Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

8. Biz köylülerin yağ, bal, yumurta yediklerini biliriz. Bura- da yağdan yumurtadan geçtik, ekmek yüzüne hasret kal- dık. Hali vakti yerinde olanlar, bazlama dedikleri hamuru yutarlar. Allah inandırsın beyefendi, bendeniz harp için- de yediğimiz vesika ekmeğine bile hasret kaldım. Böyle olduğunu bilseydim buralara gelir miydim? Bu parçadaki hâkim duyguyu belirtiniz.

ti- m. e- a- ne 0- a- y- ili E 9. ) Fethi Naci, 1998'in Ekim ayında Sait Faik üze- rine bir kitap yayımladı. (II) Adam Yayınları'ndan çıkan kitap, Naci'nin 1990'da yayımladığı "Bir Hi- kayeci: Sait Faik" isimli kitabının yeniden gözden geçirilmiş ve bazı eklemeler yapılmış hali. (III) Ki- tapta Sait Faik'in özel yaşamından ziyade eserle- ri üzerinde durulmuş. (IV) Sait Faik'in hikayeciliği- ni üç dönem halinde incelemiş Fethi Naci. (V) Fet- hi Naci'nin burada yaptığı önemli bir tespit var: Sa- it Faik'in ilk dönem hikayeleri ile ikinci dönem hika- yeleri arasında belirgin bir ayrılık vardır. Bu parçada "Bu dönemleri kitaplar ve tek tek hika- yeler üzerinden ele alarak Sait Faik'in dünyasını, dünya görüşünü, duygularını, dil ve üslup arayışla- rını incelemiş." cümlesi numaralanmış cümlele- rin hangisinin başına getirilebilir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

nlerde bi da dil oman debiyat, ina bir daki den cak 1 31. Hegel; tarihe doğadan yaklaşmayı reddetmekte, doğa ile tarihin farklı şeyler olduğunu vurgulamaktadır. Her biri bir süreçtir ya da süreçler kümesidir ama doğa süreçleri tarihsel değildir ve doğanın tarihi yoktur. Doğa süreçleri döngüseldir, doğa döner durur ve böyle dönüşlerin yinelenmesiyle hiçbir şey oluşturulmaz ya da kurulamaz. Her gün doğumu, her bahar, her gelgit bir önceki gibidir; döngü kendini yinelediğinden döngüyü yöneten yasa da değişmez. Örneğin bir taş ancak onunla etkileşen şeyler ve süreçler üzerindeki etki ve tepkileri boyunca aynı şey olarak, bir taş olarak kaldığı sürece bir taştır. Yağmurda ıslanır, baltaya direnir, ezilmeden önce belli bir ağırlığa dayanabilir. Bir taş olmak, taş üzerinde etkiyen her şeye karşı sürekli bir direniştir, sürekli bir oluş ve bir taş olma sürecidir. Hiç kuşkusuz oluş, taş tarafından bilinçli bir özne olarak yerine getirilmez. Taş; yağmur, balta ve ağırlık ile etkileşimlerinde değişir fakat kendini değiştiremez. Bu parçada vurgulanmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Insan müdahalesi olmadan gerçekleşen doğal süreçler, suni değişimlere göre belirgindir. YOU Tarihsel süreçlere konu olan hadiselerin bir bölümü doğada yaşanmıştır. C) Tabiattaki devridaim, kendiliğinden meydana gelen oluşlardır. D) Doğanın tarihini yazmak, hem canlı hem cansız varlıkların tarihini yazmak demektir. E) Doğal denge ile tarihsel denge pek çok yönden örtüşmektedir.

