Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

ASTIK MAKİNALARI YEDEK PARÇALARI M CELAL AYDIN Yayınlan Ancak halsizlik, bitkinlik, kas ağrıları gibi hasta- lik belirtilerini ileri sürerek kaygıdan kaçınmak kişiyi biraz rahatlatır. Test 03 II Bir kaygı türünden hasta çok yorgun olduğunu ileri sürerek hiçbir iş yapmaz. III Kaygı kaynaklı hastalıklar çeşitli biçimlerde var olabilir. IV. Nevrastenide kaygı kişiyi bitkinleştirir. V. Bu ruhsal bozukluk nevrasteni ya da sinirsel yorgunluk adını alır. Yukandaki cümleler anlamlı bir paragraf oluş- turacak biçimde sıralandığında hangisi baştan üçüncü olur? Bill TITH Cyll D) IV E) V W I

9. Oturduğumuz sürece korkular yaratırız, harekete geç- tiğimizde ise korkularımızın üstesinden geliriz. Aşağıdakilerden hangisi bu cümlede anlatılmak is- tenene anlamca en yakındır? ✓ A) Bir şeyler başarmak isteyen kişiler sorunların üs- tesinden gelmek için çareler arar, bahaneler değil. B) Yüzlesmek istemediğimiz şeyler, ilerleyen zaman- larda karşımıza daha büyük sorunlar olarak çıkar. C) Bir problem üzerine sadece düşünüp hiçbir şey yapmazsan ufacık sorun, dağ gibi bir soruna dö- nüşür. D) Her şey senin aksine ilerliyor gibi geldiğinde uçak- ların rüzgârla birlikte değil, rüzgâra karşı uçtuğunu hatırlamalısın. E) Karanlıktan korkan bir çocuğu kolayca affedebili- riz ama hayatın gerçek trajedisi, büyükler ışıktan korktuğunda başlar.

e- 11- n 2 1. Bu nedenle Ingilizce dünyanın en çok üretim yapabilen ülkesinin dili özelliğini taşımaktadır. H./Günümüzde Ingilizcede var olan kelimelerin sayısı bu dille üretim yapan Amerka'nın üretim gücünü göstermektedir. Bu durum elbette Ingilizceyi sahip olduğu ke- lime sayısı bakımından çok güçlü bir konuma getirmektedir. IV. Günümüzde "muasir medeniyet" Avrupa me- deniyeti olmakla birlikte Amerika bilimde, sa- natta, teknolojide en önemli üretimleri yapan bunları pazarlayabilen ve satabilen ülke konu- mundadır. V. ABD'deki NASA yetkililerinin bir tek uzay meki- ği Columbia'nın oluşturulması için 15000 dola- yında yeni terimin üretildiği söylenmektedir. Yukarıdaki cümleler anlamlı bir paragraf oluş- turacak biçimde sıralandığında hangisi baştan üçüncü olur? I CELAL AYDIN YAYINLARI BV CH V DYIN E) III

TYT / Türkçe 30. Sokak röportajları, eskiden televizyon ve radyo haber- ciliğinin renkli ve popüler araçlarından biriyken artık sosyal medyanın etkisiyle kendi başına bir içerik üretme aracı hâline geldi. Sadece büyük ve merkezî şehirler- de değil yurdun her yerinde kolayca uygulanabilmesi, fazla malzeme, ekipman ve maliyet gerektirmemesi gibi etkenlerle giderek yaygınlaşmakta, popülerleşmekte- dir. Sokak röportajcıları eğitimli olduğu, doğru ve güzel sorular sorabildiği, dikkat çekici röportajlar yapabildiği oranda takipçi ve izleyici sayısını artırabilmektedir. Öyle ki bazı televizyon kanallarından daha çok izlenen birey- sel kanallar, daha çok takip edilen sokak röportajcıları var. Belli ki bunlar kendilerini eğitmiş, bu konularda ön araştırmalar yapmış ve bu işi özümseyen, bu işe gönül veren kişilerdir. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerin hangisine ula- şılamaz? (A) Sokak röportajları hitap ettiği kitle açısından ciddi bir gelişme göstermiştir. B) Sokak röportajcılarının ilerleme dereceleri kendilerini yetiştirme dereceleriyle doğru orantılıdır. C) Medya kültürünün ve izleme alışkanlıklarının değiş- mesi, sokak röportajlarını da önemli oranda etkile- miştir. Sokak röportajlarını takip etme maliyetinin düşük ol- ması, bu röportajların izlenme oranını artırmaktadır. E) Sokak röportajları icra edilebildiği mekân açısından kapsamını giderek genişletmiştir.

