Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

e Sinda YAYIN 3. 5 Benim gördüğümden fazlasını gören, benim işitti- ğimden fazlasını işiten, hayatı benim algıladığımdan fazla algılayan kişi benim için sanatçıdır. Benim gör- mediklerim, benim işitmediklerim onun yeteneğidir. Bu parçada vurgulanmak istenen aşağıdakiler- den hangisidir? A) Sanatçı, eserlerinde yaşamın her yönünü gözler önüne serer. B) Sanatçı, diğer insanların fark edemediği ayrın- tuları fark eder. C) Sanatçı, eserlerinde yaşama farklı bir boyut katar. D) Sanatçı, hayalle gerçeği bir arada kullanır. E) Sanatçı, yaşamı öznel bir bakışla yorumlar. VERİ YAYINEVİ

7 t a Bile 7. (1) Kahramanlarına hâkim olan bir yazar değilim, onlara za- man zaman hâkim oluyorum ama asla onları esir almıyo- rum. (II) Bu nedenle romanlarımdan birçoğu herhangi bir kahramanın kendi kendini büyütmesi sonucu yön değiş- tirmiş, bambaşka bir yapıya ulaşmıştır. (III) Kahramanları- min kulu kölesi olurum çoğu kez, onları özgür bırakırım. (IV) Başka türlüsü olmaz zaten, roman sanatı aklın men- zilinde yapılan bir şey değildir. (V) Aklın menzilinde masa yapılır, makine yapılır, ayakkabı yapılır ama edebiyat, bil- giyle başlanıp sezgiyle yürünen bir yoldur. i- PAF sa e- <- E) 4 kitaplar okumak - ortaya çıkarmak WO Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşa- ğıdakilerden hangisi söylenemez?nclud demox A 1. cümlede yazar, kahramanlar üzerindeki ilişkisinde bir denge gözettiğinden söz etmektedir. B) II. cümledeki değişimin nedeni I. cümlede verilmiştir. C) III. cümlede yazarın roman hâkimiyetini kaybetmesinin şart olduğundan söz edilmektedir. DIV. cümlede aklın pusula olmasıyla sanat yapılamaya- cağı anlamı vardır. E) V. cümlede zanaatın akılla, sanatın ise hislerle yapıldı- ğı söylenmiştir. Diğer sayfaya geçiniz.

Sıra Sende PARAGRAF 13. Ünlü bir yazar, "İyi bir okur olmadan iyi bir yazar olunamaz." diyor. Yazar, daima oku- malıdır; okuyordur da... Ama kimi, hangi yazarı ve nasıl kitaplar okuduğunuz önem- lidir. Gerek kitaplardan ve gerekse konuş- malardan notlar almak daima yazar için faydalı bir yöntemdir. Kitaplardan önemli fikirler, sizin zihninizin uyanmasını sağlar. Yeni fikirler öğrenilir. Bu fikirlerden istifade ederek yeni şeyler yazabilmeniz mümkün- dür. Duyulan olumlu veya olumsuz bir ola- yın hemen kaybolacağı veya güncelliğini koruyamayacağı düşünülmelidir. Yazıda güncellik önemlidir. Yazıda yazı bütünlüğü önemlidir. Bir düşüncenin diğer bir düşün- ceye geçişi rahatlıkla sağlanmalıdır. Oku- yucular sizin gibi düşünmek durumunda değillerdir. Yazdığınız yazının tartışmalara sebep olacağını da düşünmeli, hazır olma- lısınız. Yazınızın eleştirilebileceğini, tartı- şacağını da düşüneceksin Bu hususları da dikkate alacak, hazır olacaksınız. Yazı- nızı da buna göre yazacaksınız. Bu parçada yazar aşağıdakilerin hangi- sine değinmemiştir? A) İyi bir okur olmanın yazarlık için ön şart olduğuna B) Zihnin açılmasının okuma ve dinle- meyle doğru orantılı olduğuna C) Yazıda güncelliği yakalamak gereklili- ğine D) Yazmada belirli bir tür üzerinde yoğun- laşılması gerektiğine E) Yazdıklarının okuyucu tarafından aykı- ri bulunabileceğine

