Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

Dağcılık sporunda doğadayken işler bazen istendiği gibi tmeyebilir ve gece de faaliyete devam etmek gerekebilir. Bu durumda bir ışık kaynağı gereklidir, bu kaynak da bir afa feneridir. (III) Kafa feneri dağcının, baktığı yeri görme- ni sağlar. (IV) Ayrıca sporcunun ellerinin serbest olması cısından da işlevsel bir malzemedir. (V) Kafa fenerlerinin çok çeşidi vardır. parçada numaralanmış cümlelerden hangisi dü- ncenin akışını bozmaktadır? B) II C) III J SONUC D) IV E) V

SARI EĞİTİM YAYINLARI 84. Şiirin dili; sosyal hayatta kullandığımız, bünyesinde hukuk dili, argo dili, ticaret dili, resmî dil, dinî dil gibi dilleri barındıran "günlük dil" değildir. Bu dil; fen ve sosyal bilim alanlarında fikir, bilgi, buluş, icat ve bu sahadaki yorumlarımızı ihtiva eden "ilim dil de de- ğildir. Şiirin dili edebî dil içinde, nazma dayalı, düz yazıdan farklı bir gramer yapısı olan; anlam, çağrı- şım duygu ve ses değeri taşıyan kelimelerle kurulan misra yapısı ve dil hassasiyetine sahip; bünyesinde ahenk unsurları taşıyan; başka bir dile çevrilemeyen ve kapalı hususiyetleri olan bir üst dildir. İşte bu had- deden geçmiş Türkçe sayesinde aşklarımız duyulur, yaşanır, yaşatılır; umutlarımız okunur, okutulur; he- yecanlarımız, hasretlerimiz ifade edilir... Bu dil, millî ve manevi güzelliklerle, kalıcı değerlerle kaynaşır, bütünleşir milletin vicdanında büyüyüp vatan olur; geleceğe yön veren bir ideal olur. Bu parçada "dil" ile ilgili aşağıdakilerin hangisi- ne değinilmemiştir? A Dilin günlük dil, ilmî dil ve şiir dili diye ayrıldığına Günlük dilin kapsamında hangi dillerin olduğuna Şiir dilinin sahip olduğu niteliklerin ne olduğuna D) Şiir dilinin sahip olduğu öneme E) Şiir dilinde özgünlüğün önemli olduğuna

eniyle araş- k kullanılan di. Okulundan liği ile ilgili müne kat- ma duru- ölümle- ücreleri - kendi ahale irçok ylü- tu- tan V 8 2.0) mektedir. (3D) Kutup istir, er, en Sicak zamanı 2019 yılında yaşamıştır. en sıcak yil 2019 genelinde sıcaklık Dünya üzerinde kaydedilmiş yılıdır. 37- 8. Schmidt Okyanus Enstitüsü tarafından gerçek- leştirilen bir derin deniz araştırma seferi sırasında aralarında şimdiye kadar gözlemlenmiş en uzun hayvan olarak kayda geçen bir sifonoforun da bulunduğu daha önce tanımlanmamış 30 yeni tür keşfedildi. Sifonofor, tahminen 46 metre uzunlu- ğundaydı. Tek bir organizma gibi görünse de si- fonoforlar aslında kendini binlerce kez klonlayarak uzun zincirler hâlinde tek bir vücut oluşturan orga- nizma kolonileridir. Sifonoforların denizanaları gibi avlarını felç ederek yakalamalarını sağlayan zehirli iğneleri bulunuyor. Bu parçadan sifonoforlarla ilgili; Bupa daha önce varlıklarının bilinip bilinmediği, L" II avlanırken hangi yöntemi kullandığı, II. dünyanın hangi bölgesinde keşfedildiği bilgilerinden hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız III D) Lve III C) I ve II EXI, II ve III

