Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız D) I ve III B) Yalnız II Cve ll E) II ve III 34. Normal koşullarda gezegenimsi bulutsular tek bir yıldı- zın ölmesi sonucu ortaya çıkıyor. Bu süreçte yıldızın çe- kirdeği çökerken üst katmanları uzaya doğru saçılıyor. Bu tarz durumda gaz ne kadar hızlı yayılırsa içindeki moleküller o kadar yavaş hareket ediyor ve dolayısıy- la soğuk hâle geliyorlar. Bumerang Bulutsusu'nun kal- binden yayılan gazlar, normal bir gezegenimsi bulutsu sürecine göre daha hızlı: Saniyede 150 kilometre. Bilim insanları ultra soğuk ortamı bu yüksek hıza bağlıyor. Bu bulutsuyu yer bazlı bir teleskop ile keşfeden astronom- lar, onun bumerang şeklinde olduğunu düşünmüştü. Ancak Hubble Uzay Teleskobu ile yapılan gözlemler, bulutsunun kum saati şeklinde olduğunu ortaya koydu. A Bu parçada "Bumerang Bulutsusu" ile ilgili aşağıdaki- lerden hangisine değinilmemiştir A Bir yıldızın ölmesiyle oluştuğuna B) Hakkındaki bilimsel araştırmaların yetersiz kaldığına C) Keşfinde farklı teknikler kullanıldığına Şekliyle ilgili yorum farklılıklarına EX Diğer bulutsulardan belirgin bir farkına Ulti Serisi Branş Denemeleri

22. Söz, var oluşun başlangıcıdır çünkü varlığı anlamlandır- ma sözle mümkündür. (1) Sözün yarattığı anlam evreni ise dünya algımızı, düş gücümüzü ortaya koyan çağrı- şımlar zinciri oluşturmaktadın (II) Bu çağrışımların yan- sıdığı eylemler bizi sanatla buluşturan zincirin halkaları- dir. (III) Sanatın gücü de burada başlar. (IV) Sanatçının göstermek istediği bu evreni ancak sanat eğitiminden geçmiş insanlar anlayacaktır. (V) Bu anlayıştan yoksun kalmak, sanatçıyla buluşamamak bireysel gelişimin önünde bir engel oluşturur. Bu parçada numaralanmış yerlerden hangisine, "Sanatçı ise anlam evreninin zenginleşmesinde görün- meyeni bulup çıkaran bir farkındalığa sahiptir." cümlesi getirilebilir? A) I B C) III D) IV E) V 1

17, 18 ve 19. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. "Biz Hz. İsa'dan bile daha çok tanınıyoruz." demişti Lennon. Bu sözde doğruluk payı çok: 1963 yılının ekiminde Beatles'ı Londra Havaalanı'nda karşılamaya gelen devasa kalabalık, trafiğin tıkanmasına neden olmuş. "Beatlemania" (hastalık hâline gelen Beatles tutkusu) resmen ortalığı sarmış. Binlerce hayran Beatles'a benzemeye özenmiş ve her gözüktüklerinde dünyanın her yerinde ortalık ayağa kalkmış. Müzik bir yana, Beatles bir simge. Dinletilerde kendinden geçen ve Beatles'in plaklarını kapış kapış alan gençler, baskıcı topluma ve büyüklere karşı topluca kafa tutuyor. Grubun dört delikanlısı film çeviriyor ve İngiltere kraliçesi tarafından da madalya ile ödüllendiriliyor. 17. Bu parçada aşağıdakilerin hangisiyle ilgili herhangi bir ayrıntıya ulaşılamaz? A) Hirs Evrensellik B) Beğeni D) Takdir edilme E) Aşırı düşkünlük 3D yayınları 19. Bu pare aşağıda A) Tutk B) Dini C) Dinle D) Kitle E) Gen

