Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

TÜRKÇE gün- ken an- la- ye, ini 5Z- ÖZDEBİR YAYINLARI 22. Yeryüzündeki her insan topluluğunun kendine özgü bir edebiyatı vardır. Edebiyatı olmayan hiçbir toplum veya ulus düşünülemez. Bir ulu- sun başından geçenler, o ulusun edebiyatında izler bırakır. Bir bakıma edebiyat, ait olduğu topluluğun yaşadıklarına karşı o tepkisidir. Çünkü edebiyat, duygu ve düşünce- topluluğun bir lerimizin yazılı veya sözlü anlatımına dayanır. Duygu ve düşünceler de ana temelini yaşanan- lardan aldığına göre her toplum, kendi toplum- sal belleğini muhafaza edeceği bir edebiyata ihtiyaç duyar. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisi çıkarıla- maz? A) Edebiyatın yazılı ve sözlü olmak üzere iki dalı vardır. B) Her insan topluluğunun veya ulusun edebi- yatı vardır. C) Edebiyat, bir toplumun gelişmesinde ve ya- rinlara taşınmasında etkilidir. D) Ulusların yaşamları edebiyatlarına yansır. E) Edebiyat, içinden çıktığı toplumdan bağım- sız düşünülemez.

Bu eleştirmenimiz, tiyatro yapıtlarına ilişkin hemen bütün eleştirilerinde, yer yer bilgi vererek izleyicilerin eğitilmesi- ne katkıda bulunmakta, onlarda bir bakış açısı geliştirmeye çalışmaktadır. Bu arada, yapıtı eleştirmekten kaçınmamak- ta, düşündüklerini bir yolunu bularak mutlaka söylemekte- edir. Daha çok, tiyatro sanatçılarına yöneltilen bu eleştiriler, çoğu zaman dolaylı olmakta, satır aralarında kalabilmekte- ay dir. Öyle de olsa bir taşla iki kuş vurmakta, hem sanatçıların dikkatini çekmekte hem de seyircinin oyunu algılamasına kılavuzluk edebilmektedir. Bunun yanı sıra seyircinin tiyat- sorodan kaçması önlenmekte, dahası sayısının artması sağ- lanmaktadır. Bu parçada sözü edilen eleştirmenin eleştiri anlayışıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Zaman zaman öğretici bir tutum taşıdığına B) Üstü kapalı eleştiri de yaptığınamang nad nis C) Izleyicinin oyunu anlamasına yardımcı olduğuna D Tiyatro yapıtlarıyla ilgili eleştirilerinin ortak noktasının bulunduğuna E) Yaptığı eleştirilerin bir kılavuz olup seyirciyi olumlu yön- de etkilediğine

Osman 19. Uyumsuz bir insanın dramını değişik bir tek- nikle işleyen yapıt, adı duyulmamış bir yazarın olgun düzeyini getirdi. Okunmasının güçlüğüne karşın bıraktığı ilk etki ile özgün ve derin gö- ründü. Uyanık ve araştırıcı bir gözlemin toplum sorunlarını eleştiren bakışı, toplum bilimcilerin dikkatini çekti. Olay örgüsü ve anlatım biçimin- deki ustalıkla kazandığı ödülleri fazlasıyla hak etti. Türkiye'de geleneği olmayan bir roman tar- zının ilk ürünü oldu. Bu parçada aşağıdakilerin hangisine deği- nilmemiştir? A) Yazarının kendinden sonrakileri etkilediğine B) Toplumsal sorunlara değindiğine C) Yazarının ünlü biri olmadığına D) Haklı olarak ödüller kazandığına of E) Özgün bir yapıt olduğuna O 5

