Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

. Bir toplumda kuşaktan kuşağa iletilen, yaptırım gücü olan davranış biçimlerine gelenek denir. Ancak çoktandır unut- tuğumuz geleneklerimiz olduğunu bilmem fark ettiniz mi? Etmişseniz bunun kültürümüzde oluşturduğu aşınmanın boyutlarını tahmin edebilirsiniz. Bu parçada "kültürümüzde oluşturduğu aşınmanın boyut- larını tahmin etmek" sözüyle aşağıdakilerden hangisi anlatılmak istenmiştir? A) Kültür zenginliğimizin ve benliğimizin yok olduğunun farkına varmak B) Kökleşmiş geleneklerimizin de unutulmaması için ça- lışmak C) Kültürümüzde meydana gelen erozyonun kapsamını anlayabilmek D) Kültürel bozulmaların bize zarar vereceğini düşünmek E) Kültürel deformasyonun önüne geçmek istemek

A 25. Ax Gautier, "45 kilodan ağır çeken birini lirik şair olarak kabul etmezdim." der. Fesat bir yorumcu bu comleden, romancıların 45 kilodan fazla çekmeye hakları olduğunu çıkartabilir. Ancak öyle değildir. Balzac, kan damlayan yanakları ve haşmetli cüssesiyle edebiyat dünyasına adım attığı ilk günlerde fazlasıyla yadırganmış ve ömrü boyunca, doymak bilmez iştahıyla ilgili alaylara göğüs germek zorunda kalmıştır. Windsor Düşesi'nin dediği gibi "Insan ne yeteri kadar zengin ne de yeteri kadar zayıf olabilir." Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilebilir? A) Tipki mutlu bir yaşam gibi sağlıklı bir bünye de yazarın okur gözündeki imgesine yakışmamaktadır görüni B Sanat insanlarının görünümleri ile sanatlarına düşkünlükleri arasında ilgi kurulamaz Şair ve yazarlar, sanatlarıyla uğraşmaktan sağlık sorunlarıyla uğraşmak için zaman bulamazlar Şairlerin fiziki yapılarına bakarak onların duyguları hakkında görüş belirtmek doğru değildir Şairlerle romancıların eşyanın görünüşü hakkındaki düşünce ve duyguları birbirinden farklıdır 26. Pencereme dolanma ay ışığı 27. (1) M gida ya r duy ve kar Rüzgârın soluğuyla titreye titreye EES MEE ma mü ön A 28. E

Eleştiriye başladığım ilk yıllar benim için çok zor geçti. Yakın çevremde öykü yazma heveslileri bir anda arttı. Onların sırf benden öykülerini değerlen- dirmelerini istemek için en kısa yolu tercih ederek öykü yazmaya başladıklarının farkındaydım. En büyük korkum bu olmuştu. Çünkü bu durumda ne diyeceğimi bilemiyordum. Karışık duyguların kıska- cında sıkışıyordum. Heveslerini kırmamak için duy- mak istediklerini mi yoksa gerçekten düşündüklerimi söylemek mi? Hatta bazen bu iki ihtimalin dışında yeni bir ihtimal de ortaya çıkıyordu: Öykülerin olumlu ya da olumsuz hiçbir şey düşündürmediği. Ama bu durumda da susmak zorunda kalıyordum. Eleştirinin hakkını vermek için tanıdıklarımı kırmaya gerek var mı, diye düşünüyordum hep. Bu parçada konuşan kişi aşağıdakilerden hangi- siyle nitelendirilemez? A) Sorgulayan B) Kararsız C) lyi niyetli D) E) Hoşgörülü Sezgi sahibi

6. Şimdi turistlere gösterilen eşyalar bir zamanlar insanların ihtiyaçlarını karşılıyordu. Bugün hayal kırıklığına uğramış şüpheciye, sanat anıtı gibi gelen bir dinsel mabet, insan- ların inandığı dinin gereklerini yerine getirmeleri için bir ihtiyaçtır. Bu parçada savunulan düşünce aşağıdakilerden han- gisidir? A) Hiçbir eser sanat endişesi güdülerek yapılmamıştır, di- yemeyiz. B) Eser oluşturmada en önemli etken şüphesiz estetiktir. C) Sanatta amaç ile araç, güzellik ile fayda birbirinden ay- rılmaz. D) Her sanat eseri bir gereksinimden doğmuştur. E) Sanatta sosyal veya ahlaksal bir amaç güdülmez.