rak ama stir. RAF-14 Z TYT/TÜRKÇE 17-18. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. SİVRİ PARAGRAF-14 18. Bu parçaya göre, yönlendirilmiş öğrenme ve kendiliğinden öğrenme örnekleri aşağıdakilerden hangisinde sırasıyla verilmiştir? Öğrenme, genellikle kendiliğinden ve yönlendirilmiş olmak üzere iki şekilde meydana gelmektedir. Bireyin kendi kendine yaptığı bir eylem ya da yaşantı sonucu meydana gelen davranış değişiklikleri kendiliğinden öğrenme olarak kabul edilebilir. Bireyin günlük yaşantısında gösterdiği davranışların büyük bir kısmı kendiliğinden öğrenmenin ürünleridir. Kendiliğinden öğrenme, kasıtlı ya da kasıtsız olabilir. Ancak öğrenmeyi sağlayıcı yaşantıyı oluşturan kimse, bireyin kendisidir. Birey, biberin acı olduğunu tadarak, metalin sert olduğunu dokunarak; nasıl giyinmesi gerektiğini, toplum içinde hangi davranışları gösterip göstermeyeceğini çevresindeki diğer kişilerin davranışlarını gözleyerek ve taklit ederek kendiliğinden öğrenir. Kendiliğinden öğrenme, duyu organlarını kullanarak deneme-yanılma veya model alma gibi değişik biçimlerde gerçekleşebilir. Yönlendirilmiş öğrenmede ise öğrenmeyi sağlayacak ortamı oluşturan başka bir kişi ya da aracın varlığı söz konusudur. Yönlendirilmiş öğrenme, eğitim süreci sonucunda meydana gelir. Öğrenme, öğreten kişi ya da aracın yardımıyla gerçekleşir. Sınıf içindeki öğrenmeler, televizyon, kitap vb. kitle iletişim araçlaryyla öğrenmeler, yönlendirilmiş öğrenmeye örnek olarak verilebilir. A) Sıcak bir demliğe dokunan bir çocuğun elini çekmesi - Üç aylık bir bebeğin avucuna parmağımızı koyduğumuzda sıkması B) Dışarıya çıkacak bireyin havaya göre giyinmesi - Havuzda boğulma tehlikesi geçiren kişinin su görünce korkması C) Sınava hazırlanan bir öğrencinin ders anlatım videolarından yararlanması - Buzda ayağı kayıp düşen kişinin adımlarını daha dikkati atması D) Performans ödevini yapmak için öğrencilerin interneti tercih etmesi-Bağlama çalmayı öğrenmek isteyen kişinin saz kursuna yazılması E) Emniyet kemeri takmadığı için trafik cezası ödeyen sürücünün emniyet kemeri takmaya başlaması - Bisiklet kullanmayı bilmeyen çocuğun, arkadaşlarını gözleyerek bisiklet kullanmaya çalışması

A Türk Dili ve Edebiyatı 11. Hacker veya bilgisayar korsanı; bilgisayar ve ha- berleşme teknolojileri konusundaki bilgisini gizli verilere ulaşmak, ağlar üzerinden yasal olmayan işleri yapmak için kullanan kimse olarak tanımlanı- yor. Ancak tüm hackerlar kötü niyetli değil. Son yıl- larda ahlaklı hackerlar popülerleşmeye başladı. Bu hackerlar, güvenlik açığını tespit ettiğinde bilgileri kötü amaçlı kullanmak yerine yetkililere bildirerek önlem alınmasını sağlıyor. Bu hackerlar önceden de vardı ama getirisi fazla olmadığı için insanlar bu alanda fazla çalışmıyorlardı. Ancak günümüz- de pek çok firma güvenlik açıklarını tespit için ödül koyuyor, bu durum da pek çok bilişim uzmanının ilgisini çekiyor. Hatta bu alanda sertifika veren fir- malar bile var. Bu parçadan hareketle "ahlaklı hacker'larla ilgili, 1. Son yıllarda devlet tarafından da desteklen- mektedirler. I Bilgi birikimlerini ve yeteneklerini yasal işlerde kullanırlar. III/Geçmişte bu işle uğraşılmama sebebi, işin ekonomik açıdan insanları tatmin etmemesidir. yargılarından hangileri söylenebilir? A) Yalnızl Blya B) Yalnız III D) I ve Ill Cave II E) II ve III S 12- vapl Zweig lili ac II. D ları, acıla traw rinc En ka tiy 12. E