an "2022 Yılı manlıların 180'i hålen yon manlı Dönemi malıkızık, 57 5 köy a önce esi'ne turistler, di. hangisi dışında TYT/TÜR 25. Mehmet Akif Ersoy'un Safahafinin 6. kitabı olan Asım, sadece bir şiir, bir tiyatro metni değildir. Bu manzum eser, Mehmet Akif Ersoy'un yeni kurulmuş Cumhuriyet'e bir nesil teklifi olarak görülmelidir. Mehmet Akif; Asım'da önce problemleri ortaya koymakta, tartışmaları yapmakta ve çözüm önerileri sunmaktadır. Asım; manzum ve uzun bir hikâye, bir diyalog karakterindedir. Büyük bir bölümü Hocazade ile Köse Imam arasındaki diyalogla geçer. Bazen Asım'ın ve Emin'in kısa konuşmalarına yer verilir. Ancak bu konuşmalar metnin tümünde etkin değildir. Asım, yer yer dinî-mistik ve millî bir lirizm gösterir. Mehmet Akif; şiiriyet arz eden lirik parçaları metnin bütününe yaymıştır. Manzum hikâye hatta tiyatro eseri niteliğindeki Asım, aslında bir toplumsal panorama olarak değerlendirilmelidir. Bütün bunlardan çok Asım adlı uzun manzume; nasıl bir toplum, nasıl bir insan, nasıl bir gençlik kapsamında ele alınmalı ve yorumlanmalıdır. Mehmet Akif, çoğu zaman Köse İmam'ın, bazen de Hocazade'nin ağzından bu konudaki düşüncelerini dikkatlere sunar. Bu parçada sözü edilen eser ile ilgili anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Farklı yazınsal türlere ait özellikleri bünyesinde toplayarak toplumsal hususları değişik bakış açılarıyla sunma çabasının ürünüdür. B) Yazarının sosyal ve kültürel meselelere dair yorumunu ve idealindeki jenerasyonun vasıflarını ortaya koymaktadır. C) Toplumsal realiteyi sembolik söyleyişlerle ifade ederek sosyal duyarlılığın oluşumuna katkıda bulunmaktadır. D) Genç nesle sosyal konulu mesajlar vererek onların çağdaş bireyler olması için rehber görevini üstlenmektedir. E) Ideolojik yaklaşımlara dönük hassasiyet oluşturmak için topluma mesajlar verme gayesi taşımaktadır. 26. Insa hay bilin ve izle do ist du ola B S A

A 12. Ressam, iyi bir sanat eğitimi almış, ileri düzeyde bir sanat bi- rikimine ve geniş bir hayal gücüne sahip olabilir. Bunlar, sa- nat için gerekli ve sanat eserinin güzelliğini artıran unsurlardır. Ama bunların yanında sanatçı, hangi renkleri ne oranda karış- tırdığında hangi rengi elde edeceğini, fırçayı ve tuvali nasıl tut- ması, üzerine resim yapacağı bez veya kumaşın ne tür olması gerektiğini de bilmeli ve bunları uygulamalıdır. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisine nising ulaşılabilir? A Sanatçı, alanıyla ilgili teknik bilgi ve becerilere de sahip ol- maldır. B) Sanatçı eserini, maddi ve manevi yönüyle bir bütün olarak gerçekleştirmelidir. C) Sanatçı eserini oluştururken yalnızca estetik kaygı ile hare- ket etmelidir. D) Kurallarına uyularak gerçekleştirilen sanat eseri kendi özel- ikleriyle güzeldir. E Sanat eseri, kendi özellikleriyle olduğu kadar alımlayıcıla- rin beğenisiyle de güzeldir. Septiklere'e göre duyular insanı pek çok kez yanıltır. Örneğin, suyun içine batırılan bir çubuk kırık olmadığı hâlde kırık görülür. Elimizi soğuk su olan bir kaba batırıp sonra oda sıcaklığında bir suyun bulunduğu kaba batırdığımızda sıcak su, olduğundan daha sıcak algılanır. Aynı şekilde insanların inançları, eğilimleri ide Call otkilediğinden her insa