3. Bu şair, şiirlerinde yer alan her sözcüğü tartarak kul- lanmayı alışkanlık haline getirmiştir. Yukarıdaki cümleye altı çizili sözün kattığı anlam aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Başarılı olmak için ortaya konan eserlerde anlamı bilinen sözcükleri kullanmak gerekir. B) Sözcükler, oluşturulacak eserlerde ayrım göze- tilmeden kullanmalıdır. C) Duygulara seslenen sözcükleri kullanan şairler başarılı olur. D) Her sanatçının eserinde kullandığı sözcüklerin farklı olması doğaldır. C Ben şiirlerimde yer alan sözcüklerin bütün anlam olanaklarını bilerek kullanırım. 108

ent- an ce lik Z- a- a- e 31. Stanford'daki hikâye yazma kursuna katılmamın üstün- den çok uzun zaman geçmesine rağmen, o zamanki tec- rübelerimi çok iyi hatırlıyorum. Gözlerim parlıyordu ve güzel hikâye yazmanın gizli formülünü öğrenmek için kendimi hazırlamıştım. Bu yanılsama çok kısa sürdü. Bize söylenene göre iyi bir hikâye yazmak için sadece bir yol vardı: O da iyi bir hikâye yazmak. Hikâyenin na- sıl yazıldığını görmenin dışında, iyi bir hikâye yazmak ancak yazıldıktan sonra anlaşılabilir. Bize söylediklerine ne göre güzel hikâye, yazılması en güç biçimdi, bu iddiala- rin ispatı olarak da dünyada çok az güzel hikâye olma- asını gösteriyorlardı. Bu parçadaki altı çizili söz öbeği ile aşağıdakilerin nib hangisine gönderme yapılmıştır? A) Hikâye yazmanın pek çok kuralı değil tek bir kuralı olduğuna B) iyi ve güzel hikâye yazmanın herhangi bir kuralı ola- mayacağına C) Dünyada nitelikli hikâye sayısının az olmasına DY Hikâye yazmanın yollarının hemen öğrenilemeyece- ğine E) Saklı formüllere ulaşmanın yolunun hevesten geçme- yeceğine

malıyız?" so- n bakış açı- fleştirdiğini, en sorumlu- tsız şartsız n yanıtını n zihinle- ha farklı, bulunur. , kahra- kuralla- a kitabı üncesi- me ve Imadı- yanan e an- a sa- KOÇU ME 24. Öykülerde nesneler üzerinden kentsel dönüşüm, belle- ğin yitimi gibi sosyal meseleler verilmiş. Sosyal medya- nın hayatımızdaki dönüştürücü etkisi de neredeyse tüm öykülere hâkim. Entelektüel camiaya; sosyal medya, ta- nınırlık, takipçi ve insan ilişkileri üzerinden sert eleştiriler getirilmiş. Ustalık işi öykülerin olduğu kitap öykülerinin fazlalığı ve hep aynı meselelere benzer bakış açısına odaklanmasıyla yer yer dağılmış. Kısa öyküler okura is- tediğini vaat etmiyor. Sadece duygusallığa sığınan, okuru duygusundan yakalayan öyküler usta işi bir kitapta he- men sırıtarak kendini belli ediyor. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada söz edilen öykü kitabının eleştirilme nedenlerinden biri değildir? A) Kitaptaki öykü sayısının fazla olması B) Aynı konuların ele alınması Konuların benzer bir yaklaşımla işlenmesi D) Sadece okurun duygusunu yakalamaya çalışan öy- külerin bulunması E) Kitapta entelektüel camiaya sert eleştiriler getirilmesi