caki insanın, u ve düşün- di sevgisini, sevinçlerini nin konusu anlatan çok duyan bir samimi ve nlerinin ve atımındaki ğlamıştır. geçiren mişlerdir. anlayışını mdur. Şu yı ya da toplumu ldırısına ki geyik sulara la ilgili gisine meyen arı için a yer p da k ne yıldır ndan SOM FUL KK-613D Deneme 4 16.-17. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. B Birçok kavmin gelişiminin herhangi bir evresinde dövme tekniğini kullandığı araştırmalarla sap- tandı. Örneğin Alpler'de buzulun içinde mumya- lanmış Ötzi'nin bedeninde bile bundan 5300 yıl önce, sivri aletlerle deri altına odun kömürüyle işlenmiş birçok işarete rastlandı. O zamanki amaç güzelleşmek, düşmana korku salmak ya da inançları açığa vurmaktır. Hristiyanlık sonrası Avrupa'da yasaklanan dövme, Coğrafi Keşifler sırasında Amerika yerlileri ve Polinezyalılarla karşılaşınca yeniden keşfedildi. Günümüzde Polinezya'da yapılan dövmeler birer sanat eseri bin olarak kabul görüyor. Bunun nedeni de tüm dün- IN yada dövmeyi Polinezlerin tekrar tanıtması değil kuşkusuz. Sanat değeri yüksek bir kültüre sahip olmalarıdır. Bölgede dövme işinde geleneksel olarak kullanılan aletler kalem, keski ve odun parçasıydı. Ancak günümüzde geleneksel kültür yerini daha modern araçlara bıraktı. Dolayısıyla dövme kültürü nostalji olma yoluna da girmeye başladı. 16. Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Mumyalama dövmeye zarar vermemektedir. B) Eskiden dövmelerin birden fazla yapılma amacı vardı. C) Geçmişteki dövme yapım şekli özünden bir şey kaybetmemiştir. D Polinezya, dövmeleriyle ünlü bir ülkedir. EDövme, belirli bir dönem yasaklanmıştır.

2022-TYT/ Türkçe Milli Edebiyat anlayışında memleket tasvirlerine yer verilerek milli hisler öne çıkanılır. Kelimeler genellikle ilk anlamlarıyla kullanılır ve anlatımın açık olması amaçlanır. Yukarıda verilen cümlelerin anlam bakımından doğru ve eksiksiz birleştirilmiş hali aşağıdakiler- den hangisidir? A) Coğunlukla açık ve temel anlamlı sözcüklere dayalı bir üslubun görüldüğü Milli Edebiyat.ania- yışında vatan betimlemelerine başvurularak milli duygular vurgulanmiştir. B) Memleket tasvirlerinin sıkhkla kullanılarak milli hislerin öne çıkarıldığı Milli Edebiyat şiirinde üs- lupta açıklık ve sözcüklerin ilk anlamları önem- senmiştir. Milli duyguların uyandırılmasının amaçlandığı Milli Edebiyat anlayışında vatanın her köşesinin betimlenmesinde açık ve anlaşılır bir üsluba baş- vurulmuştur. D) Sözcükleri ilk anlamlarıyla kullanarak açık bir anlatım yaratmayı amaçlayan Milli Edebiyat sa- natçıları tema olarak memleketin doğasına yö- nelmişlerdir. Memleket manzaralarının genellikle yalın ve açık bir üslupla işlendiği Milli Edebiyat anlayışın- da vatan sevgisi öne çıkarılmaktadır. 7. (1) öy tirl de ge de ger yap niz sar Bu ola BY O D) r E) L

24. Edebiyat dile yaslanır. Onun tanımda yer alan "in- sanlarda estetik bir zevk uyandırmak" ifadesi inkâr edilemez bir gerçekliktir. Ancak edebiyat her zaman bireysellikler içinde boğulup gitmez. Diğer sanat dal- larında olduğu gibi, büyük bir sorumluluk üstlenerek toplumsal bir görev üstlenir. İnsanları etkileme gücü bu zorlu görevin işlevselliğini artırır. Kendi fil dişi ku- lesinde ıslık çalan edebiyatın kalıcı olması mümkün değildir. Bu parçada edebiyatla ilgili asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Estetik zevk vermeyi amaçladığı B) Diğer sanat dallarıyla ilişki içinde olduğu C) Sosyal konulara duyarlı olması gerektiği D) insanı etkileme gücüyle kalıcılığı yakaladığı E) Dili güzel kullanarak toplumu etkilediği