ODAKLANMA Hâlâ insan kibirlerinin hepsini taşıdığıma inanıyorum. Behçet Necatigil'in söylediği, "hikmet burcu"na erebilmek için herhâlde o kibirlerden kurtulmak gerekiyor en başta. Zaman zaman öyle arınma çabalarımın olduğunu sanıyorum. Sonra bakıyorum; eski hamam eski tas, eski bencillikler, öfkeler sürgit devam ediyor. Bir yandan da kendimi yontmaya çabalıyorum. Bu bir itiraf, o burca ulaştığıma ben karar veremem ve ulaşabilmek için çok şey yapmam gerek. Hâlâ bazı kibirleri olan bir insanım. Bunu bir eksiklik gibi değerlendirmemek gerek, biraz saplantı aslında bu. Bunları yenmek gerekiyor gerçekten. Şimdiye kadar edindiğim birikimleri doğru yansıtmak istiyorum, bir muhasebe yapmanın zamanı geldi de geçiyor bile. İnsan ömrünün belli bir sınırı var. Önümde olsa olsa kaç sene var diye düşünüyor insan. Hâliyle, kalan zamanı doğru kullanmak istiyorum. Başaran insanlar, beni hep korkutmuştur aslında; kıyıda köşede kalmış, böyle yaşamayı tercih etmiş insanlar beni her zaman daha çok cezbetmiştir. Ancak bireysel olarak baktığımızda da belli bir yaşı geride bırakmış olmak, karamsarlıktan çok, kalan zamanı doğru değerlendirmek gerektiği düşüncesini doğuruyor. 6. Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı yoktur? A) Kendinizi eskisi gibi kibirli biri olarak görmeye devam ediyor musunuz? C) Behçet Necatigil'in tarif ettiği "hikmet burcu"na ulaştığınızı düşünüyor musunuz? Şair ve ke kada bilm ara: sag olu ad es P C B) Eksik yönlerinizi törpülemek için bir çaba içine girdiniz mi şimdiye dek? D) Simdiye kadar etrafınızdaki insanların size karşı kibirli olduklarına şahit oldunuz mu? E) Edindiğiniz birikimlerden yola çıkarak bundan sonra neler yapmayı düşünüyorsunuz?

İnsanlar ve hayvanlar arasındaki etkileşimde, evcil hay- vanlar önemli bir çıkış noktasıdır. Hayvanlar fiziksel var- lığa ve kimliğe sahip olsa da insanlar onlara kültürel bir kimlik atfetmişlerdir. Hayvanların yaşamları, kişilikleri, anlam ve değerleri büyük ölçüde insanlara bağlıdır. Do- ğanın nesnesi konumundan kültürel bir konuma dönüş- tükleri söylenebilir. Arkadaş olarak görülen ve refakat eden hayvanlar belki de buna en iyi örnek oluşturmakta- dır. Sadece hayvan olarak tanımlanan canlılardan, sev- gili aile üyelerine dönüştükleri görülmektedir. İnsanlar, hayvanları beslenme ihtiyacını gidermenin yanı sıra duy- gusal gereksinimlerini gidermek için de kullanmışlardır. Hayvanları arkadaş olarak insanlaştırmış, bunun sonu- cunda hayvan, gerçek dünyasından ve davranışların- dan uzaklaşmıştır. İnsanın endüstriyel üretimin dışında etkileşimde bulunduğu hayvanlar evde bakılan hayvan- lardır. İnsan ile ilişkisinde doğal davranışlarını gösteren hayvanlar ise insanı hayal kırıklığına uğratmış ve yabani olarak nitelendirilmiş ve terk edilmiştir. 5. Bu parçada aşağıdakilerin hangisinden yakınıl- maktadır? A) İnsanların hayvanlarla bir zaman sonra özdeşleşti- rilmesinden B) Hayvanların doğal beslenme yöntemlerinin kaybol- masından C) Toplumun hayvan sahiplenme konusunda yeterli duyarlığa sahip olmamasından D) Hayvanların insanlarla gelişen duygusal ilişkilerin- den hayvan sahiplerinin haberdar olmamasından Hayvanların doğal ortamlarından koparılıp kimlikle- rinin kaybettirilmesinden