6. Biz dengenin ürünleriyiz. Bir balık gibi iyi yüzemiyoruz, çita- lar kadar hızlı koşamıyoruz, goriller kadar ağır kaldıramıyo- ruz ama bunların hepsini dengeli bir şekilde yapabiliyoruz. Her insan bedeni içsel dengenin, içsel barışın özlemini du- yar ve bu dengeyle en sağlıklı yaşamı sürdürebilir. Gevşe- menin nasıl bir duygu olduğunu bilmeyen gergin insanlara "gevşe" denildiğinde gevşeyemeyeceklerdir. Ama bir kez olsun derin gevşeme yaşadıklarında bir referans noktası oluşur. Ondan sonra gergin olduklarını daha kolay anlaya- bilirler ve gerginliklerinden kurtulmak için ne yapacaklarını bilirler. Gerçek dengenin nasıl hissedildiğini bildiğinde ha- yatının her alanında nerelerde dengesiz olduğunun farkında olmaya başlar insan. Bu, kişiye içindeki denge merkezine dönmek için otomatik sinyal olarak hizmet eder. Dolayısıyla insan denge yasasını dengesizliklerinin farkında olarak uy- gular. Bu paragrafta anlatılmak istenen asıl düşünce aşağıda- kilerden hangisidir? ASYONEL YAYINLA A) Fiziksel rahatlık hakkında bir fikri olmayanların psikolojik rahatlığa ulaşamayacağı B) İnsanların içsel bir dengeye ulaşmak için birbirinden farklı yöntemlerinin olduğu C) Dengenin, dengesizliklerin farkında olunduğunda ortaya çıkan bir içsel mekanizma olduğu D) Denge yasasının fiziksel bir kanun olarak günlük hayatta çok fazla yer almadığı E) Dengesiz davranışların hayatımızı olumsuz yönde etki- leme gücü olduğu

3. Yeni teknoloji günümüz kuşaklarını esir alsa bile ba- sılı kitabın hayatımızdaki yeri yadsınamaz. Umberto Eco'nun "Kitap tıpkı kaşık, çekiç, tekerlek veya makas gibidir. Bir kere icat ettikten sonra daha iyisini yapamaz- sınız." sözüne bu bağlamda şapka çıkarıyorum. mellett till et gand Bu parçadaki altı çizili sözcüğü anlamca karşılaya- bilecek bir kullanım aşağıdakilerin hangisinde var- dır? Onla A) Geçmişe bağlı kalmak geçmişin bize yük olmasına yol açmaz, tersine yükümüzün bir kısmını omuzları- mızdan alır. ev elib idati müsli (O B) Yazarın görevi acıyı inkâr etmek, onun olmadığı ya- aho nilsamasını yaratmak, acının izlerini insan zihninden silmek olamaz. C) Nitelikli yazarın değerinin geç anlaşılması edebiyatı- mızın imkânlarının onun değerini takdir edecek dü- zeyde olmaması ile ilgilidir. D) Eğer futbolu hayatın dışında, yalnızca yirmi iki kişi- nin bir topun peşinde koştuğu saçmalık olarak düşü- nüyorsanız büyük bir yanılgı içindesiniz. E) Ortak bilinç dışını oluşturan bütün ögeler, insanlığın geçmiş yaşantılarının ürünüdür ve bize nesilden ne- sile geçmişlerdir.

ploji- mi- de er 3 7. ---- Bizim zamanımızda televizyonda haftada bir maç ancak noktasına geldi. Haftanın her günü neredeyse günde bir veya seyrederdik. Şimdi ise basketbol, futbolu neredeyse yakalama iki maç seyretme şansına sahibiz. Evimizde NBA TV varsa bog günümüz yok demektir. Ayrıca internet ortamından da istedig miz maçları belli bir ücret karşılığı seyretme kolaylığı da oluştu. Basketbolda gelişmelere bu kadar yakın olduğumuz bir ortamda seyrettiğimiz takımların ve organizasyonların nasıl olması gerek- tiğini hep düşünmüşümdür. Ve başarının devamının nasıl sağ lanmalıdır. Bir antrenör nasıl bir düzen içinde verim verebilir veya nasıl bir çalışma ortamı hazırlamalıdır. G Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre getirilecek olan cümle aşağıdakilerin hangisi olamaz? A) Zamanla beraber merak ettiğimiz basketbol maçlarına ula- şımımız kolaylaştı. B) Artık rahatlıkla basketbol maçlarını izleyebiliyor, basketteki gelişmeleri takip edebiliyoruz. C) Günümüz teknolojisi ile birlikte bilgiye ulaşmak, güncel olayları dünyanın neresinde olursa olsun takip etmek ve yorumlamak kolaylaştı. D) Basketbol her geçen gün çeşitli başarılara ev sahipliği yap- makta, bizler de artık bu başarılara yakından şahitlik ede- bilmekteyiz. E) Basketbolda çalışma, disiplin ve eğlenmenin iç içe olduğu olumlu antremanlar yapılmakta. Kendine güven