39-40. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Kendini kanıtlamış bir sinema sanatçısı olarak çok farklı rollerde yer aldım. Bazen bir jet pilotu bazen de gözü pek bir ajan olarak gördünüz bent. Her karakter benim için önce keşfedilmesi gereken büyük bir dünyaydı ve bu keşif bazen aylarca sürüyordu. Tek amacım aylarca süren çalışmaların sonunda aynaya baktığımda karşımda bir pilot görmek oluyordu, bunu gördüğümde artık kamera karşısına geçmeye hazır hissediyordum. Unutmamam gereken önemli şeylerden biri de bu karakterler, bir toplumun parçasıydı ve doğal olarak onu da yansıtmalıydı. Bu yüzden bana göre diye bir şey olamazdı, onları hangi kulture aitlerse o kültür içinde değerlendirip gözlemliyordum. Anlayacağınız bu başarı tesadüf değildi. 39. Bu sözleri söyleyen bir oyuncunun aşağıdakilerden hangisini söylemesi beklenemez? AY Başarılı bir oyuncu farklı karakterleri canlandırabilmelidir. B) Oyuncu, oynadığı karakteri tüm gerçekliğiyle yansıtır. Her karakter, içinde büyüdüğü kültürün ve toplumun bir aynasıdır. D) Oyuncu canlandırdığı karakterle ilgili emek ve zaman harcama- lıdır. E) Yetenekli her oyuncu sinema sektöründe başarılı olacaktır.

<- r ; 32. Aşağıdaki parçalardan hangisi "Oyun, çocuklar için bir eğlenme ve oyalanmadan ibaret değildir." düşüncesine uzak düşmektedir? A) Çocuğun diğer çocuklarla oyun aracılığıyla kurduğu iletişim, onun sosyalleşmesini sağlar. Çocuğa ileriki alışkanlığı ka- yaşlarda kendi başına karar verme zandırır. Çocuğun iş birliği yapma ve yardımlaşma duygularını geliştirir. BY Çocuklar için oyun, "bir oyun"dan çok daha büyük anlamlar taşır. Çocuk, oyun oynayarak kendini keş- feder, kapasitesini geliştirir, dış dünya hakkında belli bir kanaat sahibi olmaya başlar. am: C) Çocuğun oyun oynaması, gelişiminin normal sey- rettiğine işarettir. Oyun; çocuğa deneme yanılma yoluyla doğruyu bulmayı, başarılı olmak için çabala- mayı, başladığı işi bitirmeyi öğretir. D) Oyunu güzel vakit geçirmek işleviyle sınırlı göster- mek doğru olmaz. Ebeveynler bilmelidir ki oyunlar; bir çocuğun beynini ve vücudunu geliştirir, yaşamına sayılamayacak zenginlikler katar. man E) Çocuklar, yaşları gereği yetişkinlerin karşı karşıya olduğu sorumluluklardan uzaktır. Dolayısıyla doğa- ları gereği zamanlarını keyif alarak geçirmek isterler. Bunun en somut göstergesi de oyundur.

5. Kelaynakların yurdu olan Birecik, bir hazinedir. Parke taşlı, dara- cık, eski sokaklarında bir köprü gibi uzanan ev çıkmalarının altın- dan geçerken insan bugünden kopar, kendini Antik Çağ'da sanır. Zeugma gibi çok çekici, antik bir noktaya yakın olmasına rağmen turizmin gerektirdiği altyapıdan yoksun olan bu şehirde insan iki şeyi gerçekleştirirken duyguyu doruklarda yaşar: Fırat'ın karşısın- dan eski kasabayı seyretmek, bir de kaleye çıkarak nehrin uzanıp gittiği ve her karışında uygarlıklar saklayan düzlüklere bakmak. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisine başvurul- mamıştır? A) Niteleyici sözlere Genellemeye B) Benzetmeye D) Öznel bir anlatıma Gözleme dayalı ayrıntılara