A A TYT A 22. "----" der Roland Barthes. Böylece edebiyatın temel "nesne"sinin ister istemez dünya ve insanlar olduğu- nu söylemek ister. Benzer bir anlayıştan yola çıkan Erich Auerbach da Mimésis'inde, Cervantes, Dante, Balzac, Flaubert gibi yazarların yapıtlarını da ele ala- rak Homeros'un Odysseia'sından Virginia Woolf'un De- niz Feneri'ne doğru yol alırken bize "Batı edebiyatın- da gerçeğin sunumu”nu göstermeye çalışır. Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşa- ğıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Edebiyat, hayatı gerçek kılmak için çaba gösterir BY Edebiyat, hayatın yetmediğinin açık itirafıdır C) Edebiyat, bütün insanların ortak malıdır DEdebiyat, insan ruhunda yapılan yolculuktur Dünya vardır ve yazar konuşur, işte edebiyat

2018 ini kolay ini biliriz r göster- planı; hic gösteren digi sey- ve dü- ca karşı- önünde sosyal mesidir. aşkadır, kahra- i yok. lir. e- er MSÜ/Türkçe 37,-38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Yapay zeka alanındaki yeni gelişmeler, ünlü bilim kurgu yazan Isaac Asimov'un eserlerinde geçen üç robot ya- sasını tekrar gündeme getirdi: "Bir robot, bir insana zarar veremez veya onun zarar görmesine seyirci kalamaz. Bir robot, birinci kuralla çelişmediği sürece bir insanın emir- lerine uymak zorundadır. Bir robot, birinci ve ikinci kuralla celişmediği sürece kendi varlığını korumakla mükelleftir." Ancak makinaların gelişerek başlarına buyruk hareket et- mesi, kuralları ihlal edip insanlarla, bilim kurgu filmlerinde olduğu gibi, savaşa girmesi uzak bir ihtimal olarak durmu- yor. Yapay zeka üzerine araştırma yapan kişiler, robotla- nn istenmeyen davranışlar sergilediğinde durdurulmasını sağlayan bir "kırmızı düğme oluşturmaktan söz ediyor. Fakat robotların uzun vadede öğrendikleri sayesinde bu düğmenin kendi çıkarına olmadığını anlayıp bunu devre dışı bırakma olasılığını göz önüne almıyorlar. Bu parçada söz edilen Asimov yasalanına göre bir robot; L. Birisinin hayatına son vermesi istenirse bu emri yerine. getirir. II. Kendisinin yok olacağını fark ettiği durumda insanlara zarar verebilir. III. Başkaları tarafından kötü muamele gören kişilere yar- dim eder. işlemlerinden hangilerini yerine getirir? A) Yalnız B) Yalnız II D) | vell E) II ve III C) Yalnız III 38. Bu parçanın yazarıyla ilgili olarak aşağıdakilerden han- gisi söylenebilir? A) Yapay zekâ üzerine gerçekleştirilen ilerlemeleri büyük bir hayranlıkla değerlendirmektedir. B) Robotların hareket sistemlerinin insanlardan daha da üstün olacağını vurgulamaktadır. C) Bilim kurgunun, gündelik hayattan esinlendiği şanlı olduğunu ifade etmektedir. ✔ D) Robotların hareketlerini sınırlandırmanın doğru bir dave ranış olmadığını düşünmektedir. V Insanların yapay zekayla mücadele etmek durumund kalacağını öngörmektedir. ba