1970'li yıllarda ivi cins bir krem deterjan markasının ürün müdürü satışları artırmak için yeni bir pazarlama yöntemi uyguladı/O güne kadar alışık olunan yöntem, bazı krem deterjan kâselerinin içine çay kaşığı konarak ürünlerin satışa sunulmasıydı. Ürün müdürünün kendi markası için geliştirdiği yeni yöntemde her kâseye ba- sit, ucuz ama ihtiyacı karşılayan bir hediye konacak ve bu hediyeler birbirinden farklı olacaktı, Çamaşır mandalı, saç tokası ve değişik plastik anahtarlıklar ha- zırlandı ve her kâseye birer tane kondu. Kâselerin üze- rine "Her kâsede bir hediye, bizde boş yok." yazıldı. Bu kampanya ayrıca televizyon ve radyo reklamlarıyla da duyuruldu. Kampanya son derece başarılı oldu ve satışlar kısa sürede on kat arttı Uygulamaya dört beş ay devam edildikten sonra hediye vermekten vazge- çildi ve ürünün üzerine yalnızca "İyi temizler." sloganı yazılarak ürün satışa sunuldu. Bu değişikliğe karşın satışlar çok az gerilemişti. hediye verilmediyi rain Parçada sözü edilen promosyon uygulamasına son verilmesine karşın satışların çok az gerileme- sinin nedeni aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) Yeni bir slogan kullanılmaya başlanması B) Y Bu piyasada tüketici tercihlerinin sık sık değiş- mesi C) Tüketicilerin hediye verilmesinden hoşlanmış ol- ması D) Ürün kalitesinin tüketiciler tarafından beğenilmesi E) Fiyatının diğer ürünlere göre ucuz olması

4. Ünlü eleştirmen bu eserinde, her yazarın kahramanlarına bire bir eğilirken yazarın kendisinin, kahramanlarına eğilme şekline de ışık tutuyor. Eserlerin ortak özelliklerini ve kendine has özelliklerini paralel değerlendiriyor. Elimizde tuttuğumuz bir haritayı andırıyor bu eser ama sınırları olmayan bir harita. Hatta harita üzerindeki varış noktalarının her birinden diğerine yeni yollar çizme, belirleme özgürlüğü var okuyucunun. VIP Yayınları ye 2 Bu parçada altı çizili bölümle, sözü edilen eserin hangi özelliği anlatılmak istenmiştir? A) Okurun beklentilerini karşılaması B) Bilgiye kolayca ulaşmanın yolunu göstermesi C) Okuyanda bir farkındalık oluşturması D) Okura hareket alanı bırakması E) Bir edebiyat birikiminden yararlanması Diğer sayfaya geçiniz.

7. ● ● Çocukların olaylar arasında kurduğu bağıntılar, kimi olaylar karşısında söyledikleri sözler yetişkinleri şaşırtır. Çocukların hayal gücü büyüklerinkine oranla çok daha ileri bir seviyededir. Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca doğru bir biçimde birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden hangisidir? A) Çocuğun zihinsel gelişimi yaşıyla paralel ilerlemediğinden çocuklar olaylar arasında gerçek dışı bağıntılar kurabilir. B) Büyüklerden çok daha gelişkin bir hayal gücüne sahip çocuklar, yetişkinleri hayrette bırakan umulmadık düşünceler ortaya koyabilir. Gerçek hayata dair herhangi bir kaygı taşımayan çocuklar için hayal dünyası gerçek hayattan daha önemlidir. DY Çevresel etkenler, geniş bir hayal gücüne sahip olan çocukların bu yeteneklerini zamanla bir çerçeve içinde sınırlandırır. E) Yetişkinler, çocukların soyut düşünmeye yatkın sonsuz hayal güçlerini çeşitli ortamlarda ifade etmelerine olanak tanımalıdır. hat intel ET