Hollywood'da film yıldızı Alec Baldwin'in çekim sırasın- da bir görüntü yönetmenini vurması ve hayatını kaybet- mesi, setlerdeki ilk ölümlü kaza değil. Aksiyon filmleri- nin riskli çekimleri birçok sanatçının canına mal oldu. Beyaz perdede yaşanan talihsiz set kazaları 1915 yılına kadar uzanıyor. "Tutsak" filminde gerçek mermilerle ka- piya ateş açılan sahnenin ardından tüfeklerden birinde kalan mermi, ateş almış ve oyunculardan biri başından vurulmuş, hayatını kaybetmişti. 1982 yapımı "Alaca- karanlık Kuşağı" filminin yapımında da gece çekimleri sırasında helikopter düşmüş, Aktör Vic Morrow ve iki Vietnamlı çocuk hayatını kaybetmişti. Filmin yönetmeni John Landis, 6 ve 7 yaşlarındaki çocukların ölümü ile ilgili cinayetle suçlanmıştı. Film setinde meydana gelen bir başka kaza Bruce Lee'nin oğlunun ölümüne neden oldu. "Karga" filminde, Brandon Lee de boş sanılan si- lahın ateşlenmesiyle 28 yaşında hayatını kaybetti. Bir diğer ölümlü kaza da meşhur "Batman" filminin setinde yaşandı. Film için özel tasarlanan Batmobil isimli aracın kaza yapması sonucu dublör Conway Wickliffe hayatını kaybetmişti. 37. Bu parçada sinema sektörüyle ilgili olarak aşa- ğıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Meydana gelen her kazanın ölümle sonuçlan- dığına B) Ölümcül kazaların da meydana gelebildiğine C) Ölümcül kazaların yaklaşık yüz yıl önce başla- dığına D) Bazı kazalarda çocukların da öldüğüne E) Ölümlerin farklı sebeplere dayandığına

çalan Ay stürürke karan göründ lastiğin hale ge gösteren urur. Bi iyle... r, bakis clar do Rozsie ri sab arasın etkile kazan Tam Marifetli 9. Kendilerine Türük (Türk) diyen bir halk ilk defa VI. yüzyılda tarih sahnesine çıktı. Çinli- ler, Bizanslılar ve Islam tarihçileri onları böyle adlandırdığı gibi Bilge Kağan da Kültigin Ya- zıtı'nda Bumin ve İstemi Kağanların adlarını anarak ilk atalarının Türk olduğunu kanıtlar... Göktürklerin tarihi VI. yüzyılın ortasında Asya kavimlerinin doğal bir parçası olarak başlar. Orta Asya'da Avarlar ve Akhunlarla yapılan savaşlar sonucunda doğuda Bumin Kağan'ın batida ise İstemi Kağan'ın kurdukları Doğu ve Batı Göktürk Kağanlıkları ile temelini atar. Bu Kağanlıklar Orhun ve Selenga Irmakları ara- sındaki kutsal ülke Ötüken'i kendilerine mer- kez olarak doğuda Çin'den başlayan sınırları batıda Sasanilere kadar uzanan bütün Orta Asya'yı içine alan topraklara hâkim oldular. Bu parçada Göktürklerle ilgili olarak I. Türk soyundan geldiklerinin kanıtlandığı, II. Devleti iki bölüme ayırarak yönettikleri, III. Farklı topluluklarla savaşa girdikleri, Yaşadıkları dönem ve zamanın bilindiği, X. Ötüken'i kutsal ülke kabul ettikleri Yardımcı Düşü B) I ve II durumlarından hangilerini "kesin olarak" söylemek doğru değildir A) Yalnız I D) Yalnız III Y E) II ve IV ARG 10. H E kesin Ď. N L A C) Yalnız V R Ş C

ka- len 3 ten al- al- iné ngi- ar. esi- ze tar Ca di aş an- gisi A) I B) II C) III D) IV E) V 28. Tarihsef eleştiri kuramı, eseri tarihsel çerçeve içerisinde in- celer. Eserin üretildiği çağın şartlarını ve dünya görüşünü araştırır. Biyografiden genis bir şekilde istifade ederek sa- natçının hayatına ait bilgi ve ayrıntıdan yola çıkarak eserle- rini aydınlatma yoluna gider. Edebî eseri, aynı zamanda bir sanat geleneğine oturtmaya çalışır. Bu kuramın en çok eles- tirilen kısmı ise edebî eserin dilsel ve biçimsel özelliklerini dikkate almamasıdır. Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi, tarihsel eles tiri kuramını benimseyen bir eleştirmenin Dostoyevs ki'nin Suc ve Ceza adlı yapıtını incelerken yanıt aradığı sorulardan biri olamaz? A) apıt yazılmadan önce Rusya'nın sosyal ve politik af- mosferi nasıldı? Dostoyevski'yle romanın başkahramanı Raskolnikov ara- Sippa ne gibi benzerlikler vardır? Yapıtta kahramanların diyalogları, kişilik özelliklerini ne ölçüde yansıtıyor? Yapıtın, Rus edebiyatının geleneksel gerçekçiliğinden ayrılan yönleri nelerdir? Yazarın yapıtındaki olumsuz atmosfer, dönemin gerçek- liğiyle bağdaşıyor mu?