ri, insa- dokusu i fazla- yok- QÖZDEBİR YAYINLARI 2 18. Ben, pasifliğe itilmiş bir okur, seyirci, dinleyici topluluğu oluşturmaktan yana değilim. Kendi seçicilik hakkımızı savunuyoruz ama okurun, dinleyicinin, seyircinin seçicilik hakkına saygı göstermiyoruz. Üstelik genç kuşaklar, yasakla- nan filmleri de görmeli çünkü kendilerinin yargı- ya varabilmeleri için biz bu malzemeyi sunmak- la yükümlüyüz. DENEME Bu parçada aşağıdakilerin hangisine karşı çıkılmaktadır? A) İnsanlar, neyi okuyacakları, neyi izleyecek- leri konusunda özgür olmalıdır. B) Okuyucunun, izleyicinin seçme hakkına saygılı olmalıyız. C) Genç kuşaklar, hiçbir yasaklamayla karşı- laşmadan dilediklerini seçebilmelidir. D) Okuyucu, dinleyici, izleyici konunun uzman- ları tarafından yönlendirilebilmelidir. E) Sağlıklı ve en iyi olanı bulabilmeleri için tüm seçeneklerin genç kuşağa sunulması gere- kir.

17. (1) Son yüzyılda sevgi üzerine birçok çalışma yapılmıştır. (II) Özellikle son yirmi yılda sevgi üzerine yapılan araştırmaların arttığı görülmek- tedir. (III) Sevginin çeşitlerinden olan romantik sevgi, sosyal bilimciler tarafından sıklıkla in- celenmektedir. (IV) Duyarlı sevgiyle ilişkilen- dirilmiş kişilik özellikleri, fedakâr olma isteği, empati, ahlaki muhakeme, anlaşılabilirlik ve diğer insanların bakış açılarını anlama yetene- ği olarak tanımlanmaktadır. (V) Bu kişilik özel- liklerinin her biri, duyarlı sevginin gelişmesini desteklemektedir. (VI) Duyarlı sevgi, birçok dinî gelenekte temel bir özelliktir ve diğer insanla- ra önem veren, özveri gösteren ve insanları önemseyen bir sevgidir. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikin- ci paragraf numaralanmış cümlelerin hangi- siyle başlar? A) II B) III) C) IV D) V E) VI Govo Prans Deneme Sınavı ➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖

24. Karşımızdakini anlamak, karşımızdakiyle doğru ileti- şim kurmak için onu duymamız yetmez, dinlememiz gerekir. Dinlemek ile duymak farklıdır, duymak fiziksel iken dinlemek zihinseldir. Dinlemek ilişkilerimizin can damarıdır ve dinlerken kendimizi düşüncelerimizden, zihin fısıltılarımızdan uzak tutup sadece söylenenin üzerinde yoğunlaşmamız gerekir. Söyleneni tarafsız değerlendirmek, tamamen konuşmaya odaklanmak, sözün özünü kavramanın anahtarıdır. Dinlemek, sa- dece ses dalgalarının kulak algılaması değildir; ko- nuşmaya etkin bir katılıştır, söylenenler üzerine tüm dikkatimizi toplamaktır, kolay da değildir. Bu parçada vurgulanmak istenen düşünce aşağı- dakilerden hangisidir? A) Konuşulanları dinlemek konuşanla iletişimi kolay- laştırır. B) Dinlemek ve duymak birbirinden farklı eylemlerdir. C) Söylenenleri dinlerken tarafsız davranılmalıdır. D) Dinlerken söylenenler üzerine yoğunlaşılmalıdır. E) Söyleneni anlamak için dikkatle dinlemek gerekir.