28. Bana öyle geliyor ki kapakları açılmış bir baraj gibi kim boşalacak içimden. Günlerce, aylarca... Ama bu kelim defa kendim de tanımıyorum. Adeta dışımda bir me hangi düşünce çarklarını döndüreceği belli değil. Ori yetleri var. Kelimeleri sana veriyorum okuyucu. Ige değil o kelimelerin. Alev var göğüslerinin içinde, band gözyaşı var. Nihayet bütün dünya kelimelerden ba Ama sende ne varsa kelimede de o var. Kelime, kend âşık olanın yansımasını seyrettiği dere. Çok bakma düşersin! Bu parçada aşağıdakilerden hangisi üzerinde dur maktadır? A) Kelimeler, insan içine alarak başka dünyalara yolcu çıkarır. B) Yazarın kelimelerle anlatmak istediği, olduğu gibi olu yansır. Kelimeler herkes için ortak anlamları ifade eder. D) Bir kelime ancak yazarın hayal ettiği anlamı içerir. E) Kelimeler, okurun onlara yüklediği kadar anlamlidir Diğer Sayfaya Gep

Anle Yoğunluğu Calel Şiir her okumada insanı farklı bir dünyaya götürebilme- lidir. Her okuyan, onda ayrı bir tat, ayrı bir anlam bula- bilmelidir. Çok sevdiğiniz, sizi sarhoşa çeviren şiirlerle ilk karşılaşmanızı anımsayın. Uykularınız kaçmıştır. Bir daha okumak, ezberlemek, yakınlarınıza dinletmek iste- mişsinizdir. Yeniden okuduğunuz her seferde coşkunuz ve ondan aldığınız lezzet artmıştır. Şiir ne kadar özgün bir konuyu işlerse işlesin, dili ne kadar özenli olursa ol- sun bu nitelikten yoksunsa gerçek şiir değildir. Bu parçaya göre gerçek şiirde aranan nitelik aşağı dakilerden hangisidir? Hşekil yetkinliği (Dış qon su Biçim yetkinliği Kapar, sayfant B) Içerik zenginliği Konu özgünlüğü D) Konunun somutluğu E) Söyleyiş gücü

verilen va- #k. 8. 9. Aşağıdakilerden hangisi edebiyat tarihini ve tarihçisini doğrudan ilgilendirmez? Al Yazınsal ürünler Edebi akımlar Cr Sözlü ürünler D) Sanatçılanın hayatı E) Teknolojik gelişmeler Tarihçi ile edebiyat tarihçisinin karşılaştı- rıldığı cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? A) Edebiyat tarihçisi gerçeklerin esere nasıl yansıdığını incelerken tarihçi gerçeğin ne olduğunu araştırır. B) Tarihçi, olayın yaşandığı anı, edebiyat ta- rihçisi, olayın kahramanlar üzerindeki et- kisini inceler. C) Tarihçi bölgelere bağlı kalır, edebiyat ta- rihçisi esere yönelir. 11. Yazar, eserin olu dünyson, kahraman Gevrey kahrahann cla/ares ve siys/ariam yararlanarak ara rakie Bu parçada boy aşağıdakilerden hang Asikoloj-th-so By osyoloj psikoloj D) Tarihçi anlatımını nesnel yapar, edebiyat. tarihçisi olanları kendi yorumuyla anlatır. E Tarihçi olayları yüzeysel, edebiyat tarihçisi ayrıntılı biçimde inceler. 10. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI final yayınları tarih-pkoloj-son D) psikolo-sosyoloj e sosyoloji-tarih-p 12. Edebiyat tadhim önemli rol oynam gisinin gösterges A Edebi dönem nin B) Edebiyatimiz CFarkı kültürle D) Yayılımcı bir Yabancı e oluşturulma

