Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı DüşüncelerVE EDEBİYATI TEST - 3 (TYT)
TYT 2018
14. Kurşun kalem yapan yaşlı bir adam, yaptığı kalemleri
satıcıya vermek için kutuya koyarken içlerinden birini kenara
ayırdı ve ona "Olabileceğin en iyi kalem olmak istiyorsan şu
beş şeyi asla unutma!" diyerek şu öğütleri verdi:
MIŞ,
MATERYAL
♦
Hayatta başarılı olmak için öncelikle kendini, seni
kullanmayı bilen bir kişinin ellerine almasına izin vermelisin.
TYT-AYT
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
•
Zaman zaman ucunu açacaklar ve bu sana acı verecek
fakat daha iyi bir kalem olmak için buna katlanmalısın.
• Yaptığın yanlışlara üzülme, yeniden yazma fırsatın
olacak daima. Bu fırsatları kaçırma!
Seni sen yapan en önemli parçanın, içindeki kurşun
olduğunu unutma!
€
Üzerinde dolaştığın her yüzeye kendine ait bir işaret
bırakmalısın ve yazmaya devam etmelisin.
Bu parçada kurşun kalem ustasının kaleme verdiği
öğütlere göre, kalemin başarı için sahip olması gereken
özellikler arasında aşağıdakilerin hangisi yoktur?
A) Gerçekçi olmak
B) Sabırlı olmak.
C) Umudunu korumak
Đ) Özünü hatırlamak
S
E) Ozgün olmak
TYT 2019
15. Psikolojide "hatırlama efekti" olarak adlandırılan daha eski
anıların geri dönüşü, tam bir muammadırların
en eski
ilk temel
olandan başlayarak hatırlanması, "uni
yasası" ile tezatlık göstermektedir. Bu ya
üzerinden ne kadar uzun zaman geçmişs
ihtimali de o kadar azdır. Ancak hatırlar
tam tersidir. Kişi, yaşı ilerledikçe daha
bir olayın
hatırlanma
le durum
tırlar.
lediği
Bu anıların ortaya çıkması için neden

Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler36. Bu parçada söz edilen binayla ilgili aşağıdakilerden
hangisine değinilmemiştir?
AY Nerede yapıldığına
B) Karbondioksit oranını düşürdüğüne
O İnşaatının ne zaman tamamlandığına
DBütün katlarında bahçelerinin olduğuna
EY Farklı noktalardan farklı görüldüğüne

Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler23
24.-25. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
(1) Karagöz ve Hacivat'la ilgili olarak söylenebilecek ilk şey.
oyunun kaynağı ister efsanevi olsun ister gerçekliği tarihl
vesikalara dayanan bilgiler olsun, başlangıç itibarıyla tasavvufi
ve hikemî bir amaç taşıdığıdır. (II) Gölge oyununun sahnesi
demek olan mekân kurgusundan başlayarak her şey, sembolik
olarak devranın kalıcı olmadığına, şimdi perdeye yansıyan bir
etin birazdan silineceğine vurgu yapar. (III) Kurgunun
gösterenleri tasavvufi sembolizmin anlam kodlarıyla
örtüşmektedir. (IV) Karagöz oyununda sahne perdesine "ayna"
denir, kâinat da hakikatin aynasıdır. (V) Ayna, gerçeğin
yansımasını sunar.
24. Bu parçada "Karagöz ve Hacivat oyunu" ile ilgili olarak
aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
A) Evrenin gerçekliğini yansıttığına
B) Sahneyle ayna arasında bir ilinti kurulduğuna
C) Tasavvufi simgelerle uyumlu olduğuna
D) Olay örgüsünün hayali unsurlarla zenginleştirildiğine
E) Tasavvuf ve hikmet kaynaklı bir gayesi olduğuna

Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler5.
3
TYT/Türkçe
1.
Türkiye, kavun üretiminde tüm dünyanın yaklaşık
yüzde 10'unu karşılamaktadır.
II. Ülkemizde kavun; reçel, turşu, dondurma hatta
kozmetik sanayisinde de kullanılmaktadır.
Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca doğru bir
biçimde birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Tüm dünyadaki kavun üretiminde dünyanın
ortalama yüzde 10'una sahip olan Türkiye; reçel,
turşu, dondurma sahasını bırakıp kozmetik
sanayisine geçmiştir.
B) Kozmetik sektörünün yanı sıra reçel, turşu,
dondurma üretiminde de kavundan faydalanmayı
amaçlayan Türkiye bu alanda dünyanın yüzde
10'unu karşılayacaktır.
Reçel, turşu, dondurmanın yanı sıra kozmetik
sanayisinde de kullanılan kavunda Türkiye, tüm
dünyadaki üretimin aşağı yukarı yüzde 10'una
sahiptir.
X
Kavun üretiminde tüm dünyanın hemen hemen
yüzde 10'unu karşılayan Türkiye; kavun, reçel ve
dondurma yapımının yanı sıra kozmetik
sanayisinde de en önde bulunmaktadır.
Reçel, turşu, dondurmadan sonra kozmetik
alanında da kavundan faydalanan Türkiye,
üretinde dünyanın tam olarak yüzde 10'unu
karşılamayı amaçlamaktadır.
7.
(1)
SO
ec
ka
k

Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı DüşüncelerS
1₁
an
iz
r.
3
7.
24
16. Metinler sadece küçük ölçekli yapı çözümlemele le
açıklanamaz. Bir metnin genel anlamına ulaşabi
büyük ölçekli yapı düzeyinde bir değerlendirme ve
çözümleme yapmak gerekir. Metinlerdeki büyük
yapılar anlamsal nesnelerdir. Üretilen ve algilanan me
anlamını düzenler. Bir metni tutarlılık bakımından
incelemek, üst yapı olarak genel metin çerçevesinde
metnin tümünü anlamsal olarak değerlendirmek deme
Metnin tutarlı olması için, tümceler arası anlam k
oluşturduğu çizgisel tutarlılıkla birlikte metni oluşturan
önermelerin genel anlam kümelerine indirgenmesini
sağlayan büyük ölçekli yapı ile açıklanabilen genel
tutarlılığın da sağlanması gerekir.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçanın yazarına ait b
görüş olabilir?
A) Metnin bir yönüne odaklanmak, onu anlamayı
sağlayabilir.
B) Dilsel nesneler, metindeki büyük ölçekli yapılard
C) Metinler, sadece büyük ölçekli yapılar incelenerek
kavranır.
D) Bir yazıyı anlamak, onun geneline hâkim olmay
gerektirir.
E) Metnin tutarlılığını sağlamak için konu ilginçli
yeterlidir.
Parag

Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı DüşüncelerParagraf
8.
0520
Sma
Fik
Yıllar evvel benim edebiyata ve özellikle de şiire meraklı
olduğumu bilen bir dostum, "Sende şairlik kumaşı yok. Hiç
zorlama. Ancak deneme yazarsın." demişti. Açıkça
söylemek gerekirse bu söz gönlüme taş gibi oturmuştu.
Oysaki nitelikli şiirler yazabilmek için âdeta canimi dişime
takmıştım. Dostumun beni üzen sözlerine inat, yazmaya
devam ettim. Defalarca yırtıp attığım, yarım kalan şiirlerim
oldu. Ama yılmadım. Zira şair olmayı kafaya koymuştum.
Hem acele
lüzum da yoktu. İlk şiir kitabımı, şiire
adım attıktan on yıl sonra çıkardım. Çünkü kaliteli ve özgün
eserlerle edebiyat ortamına giriş yapmayı arzuluyordum.
Bu sözleri söyleyen birinin içinde bulunduğu ruhsal
durumu en iyi anlatan sözcük çifti aşağıdakilerden
hangisidir?
24
A) Alingan - çekingen
B) Azimli - fedakâr
C) Yetenekli - mutlu
D) Kararlı - sabırlı
E) Kuşkucu - inatçı

Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı DüşüncelerTr
n
n
11
.
t
25. Ben her işin insanın yapısına uygun olması düşüncesin-
deyim. Bununla beraber bazı meslekler için birtakım il-
gilerin, yeteneklerin gerekli olduğunu da yadsımıyorum.
Terzi olacaksanız el yeteneğinizin olması gerekir. Şair
olacaksanız kelimelerin derin dünyasıyla hemhâl olma-
lısınız. Tarihin gizemli sayfalarına ilgi duymayan biri ar-
keolog olmamalı. Gazetecilik için de birinci şart merak-
tır. Meraklı olmayan biri gazeteci olamaz. Mesleğe yeni
başlayanlara hep şu örneği veririm: Bir yerde otururken
sokaktan gelen gürültü üzerine kapının önüne çıkmıyor-
sanız yanlış meslek seçmişsinizdir.
Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden
hangisidir?
A Gazeteci olmak için merak ve çaba gerektiği
B) Yetenek ve ilgiyi birleştiren insanların başarılı olacağı
C) insanların bazı mesleklere doğuştan yatkın olduğu
D) Yalnızca yetenekli olmanın başarı için yetmediği
E) İnsanın karakteri ile mesleğinin uyumlu olması ge-
rektiği

Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı DüşüncelerBir eğitim bilimci olarak eğitimi, bir davranış değiştirme
süreci olarak değerlendiriyorum ve eğitimin süreklilik ilke-
sine dayandırılarak ilerletilmesi gerektiğini düşünüyorum.
Çünkü insan sürekli değişiyor ve kendi bireysel gelişimini
yaşıyor. Bu gelişimin gözetim altında tutulması gereki-
yor. Bu gözetim sadece eğitim süreçleri ile ilerletilebilir.
Bu bağlamda eğitim, insanları toplum için zararlı olma
hâlinden faydalı olma hâline doğru yönlendiren bir amaç
doğrultusunda planlanır ve uygulanır. İnsan gelişim süre-
ci boyunca bağımlı bir kişilikten bağımsız bir bireye doğru
kaymaktadır. Elbette bu bağımsızlık durumunun sınırla-
rı belirlenmeli ve insan, toplum standartlarıyla çatışma
yaşamamalıdır. İstendik davranışları öğrenmeye hazır
olacak algı düzeyine ulaştırılmalı ve ondan beklenen
sosyal rollerin gerektirdiği davranış özellikleriyle donatıl-
malıdır. Aksi taktirde uyumsuzluk içinde kaybolur. Bunun
farkında olan bir eğitim bilimci eğitim sahasındaki amaç-
ları ve kazanımları planlarken ve yöntemlerini belirlerken
insanın bireysel dinamiklerini hesaba katıp araştırmaları-
ni bu çerçevede yürütmelidir.
1. Farklı düzeylerdeki bireylerin gelişim ve eğitim ola-
naklarındaki farklar
II. Toplumsal geçerliliklerin düzenine göre geliştirilen
uyum temel stratejiler
III. Bireyselleşme yolunda ilerleyen insanın istendik
kazanımları edinmesini sağlayan süreçler
Yukarıdakilerden hangileri bu sözleri söyleyen kişi-
nin çalışma alanına girer?
A) Yalniz I
D) II ve III
B) Yalnız I
C) Ive III
Getrou
E) I ve III
ibi botto Fuzuli

Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler1. Kurumsal kimlik; kurumla birlikte doğar, büyür, gelişir ve
geliştirilir. Bu kimlik, bir kurumun kendi iç ve dış çevresini
oluşturan gruplarla kurduğu bir iletişim modelidir. Bu ileti-
şim; kurumun elemanları, çevresi, ürün ve hizmetleri ile
gerçekleşir. Kurumsal kimlik, bir kuruluşun ticari görünü-
şünü, ekonomideki yerini bir bütünlük içinde tanıtmak ve
sıkça değişmeyecek bir imaja sahip olmak amacıyla oluş-
turulur.
Bu parçadan hareketle "kurumsal kimlik kavramı ile
ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi çıkarılamaz?
A) `Bir kurumun ne yaptığını gösteren bir ceşit sunumdur
J
B) Kuruma bağlı olarak büyüyen, gelişen, değişen bir
unsurdur.
C) Bir kurumun, kendi tanımına göre kim olduğunu anla-
tır.
D) Kurumun içindeki ve dışındaki tüm paydaşlarıyla pay-
laştığı bir iletişimdir.
E) Kurumun hizmet ya da üretimleri değişse bile her za
man standarttır.
3

Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler12
A
31. Bu parçanın anlatımında
1. Tartışmacı anlatıma yer verme
Kanıtlayıcı anlatıma uygun olma
Öyküleyici anlatımın unsurlarını taşıma
E
V. Dilin göndergesel işlevine yer verme ?
Örneklerden ve terimlerden yararlanma
hangileri yoktur?
A) I vell
se
-B) Hve IV
D) III ve IV
C) Yalnız III
E) Il ve V

Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı DüşüncelerB
37.-38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
Geçtiğimiz ay yapay zeka dünyasında son yıllardaki en
büyük sıçrama sessizce gerçekleşti. Bir şirket tarafından
GPT-3 yayımlandı. San Francisco'da geliştirilen, çeşitli
algoritmalarla sayısallaştırılmış verileri kullanabilen ve derin
ogrenme metoduyla insan tarafından yazılanlara çok benzer
içerik metinleri üretip şiir de yazabilen yapay zeka
modülünün üçüncü versiyonuydu bu. Wikipedia'nın
tamamının 23 katı kadar bilgi, sisteme yüklenerek büyük
ihtimalle bugüne kadar yazılıp dijitize edilmiş tüm kitaplar da
sisteme okutuldu. Ancak ne olursa olsun yapay zeka
programları bilinç ve öz farkındalıktan yoksundur. Asla bir
mizah anlayışına sahip olamayacak. Sanatı, güzelliği veya
aşkı asla takdir edemeyecek. Yalnızlık gibi bir duyguyu asla
hissedemeyecek. Başka insanlara, hayvanlara veya çevreye
empati duyamayacak. Asla müzikten zevk alamayacak, âşık
olamayacak ya da ağlayamayacak.
TYT/Türkçe
37. Bu parçada sözü edilen GPT-3 adlı yapay zekâ
sistemi,
1.
Müzikten, sanattan, dostluktan yoksun olup
duygulardan uzak kalıp verilen emirleri uygular.
Bir soruna yönelik çözümü duyguyla içselleştirmiş
biçimde kısa zamanda oluşturur.
11.
III. Bir kişiden ayrılmanın acısını veya birine
kavuşmanın sevincini hiçbir zaman hissedemez.
işlemlerinden hangilerini yerine getiremez?
A) Yalnız I
D) I e II
BYalnız II
C) Yalnız III
E) II ve III
gili olarak aşağıdakilerden
39.-40
Dünya G
altında.
tehliked
Bir eksp
Bugün:
şekilde
üzerinc
tohum
çağına
güven
daire
banka
depo
milya
alüm
siste
nokt
tohu
39.

Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşüncelerardit.
ur
n
a
Kurumsal Deneme
33. Doğu Afrika'da kuraklık, çiftçilerin su bulmak için daha
fazla seyahat etmesine neden olmakta. Özellikle aile
üyelerine bakmakla yükümlendirilen kadınlar için
mesafelerin artması onların eve dönüşlerini zorlaştırıyor.
bu da kadınların dışlanmasına neden oluyor. Bu
dışlanma, kadınların ekonomik gelirlerini ve hane içi
gıda güvenliğini de olumsuz etkilemekte. Endonezya'da
2004'te yaşanan tsunamide hayatını kaybeden kadın
sayısı, erkeklerden dört kat fazlaydı. Kadınlar
çocuklarını kurtarmak için daha fazla vakit harcamış ve
bu da tsunamiden kaçmalarını yavaşlatmıştı.
Pakistan'da muson yağmurları ve sel, pamuk
mahsullerini yok ederek bütün çiftçiler üzerinde yıkıcı
etkilere neden oldu. Ancak, erkekler daha fazla ücretle
başka yerlerde iş bulabiliyorken bakım emeği kadınlara
yüklendiği için kadınlar evlerinden çok uzağa gidemiyor
ve yer değiştiremiyordu. Bundan dolayı kadınlar çok
daha düşük ücretle çalışıyor, bu durum da güvencesizlik
ve adaletsizlikle sonuçlanmaktadır. Bu örnekler
incelendiğinde ailevi sorumlulukların kadınlara yıkıldığı
apaçık görülmektedir.
Bu parçadan çıkarılabilecek en kapsamlı yargı
aşağıdakilerden hangisidir?
B)
A) Kadınların aile içi bakım emeği, afet durumlarında
da oldukça eşitsiz durumlarla sonuçlanmaktadır.
Kadınlara aile içinde gereken yardım sağlanırsa
her birinin yaşam kalitesi de artacaktır.
C) Tüm dünyada kadınlara daha fazla sorumluluk ve
iş yüklenmektedir.
D) Afet zamanlarında kadınlara büyük görevler
düşmektedir.
8 Kadınları büyük sosyal afetlerde özne olmaktan
çıkarmak gerekmektedir.

Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler28. Şiire yeteri kadar zaman ayırdığınızda önce ayıklamayı
öğrenirsiniz, fazlalıklar ve şiirin doğasına aykırı duran
şeyler bir bir uçup gider. Bırakır, vazgeçersiniz onlardan.
Bunu en sağlıklı şekilde yapmanın yoluysa çok okumak.
Şiiri bir dünya inancına, yaşama, yaşatma ve direnme
biçimine dönüştüren düşünsel çabanın da sürece
katılmasıyla sorunlar kendiliğinden aşılmaya başlanır
aslında. Sadece şiir, bize nasıl yazmamız gerektiğini
söyler, poetika her zaman şiirin refakatiyle kurulur.
Aşağıdakilerden hangisi bu sözleri söyleyen bir
şairin düşüncesi olabilir?
AY
Şairin güncele göre şiir yazmaya çalışması
üretkenliğine ket vurur.
B) İyi bir şair olmanın yolu öncelikle iyi bir okur
olmaktan geçer.
Şiirin, roman ve öyküye göre hitap ettiği okur kitlesi
daha sınırlıdır.
Şiirin ruhuna uymayan sözcükler şiirden atıldığında
gerçek şiire ulaşılır.
E) Şiir sadece duygu ile değil ona eşlik eden
düşünceyle yeni bir forma ulaşır.

Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler19. (1) Evrenin bir tane zamanı olmadığı, zamanın kütle ve
hıza bağlı olarak deforme olabileceği doğrudur. (II)
Gezegenler Güneş etrafındaki elips (basık daire)
yörüngesinde hareket eder. (III) Yörüngeler mükemmel
bir çember olmadığı için gezegenler yörüngelerinde
bazen hızlı, bazen ise yavaş ilerler. (IV) Bunun
sonucunda, örneğin A gezegeninden B gezegenine
bakan biri B gezegenini bazen ona doğru geliyormuş,
bazen ise ondan uzaklaşıyormuş gibi görür. (V) Bir diğer
örnek, Bugatti Veyron ile yolda giderken Murat 131'
geçen biri, Murat 131'e bakıp onun geriye gittiğini iddia
edebilir ancak aslında, Bugatti'nin çok hızlı gidiyor
olduğudur.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi
düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) I
A
B) II
C) III
D) IV
EX
21.

Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler22. Berlin hayatının baskın birçok temasını kapsayan bir
resimle karşılaşmaktayız. Üçlü resim panosunun sol
kanadında, Birinci Dünya Savaşı'nda bacaklarını
kaybeden bir asker görüyoruz. Ancak Ressam Otto Dix
bu adamı, vatanı uğruna tarif edilemez fedakarlıklar
yapmış saygın bir gazi olarak değil, acınacak durumda
eksik bir insan olarak betimlemeyi tercih ediyor. Askerin,
izleyicinin yüzüne bakmaya cesareti yok; artık koltuk
değnekleri ile taşıdığı vücudu, arzu ve tiksintiyle baktığı
kişilere doğru ilerliyor. Yolunda yatan başka bir zavallıyı
çiğnemek üzere olduğunu belki de fark etmiyor veya
artık umursamayacak kadar vazgeçmiş. Dix, sokak
köpeğinin saldırgan tavrını askerin uğruna bacaklarını
kaybettiği ülke için ne kadar da değersiz olduğunu bir
kez daha vurgulamak için kullanıyor.
Aşağıdakilerden hangisi Otto Dix'in bu parçada sözü
edilen resmi ile ilişkilendirilebilecek bir özellik
değildir?
ALFarklı bakış
CYoruma yer verme
E) Eleştirisellik
B Gerçekçilik
D) Idealize etme

Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı DüşüncelerParagraf
17. Bir şair dostum hikâyeden çok şiire yönelmem gerektiğini
ifade etmişti yıllar önce. Bu öneriyi ciddiye almakla doğru
yaptığımı düşünüyorum. Zira aradan geçen kırk yıllık
süreçte yirmiye yakın şiir kitabı kaleme aldım. Şiirlerim
çeşitli ödüllere layık görüldü ve on yedi dile tercüme edildi.
Bu ödülleri hak ettiğime de inanıyorum. Fakat bir soru var
ki hâlâ zihnimi kurcalar durur: Acaba hikâyelerimin çok
yetersiz oluşundan mı yoksa şiirlerimin çok sağlam oluşu
mu dostumu bu öneriyi bana iletmesinde etkili oldu?
Bu parçada konuşan kişi
Şiir yazmanın hikâye yazmaktan çok daha zor
olduğuna inanan
II. Hikâyelerinin şiirlerinden aşağı kalır yanının
olmadığını düşünen
1.
III. Çok daha iyi şiirler yazacağını iddia eden
IV. Kendini başarılı bulan
tutumlarından hangileriyle nitelendirilebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız IV
D) II ve IV
23
C) II ve III
E) I, II ve IV
18.