25. Günümüzde birçok spor dalından sporcuların katılı- mıyla düzenlenen olimpiyat oyunlarının tarihi, Antik Çağ'a dayanır ve ilk düzenlenme amacı Yunan tan- rılarının eğlendirilmesidir. Modern tiyatronun ortaya çıkışı da yine aynı dönemlerde olmuştur. Bilim ve ticaretin ileri gitmesiyle ileri düzey bir refaha erişen Yunan medeniyetinde tiyatronun ortaya çıkması da insanların güzel vakit geçirme ihtiyacının so- nucunda olmuştur. Aynı dönemde hipodromların yapılıp at yarışlarının düzenlenmesi, gösteri mer- kezlerinin inşa edilip özel yetiştirilmiş savaşçıların buralarda birbirleriyle dövüşmeleri, birçok hayati ihtiyacını karşılamış olan toplumun eğlenme ihtiya- cını gidermeyi amaçlamıştır. Bu parçanın konusu aşağıdakilerden hangisi- dir? A) Antik Çağ'da meydana gelen sportif ve sanatsal gelişmeler B) Spor ve sanat dalındaki faaliyetlerin ortaya çıkış amacı C) Toplumdaki refah düzeyi ile eğlence faaliyetleri arasındaki ilişki D) Antik Çağ'da inşa edilen yapıların sportif ve sa- natsal faaliyetlerle olan ilişkisi E) Yunan medeniyetinin birçok sportif ve kültürel faaliyete ev sahipliği yapması el pleri ziyaret

25. Günümüzde birçok spor dalından sporcuların katılı- mıyla düzenlenen olimpiyat oyunlarının tarihi, Antik Çağ'a dayanır ve ilk düzenlenme amacı Yunan tan- rılarının eğlendirilmesidir. Modern tiyatronun ortaya çıkışı da yine aynı dönemlerde olmuştur. Bilim ve ticaretin ileri gitmesiyle ileri düzey bir refaha erişen Yunan medeniyetinde tiyatronun ortaya çıkması da insanların güzel vakit geçirme ihtiyacının so- nucunda olmuştur. Aynı dönemde hipodromların yapılıp at yarışlarının düzenlenmesi, gösteri mer- kezlerinin inşa edilip özel yetiştirilmiş savaşçıların buralarda birbirleriyle dövüşmeleri, birçok hayati ihtiyacını karşılamış olan toplumun eğlenme ihtiya- cını gidermeyi amaçlamıştır. Bu parçanın konusu aşağıdakilerden hangisi- dir? A) Antik Çağ'da meydana gelen sportif ve sanatsal gelişmeler B) Spor ve sanat dalındaki faaliyetlerin ortaya çıkış amacı C) Toplumdaki refah düzeyi ile eğlence faaliyetleri arasındaki ilişki D) Antik Çağ'da inşa edilen yapıların sportif ve sa- natsal faaliyetlerle olan ilişkisi E) Yunan medeniyetinin birçok sportif ve kültürel faaliyete ev sahipliği yapması el pleri ziyaret

Dergâh, Kalem, Oluş gibi dergilerin yazarları arasında yer almıştır Mustafa Nihat Özön. Bu dergilerde bir yandan kendi döneminin edebiyat sorunları üzerinde durur, bir yandan da Tanzimat ve sonrası edebiyatımızın ürünlerini açıklamaya, tanıtmaya çalışır. Gerçekte terimsel anlamıyla bir edebiyat tarihçisi değildir o. Bizim edebiyat tarihçilerimiz ihtiyaç duyduğumuz edebiyat tarihini oluşturmaktan uzaktırlar çünkü ne yazık ki onlar edebiyat olaylarını yirmi otuz yıl geriden izlerler. Canlı, solunan ve okunan edebiyattan uzak durmaya çalışırlar. Mustafa Nihat Özön'ün tutumu buna karşıttır, onun bir ayağı dündeyse bir ayağı bugünde olmuştur. 7. Bu parçaya göre, "bir ayağı bugünde olan" bir edebiyat tarihçisinin eserlerinde I. Edebiyat geçmişini örneklerle canlandırma II. Yaşayan yazarlardan ve metinlerden örnekler kulanma III. Geleneğin karanlıkta kalan yönlerini açığa çıkarma özelliklerinden hangileri bulunur? A) Yalnız I B) Yalnız II DI ve II E) II ve III Ce iklir Ara C) Yalnız III kas SC Die fo G S CY D