Avrupa ve 'de Marmara, Erguvan, mış. ep e konu ursa'ya, de Erguvan I'da ar, Sarıyer bulunur. si E)V 10 guları in larla skaca in SİVRİ PARAGRAF-14 6. Chomsky, Descartes gibi dil yetisini insana özgü bir yeti olarak görür. Descartes'in insan ve hayvanın birbirinden tamamen farklı doğaya sahip olduğunu göstermek için dil yetisini örnek vermesi, Chomsky için değerli bir düşüncedir. Ona göre dilin insan türüne özgü bir olgu olması, insan doğası kavramını varsaymak ve insanı diğer bütün türlerden ayrı görmek için önemli bir dayanaktır. Dilin bir yeti olarak yalnızca insan türüne ait ve bütün insanlarda ortak olarak var olması, "doğuştan var olan biyolojik ortaklığımızın genel bir parçası" olduğunu gösterir. Chomsky için, insanın kanat yerine kol ve bacaklarla dünyaya gelmesi, insanın doğasının bir gereğidir. Bu, insan eylemlerini düzenleyen ilkelerin uçmak için tasarlanmamış olmasındandır oysa bir serçe doğuştan belirli bir kanat geliştirme "şemasıyla" dünyaya gelir ve zamanı geldiğinde uçma becerisine sahip olur ancak Chomsky'e göre doğuştan getirilen bu özelliklerin çevresel ortamlarla ilişki hâlinde olması onların ortaya çıkması için gereklidir. Dolayısıyla insan doğası, insan eylem ve becerilerinin gelişiminin hazırlayıcısıdır ve aynı zamanda değişmezidir. Bu parçada Chomsky için Descartes'in hangi düşüncesi değerlidir? A) Insan doğasının değişmediğine özel bir vurgu yapması BY Her insanda dilin gelişmesinin dilsel doğanın sabit ilkeleriyle uyumlu olması & Dil yeteneğine sahip olma yönüyle kişinin hayvandan farklılık göstermesi D) Insanların temel ihtiyaçlarını yansıtması E) Çevresel ortamların insanda bazı değişiklikler meydana getirmesi

DENEME-8 HR 7. Türk şiirinde Behçet Necatigil'in ayrı bir yeri vardır. Döne- mindeki başka şairlerle karşılaştırıldığında, şairin eski şiirimi- zi çok iyi bildiği, eskiyle yeniyi çok uyumlu, çok ölçülü biçim- de bir araya getirdiği görülür. Kanımca, şiirimizdeki o çok ayrı yeri almasında en büyük etken de budur. Bu yeri belir- lerken, yalnızca dönemini, Cumhuriyet Dönemi'ni, günümüz şiirini düşünmek ve ölçü almak yetmez. Çünkü Necatigil, yalnızca döneminin koşulları içinde ortaya çıkmış bir şair değildir. Bir dönemin sınırları içine sıkışıp kalmamıştır. Ayrı- ca kimi şairlerin yaptığı gibi bir akıma da bağlanmamıştır. Bu nedenle onun şiirine geniş bir açıdan bakmak gerekir. Bu parçadaki altı çizili ifadeyle; 1. Eski şiirin belli kurallarını katı bir biçimde koruması, II. Eski ve yeni şiiri ahenkli bir biçimde sentezlemesi, III. Şiirdeki yenileşmenin ilk örneklerini vermesi durumlarından hangilerine gönderme yapılmamıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II C) Yalnız III E) I ve III

Ka- Iniz em de Thi ni- *** eis 4 A 6. (1) Tarihin en eski ve büyük ticaret yollarından biri olan İpek Yolu, Çin'den Avrupa'ya kadar uzanan bir ticaret yolu güzergâhıdır. (II) Kuzeyinde Kürk Yolu, güneyinde Baharat Yolu, batısında ise Basra-Orta Anadolu arasın daki Kral Yolu ile bağlantılı bir özellik gösterir. (III) Muh- temelen ilk Avrupa-Asya-Afrika ticaret ağı bağlantısıdır. (IV) Her milletten kervanların gelip geçtiği yol, lk Çağ ve Orta Çağ boyunca Asya'nın orta kuşağında, yeryüzün- de ticaret kervanlarının kullandığı güzergâhın merkezini oluşturur. (V) Çin'den Anadolu ve Avrupa'ya uzanan yol boyunca en çok taşınan ticaret mali "ipek" olduğu için yola bu ad verilmiştir. "İpek Yolu"nun anlatıldığı bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene mez? B A) cümlede, yolun özellikleri ile ilgili bilgiler verilmiştir. cümlede, başka ticaret yolları arasındaki konumu açıklanmıştır. M. cümlede, tahmine dayalı bir bilgi aktarılmıştır. DV. cümlede, asırlar boyu, dünyada ticaretin merkezi- ni oluşturduğu belirtilmiştir. E) V cümlede, aldığı ismin nereden kaynaklandığı ifade edilmiştir.