I. Bu yüzden müzik kavramı, sadece bir eğlence aracı ya da ke- yifli bir boş zaman faaliyeti olarak tanımlanamaz. II. Müzik, insanoğlunun varlığı ile birlikte ortaya çıktığı düşünü- len, insan hayatının en vazgeçilmez unsurlarından biridir. III. Bu o kadar güçlü bir bağdır ki müzik günümüz sanayi çağın- da hemen hemen her ülkede endüstriyel bir sektör håline gel- miştir. IV. Çünkü müzik, içinde doğduğu toplumla bağı olan hatta ona yön veren önemli bir kültür ve sanat ögesidir aynı zamanda. V. Vazgeçilmez bir olgu olarak bu süreçte sadece duygu ve his- lerimize tercüman olmakla kalmayıp hayatımızın hemen her alanına tesir edebilecek kadar etkili bir yapıya bürünmüştür. Yukarıda numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluştura- cak biçimde sıralandığında hangisi baştan dördüncü olur? A) I B) II C) III D) IV E) V

TU B. (1) içinde bulunduğumuz çağ, bilgi toplumu ola- rak adlandırılmakta ve sürekli değişimlere sah- ne olmaktadır. (II) Bu süreçte okullardan, hızla değişen dış koşullara göre kendini yeniden ya- pılandırması ve öğrencilerini değişen koşullar ile rekabet edebilecek becerilere sahip bireyler olarak mezun etmesi beklenmektedir. (III) Okul- lar ve öğretmenlerden beklenen bu zorlu görev, özellikle öğretmenlerin değişen koşullara ayak uydurmasını gerektirmektedir. (IV) Dolayısıyla öğretmenlerin mesleki olarak profesyonelleş- meleri öğrencilere kazandırılan becerilerin nite- liği açısından önemlidir. (V) Gelişen teknoloji ve giderek artan toplumsal ihtiyaçlar, beraberinde eğitim alanında da birtakım yenilikleri gerekli kılmıştır. Bu parçada numaralanmış cümlelerde okul ve öğretmenler hakkında aşağıdakilerden hangişi söylenemez? A) I. cümlede, bir saptama yapılmıştır. B) II. cümlede, süreç içerisinde okullardan beklenenler açıklanmıştır. C) III. cümlede, koşulların öğretmenlere göre ayarlanmasının gerekliliğinden söz edilmiştir. D) IV. cümlede, öğretmenlerin gelişimlerinin öğrenci nitelikleri açısından önemli olduğu vurgulanmıştır. E) V. cümlede, eğitim alanında değişimlerin yapılması gerektiğinden bahsedilmiştir.

26. Gazete ve dergilerde kalmış yazılarının dışında kitap hâlinde elliye yakın eser bırakmış olan Halit Ziya, ayrı bir değer taşıyan çevirileri, edebiyat tarihleri ve anıla- ri bir yana bırakılırsa özellikle roman ve hikâyeleriyle Türk edebiyatı tarihinde çok önemli bir yere sahiptir. Ondan önce Türk hikâyeciliğine ve romancılığına hå- kim olan Ahmet Mithat Efendi'nin ve onun izinden gi- denlerin olay ve maceraya dayanan, faydacılık amacı güden, alelade bir üslupla yazılmış, sağlam bir teknik- ten mahrum eserleriydi. Halit Ziya, bu basit ve iyi işlen- memiş romancılığa son verdi. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisine ulaşılabilir? A) Ahmet Mithat ve arkadaşları, roman tekniğine sadık kalma çabası içine hiç girmemiştir. B) Halit Ziya, eski roman anlayışını ve tekniğini yıkıp yerine yenisini koyan kişidir. C) Halit Ziya, İstanbul hayatını romanlarında yaşat- mayı başarabilmiş bir yazardır. D) Batı tekniğine uygun ilk hikâye örneklerini Ahmet Mithat ve arkadaşları yazmışlardır. E) Olay ve macera romanlarını Ahmet Mithat dışında kimse yazmamıştır.

