinlikli, ışıltılı ve nitelikli anlatımlarla dolu. Yazar dilin sözcükleriyle yaratıcı bir bale yapı- yor âdeta: Filtre olmas Afrika sade tek b değ vey için cak lidi zet ler ve B f ra

116 navda 3, olmuş. 2.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden fazla varlıktan bahsedilmiştir? A) Dayima mektup yazdım. B) Dışarı çıkmadan eldivenlerini taktı. Sabah okula servisle gidiyorum. 3. "tabure" kelimesi satır sonuna

11. Sepsis hastalığı, vücudun enfeksiyon nedeniyle kendi dokularına zarar vermesi olarak tanımlanıyor. Erken A teşhis edilmediğinde çoklu organ yetmezliğine ve ölüme neden oluyor. Dünyada enfeksiyona bağlı ölümlerin en büyük sorumlusu olan bu hastalık, kalp krizi, kanser ve AIDS'ten daha fazla görülüyor. Ancak etkileri ve boyutları kanser kadar konuşulmuyor Her yıl 6 milyondan fazla yeni doğan ve çocuğun ölümüne yol açan sepsis yüzünden her bir saatte yaklaşık 700 kişinin hayatını kaybettiği bildiriliyor. Bilinçsiz antibiyotik kullanımının, hastalığın ilerlemesinde etkili olduğunu dile getiren uzmanlar, sepsisin teşhisi zor bir sağlık sorunu olduğunu ve tanının çok geç konulduğunu belirtiyor. Genel hijyene dikkat etmek ve doğal gıdalar tüketmek, sepsisin önlenmesinde etkili. Bu parçadan "sepsis hastalığı"yla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? Bağışıklık sistemleri henüz gelişmeyen çocukları yetişkinlerden daha çok etkilemektedir. B) Yaygın olmasına karşın bazı hastalıklar kadar gündemde yer almamaktadır. C) Geç fark edilmesi, tedavisini zorlaştırmaktadır. D) Temizlik ve doğru beslenme, hastalığa karşı vücudu korumaktadır. E) Ölüm oranı yüksek olan hastalığın etkilerinin ağırlaşmasında, bilinçsiz ilaç kullanımının rolü vardır.

7. Algınız açık değilse yazamazsınız; onun için bir yazara felsefe gerek, bilim gerek, sinema, müzik, resim ve tiyatro gerek. Bu cümlede anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangi- sidir? A) Sanatsal açıdan algıları açık insan felsefe, sinema, re- sim gibi dallarda başarılı olur. B) Yazma yoluna giren bireylerin eğitim seviyesi, kalemi- nin gücünün belirleyicisidir. C) Düşüncenin tarihi ve evrimi bilinmeksizin kalıcı yazılar yazmayı başarabilen yoktur. D) Bir insan, yazar olabilmek için düşünce ve sanat dalla- rıyla algılarını geliştirmelidir. E) Sanat dalları arasındaki benzerlikleri ve farkları algıla- mak, usta yazarın işidir. pomodoro Eğitim Yayınları 3 10.

Balat, Haliç kıyısında Ayvansaray ile Fener arasında bir semt. Ismini saray anlamına gelen "palation" kelimesinden almakta. Hacıosman-Yenikapı metro hattından Haliç dura- ğında inip 10 dakika yürüyerek bu bölgeye ulaşabilirsiniz. Rengârenk evleri, dar sokakları, konsept kafeleri ile Balat'ı hep sevdim. Sevdiğim insanla burada karşılaşmış ve ta- nışmıştım. Gezime tarihî Küçük Mustafa Paşa Hamamı ile başladım. Yolda gördüğüm kedileri sevip renkli kapıları ve binaları gezmeye devam ediyorum. İstanbul'u seven ergu- van ağaçlarının manzarasını da hayranlıkla izliyorum. Bu parçada "sevmek" sözcüğü aşağıdaki anlamlardan hangisine karşılık gelecek şekilde kullanılmamıştır? 3. Ag C) okşamak gönlünü kaptırmak B çok hoşlanmak for başarılı bulmak E) toprağına uyum sağlamak pomodoro Eğitim Yayınları 2

27. Aysel: Neden eski mahalleye taşınmayı tercih et- tiniz? Resim Öğretmeni: Şartlar diyelim. Sonra da sev- dim, daha özlü bir şeyler var burada. Aysel: Doğru, insanları hastır. Resim Öğretmeni: Yeniliğe açılamıyoruz bir türlü. Aysel: Eskiyi toptan inkâr ettiğimizden herhâlde yeniyi de sindiremiyoruz. Hayat elbette değişecek ama böyle değil. Yeni evler, apartmanlar yapılıyor; büyük fabrikalar kuruluyor. Yine de her şey eğlen- ceden ibaret. Düşünce bir türlü serpilmiyor. Hayat sadece her gün tekrar ediliyor, korkunç değil mi? Resim Öğretmeni: Benzer bir hayattan geliyo- rum. Başka bir yarın için çalıştığımızı sanıyordum. Oysa aynı şeyler tekrarlanıyor, kısır çekişmeler... Aynı hatalara düşmemek için gerçekleri daha iyi değerlendirmek gerekiyor galiba. Bir sinema filminden alınan bu diyalogdaki kahramanların düşünce dünyalarıyla ilgili aşa- ğıdakilerin hangisi söylenemez? A) Resim öğretmeni gördükleri karşısında hayal kırıklığına uğradığını ifade etmiştir. Aysel, biraz çaba ile bazı aksaklıkların kolaylık- la düzeleceğini zannetmektedir. Aysel, şahit olduğu yaşamın tekdüze olduğunu düşünmektedir. D) Aysel, toplumsal hayatta gerçekleşen bazı de- ğişikliklerden yakınmaktadır. E Resim öğretmeni hayatında yeni bir şeyler de- neme kararı almış ve bunu uygulamaya geçir- miştir.