8 Her devrin edebiyat anlayışı gibi, edebiyat tarihi yazma anlayışı da vardır. Çocukların küp oyuncakları gibi başka başka terkipler kurarak bazı gerçeklere ulaşılabilir. Edebiyat tarihinde; siyasi ve tarihî devirleri, şahsiyetlerin biyografilerini ve eserlerini, edebi türlerin gelişimlerini, edebî grupları, ele alınan temaları dikkate alarak çeşitli edebiyat tarihi çalışmaları farklı farklı yaklaşımlarla ele alınabilir. Bu parçaya göre aşağıdakilerden "edebiyat tarihi yazımında" ele alınacak başlıklardan biri değildir? A) Toplumların zamanla yaşadığı siyasi ve tarihi süreç B) Sanatçıların edebî şahsiyetleri ve eserlerine yansıması Sanatçının hayat süreci ve vermiş olduğu ürünler D) Edebî türlerin zamanla gösterdiği gelişiml E) Sanatçının dâhil olduğu topluluk ele aldığı konular VOL AMI 137

4 ve yaza- Gazete yazarın hesaba katmak zorunda olduğu okuyucu as- linda elle tutulabilir, somut bir kitledir. Oysa öykü ya da roman yazarının seslendiği okuyucu bu düzlemde duran bir okuyucu değildir. O, soyut bir kitledir. Hazırda bulunmayan fakat oluştu- rulmakta bulunan bir kitledir. Gazete okuyucusu, sabahleyin ga- zetesini alırken orada hangi haberlerle karşılaşacağını rının o haberler karşısında hangi tepkileri vereceğini bilir. Peki, bunu bilerek onu niye okuyor? Okuyor çünkü bir yandan ken- di fikrini oluşturmak istiyor, diğer yandan kendi fikirlerine tercü- man olacak birilerini arıyor. Oysa öykü ve roman okuyucusunun böyle beklentileri yoktur. Öykü ve roman okuyucusunun bek- lentisi sadece estetik haz almaya yöneliktir. w Bu parçaya göre gazete ve öykü/roman okuyucusu ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) Gazete yazarı ve okuyucusu dışarıdan anlaşılmasa da fikir bağlamında içsel bir ortaklık taşırlar. B) Öykü ve roman okuyucusu yaratmak gazete okuyucusu ya- ratmaktan daha güçtür. C) Gazete, okuyucusunda yeni düşüncelerin yeşermesini sağ- larken öykü ve roman hislere tercüman olur. D) Her iki okuyucu kitlesi de kendine özgü beklentileri ve tepki- leri vardır. E) Fark ettiği ortak bakış açısı ve onaylanma hissi gazete okuyu- cusunu gazetesine bağlar. ÜST DED K YAYINLARI

TURKÇE SORU Paragrafta Yardımc Müzikle tedavi yöntemi çok eski dönemlerde Orta Asya Türk kültürü içerisinde başlamış, çok yönlü görevleri olan kişiler ta- rafından uygulanmış, günümüzde de uygulanmasına rastlan- maktadır. Türk-İslam dünyasındaki müzikle terapi faaliyetlerinin ve özellikle hastanelerde müzik kullanılarak tedavi yöntemleri- nin ilk defa 9. yy'da başladığı ve 18.yy'a kadar bu konuda bü- yük ilerlemeler olduğu görülmüştür. Müzikle terapide; ülkelerin milli otantik müziklerinin etkili olduğu, hastalığın çeşidine göre değişik makam ve enstrümanların fayda sağladığı dikkati çek- mektedir. Müzik sadece birtakım hastalarda terapi aracı olarak kullanılmakla kalmayıp koruyucu olarak da insanlara büyük fay- dalar sağlayabilir. Örneğin kent yaşantısındaki stresli insan tipi için, fabrikada işçilerin iş üretim miktarını artırabilmek için seçi- lecek uygun müzik türleri olumlu etkiler yaratabilir. Bu parçadan hareketle müzikle terapi ile ilgili aşağıdakiler- den hangisi şöylenemez? A) Musiki makamlarının farklı hastalıkları tedavi ettiği B) Hem terapi hem de tedavi amaçlı kullanıldığı C) zel kişiler tarafından uygulandığı (D) Günümüz iş hayatında performans artırma amaçlı kullanıldı- ģi E) İslamiyet'in kabulünden sonra hastanelerde de kullanıldığı 3