ideal bir parkura dönüşmüştü. (III) Son dönem. ler' nğışlarla, bu baraj gölü nihaye 7.-9. SORULARDA NUMARALANMIŞ CÜMLE- LERDEN HANGİSİNİN PARÇANIN ANLAM BÜ- TÜNLÜĞÜNÜ BOZDUĞUNU BULUNUZ. (1) Son yıllarda kimi yazarlarımız, şiir ve öykü ala i olmadığımızı ya rinda Batılılardan (111) 11. (1) Ateş ve tekerlek, insanlık tarihinin en onemli bu luşlarındandır. (II) Eğik düzlemden yararlanılması da ateşin ve tekerleğin bulunması kadar büyük bir teknik başarıdır (III) Çizgi roman ve filmlerde bu iki buluş aynı dönemde gerçekleşmiş gibi gösteril yor. (IV) Oysa, ateşin ve tekerleğin bulunuşu a zaman aralığına rastlamaz. (V) Ateş yaklaşık 1 milyon yıldır kullanılmaktayken, tekerlek en fazl 5000 yıldır insanlığa hizmet etmektedir. A) 1. BYN. C) III. D) IV. E) V 2. 3.

(1) Moğolistan'da, İskit Döneminde yaşamış bir savaşçıya ait mumya bulundu. (II) Mumya, Al- tay Dağlarındaki 2600 metre yükseklikte kurgan türü bir mezarda ortaya çıktı. (III) Araştırma için Alman, Rus ve Moğol bilim adamları bir araya geldiler. (IV) Kurgan türü mezarların Altay Dağ- ları'ndaki Pazırık kültürüne ait olduğu düşünülü- yor. (V) Bu kültürün izlerini, Moğolistan, Çin ve Rusya üçgenindeki Altay Dağları'nda yaygın ola- rak görmek mümkün. A) I. B) II. KILLI ADAM 8. Y III qon t D) IV E) V.

2. Şeyh Edebali'nin Osman Gazi'ye verdiği, "Ey oğul! İnsanı yaşat ki devlet yaşasın." öğüdü, Osmanlı devlet yönetimin- de temel ilke olarak benimsenmiştir. Osmanlı Devleti'nde görülen, I. Rumeli'de yönetim altına alınan topraklarda yaşayan gayrimüslimlere karşı istimâlet (hoşgörü) politikasının izlenmesi, II. köy ve şehirlerin imar edilmesi ve sosyo-ekonomik haya- tin canlanması için vakıfların kurulması, III. devletin, geçimlerini sağlamaları için köylü ailelere çift hane sistemiyle toprak tahsis etmesi uygulamalarından hangilerinin bu temel ilke doğrultu- sunda gerçekleştirildiği savunulabilir? Aalnız I D) I ve Ill B) Yalnız II E) I, II ve III C) I ve ll

23. (1) Bazen anlık bir bakış, bir ışık oyunu, duyulan tek bir sözcük veya sıradan bir olay, insanı umulmadık düşünce- lere çeker. (II) Bazen algı, kapılarını sonuna kadar açar, insanın içindeki iyiyi kötüyü tetikler, insanı hüzünlendirir veya güldürür; öyle veya böyle, hayatın doğal akışını değiştirir. (III) Böyle anları fotoğraflaştıran, modern haya- tin hızına uygun, pratik, kısa öyküler kaleme almış yazar. (IV) Hemen her öykü önce kahkaha attırıyor size ama o kahkaha, acı ve buruk bir gülümsemeye dönüşüyor. (V) Hayata kara mizah penceresinden bakmaya hazırsa- nız bu öyküleri okumalısınız. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde, öykülerin okur üzerinde yaratacağı etkiden söz edil- miştir? A) I B) II C) III D) IV E) V

kullanılmıştır? A) I B) II C) III D) IV 18. "Karar yoğunluğu" uzun ve hızlı düşünme süreci ardından bireylerin kararlarının kalitesinin düşmesi durumunu tarif etmek için ifade edilmiş bir psikolojik tanımdır. Gün içinde verilen kararların sayısı arttıkça karar verme yeteneği azalır. Yapılan araştırmalar doktorların sabah saatlerinde verdiği kararların oğleden sonra verdiği kararlara göre daha isabetli olduğunu ortaya koymaktadır. Benzer şekilde, satın alma kararları da karar yoğunluğundan olumsuz yönde etkilenmektedir. Karar yoğunluğu; değerlendirme yeteneğinin düşmesine, dürtüsel satın alma davranışlarına, karar almaktan kaçınmaya ve öz denetimin azalmasına neden olmaktadır. Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi karar yoğunluğunun sebep olduğu olumsuz durumları engellemek için alınabilecek önlemlerden biri değildir? A) Önemsiz kararları hızlıca alıp arkamıza bakmayarak önemli kararlara daha fazla zaman ve enerji ayırmak B) Kararlarımızı basitleştirip zihinsel enerjimizi daha önemli kararlar için saklamak E) V C) Önemli kararlarımızı yorgun olmadığımız sabah saatlerinde almaya çalışmak D) Önemliden önemsize doğru sıralanan kararlar listesi oluşturarak enerjimizi önemli kararlara yoğunlaştırmak E) En doğru kararı bulabilmek için alternatifler üzerine derinlemesine düşünmek C 22.