33. Bu sanatçının sanatı üzerinde doğrudan tesiri olan herhangi bir kişi yoktur. Babasının şiir yazdığı bilinse de onun sanat zevkini geliştirecek bir kültürel ortamın varlığına dair bir bilgi mevcut değildir. Kalemi zaman zaman suskunluk dönemleri geçirmiş olsa da yazmayı "hayatın manası" olarak gören sanatçıya göre sanat ve edebiyat, toplumla olduğu kadar insanın kendisiyle de ilişkilidir. Sanatın estetik tatmin açısından önemli olduğunu düşünen yazar, ülkenin içinde bulunduğu şartlardan dolayı toplumsal konulara daha çok yönelmek zorunda kalmıştır. Resme karşı kabiliyeti, birçok eleştirmen tarafından tasvirlerdeki başarısıyla ilişkilendirilen sanatçı, eserlerinde sadece toplumda iyi gitmeyen şeyleri anlatmayı tercih etmemiş; yaşama ait güzellikleri çeşitli kurgularla okuyucuya taşıma gayreti içinde de olmuştur. Bu parçadan sözü edilen sanatçıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Sanatı, bireysel bir çabadan ibaret olarak görmediğine B) Eserlerinin kendi yaşamından izler taşıdığına C) Kesintisiz bir yazma süreci yaşamadığına D) Resimle ilgilenmesinin yazarlığına katkı sağladığına E) Sanatla iç içe olmayan bir çevrede yetiştiğine 110UIADA D

ustafa ması e inşa slanan tkabir rmak- e yirmi metrik metrik oldaki insan- tır. e ilgili at tam- i kulla- 20. Ülkemizde dil dersleri ile matematik dersinin farklı alanlara ait dersler olduğuna dair yanlış bir algı olsa da bilimsel çalışmalar bunun tam tersini söylüyor. Bir dilin cümle yapısını öğrenmek, o dile ait ezber- lenen sözcükleri mantıksal bir sıra içerisinde birbiri ardınca dizmek ve düşünceleri bir kompozisyon hâline getirip yazabilmek için beynimizin hangi ala- nını kullanıyorsak bir otobüsteki kadın ve erkeklerin sayısının geçilen duraklardaki inen-binen sayısına göre değişimini de yine beynimizin aynı alanını kul- lanarak hesaplıyoruz. Bu parçada vurgulanmak istenen düşünce aşa- ğıdakilerden hangisidir? A) Dil öğrenmek ile matematik problemi çözmek arasında mantıksal benzerlikler vardır. B) Matematik dersi ile dil dersleri birbirinden ba- ğımsız olarak verilmelidir. C) Matematik dersinde başarılı olabilmek için dili iyi öğrenmek ön koşuldur. D) Ne kadar fazla yabancı dil öğrenilirse matematik problemi çözme becerisi de o kadar gelişir. E) Düşünceleri açıklarken sayısal verilerden yarar- lanmak kompozisyonu daha başarılı hâle getirir.

32. İnsanların tatil yapma alternatifleri içinde akla ilk gelen yerlerden birisi, Hawaii Adası'dır. Buranın en ünlü plajı olan Waikiki Plajı'na gelenleri sörfüyle Hawaiili ünlü yüzücü Duke Kahanamoku heykeli karşılıyor. Hawaii, bitki örtüsü ve farklı hayvan varlığı ile de birçok ilginç özelliğe sahip. Söz gelimi, buradaki 850 kadar çiçekli bitki ve 60 kuş tü- rünü dünyanın başka yerinde görmek kesinlikle mümkün değil. İklimi tek kelimeyle harika. Sıcaklık kış aylarında 20 derece, yaz aylarında da 28 derece civarında gerçekleşiyor ve dünyanın normalde yaşadığı mevsimler burada yaşan- mazken mango mevsimi, Hindistan cevizi mevsimi, ananas mevsimi ise tümüyle buraya özgü. Bu özellikleriyle insan- ları cezbeden ve yılda 10 milyon turisti ağırlayan Hawaii'yi en çok tercih edenlerin yaşadığı ülkeler ise bir eyalet ola- rak bağlı olduğu ABD ile ABD'den sonra en yakın kara par- çası olan Japonya'dır. SADNETRATING Bu parçadan "Hawaii Adası" ile ilgili olarak aşağıdakilerin hangisi çıkarılabilir? ing A) ABD vatandaşları tarafından en çok ziyaret edilen ABD eyaletidir. B) Mevsimler arası sıcaklık farkı çok fazladır. C) Turizm alanında gördüğü ilgi, daha çok doğa güzellik- leri kaynaklıdır. D) Dünyanın her yerinden turist çektiği için ismi en çok bilinen turizm bölgesidir. E Amerika Birleşik Devletleri'nin ada olan tek eyaletidir.