2 DIM 31. 1990 yılının beşinci ayında Max-Planck Enstitüsü, mısır genini kırmızı bir bitkiye aşılayarak çalışmaya başladı. Bu mısır geninin özelliği, yerini devamlı değiştirmesiydi. Oysa normalde bir gen daima yerinde kalır. Bu mısır geni, yerini sürekli değiştirerek icabında fonksiyonu olmayan genlere dönüşebiliyordu. Bu araştırmayla zıplayan genin renk veren yeni bitkinin genlerine ne kadar dönüşebileceği belirlenmeye çalışıldı. Zıplayan genler, kırmızı bitkinin genterine dönüşünce o geni kilitleyerek renk değişimine izin verildi. Böylelikle kırmızı bitkinin bütün genleri beyazlaştı. Aşağıdakilerden hangisi bu bilgiler doğrultusunda yapılacak bir araştırma sürecinde sorulacak sorulardan biri olamaz? A) Mısır geninin biyolojik yapısı nasıldır? B) Genlerin hareketliliğini sağlayan temel faktör nedir? C) Genlerde renk değişimi nasıl meydana gelmektedir? D) Mısırın genlerinde kırmızılığı sağlayan temel unsur nedir? E) Zıplayan genler ne zaman ve nasıl tespit edilmiştir?

E 4. Aşağıdakilerden hangisi "Kristof Kolomb'un en beğendi- ğim yönü, yeni bir dünya bulması değil; bir düşünce üzeri- ne onu aramaya gitmesidir." cümlesine anlamca en ya- kındır? A) Gerçek kahramanlar yalnızca düş kurmakla yetinmeyip düşü gerçekleştirmek için uğraş verenlerdir. B) Güçlükleri yenmek önemli değildir; önemli olan, güçlük- leri yenmek için verilen uğraştır. 212 Zor işleri başarmak elbette saygıya değerdir ama asıl saygıya değer olan bir amaç uğruna gösterilen çabadır. D) Kristof Kolomb'un yeni bir dünya bulduğunu söylemek doğru bir düşünce değildir çünkü orada zaten yaşayan- lar vardı. E) Büyük insanları büyük yapan şey, fikirleri değil; eylemle- ridir.

TYT TÜRKÇE TESTI 37 ve 38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Ispanya'nın televizyon yayıncılar birliği UTECA bir araştırma yaptırmış. İspanyolların çoğu, bu araştırmaya göre televizyo- nun eğitici olduğuna inanıyor. Televizyon içeriklerinin internet ortamından çok daha yararlı olduğu düşüncesindeler. Bu si- ralamada radyo ve yazılı basın daha sonra geliyor. Bu görü- şü belirleyen, yarışmalar oluyor. İspanya'da "Pasapalabra" en çok izlenen program. Bizde bir ara ev halkını televizyon başı- na toplayan "Passaparola" programı da böyleydi. Bizde "Kim Milyoner Olmak İster", "Kelime Oyunu", "Ben Bilirim" ve "3'te 3 Tarih" programları İspanya'daki tablonun kopyası oluyor. Bu yarışmalar, İspanyol halkının düşüncesine göre en iyi öğren- me yolu olarak kabul ediliyor. Bu yarışmaların faydasının ol- duğu kesin. İnsanların yazılı basından görsel basına sıçrama yaptığı görülüyor. Okumak zor, izlemek kolay yöntem. İzleye- rek öğreniyorlar. Yapılan araştırmada bazı programların izle- yiciye yararlı yeni bilgiler kazandıran kaynak olduğunun da al- tı çizilmiştir. 37. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) İspanyol halkı, televizyondaki içeriğin internet ortamından daha yararlı olduğuna inanmaktadır. B) Görsel medyanın İspanya'daki etkisi, radyo ve yazılı ba- sından daha fazladır. C) Bilgi yarışmaları, televizyon programlarının izlenme oranı ve yararlı olma özelliğinde etkilidir. D) Türkiye'deki çeşitli bilgi yarışma programları, İspanya'da- ki bilgi yarışması programından etkilenerek oluşmuştur. Akademi E) Yazılı basın, dünya ülkelerinde görsel basının gerisinde kalmıştır. D) Halkımız, bilgi yarışmalarını önemsemiyor. E) İnternet, her türlü yayıncılığı kuşatmaktadır. L 38. Bu parça, aşağıdaki görüşlerden hangisine karşı çıkmak amacıyla yazılmıştır? Televizyon yayıncılığı önemini kaybetmektedir. B) Yazılı basın görsel basından daha etkilidir. C) Bireyler, zamanlarının çoğunu televizyon izlemekle geçir- mektedir. 39 Ha bir da S du ke m h Ş ģ t z 1 39. 4 EPHE

