Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

TYT / TÜRKÇE 22. Düzenlediği İstanbul Uluslararası Müzik Festivali, daha sonra bünyesine kattığı periyodik sergiler ve etkinliklerle iş adamlarının kültür ve sanat alanına girmesine katkı sağ- layan İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı (İKSV); uluslararası sanat ilişkilerinin devlet eliyle yönetildiği bir dönemin geride kalacağının, Türkiye'deki sanat ortamının zaman içinde devletten özel sektöre geçeceğinin de habercilerinden biri olmuştur. Bu cümleden kesin olarak çıkarılabilecek yargı aşağıda- kilerden hangisidir? A) IKSV, sanat organizasyonlarının düzenlenmesi konu- sunda başka kuruluşlara destek olmuştur. B) Sanat etkinliklerinin düzenlenmesi, İKSV'nin kuruluşuna kadar devletin idaresindedir. C) Farklı dallardaki sanatsal eserler, İKSV'nin etkinlikle- rinde sanatseverlerle buluşmuştur. D) Genç sanatçılarla iş adamlarının ortak bir paydada bu- luşmasını yalnızca IKSV sağlamıştır. E) Ülkemizde sanata gösterilen ilgi, İKSV'nin kuruluşuyla önemli ölçüde artmıştır.

2 DENEME-13 (1) Dünyadaki bütün Gikaler, küresel Isınmayla mü- ondelede karar görünüyor. (3) Bu bağlamde, kar- bon yayılımını azaltmak için en uygun çözümün bl- yoyakatlar olduğu konusunda hemen hemen herkes birtegiyar (8) Bu amaçla birçok Olkede biyoyakit- lann fosil yakıtlara kangtiniması yönünde çalışma lar yapiliyor. (V) Çok ulusiu petrol şirketleri de bu slandaid yatinmianna ağırlık veriyor. (V) Çiftçiler bugünlerde çok mutlu görünüyor. (V) Çünkü, yakıt Gratimine elverişli ürünlerine yeni pazarlar bulabile- caider. (VII) Çevreciler de temizliğinden dolayı bu yakıtı benimsemiş durumdalar. Bu parça düşüncenin akışına göre iki paragrafa aynimak istense, Ikinci paragraf hangi cümleyle başlar? A) II.- B) IN (D) C) IV E) VI İlkokul üçüncü siniftaydim. Okuma kitabımızda "Bremen Mizikacıları" adlı, çok sevdiğim bir parça vardı. Parçayı ezberlemiş, kendimce oyunlaştırmışŞ- tim. Bir gün, öğretmenimiz heyecanlanarak "Müfet- tiş gelmiş." dedi. Sapsanıydı. Biz de heyecanlandık. Birden kapı açıldı; önde müfettiş, arkasında muhtar ve üyeler sınıfa daldılar. Müfettiş gözleriyle bizi tara: di ve bana, "Şu parçayı okur" dedi. Açtım, "Bremen Mızıkacılan'ydı. Su gibi okudum. Müfettiş, öğretme- nimizin elini sıkarak "Çok beğendim, teftiş bitmiştir." dedi. Tam o anda bizim muhtar, "Müfettiş Bey, bu oğlan köyümüzün en çalışkan çocuğudur." demesin mi? Güya ben diçü olamazmışım! (0) Yörede dikkat çeken tarihsel su kamerieri. (I) Istanbul'un su için Istrancalardaki derelerden, paratoru Konstantin zamanında lanr. (II) Tepeden tepeye su birer sanat eseri niteliğinde. (Fe ortasinde manzarayı tamamlay duruyor. (V) Bunlardan, Karama nar arasındaki vadide bulunam Kurşun Garme günümüze kac ve sağlam su kemeri olarak bil Bu parçadaki numaralanmı si düşüncenin akışını bozm A) 1 (8) C) M Bu parçada sözü edilen muhtarın davranışının sonucunu en lytaçıklayan, aşağıdakilerden han- gisidir? C) Haddini bilememiş, yetkisini aşmıştır. Köylüsü beğenildiği için duygulanmıştır. 4. A) Köyünün çocuklarının çalışkan olduğunu vur- gulamıştır. B Muhtar olduğu için yetkisini kanıtlamak istemiş- fir E) Bilerek ya da bilmeyerek, teftişin sağlıklı yapıl madığını ortaya koymuştur. Avrupa'nın askerf bakım yaygınlaşmasıyla köyl Grün elde etmesine day zenginleşen köylülerde yesinde profesyonel as rulabildi. Bunun en tipi şövalyelerdir. Güçlü bi mış olan şövalyeler, La komşularına karşı tem Bir zamanlar Avrupa" yeni aşkert güç sayes Bu parçada aşağıd den hangisine değin Neden A) Sabanın B) Vergi alınması C) Şövalyeliğin çala D) Istilalanın azalm E) Askeri gelişim