SO 32.) Coğrafyacılar, tarih boyunca pek çok farklı rol üstlen- mişlerdir. Önceleri bilinmeyen bölgeleri tanıtan kâşif- ler, coğrafi olguları kaydeden haritacılar; daha sonra- ları yeni araştırmalar için kullanılacak bilgileri derleyip düzenleyen bilginler; günümüzdeyse insanların dün- yayı daha iyi tanıyıp anlamalarına yardımcı olan öğ- retmenler olarak görülmüşlerdir. Coğrafyacıların üstlendikleri rolün bu parçada sö- zü edildiği gibi değişmesinde temel etken aşağı- dakilerden hangisidir? AY Keşfedilen bölgelerde yerleşimler kurulması Bilgi ve teknoloji düzeyinin yükselmesi & Coğrafyanın farklı alanları olan bir bilim dalı olması 2 DY Coğrafyayla ilgilenen kişi sayısının azalması E) Merak ve isteklerin değişmesi

29.) Teknolojinin hayatımızın her alanına gittikçe daha çok nüfuz ettiği yirmi birinci yüzyıl, klasik okulların değişim geçirerek multimedyayı daha etkin kullanmasını zorunlu hâle getirdi. Uygulamaya yönelik etkinliklerle ve laboratuvarlarla zenginleştirilmiş eğitim merkezleri yaygınlaştı. Öğrencinin aktif konuma geldiği, yaparak yaşayarak öğrendiği bu düzende, kitaplardaki bilgilerin öğrenciye tek taraflı aktarimu tarih oldu. Bu değişimden sayısız örneği bulunan bilim ve teknoloji müzeleri nasibini aldı. Bir bilim ve teknoloji müzesi, klasik kalıbına sığamaz hâle geldi. diğer pek çok kurumun yanı sıra dünyanın her yerinde YN Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangif hakları B) Derste anlatılanılması yirmi birinci yüzyılda klasik bir Henişimlerden biri değildir? Teknolojiden etkin bir sağlanması C) Öğrencinin pasif dinleyici konumundan çıkarılması D) Modern ve bilimsel fiziki bir altyapının kurulması E) Öğrencilerin sorunlarıyla yakından ilgilenilmesi dönüşmesinin hiçbir kişi, kuru

32. Gerçek anlamda felsefe Ksenophanes'le başlar. Çünkü gerçek anlamda felsefe "kendini bil, haddini bil!"dir. Bunun da temeli, özellikle bilginin temellerini ve doğruluk durumunu inceleme, sinama ve yargılama kısaca eleştiri- dir. Elestiri, eski Yunancada krisis yani ayırma demektir. Bilgi ile bilgi olmayanı ayırmaktır. Bu parçadan hareketle gerçek felsefe ile ilgili aşağı- dakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Eleştiri temelli olması gerektiği BX Konumuna uygun davranan herkes tarafından yapa- bileceği insanın kendi onuruna yakışan davranışlar sergileme- siyle ortaya çıkacağı DY Kendi değer ve yeteneğinin farkında olan kişilerce ya- pılabileceği Bilgili ile bilgisizi ayırması gerektiği 12

ků dir. luk tiri- tir. ağı- pa- me- ya- 34. (1) Kalınca bir halı üzerinde yürüdüğünüz zaman bir elekt- rik yükü kapabilirsiniz. (II) Daha sonra, bir metal kapi tokmağına dokunursanız bir elektrik kıvılcımı hissedebi- lirsiniz. (III) Bunun nedeni kapı tokmağı ile eliniz arasında hareket eden elektronlardır. (IV) Bu durumla her zaman karşılaşmamakla birlikte buna statik boşalma denir. (V) Bir statik boşalma zaman ilerledikçe statik elektrik kaybına neden olmaktadır. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıda- kilerden hangisi söylenemez? A) I. cümlede bir ihtimal üzerinde durulmuştur. B) II eamlede bir kesinlik söz konusudur. C) III. cümlede bir durumun gerekçesi açıklanmıştır. IV. cümlede önceki cümlelerde örneklerle açıklaması yapılan bir kavrama yer verilmiştir. E) V. cümlede aşamalı bir durum söz konusudur.