ESİ TÜRKÇE DENEME SINAVI OGM 39 ve 40. sorular aşağıdaki parçaya göre cevaplanacaktır. Bireyin en azından toplumun çeşitli kesimlerindeki bireylerin çıkarı yeni şeyler denemekten, yenilikten yanadır. Toplumlar ise daha yavaş dönüşür, var olan durumu koruyucu yaklaşımlar, daha muhafazakâr daha baskındır. yaklaşımlar toplum katmanında Yenilikçi ve ilerici bireyler, toplumun gazabına en çok uğrayanlardır. Bu yenilikçiliğin yönü bile önemli değildir, hangi yöne olursa olsun değişim cezalandırılır. Ama toplumun değişen şartlara uyumu da zamanla yine bu çeşitli yönlere uç vermiş ve ceza görmüş bireylerin bazıları üzerinden olur. n Bacon, argıların 1, insanı ve bu rtışmalar a babası ozof ve politik kurmuş; lü birer topluluk or'un bu lemeyen n ateşe işilerden evrenin evrende ortaya Kilisesi mesinde ilir? 40. Bu parçada aşağıdakilerden. hangisine değinilmemiştir? Aarar sağlamak adına kimi insanların yenilikten yana ir sergilediğine B) Toplumların içinde bulunduğu durumu korumaya yatkın olduğuna Tutucu toplumlarda yenilikçi insanların cezalandırıldığına D) Toplumlardaki dönüşümünün kişilere göre yavaş gerçekleştiğine E) Değişimden yana olan bireylerin toplumun öfkesine maruz kaldığına

sına işaretleyiniz. 3. XI ve XII. yüzyıllarda Türkler tarafından izlenen fetih ve is tila siyaseti Bizans Imparatorluğu'nu oldukça bunaltmıştır. Bu dönemde Doğu Roma toprakları batıdan Peçenekler ve Tuna Bulgarları, doğudan ise Selçuklular tarafından âdeta bir Türk kıskacına alınmıştır. Bu durum için aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşıla maz? AS Tarihin akışı Türklerin lehine, Bizans'ın ise aleyhine ol- paak üzere hızlanmıştır. B Askeri tazyikler Bizanslıların merkezî otoritesini zayıf- latmış, ülkede istikrarsız bir ortam oluşmasına zemin hazırlamıştır. Bizans, her iki istikamette de "cihad" anlayışına sahip Türkler tarafından baskı altına alınmıştır. DY Türkler, askerî faaliyetlerinde "cihan hâkimiyeti" mefkû- resi ile hareket etmişlerdir. Verimli topraklara sahip olması önemli ticaret yollarının kesişme noktasında bulunması Anadolu'yu cazibe mer- kezi haline getirmiştir.

1. Anadolu halı ve kilimleri, yaşanmış hikâyelerin | (öykülerin) dile dönüştüğü bir söylemdir. Halı ve kilimler, örf ve adetlerin, yöresel (mahalli) yaşayış || biçiminin, bize özgü mitolojik (masalsı) semboller ||| ve dokuma teknikleriyle topluma aktarıldığı tarihi belgelerdir. Yaşanmış hikâyelerin hayat (can) bul- duğu, dile geldiği bir sanat (yaratıcılık) eserine dönüşüm hikâyesidir. Her kilim ayrı bir görsel şö- lendir. Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisi- nin anlamı parantez içinde verilen açıklamayla uyuşmamaktadır? all D) IV E) V A) I B) II

3. Günümüzde, bilimlerde yaşanan en büyük sıkıntı- lardan birisi, disiplinler arası çalışma, dayanışma ve bilgi alışverişi eksikliğidir. Arkeoloji ve Antropoloji birbirlerine çok yakın ---- ve beraber çalışmalıdırlar. Her iki disiplinin de temel amacı, insanlığın biyo- lojik ve kültürel evrimini aydınlatmaktır. Antropolo- ji insan bilimidir. Arkeoloji ise onun bir alt disiplini olup genel anlamı ile insanlığın materyal kültürünü araştırmaktadır diyebiliriz. Temel ---- biri geçmişte- ki insan davranışlarını tekrar ortaya koyabilmektir. Kazı alanları bizlerin bilgi depolarıdır. Ancak kazılar aynı zamanda eski yerleşimlerin tahribine de neden olur. Bu yüzden disiplinler arası bilgi alış verişi ---- kazanmaktadır. Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşa- ğıdakilerden hangisi getirilmelidir? A alanlardır - hedeflerden - güç BY hedeflerdir - kazanımlardan - bizleri C) disiplinlerdir - amaçlardan - önem bilimlerdir - yasalardan - hareket karakterlerdir - güçlerden - hız