üz dili leri nti n iç ek 13 16:06 ar. 7. 7.-8. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Yeni kavramlar için yeni kelimelerin icadı ile Türkçeye girmiş, yerleşmiş yabancı kökenli kelimeleri tasfiye etmeyi birbirine karıştırmamak gerekir. Bugün bizim ilim, teknik, edebiyat, sanat ve felsefe sahalarında binlerce yeni kelimeye ihtiyacımız vardır. Bunlarin Türkçe köklerden türetilmesi elbette ivi olur. Bunu yapacak olanlar desteklenmelidir. Türkçede bulunmayan bir kavrama Türkçe karşılık bularak Türk kültürüne mal etmek, övülmeye değer bir hizmettir. Bu suretle Türkçe yeni bir kelime ve kavram kazanmış olur. Fakat bunu yaparken Türk dilinde yaşayan kelimeleri yabancı diye tasfiyeye kalkmak düşünce akışını sekteye uğratmak, dile sımsıkı bağlı olan duygu ve düşünce sistemini zedelemek demektir. Dilimizi fakirleştirmemeli, zenginleştirmeliyiz. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Zengin kelime hazinesine sahip dille bilim yapmak daha kolaydır. B) Dilden yabancı sözcüklerin atılması, gelişmişliğin göstergesidir. Vo)) LTE C) Dildeki her yabancı kelimeye Türkçe karşılık bulunmalıdır. D) Dle müdahale etmek, dilin ruhuna aykın bir tutumdu E) Türkçe olmayan kelimelerle bilim yapmak. zaman kaybına neden olur. ||| O r

R L R R IL R L R L R IL R L 6. 17. yüzyılın önemli eserlerinden biri olan Sultanahmet Camisi, Mimar Sinan'ın yapı anlayışı içinde inşa edildi. (II) Türk mimarlığının meşalesini Sinan'dan devralan Mi- mar Sedefkâr Mehmet Ağa'nın ellerinde yükselen caminin kubbe ve tavan işlemelerinde 20 binden fazla İznik çinisi kullanıldı. (H) 26 adet sütunun üzerine yerleştirilmiş 30 kubbeyle çevrili iç avlu, 260 tane pencereyle aydınlanıyor. (IV) 1985 yılında UNESCO Dünya Miras Listesi'ne eklenen cami, ışığın muazzam bir şekilde kullanılmış olması nede- niyle tüm dünyada örnek olarak gösteriliyor. inşa edildi- ği dönemden Osmanlı İmparatorluğu'nun son zamanlarına kadar padişahın -İstanbul'da olduğu vakitlerde- cuma na- mazlarını bu camide kılması âdettendi. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde mecazlı bir söyleyış vardır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. (2014-ALES) NFORMAL YAYINLARI A INFORMAL YAYINLARI * INFORMAL YAYINLARI ** INFORMAL

5. (1) Panikatak, ani ve düzenli olarak bir panik ya da kor- ku hissinin etkisi altında kalınan bir kaygı bozukluğudur. (II) Hemen herkesin belli zamanlarda endişe ve panik hissi yaşaması normal bir durum. (III) Ancak panikatak bozukluğundan muzdarip kişiler; kaygı, endişe, panik ve stres gibi duyguları düzenli ve sık yaşar. (IV) Bu sebeple kendilerini toplumdan soyutlar; araba kullanmak, evden çıkmak istemez. (V) Panikatak, uzman eşliğinde tedavi edilebilse de sağlıklı beslenmenin, düzenli uykunun ve kafeinli içeceklerden uzak durmanın da hastalığın önü- ne geçtiği bilinmektedir. Bu parçada numaralanmış cümlelerde panik atak ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. cümlede ne olduğuna dair genel bir tanım yapıl- mıştır. toplumun B) II. cümlede toplumun genelinde görülebileceği belir- tilmiştir. C) III. cümlede hastalığın nasıl seyrettiği ifade edilmiş- tir. D) IV. cümlede hastalarm sosyal hayatlarının bozulduğu söylenmiştir. EV. cümlede tedavi yöntemleri ile ilgili bilgi verilmiştir. TYTULTI20223-2 2