A A Türkçe A 31. Sümer Kralı Gılgamış, yaklaşık 4000 yıl önce "İsmimi ünlü insanların isimlerinin yazılı olduğu yere yazdıracağım." diye övünürken aynı zamanda toplumun başlıca dil kullanımlarından birine işaret etmiştir: Birinin konumunu tanıtması. Toplumun büyük ve küçük konuları her zaman dil kullanımına yansımıştır. Zaten Eski Mısırlılar, "sözün, düşüncenin babası" olduğunu kabul ederek dilin toplumsal evin malzemesinin hem temeli hem de inşası olduğunu belirtmiştir. Toplumun nihai mimarisi ve yeniden biçimlendirilmesi dille ölçülür. Uluslararası ilişkilerden özel ilişkilere kadar etkileşimin her katmanı dil aracılığıyla yürütülür, etkin kılınır ve güçlendirilir. Bu parçadan "dil'le ilgili aşağıdaki genellemelerden hangisine ulaşılabilir? A) İnsanın yegâne ayırt edici becerisidir. B) İnsanın tüm eylemlerine ses verir. C) İnsana aidiyet kazandıran bir düzenektir. D) Bilgi aktarımının sağlandığı tek olgudur. E) Kültürel gelişmenin biricik aracıdır. 32. Hem I. Dünya Savaşı'nda hem de Kurtuluş Savaşı'nda pilot olarak görev alan Vecihi Hürkuş, 1917'de Kafkas Cephesi'nde bir Rus uçağı düşürmüş ve Kafkas Cephesi'nde uçak düşüren ilk nint Kurtulus Sayan A 33. Büyü bire topl öge adl bü ko Sc tra ge b k S

A TYT/TÜRKÇE A 31. Kimi zaman göz kapağımızın, kimi zaman bacağımızın üzerinde küçücük bir alanın bazen çok hafif kasıldığını hissederiz. Hatta böyle durumlarda genellikle yanımızda- ki kişiye "Gözüm seğiriyor, bak pit pit atıyor, görüyor musun?" diyerek bu hareketi onaylatırız. Bu türden gözle görülür, küçük kasılmalar fasikülasyon olarak adlandırılır. Fasikülasyon, deri altındaki fasikül adı verilen kas lifleri- nin rastgele kasılıp gevşemesi sonucu beliren, o sırada derinin söz konusu bölgesinin hafifçe hareket etmesine neden olan hareketlerdir. Kas liflerinin istemsiz hareketi, omurilikteki alt motor sinir hücrelerinden birinin ani iritas- yonu sonucunda oluşur. Bu sinir hücreleri belli bir kas bölümünü bütün olarak kontrol ettiklerinden tüm lifler tek seferde kasılır. Fasikülasyonlar herhangi bir tehlike oluş- turmadığından bu konuda yapılmış ayrıntılı bir bilimsel çalışma yok. Ancak uzmanlar yetersiz uyku, magnezyum eksikliği, çok yoğun egzersiz ve fazla kafein tüketiminin bu tip kasılmaları tetikleyebileceğini öne sürüyor. Bu parçadan hareketle; 1. Fasikülasyon denilen kas seğirmelerinin gözle görü- lebilir olması insanlarda bazen korkuya neden olabil- mektedir. II. Seğirmelerin sağlık boyutundan öte kötü haber me- sajı taşıdığı halk arasında kabul edilen bir inanıştır. III. Fasikülasyonlar hakkında önemli bir çalışma yapıl-, mamış olmasının nedeni sağlık açısından riskli bir sorun oluşturmadığı yönündedir. yargılarından hangisi çıkarılamaz? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II C) Yalniz III E) I, ve III