alt len ani- en- mi- m ddi 6. (1) Parlak bir yıldız gözlerimizin önünde evrimleşiyor; bu yıl- dız, Polaris yani Kutup Yıldızı'dır. (II) Asırlardan beri denizci- ler ve kâşifler, bu yıldızı durağanlığın ve sadakatin sembolü olarak görmektedir.((III)Son yıllarda yapılan bilimsel çalış- malar, Kutup Yıldızı'nın gittikçe parlaklaştığını göstermek- tedir. (IV) Şu anda Kutup Yıldızı 100 yıl öncesine nazaran %15 daha parlaktır, 2000 yıl öncesine nazaran ise parlaklı- ğı iki kattan fazla artmıştır. (V) Polaris şu anda Kuzey Gök Kutbu'ndan 1 dereceden daha küçük bir uzaklıkta bulunur. (VI) Yerin dönme ekseninin bir uzantısı, gök küresinin Kuzey Kutbu'nu keser ve bu nedenle kuzey enlemlerinde gökyüzü Kutup Yıldızı'nın etrafinda dönüyor gibi görülür. (VII) Fakat Kutup Yıldızı her zaman bu kadar uygun bir konumda değil- di; yerin dönme ekseninin salınım hareketi nedeniyle Pola- ris, Kuzey Gök Kutbu noktasına gittikçe yaklaşmakta ve bu hareketine devam edeceği görülmektedir. Bu parça iki paragrafa bölünmek istense ikinci paragraf numaralanmış cümlelerden hangisiyle başlar? A) II C) IV D) V B) I ENVI

stedigi n sebebi cam enin en anna zitif minda ar akın Paragraf 24.-25. sorulan aşağıdaki parçaya göre cevaplayiniz. Kimi oğrencilerin muhtelif zamanlarda sorduğu "Matematik ne işimize yarar?" sorusuna bazen "Hiçbir şeye yaramaz bazen de "Her şeye yarart" diyesim geliyor. Bu aslında başından savmak, soruyu geçiştirmek amaçlı söylenen sözler kategorisine giremeyecek ölçüde üzerinde düşünülmüş ciddi bazı fikirler barındırıyor. Matematiğin içinde olanlar, kıyısından köşesinden geçmiş olanlar matematiğin sembolik bir dili olduğunu bilirler. Ben de bu sembolizmden faydalanarak bu iki düşünceyi sayı doğrusunun iki ucuna yerleştirdim. Sol ucuna - "Matematik hiçbir şeye yaramaz.", sağ ucuna da "Matematik her şeye yarar." ifadelerini yazdım. Sayı doğrusunun iki ucundaki oklar sonsuza kadar gidildiğini gösteren birer sembol. O halde oraya hiç varılamaz. Buradan hareketle matematiğin hiçbir şeye yaramadığını da her şeye. yaradığını da söylemek mümkün değil. Kişinin hayattaki rolü bu skaladaki yerini belirler. Hatta bu sabit bir yer de değildir. Gelgitler olur. Işi matematik olan kişinin konumu sağa yakınken işi matematikle en alakasız olan kişinin konumu da dolayısıyla sola yakındır 511 24 25. L Istatistiksel verileri yorumlamaya dönük bir anket çalışması yürüten bir kimse XIşletme türlerinin şehir yaşamına etkisini araghiran ve bunlan şirketlerle paylaşma işiyle uğraşan birt Ill. Beslenme türlerinin insan vücudunu nasıl etkilediğin vitamin, yağ, protein ve kalon değerleri üzerinden belirleyen bir gida uzmani Parçaya göre, yukarıdaki kişilerden hangilerinin sayı doğrusunun sağ tarafındaki düşünceye katılacağı söylenebilir? A) Yalnız D) Ive ll B) Yalniz II E) I ve Ill C) Yalnız III