Yayınları 39 ve 40. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Eleştiriye başladığım ilk yıllar benim için çok zor geçti. Yakın çevremde öykü yazma heveslileri bir anda arttı. Onların sırf benden öykülerini değerlen- dirmelerini istemek için en kısa yolu tercih ederek öykü yazmaya başladıklarının farkındaydım. En büyük korkum bu olmuştu. Çünkü bu durumda ne diyeceğimi bilemiyordum. Karışık duyguların kiska- cında sıkışıyordum. Heveslerini kırmamak için duy- mak istediklerini mi yoksa gerçekten düşündüklerimi söylemek mi? Hatta bazen bu iki ihtimalin dışında yeni bir ihtimal de ortaya çıkıyordu: Öykülerin olumlu ya da olumsuz hiçbir şey düşündürmediği. Ama bu durumda da susmak zorunda kalıyordum. Eleştirinin hakkını vermek için tanıdıklarımı kırmaya gerek var mı, diye düşünüyordum hep. 39. Bu parçada konuşan kişi aşağıdakilerden hangi- siyle nitelendirilemez? A) Sorgulayan B) Kararsız C) İyi niyetli D) Sezgi sahibi E) Hoşgörülü 40. Bu parçanın yazarı saldamak 1. Düşüncelerini saklamak zorunda kalma II. Öyküde niteliğin gittikçe bozulması III. Duygularının yüzüne yansıması durumlarının hangisinden yakınmaktadır? A) Yalnız B) Yalnız II D) I ve II C) Yalnız III E) I, II ve III

31. Antik Dönem'de yıkanmak, her zaman temizlik amaçlı gerçekleştirilen bir olay değildir. Yıkanmaya bir kültür olduğu bakışıyla yaklaşılması gereklidir. Çünkü yıkanmak kimi toplumlarda dinsel, kimi top- lumlarda ise kültürel bazda ele alınan bir ritüeldir. Yıkanmaya bazı toplum veya topluluklar kötü ruhlar- dan kurtulmak, bazıları da manevi olarak "arınma" anlamı yüklemiştir. Bu durum Antik Dönem'de toplu- luklarının kutsal bir görevi yerine getirme bilinci ve amacıyla temizlendiklerini göstermektedir. Bu parçadaki altı çizili sözle aşağıdakilerden hangisine gönderme yapılmıştır? A) Yıkanmaya dinsel ve büyüsel anlamlar atfedil- mesi insanların temizlikte çevre şartlarını gözetmesi C) Her toplumun temizlik anlayışının farklı olması D) İnsanların temizliği birincil ihtiyaç olarak görmesi E) "Arınma" ritüelinin fiziksel temizliği getirmesi

5. (1) Panikatak, ani ve düzenli olarak bir panik ya da kor- ku hissinin etkisi altında kalınan bir kaygı bozukluğudur. (11) Hemen herkesin belli zamanlarda endişe ve panik hissi yaşaması normal bir durum. (III) Ancak panikatak bozukluğundan muzdarip kişiler; kaygı, endişe, panik ve stres gibi duyguları düzenli ve sık yaşar. (IV) Bu sebeple kendilerini toplumdan soyutlar; araba kullanmak, evden çıkmak istemez. (V) Panikatak, uzman eşliğinde tedavi edilebilse de sağlıklı beslenmenin, düzenli uykunun ve kafeinli içeceklerden uzak durmanın da hastalığın önü- ne geçtiği bilinmektedir. Bu parçada numaralanmış cümlelerde panik atak ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) 1. dümlede ne olduğuna dair genel bir tanım yapıl- mıştır. plumun B) II. cümlede toplumun genelinde görülebileceği belir- tilmiştir. C) III. cümlede hastalığın nasıl seyrettiği ifade edilmiş- tir. D) IV. cümlede hastalarm sosyal hayatlarının bozulduğu söylenmiştir. EV. cümlede tedavi yöntemleri ile ilgili bilgi verilmiştir. TYTULTI20223-2 625