18. Şairler, başka şairlerle karşılaştırılmayı sevmezler ama hiçbir şairin gökten zembille inmediği gerçeği de orta yer- de durmaktadır. Yani hiçbir şair geçmişle bağını kopararak yol alamaz. Behçet Necatigil'in dediği gibi; şair, geriye baka baka ilerler. Bu yüzden bir şairin büyüklüğü ya da küçüklüğü, yetkinliği ya da acemiliği edebiyat tarihinde yer etmiş şairler- le karşılaştırılarak ortaya konabilir. utenal ennidrid inima Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden han- gisidir? uooo A) Şairleri hakkıyla değerlendirebilmek için nesnel ölçütler belirlenmelidir. B) Şairler, kendinden önceki edebiyat birikimine duyarsız davranmamalıdır. C) Bir şairi değerlendirmek için onu şiir tarihi içinde ele al- mak gerekmektedir. by nid naturux D) Geçmişin şiir birikiminden yararlanmayan bir şairin ba- şarılı olması mümkün değildir. E) Bir şairin değerli olup olmadığı, edebiyat tarihlerinde kendine yer bulabilmesine bağlıdır. ( Fides 20. PETEN 320

i 19. Toplumun millet olarak yaşayıp devam edebilmesi diline verdiği öneme bağlıdır. Eğitim bu bilinci verebiliyorsa millet devam eder, sağlamıyorsa çözülür. Ekonomik başarılarla zenginleşmiş fertler, millî dil ve kültür bilinci taşımadıkları takdirde başka devletlerin uydusu olmayı rahatlıkla isteye- bilirler. Yabancı bir dil ve kültürü hiç kaygı duymadan kendi dil ve kültürlerinin önüne geçirebilirler. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A Eğitimin bireye yeterli dil bilincini veremediği toplumlar, varlıklarını bir millet olarak devam ettiremeyip çözülür- ler. B) Kaliteli eğitimin de ekonomik koşullar sağlanmadan uygulanamayacağı göz ardı edilmemelidir. C) Meselelere salt ekonomik çıkarlar açısından bakan toplumlar, çıkarlarını temin için özgürlüklerini önemse- meyebilirler. D) Küreselleşen dünyada yerel dillerin önemini kaybedip İngilizcenin küresel bir dil olarak önem kazandığı koca bir yalandır. E) Sömürülmek istenen toplumun dili üzerinde çeşitli oyunlar, karmaşık algılar geliştirmek emperyalistlerin temel yaklaşımlarındandır.

Garip Akımı ile birlikte şiirin hedef kitlesi değişir. Müreffeh sınıfların zevkine hitap eden klasik şiirin kayıtlarına son ve- rilmesi; değişen değerler, sosyal sınıflar ve zevk mesele- siyle ilişkilendirilir. Yeni şiir yaşamak hakkını mütemadî bir didişmenin sonunda elde eden yoksul çoğunluğa yönelir. Kültürel ve ekonomik yönlerden geri kalmış çoğunluğun gündelik ilişkilerine yoğunlaşan Garipçiler, çalışan, ek- mek peşinde koşan yoksul insanların hayatlarını gerçekçi bir anlayışla işlerler. Bu parçadan hareketle Garipçiler ile ilgili 1. Çoğunluğa hitap eden bir anlayışları olduğuna 11. Şiirde bazı değişiklikler yaptıklarına III. Uzun yıllar devam eden bir anlayışları olduğuna BAH TAURUS yargılarından hangilerine değinilmemiştir? A) Yalnız D) I ve II B) Yalnız II G E) I ve III Yalnız III