1, 2 ve 3. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. (1) Samsun'un Çarşamba ilçesinde bulunan sekiz asırlık tarihi ahşap caminin tek bir çivi bile kullanılmadan yapılmıştır. (II) 1206 yılında yapıldığı belirlenen Göğceli Camii ya da Çivisiz Camii, sekiz asri aşkın süredir dimdik ayakta durarak yıllara meydan okuyor. (III) İnsanların yüzyıllardır ibadet ettiği bu yapı, ahşaptan yapılmasına rağmen yüzlerce devletten daha eski bir yapı olma özelliği taşıyor. (IV) Anadolu Selçuklu Dev- leti Dönemi'nde inşa edilen yapı, Osmanlılar gibi birçok me- deniyete ve savaşa tanıklık etti. (V) Cami, çivi kullanılmadan yapılmasının yanı sıra yapım sırasında yapının çeşitli yerlerine konan şifreleri ile de dikkat çekiyor. (VI) Köşelerden tahtala- rin birbirine geçirilerek "kurt boğazı" denilen teknikle yığma olarak gezici irşat ekibi ya da Selçuklular tarafından yapıldığı düşünülüyor. 1. Bu parçada "Çivisiz Camii" ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) O bölgedeki en eski yapı olduğuma B) Hangi coğrafi konumda bulunduğuna C) Yapımında kullanılan malzemeye Ev sahipliği yaptığı medeniyetlere E) Yüzyıllar öncesine dayanan tarihine (

birey 37-38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevapla- yınız. Arkeolojik bulgular, tarihte yazinin Sümerler tarafından, Mezopotamya'da icat edildiğini ortaya çıkardı. Çivi yazı. diye bilinen bu yazı türü, sivri uçlu bir aletin islak kile bastinimasryta kama şeklindeki işaretler biçiminde yazı- lyordu. Çoğu insan, epik Yunan şairi Homeros, lirik şair. Sappho ya da tarihçi Herodot gibi Antik Dönem Yunan entelektüellerini tarihteki ilk yazarlar olarak bilir. Ontar- dan bin.yal önce, Enheduanna adlı bir prenses yaşamış oysaki Mezopotamya'da. 1925'te Ur şehrinde yapılan kazılarda bulunan tabletlerle varlığından haberdar oldu günümüz dünyası. Ondan önce yaşayan bir yazar oldu- ğunu gösteren bir bulgu yok henüz. Mezopotamya ede- biyatında yetişen kişileri bilmiyoruz ama o istisna. Uzun süren Sümer uygarlığından sonra Mezopotamya'da ku- rulan Akadların kralı Sargon'un kızı o. Kazılarda bulunan tabletler üzerinde, çivi yazısıyla yazdığı dizeleri var. Oto- biyografik özellikler bağlamında zengin bir içeriğe sahip bu dizeler, aynı zamanda Mezopotamya'nın edebî anla- yışına da ışık tutmakta. Bu şiirleri nasıl yazdığına ilişkin ayrıntıları da içermekte. 37. Bu parçadan, 1. Dünya edebiyatında, günümüze ulaşan en eski me- inler Akadlara aittir. Eldeki bilgilere göre ilk yazar, metinlerini Sümer yazı- siyla kaleme almıştır. Eski Yunan'da yetişen yazarlarda Mezopotamya uy- garlığının etkisi görülür. yargılarından hangisine / hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I vell E) II ve III