B) II III D) IV EV 2. Yahya Kemal'in Istanbul'u "aziz"di. Üstelik "Sis" şiirinde bütün kinini, öfkesini, hayal kırıklıklarını İstanbul'un yüzüne âdeta tüküren Tevfik Fikret'e ciddi itirazları vardı. Tevfik Fikret, hayatı boyunca İstanbul'dan dışarı adım atmamış bir şair olarak benziyordu. Modern şehirleri görüp bedbaht olmaktan korktuğu için Avrupa'ya gitmek isteme- mişti. Taşralı Yahya Kemal ise tam aksine, İstan- bul'u Avrupa'daki modern şehirleri görüp tanıdık- tan sonra sevdi hem de çok sevdi. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakiler- den hangisi getirilmelidir? A) bol keseden atanlara B) akıntıya kürek çekenlere C) derya içinde, deryayı bilmeyenlere. Darmudun sapı, üzümün çöpü var diyenlere ✔ E) bir saati, bir saatine uymayanlara EYG

Toplumumuzda yazı az okunan bir şeydir. Okunduğu durumlarda bile, başkasına etki edeceği kuşkuludur. Yazdığınız yazı başkalarının gerçeğine uzak kalinca zamanla size de yabancılaşır. Yazıyı hiç yazmamış hissine kapılma duygusu bundan doğar. Fakat yazının ilham perileri yine de peşinizi bırakmaz ve yeni düşünceler, esinler ve yeni kitapların doğmasını sağlar. Bu parçada aşağıdakilerin hangisinden yakınılmaktadır? A) Yeni düşüncelerin, esinlenmelerin olmamasından B) Yazıyı okuyan kişilerin kültürel yetersizliğinden C) Yazının, okurun gerçekleriyle örtüşmemesinden D) Yazının, yazarına bir şey kazandırmamasından E) Yazarın, eskisinden farklı düşüncelere yönelmesinden PAR GYORS F50 an

LARI 19. Gazeteci: Gösterimde olan bir oyunu zevkle, eğlenerek izlediğiniz hâlde niçin tam olarak beğenmediğinizi söylüyorsunuz? Eleştirmen: Faydalı olmasını da beklerdim, onun için. Gazeteci: Öykü, roman gibi diğer kurgusal türlerin yazarlarından da böyle bir beklentiniz var mı? Eleştirmen: Elbette hayır! Onlar bizi gezdirsin yeter, yaşatmak ve öğretmek tiyatronun işi. Aşağıdaki yargılardan hangisinin bu diyalogdaki eleştirmenin sanat anlayışıyla örtüştüğü söylenebilir? A Tiyatrodan iğne deliğinden dünyayı seyrederiz. BY Tiyatro eğlendirirken eğiten bir okuldur. CTiyatroda başarıyı değerlendirecek olan, seyircinin vicdanıdır. DY Tiyatro öyle bir vasıtadır ki size dünyayı gezdirir. Öykü ve romanla gezersiniz ama tiyatroyla koşarsınız. X

31. Günümüzde hep nedense aşırı tüketimin bireyi mutlulu- ğa ulaştıracağı düşünülmüştür. Ancak sonuç hiç de öyle olmamış, gerek boş zamanını gerek sahip olduğu doğal güzellikleri kayıtsızca tüketen insan, mutluluğa ulaşama- mıştır. Bu nedenle çevre sorunlarının temellerini, sanayi ve teknolojik gelişmelerden ziyade insanoğlunun geçirdiği zihinsel anlayış dönüşümü sürecinde aramak daha isabetli olabilir. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Aşırı tüketimin bireye mutsuz bir yaşam sunduğu B1 Çevresel sorunların asıl nedeninin anlayışla ilgili olduğu Teknolojik gelişmelerin çevreye zarar verdiği Doğal yaşam alanlarının sınırlandırıldığı E) Doğayla ölçülü yaşamanın insanı mutlu edeceği