20. Gök cisimlerinin çok belirgin farklara göre sınıflandırıldı- ğını düşünebilirsiniz. Ancak bazen kullanılan kavramları sanıldığı kadar kesin çizgilerle ayırmak mümkün olma- yabilir. Dünya'dan hacimce 1321, kütlece 318 kat büyük olan ve büyük oranda hidrojen ve helyumdan oluşan Jü- piter neden bir yıldız değil de bir gezegen olarak kabul ediliyor? Yıldızlar arası ortamdaki yoğun toz ve gaz bu- lutu kendi kütle çekim etkisiyle içe doğru çökerken mer- kezi yoğunlaşmaya ve ısınmaya başlar. Bu yoğun ve sıcak merkez zamanla yıldızı oluşturur. Bir gök cisminin yıldız olarak sınıflandırılabilmesi için çekirdeğinde nük- leer füzyon tepkimeleri gerçekleşebilmelidir. Bunun için bir yıldızın kütlesinin Jüpiter'in kütlesinden en az 80 kat büyük olması (Güneş'in kütlesinin en az %8'i) gereklidir. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisine yer verilmemiştir? A) Sayısal verilere B) Neden-sonuç ilişkisine C) Karşılaştırmaya D) Tanımlamaya E) Örneklemeye

libe 21. Yay yapımında kullanılan malzeme, doğal olarak, şartlar ve çevreyle birlikte belirlenmektedir. Yaylar, büyük ölçü- de basit bir ahşap parçadan yahut ahşap, kemik, boy- nuz, tendon ve hayvansal tutkalın kombine edilmesiyle üretilmektedir. Bunların tümü isiya ve neme farklı tepki- ler vermektedir. Örneğin ortalama bir birleşik yay; nemli iklimde hızlı bir şekilde gücünü, ahşap yaylar ise aşırı sıcak havalarda sertliğini kaybetmektedir. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerin hangisine ula- şılamaz? A) Yay yapımında birden fazla malzeme bir araya geti- rilebilir. B) Hayvansal malzeme kullanılarak yapılan yaylar di- ğerlerine göre daha dayanıklıdır. C) Yayların yapımındaki malzeme kullanımı çeşitli ko- şullara göre belirlenir. D) Ahşap yaylar yoğun sıcağa maruz kaldıklarında gev- şek hâle gelir. E) Yaylar, kullanılan malzemeye göre farklı derecelerde dayanıklılık özellikleri göstermektedir.

11 Hilmi Yavuz'un Türkiye'ye dönüşünden sonra Türk edebi- yatındaki yerini alışı da o ilk şiirlerinin yayımlanışı gibi oldu: Birdenbire, güvenli ve sağlam. Yurt dışında boş durmamış, kendini geliştirmiş. Dünya edebiyatını kesiksiz izlemiş, Türk edebiyatı ile ilişkisini hiç kesmemiş, beğenisini yük- seltmişti. Üstelik, bu kez, bir düşünce adamı oluşumu da kazanmıştı. Bunun için de geldi ve hemen rövanşını aldı. Bu parçada Hilmi Yavuz ile ilgili aşağıdakilerden hangi- si söylenemez? A) Şiirlerini ilk yayımladığından itibaren Türk şiirinde ken- dine özgü bir yer edinmiştir. B) Bir müddet yurt dışında yaşamıştır. 6) Düşünce adamı kimliği şiiriyle at başı gitmektedir. D) Hem Türk edebiyatını hem de dünya edebiyatını yakın- dan takip etmiştir. E) Kendisini devamlı geliştiren bir şairdir.

+ 7. (1) Romalı tarihçi Plinius'un MS I. yüzyılda yazdığı gibi "Elmaslar sadece değerli taşların değil, dünyadaki her şeyin en kıymetlisi." (II) Günümüzdeki gibi madenlerden -çi çıkarılmayıp nehir yataklarındaki çökeltilerden toplanan blühbu mücevher, ilk olarak 2500 yıl önce Hindistan'da keş- leb fedildi. (III) Çarpıcı görünüşleri, onları son derece cazip lut hâle getirdi ve MÖ IV. yüzyılda dünyanın başka yerlerine ticareti başladı. (IV) Nadirlikleri, sadece çok zenginlerin bu mücevheri alabildiği anlamına geliyordu ve bu saye- de elmas, Orta Çağ elitleri arasında bir statü göstergesi hâline geldi ancak XIX. yüzyılda Güney Afrika'da keş- fedilen geniş elmas yatakları sayesinde bu değerli taş, genel halk tarafından erişilebilir hâle geldi. (V) Yalnızca karbon elementinden oluşan elmas, karbon atomlarının diziliminden dolayı o kadar dayanıklıdır ki bir elması an- cak başka bir elmas çizebilir. -zon piblev inibe naluosobllot ev goloqotn Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıda- kilerden hangisi yanlıştır? linallux nişi xsmdesl Met (18 A) I. cümlede elmasın değeri ile ilgili, yazarın da onay- ladığı, karşılaştırmalı bir değerlendirme söz konusu- dur. XSM "Sluhuğu eel eelnestop +1 B) II. cümlede elmasın bulunduğu zaman ve coğrafya- eelnev nin yanında bugün ve geçmişteki elde edilme biçi- minden söz edilmiştir. -lb C) III. cümlede elmasın insanların ilgisini çekmesinin +Homsebebi ve bu ilgi sonucu ortaya çıkan beşerî bir faa- liyet üzerinde durulmuştur. long D) IV. cümlede zaman içerisinde elmasın insanlar için anlamının neden ve hangi koşullarda değişime uğ- radığı açıklanmıştır. E) V. cümlede elmasın yapısal yönden diğer değerli taşlardan farklılık gösteren özelliklerine yer verilmiş- tir. -6x 1ğıbsmlo inboud shingo nevessy ebétü 16 (1) abhiks nibhol na uvod 166 almiyey vs