29. Hikâyelerimi kendimle konuşmalar olarak tarif edebilirim. Kendimi yazmıyorum fakat yazdıklarım benden bir şeyler taşıyor. İnsan, bir toplumda yaşar. Bu klişe cümleye başka bir yön ekliyorum ben. Yazar, sadece bir toplumun içinde yaşamaz, aynı zamanda bir toplumu da içinde yaşatır. İçinde yaşadığım bu toplum ile içimde yaşattığım toplum arasında geçişkenlikler olduğu gibi farklılıklar da vardır. Hikâyelerim buradan doğuyor. Bu parçada konuşan yazarın asıl vurgulamak istediği aşağıdakilerden hangisidir? A) Hikâyelerini içsel serüvenlerini yansıtmak için yazdığı B) Hikâyelerinin sadece toplumsallık barındırmadığı C) Hikâyelerinin var olanla olması gereken arasındaki çatışmalardan doğduğu D) Hikâyelerinin düşünsel nitelikler taşıdığı E Her yazarın iki dünyaya sahip olduğu

16.Gün Hızla akan dere, entariyi almış, götürüyordu; bir dakika daha geçerse, Voincourt'ların duvarının köşesinde, Chevrotte'un dalıp gittiği kubbeli keme- rin altında gözden kaybolacaktı. Endişe dolu birkaç saniye geçti. Genç adam; işi anlamış, atılmıştı. Fa- kat akan su, çakılların üstünde zıplıyor, kâfir entari, ondan daha hızlı koşuyordu. Genç; eğiliyor, entari- yi yakaladığını sanıyor. Sadece köpüğü avuçluyor- du. İki defa yakalamak üzereyken kaçırdı. Sonun- da coştu, hayatını tehlikeye koyan bir kimsenin ce- saretli edasıyla suya girdi, entariyi tam toprak altı- na dalacağı anda kurtardı. Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? 2. A) O zamana kadar, kurtarma isini, yürek çarpıntı- larıyla seyreden Angelique içinden doğru bir gü- lüşün, candan bir gülüşün yükseldiğini hissetti B) - Aman! Eyvanlar olsun! diye haykırdı C) Angelique de tam o sırada başını kaldırıp o kur- naz bakışıyla baktığı için göz göze geldiler 2 Küres %7 den Köt sitie Ü en N ler m E D) Dalgın dalgin sudan çıkarmakta olduğu bir pa- zen entari, heyecanı arasında, elinden kurtul- muştu E) Genç adam, dalmış onu izliyordu S P A F

5. Türkiye Büyük Millet Meclisinde kabul edilen 429 sayılı kanun ile Erkânıharbiye Vekâleti kaldırıldı. Onun yerine, en yüksek askerî makam olarak Erkâniharbiyeiumumiye Reisliği (Genelkurmay Başkanlığı) kuruldu. Bu kanunla aşağıdakilerden hangisinin amaç- landığı savunulabilir? A) Kuva-yi Milliye'nin tasfiye edilerek düzenli or- duya geçilmesinin 8) Türk ordusunun siyasetin dışında tutulmasının C) Hükümet içinde ordu mensuplarına yer verilme- sinin D) Laik devlet düzenine geçilmesinin E) Güçler ayrılığı ilkesinin uygulanmasının

1. evap kâğıdının Sosyal Bilimler Testi için ayrılan kıs Ünlü İslam tarihçisi ve seyyahı İbn-i Havkal pek çok yabancı seyyah gibi Hazar ülkesine uğramış ve Hazarlar hakkında, "İdil şehri, Volga Nehri tarafından üç kısma bölünmüştür. Doğu'da Müslüman ve şamanist Hazarlar, Batı'da Yahudi ve Hristiyan Hazarlar, nehrin ortasındaki adada hakan oturur. İdil şehrinde Müslümanlara, Yahudilere, Hristiyanlara ait ikişer kadı, şamanistlere ait bir kadı olmak üzere yedi kadı görevlidir." demiştir. Bu bilgilere göre Hazarlarla ilgili, 1. adalet ve hoşgörünün egemen olduğu, II. federatif yönetim anlayışının benimsendiği, III. halk arasındaki sorunların dinsel nitelikli olduğu durumlarından hangileri söylenebilir? B) Yalnız II ↑ Yalnız I D) I ve II C) Yalnız III E) I, II ve III 3