1. Edebiyat eserini, kültürü birebir yansıtan bir ayna olarak görmek ne dereceye kadar doğrudur? Kurmacada yaza- rin, şairin hayal gücü ile gerçekler arasındaki orantı, onun ulusal kültürünü nasıl özümseyip nasıl eleştirdiği ya da bu- na nasıl mesafe kazandırdığı üzerinde tartışılacak husus- lardır. Kültür çalışmalarında araştırmacıyı bekleyen yanıl- gi tuzaklarından önemli biri budur ve bu tehlike, anadilin- den başka dile vakıf olan kişinin o dili bütün incelikleriyle bilmesinin yanı sıra o dilin ait olduğu kültürü de çok iyi ta- nimasıyla atlatabilecektir. Bu parçadan aşağıdaki yargılardan hangisi çıkarıla- maz? A) Edebiyatın, yaşadığımız çağı tam anlamıyla yansıtma- si beklenemez. B) Edebi eserler, toplumun yaşam tarzını anlatmakla yü- kümlü değildir. C) Araştırmacılar, kültür çalışmalarında incelediği toplu- mu tüm yönleriyle ele almalıdır. Yazar, dilin inceliklerini iyi bilirse hayal ürünü olayları gerçekmiş gibi anlatabilir. E) Kültürel çalışmalarda incelenen kültürün dili tüm yön- leriyle bilinmelidir.

E) V. cümle birleşik yapılı bir fiil.cümlesidir. kohout ull 15. Genelde doğrusal bir hayat çizgisi olarak tahayyül ettiğimiz özel yaşamlarımızı, o çizgideki sarsıntılarla anlamlandırırız. Hayatımızın irili ufaklı kırılma noktaları gibi gördüğümüz bu sarsıntıları, bir yandan da nevi şahsına münhasır karakterlerimizi oluşturan, sınırlarını çizen ve derinleştiren travmalar olarak anarız. Başka bir insana içimizi açtığımızda ufak ufak su yüzüne çıkan bu travmaları hatırlayarak, anlatarak ve belki o an sahip olduğumuz bilinçle yorumlayarak ben- liğimizi anlamlandırmaya çalışırız. Bireysel olanın yanı sıra, ailevi ya da toplumsal travmaların hayatlarımız üzerine yansımaları da bu denklemin kaçınılmaz bir parçası olarak ortaya çıkar. Bu sebeple de kurgusal ya da kurgusal olmayan karakterlere odaklanan anlatılarda hep bu sarsıntı noktalarının dinleyenin, okuyanın, izleyenin dikkatine sunulduğunu ve dikkatini çektiğini görürüz. Gerçek hayatta sürekli kendi var oluşumuza, yaşadıklarımıza ve karakterimize bir anlam kazandırmak için tercih ettiğimiz anlatma dürtüsü, bir sanat eseri ortaya koyarken öğrenilmiş bir formül gibi hazırda durur ve ortaya çıkar. und aus Bu parçaya göre; Inesub 120 1. insanın kişiliğinin oluşmasında ve anlam kazanmasında fayda sağlaması, \\II. hatırlanmak istenmedikleri için bilinçaltına atılması ve psikolojik sorunlar yaratması, III. anlatma dürtüsüyle birçok anlatıda yer bularak insanlarda merak uyandırması, IV. ailevi travmaların çocukların olgunlaşmasını hızlandırması durumlarından hangileri travmanın yarattığı etkilerdendir? A) Yalnız I BI ve III bebeC) II ve IV D) Yalnız III TYT/01 GNL-3 (A Serisi) (0 E) III ve IV 5 A) Sira şek B) Far me C) Dü biç D) Es SIZ E) Ke me

6. Bu şiirleri okuduğunuzda, leri hiç yadırgamıyorsunuz bir zorlama bulunmuyor. Bu cümleye göre sözü edilen şiirlerin en belirgin özelliği aşağıdakilerden hangisidir? A) Yalınlık kullanılan ifadeleri, sözcük- çünkü şiirin anlatımında hiç- D) Öznellik B) Yenilik C) Doğallık E) Özgünlük 4D Serisi Ⓡ 9.