3. (1) On dokuzuncu yüzyılda Pasteur'ün kuduz aşısını bulması gerçekten de bir devrimdi ve çok büyük yankılar uyandır- mıştı. (II) Bugün ise bu, bizim için o kadar olağan bir şey ki. (III) Çok değil, çok kısa bir süre öncesine kadar insanlar ne İnterneti ne cep telefonunu ne de cep telefonu ile gerçek- leştirilen birçok uygulamayı biliyordu, bilmek şöyle dursun bunları hayal bile edemiyordu. (IV) Bilim gerçekten dev adımlarla ve hızla ilerliyor. (V) Teknolojik gelişmelerin sebep olduğu sorunlar da gün geçtikçe artıyor. (VI) İnsanlığın yüz- lerce yılda aldığı yolu günümüz bilim insanları, hiç de abartı değil, birkaç günde alıyor artık. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi anlatı- mın akışını bozmaktadır? A) I B) I C) M D) N ENV

9. (1) Öz güven ile başarı arasında doğrudan bir ilişki söz ko- nusudur. (II) Küçük yaşlarda özgür düşünmesine olanak verilen, kendilerine güvenilen, bazı işleri yaparken serbest bırakılan çocukların duygusal zekâsının geliştiği, bunun te- melinde de öz güvenin yattığı bilinen bir gerçektir. (III) Öz güveni olan çocukların ileriki yaşlarda araştırmacı bir kişiliği olur. (IV) Bu çocuklar bilgi eksikliklerini kimsenin yardımına gerek kalmadan kendileri giderebilir. (V) Maalesef öz güven eksikliği sadece ülkemizde değil tüm dünyada çocukların başlıca sosyal problemi olarak karşımıza çıkmakta. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi anlatı- mın akışını bozmaktadır? A) B) II C) II D) W E) V

Çağdaş romanlar, TV dizisi olarak çekilmeye çok uygun değildir. Bu romanlarda bilinç akışı, iç monolog gibi farklı modern anlatım kalıplarının kullanılması, başka metinlere yapılan göndermeler içermesi, doğrusal bir zaman akışına uyulmaması, tip kavramının terk edilmesi; TV dizisi mantığına uygun düşmüyor. Derin meselelere açılan bir roman, entrikalarla dolu aşk hikâyelerini izlemeye alışık seyircilerin ne kadar ilgisini çekebilir? Çağdaş romanlarda anlatım okurun da katılımıyla şekillenir. Ama açıkçası okuyucudan katılım bekleyen metinleri TV dizisi yapamazsınız. İçerik olarak yoksulluğu, sokak çocuklarını, çeşitli sosyal yaraları aşırı gerçekçi biçimde işleyen, en azından iğneyi kendine batıran çağdaş bir roman da uygun değildir TV dizisi olmaya. 35. 1. Yetimhanede büyümek zorunda kalan Emrah'ın acılarla dolu, çileli hayatı anlatılırken toplumun vurdumduymazlığı eleştirilir. Garip bir kişiliği olan Kenan Bey'in yer yer geriye dönüşlerle, zaman'atlamalarıyla sıra dışı tavırları ve iç dünyası aydınlatılmaya çalışılır. HIT. Düşman iki ailenin birbirini seven çocukları Kadir ve Züleyha'nın, tarafların tüm karşı çıkışlarına rağmen birbirine kavuşma serüveni işlenir. Bu parçaya göre yukarıda numaralanmış cümlelerde hakkında bilgi verilen romanlardan hangileri TV dizisi olmaya uygun değildir? A) Yalnız B) I ve II D) Yalnız II E) Yalnız III C) Ive t Paraf Yayınlar