H 17. Yaşlılığı tedirgin biçimde bekleyenler hata içindedir. Yaşlanmaktan ve ölümden neden korkuyorsunuz? Siz varken ölüm yoktur, ölüm varken de siz olmayacaksınız. Hiçbir zaman onunla karşılaşmayacaksınız ki... Ne etseniz birleşemeyeceğiniz bir şeyden korkmak saçma değil midir? Gelmesi değil de beklemesi ürkütücü olduğu için ölümden korkmak anlamsızdır. Esasen yaşamanın da uzunluğundan değil, güzelliğinden zevk alırız. Ölüm gelecek diye acı çekmek en büyük ziyandır. Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerin hangisi yanlıştır? A) Tartışmacı anlatım ağır basmaktadır. B) Sohbet üslubu kullanılmıştır. C) Karşılaştırmadan yararlanılmıştır. DX Sözde soru cümlesi bulunmaktadır. E) Örneklemeye yer verilmiştir. UcDört Bes

& 15. Konuşmak anlaşılmayı kısıtlıyor. Kuşlar, horozlar seslerin- deki hâl ile anlatıyor mu sabahın geldiğini? Susmak da böy- ledir işte. Karşındakine güvenebiliyorsan kimi zaman ko- nuşmaktan daha net bir iletişim sağlar. Konuşursan tek bir şeyi anlatırsın, susarsan her şeyi. Ama her zaman susul- maz şayet susulursa kendi beninizle diyaloğunuz artar ve bir yerden sonra bu durum rahatsızlık doğurur. Dengeli bir tutum takınmalı, her zaman olması gerektiği gibi. Bazen konuşursunuz, sorununuzu anlatırsınız, bazen susarsınız. Cemal Süreya'nın dediği gibi "Dökmeye niyetim yok içimi zor sığdırdım zaten." diyerek her şeyi anlatmış olursunuz. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden han- gisi söylenemez? HA) Mecazlı anlatımdan kaçınılmıştır. B) Alıntıya başvurulmuştur. e Değişik yapılı cümleler vardır. D) Okuyanı yönlendiren bir havası vardır. E) ilişki kurmadan yararlanılmıştır. 18.

12. Ünlü sanatçı bir ipek böceğinin kendi içine kapanıp ar kozasını örmesi gibi, çalışmalarını aralıksız sürdürüyor. Sabırsızlığın tuzağına düşmeden, geçerli olan ölçü ve kalıplara boyun eğmeden, kestirme yollara, bayağı anlatımlara sapmadan yapıyor bunu. Gerçeği tüm boyutları ve bütünlüğüyle kavrayıp dünyada olan biteni, insani gerçekleri bir büyük sanat yapıtı niteliğine getiriyor. Ortaya koyduğu ürünlerin belli bir çizginin üstünde olmasını, insanların bu eserlerde anlatılanları kendi duygu ve düşünceleriyle yoğurarak yaşamsal formlarını oluşturmalarını arzuluyor. X Bu parçada sözü edilen sanatçıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? (A) Başarılı olmayı önemsemektedir. B) Eserlerinin estetik yönüne dikkat etmektedi C) Kolaycılıktan kaçınmaktadır. D) Duygu ve düşüncelerini tutarlı bir çizgide dile (A getirmektedir. E) Başkalarının düşüncelerine yön verme isteğindedir.