ÇAP/TYT 28. Son yıllarda artan "kişisel koçluk" faaliyetleri pozitif psikolojinin uygulandığı alanların başındadır. Danışa- nın güçlü yanları üzerinde yoğunlaşarak kendisiyle ba- rışması, güçlü özellikleri sayesinde hayata karşı daha olumlu yaklaşması sağlanır. Bugün bir kitapçıya gitse- niz raflarda bulacağınız binlerce kişisel gelişim kitabı pozitif psikoloji ilkesine göre hazırlanmıştır. ---- Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre, aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Bunda bireyin olumlu yanlarını kullanarak hayatının anlamını bulmasına yardımcı olması etkilidir B) insanın duygularını, düşüncelerini ve davranışlarını açıklamak amaçlanır C) Bu tür kitapların insanın becerilerinin farkında ol- masını sağlamaya yardımcı olduğu sanılmaktadır D) Güçlü özelliklerine yoğunlaşan insan artık kendini özgün ve becerikli hisseder onio da E) Strese karşı belirli düzeyde dayanıklı olunarak bazı hastalıklarla mücadele edebilmek amaçlanmakta- dir 29. CAP 1. II. III Yuk bütü nin A) doch

6. (1) Çok yazmak beraberinde iyi bir yazar olmayı getirir mi? (II) İşte bu soru yıllardır doğru bir cevap bulama- mış bir sorudur. (III) Çok yazıyor olmanın beraberin- de yazarlık meziyeti de getirebilecek olması tartışılır. (IV) Yazdıkça düzelecek bir yetenek midir ki yazarlık? (V) Yazar olmak iyi bir okur olmayı gerektirir. (VI) İyi okurlar iyi yazar olma yolunda her zaman öndedirler. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci pa- ragraf hangi cümleyle başlar? A) II B) III C) IV D) V E) VI

gibide ns 6. (1) E-gönüllülük, sivil toplum kuruluşlarının teknolojileşme süreç- lerine destek sağlayan dijital bir sosyal girişim platformu ola- rak ifade ediliyor. (II) 2020'nin Mayıs ayında kurulan platform, gönüllülüğün “e-" hâlini Türkiye'ye kazandırmaya çalışıyor. (III) Geçmiş sivil toplum deneyimlerinde fark edilen ihtiyaçla- ri gidermeye yönelik kurulan e-gönüllülük, yeni buluşmalara kapı aralamak için ideal. (IV) Yapılan iş birliği kapsamında bu platform servis sağlayıcı konumuna geçerek teknoloji şirket- lerinin, hizmetlerini sivil toplum kuruluşlarına indirimli şekilde sunmalarını sağlıyor. (V) Yaşınız veya mesleğiniz ne olursa olsun ya da konumunuz neresi olursa olsun e-gönüllülük yapabiliyorsunuz. "E-gönüllülük"ten söz edilen bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) 1. cümlede, tanımsal bir nitelik vardır. II. cümlede, ülkemizde boşluk bulunan bir alanın doldurulmaya çalışıldığı belirtilmiştir. C) III. cümlede, hangi amaçla oluşturulduğundan söz edilmiştir. DY IV. cümlede, kullanıcılara ekonomik bir fayda sağladığı söylenmiştir. E) V. cümlede, e-gönüllü olmanın hiçbir kıstasının olmadığı belirtilmiştir. A E

nok- Kat VO arri yle ON ok edir. Onlar mezar tagiad duyarsz. Datel neesizliği içinde dur Ryk Sela yardlar riyle osrarengiz hokuar sage başka bir ging yön de bu birbirleriyle kaynaşmadan sopac On tünde varlıklarini sürdürmüş simasidir, Arkeologian yaptık lan kazılarda bir tape üzerinde dört, beş hatta yedi ayn din, yedi syri edebiyatin üst üste yaşadığı, birbirine kangmadiğ birbirinin devamı da olmadığı görütür On Asya bu balomdan Adela bir ana kamu gibi kabenmis tepalerle kaplıdır. Her tope ayrı bir dünyayı gözler önüne serer Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkardablir? A) On Asya uygarlığının, dünya tarihinin en gelişmiş uygar- lığı olduğu B) Arkeologların, uygarlıkların beşiği olarak On Asya'yı iça- ret ettikleri Her coğrafi bölgenin kendine özgü bir kültür bulunduğu sinin D) On Asya'nın birbirine karışmayan, çok değişik kültürlere ev sahipliği yaptığı E) Kültürel faaliyetlerin birbirine karışmadığı tek bölgenin, Ön Asya olduğu

6. Edebiyatın konusu insandır, doğadır; edebiyat bütün olanaklarıyla insanı tanımaya yönelmiştir. Eleştirinin konusu ise eserdir, amacı eseri tanıtmak ve değerlendirmektir. Edebiyatta dolaysız bir üretme söz konusudur. Eleştirmen ise dolaylı olarak üreten kişidir. Yargılanacak bir eser olmadıkça eleştiri de olmaz. Aşağıdakilerin hangisi bu parçadan çıkarılacak bir yargı değildir? Eleştirinin varlığı bir esere bağlıdır. Eleştirmen, nesnel davranmak zorundadır. C) Edebiyat, doğrudan üreten bir sanattır. Edebiyatın ağırlık merkezi insandır. Eleştirmenin hedefi bir eseri tanıtmaktır.

16. Yaşamı anlamlı, eğlenceli, katlanabilir, zevkli kılan en önemli olgulardan biri şaşmaktır. Şaşma duygu- su, bilinmezlik bizi yaşama bağlar. Mutlak ola- rak bilmek belki cahilliği ortadan kaldırır ama daha tehlikeli bir durumun gerçekleşmesine neden olur: Öğrenme, araştırma isteğimizi ortadan kaldırır. — Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerin hangisi getirilmelidir? A) İnsan, bilgisine bilgi katmak için sürekli araştırır. B) Eğer her şeyi bilirsek yaşamın ne heyecanı ne de anlamı kalır. C) Merak duygusu insanın öğrenme isteğini artırır. D) Bir insanın her şeyi bilmesi mümkün değildir. E) Bilgiye ulaşma yolunda birçok emek verir insan. SEVİNÇ Yayınları 19.

10. SINIF 15. ---- Âdetlerini bilmediğimiz, insanlarıyla hiç tanış- madığımız ve sadece haritada ismini gördüğümüz birçok ülkenin öncelikle müziğine aşina oluruz. Bu da beğenimize göre bizi o ülkenin kültürü hakkın- da daha fazla şey öğrenmeye iter, ülkelerin asırlar boyu yaşadıklarından izler taşıyan müzikleri onla- rın sevinçlerine, üzüntülerine ortak eder bizi. Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşağıdakilerin hangisi getirilmelidir? A) Müziğin en önemli özelliği evrensel olmasıdır. B) Birçok farklı kültürle tanışmamıza yardımcı olur müzik. C) İnsanlar sevinçlerini, kederlerini müzikle dile getirir. D) İnsanın kendini ifade etmesinde müzik en etkili araçtır. E) Müziğin hayatımızdaki yeri oldukça önemlidir. 18.

11. O, bu romanında kırsal kesimin insanlarını, bir ressamın herhangi bir manzarayı renklerle betim- lemesi gibi titizlikle işler; hatta kahramanlarının soluk alış verişlerini bile hissedersiniz ilk sayfadan itibaren. Bu cümlede, sözü edilen romanın hangi niteli- ği anlatılmak istenmiştir? A) Geçmişin şahitliğini yapması B) Yepyeni bir dünya yaratması C) Eleştirel olması D) Gerçekçi olması E) Yenilikçi olması YARIYIL TATİLİ ÇALIŞMA KİTABI